Morgunblaðið - 27.02.1998, Blaðsíða 2
2 B FÖSTUDAGUR 27. FEBRÚAR 1998
DAGLEGT LIF
MORGUNBLAÐIÐ
-pftiTj ,.n,
DANSKI bakgarðurinn er falinn bakvið Vesturgötu 27.
í gömlu húsi
Ekki hneyksla með því að segja frá títu-
prjónunum, segir Gígja Hermannsdóttir
sem þolir nælon eins illa og steinhús.
Hrönn Marinósdóttir leit inn í gamla húsið
hennar við Vesturgötu 27 sem Jón 1 Hlíð-
arhúsum byggði fyrir um 130 árum.
STOFAN björt og falleg, á veggnum er úlfaldateppi
og gömul gardína á borðum.
KÓKÓ í fleti sínu ásamt öllum kertunum.
hún slengt dúk
yfn- slá sem
hún keypti
ódýrt. Eng-
inn saumaskapur
en útkoman er stór-
glæsileg svo ekki sé
meira sagt.
Á borðin í stofunni og
eldhúsinu notar Gígja
hins vegar dúka sem
lengst af hafa gegnt
hlutverki gardína. Peir
eru úr þykku flaueli og
koