Morgunblaðið - 28.12.1997, Blaðsíða 15

MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 28. DESEMBER 1997 B 15
DÆGURTÓNLIST
Sannkölluð
partíp lata
MÖRGUM er enn minnisstætt þegar breska sveitin
Happy Monday veltist um sviðið í Menntaskólanum við
Hamrahlíð sljóir og ruglaðir í magnaðri hassvímu sem
náði hámarki þegar dansfíll sveitarinnar ældi á sviðið.
Slíkt líferni gat ekki gengið til iengdar og á endanum
gáfust félagar söngvarans, Shauns Ryders, upp á honum
og hættu. Sumh’ spáðu því að þar með væri hans saga öll,
en það kom í Ijós að hann var meira en textasmiður og
söngvari.
Sagan hermir að þegar
Happy Mondays
sprakk á limminu í upphafi
áratugar-
ins hafi
liðsmenn
hennar
verið
komnir
að því að
skrifa
eftir Arno undir
Matthíosson plötu-
samning sem hefði tryggt
þeim fjárhagslegt öryggi
ár og síð. Þegar menn
höfðu dregið upp pennana
sagðist Shaun Ryder þurfa
að skreppa út í sjoppu og
þar með vissu félagarnir
að öllu væri iokið, því þau
orð notaði hann þá hann
hugðist fara á kreik að
næla sér í sterka vímu-
gjafa. Kom og á daginn að
þeh-ri skreppu lauk ekki
fyrr en mörgum dögum
s'íðar og þá var um seinan
að skrifa undir, því sveitin
var ekki lengur til. Flestir
áttu reyndar von á því að
Ryder yrði ekki til miklu
lengur, svo hafði hann
stundað hið Ijúfa líf og
stundaði enn, en á honum
sást enginn bilbugur; hann
fór reyndar í meðferð og
segist ekki nota nein fíkni-
efni, hann haldi sig við
brennivínið og hassið.
Fyrú' tveimur árum
spurðist að Shaun Ryder
væri búinn að koma saman
nýrri sveit, Black Grape, og
fyrsta skífan kom út það ár.
Sú skífa, It’s Great When
You’re Staight, Yeah, seld-
ist bráðvel um allan heint
og Ryder var búinn að
koma undir sig fótunum á
ný. Fyrir stuttu kom svo út
önnur breiðskífa Ryders og
Stupid, Stupid, Stupid. Þar
era þeir félagar við sama
heygai'ðshornið, hræra
saman fönld, rokki rytma-
blús og sýru af innblásinni
snilld með Shaun Ryder
fi-emstan í flokki, en þess
má geta að á plötunni taka
þeir gamlan soul slagara
meðal annars. Að hlusta á
plötuna er þvi líkast að
detta óforvarandis inn í
svall þai' sem ýmis sterk lyf
hafa verið höfð um hönd og
viðstaddir teknir að fækka
fötum. Segir kannski sitt
með stemmninguna á plöt-
unni að hún er tekin upp og
hljóðblönduð á átta vikum
uppi í sveit, sannkölluð
partíplata.
Mikið hefur verið spáð í
texta Shauns Ryders og
sýnist sitt hverjum. Sumir
telja þá vísdómsperlur og
djúphugsaða speki, en aðr-
h' tala um tóma þvælu og
bull. Hvað sem því líður
hefur Ryder flett ofan af
textagerðinni; formúlan er
einföld eftir því sem hann
segir frá: „Við hittumst fé-
lagai-nir, reykjum rosalega
af hassi og skrifum síðan
það sem okkur dettur i hug
í framhaldinu." Hvort sem
það er satt eða logið verð-
ur því ekki neitað að í því
flæði verða til margar góð-
ar línur, eins og heyra má
á skífunni, og kannski er
Shaun Ryder ekki eins
ruglaður dóphaus og hann
gefur til kynna.
félaga
Black Grape,
Dóphausar Black Grape.
Merkilegur Robert Wyatt.
Fuglasöngvar
merkismanns
EF TEKINN yrði saman listi yfir merkustu dægurtónlist-
armenn Breta sæist vísast mörgum yfir Robert Wyatt, sem
þó er í meiri metum meðal þeirra sem til þekkja en aðrir
menn. Hann var á sínum tíma í framlínu bresku djassrokk-
bylgjunnar sem reis hvað hæst í upphafi áttunda áratugar-
ins, sneri sér síðan að marxísku rokki, en lokst hvarf hann
inn í sérkennilegan spuna og tilraunamennsku.
Tilraunir Wyatts náðu
hámarki á breiðskíf-
unni Rock Bottom, sem er
meðal helstu platna
breskra. Sú varð til í kjöl-
far þess að Wyatt lamaðist
fi’á mitti í slysi. Sem von-
legt er hafði sá atburður
veruleg áhrif á líf hans,
gerði hann fráhverfan tón-
listariðnaðinum að mestu
og upp frá því hefur hann
aðeins gert það sem hann
langar hverju sinni, yfir-
leitt með ánægjulegum ár-
angri.
Plöturnar Wyatts eru
ekki margar frá því Rock
Bottom kom út fyrir sextán
árum og sex ár eru síðan sú
síðasta, Donestan, kom út.
Fyrir stuttu kom svo út
skífan Shleep þar sem hann
er við sama heygarðshorn-
ið, leikur lög sem daðra við
létta popptónlist, bregður
iyrir sig lágstemmdum
djassspuna, eða lögum þar
sem hljómagangurinn er sí-
breytilegur. Meðal eftir-
minnilegra laga á plötunni,
sem mörg eru um fugla, er
svo eins konar útgáfa
Wyatts á Subterranean
Homesick Blues; þ.e text-
inn er endursögn hans á
texta Bobs Dylans, en lagið
er allfrábrugðið, ekki síst
fyrir gítarspretti Pauls
Wellers sem fer á kostum.
Rappkryddað rokk
BRESKI dúettinn Corn-
ershop hefur hlotið mikið
lof fyrir síðustu breiðskífu
sína og meðal annars náð
verulegum árangri vestur í
bandaríkjunum. Vekur
ekki síst athygli fyrir það
að á skífunni ægir
saman tónlistar-
stefnum og straum-
um úr öllum áttum.
Cornershop er
dúett tveggja
Breta, Ben Ayers
og Tjinders Sings.
Þeir félagar hafa
verið lengi að, voru
framan af óspenn-
andi óháð rokksveit
sem sendi frá sér
þokkalegar breið-
skífur í upphafi ára-
tugarins. Smám
saman stefndu þeir
í eigin áttir, byrj-
uðu að bæta inn í
tónlistina ólíkum stemmn-
ingum og straumum og
gripu til óhefðbundinnar
hljóðfæraskipanar og þeg-
ar þriðja breiðskífan kom
út voru þeir Ayer og Sing
búnir að skapa sérstæðan
Sérkennilegir Ben Ayers og
Tjinders Sing skipa Cornershop.
og sérkennilegan stíl. í
kjölfarið fór þeim og að
ganga betur og eins og
getið er hafa gagnrýnend-
ur lofsungið einróma
fjórðu skífuna, When I
Was Born for the Seventh
Time.
A skífunni blanda
þeir félagar saman
ólíkum tónlistar-
hefðum líkt og forð-
um, indverskir
hljómar falla að eins
konar fónki, rokki,
poppfroðu og raf-
eindasulli. Þegar við
bætist hreinræktuð
sveitatónlist má
segja að ekki verði
lengra komist í sér-
kennilegheitum og
úr verður heillandi
tónlistarblanda þar
sem eitthvað nýtt er
að finna í hverju
lagi.
Fjölþjóðlegir Liðsmenn Deftones, Chino Moreno söngvari,
Stephen Carpenter gitarleikari, Chi Cheng bassaleikari og
Abe Cunningham trommuleikari.
FERSKASTA rokksveit
Bandaríkjanna nú um stund-
ir og sú sem vekur einna
mesta athygli er Deftones,
sveit frá Sacramento. Hún
kom fyrst fyrir almennings-
sjónir sem upphitunarsveit
fyrir ýmsar rokksveitir, allt
frá Bad Brains til Korn og
komst á samning fyrir vikið.
egar fyrsta breiðskífa
Deftones, Adrenaline,
kom út var sveitin búin að
þræða allar helstu borgir á
Vesturströnd Bandaríkjanna
í á fimmta ár. Tónleikahaldið
gerði sveitinni kleift að fín-
pússa rokkið og herða keyrsl-
una eins og heyra mátti á
frumrauninni, Adrenaline,
sem kom út fyrir rétt rúmum
tveimur árum. Platan seldist
bráðvel og enn héldu liðs-
menn í tónleikaferð, að þessu
sinni um gervöll Bandaríkin í
rúmt ár. Segja má að sveitin
hafi haldið beint af sviðinu í
hljóðver að taka upp næstu
skífu, sem kom út fyrii'
skemmstu og heitir Around
theFur.
Á Around the Fur eru þeir
félagar enn að fást við hart
rappkryddað rokk og gefa
lítið fyrii' að rapp sé bara
fyi-ir lita; „Við erum úr öllum
áttum,“ segir söngvari sveit-
arinnar, Chino Moreno,
„tveir Mexíkómenn, Kínverji
og bleiknefji. Þungarokk og
pönk er ekki bara fyrir hvíta,
né heldur er rapp bara fyrir
svarta.“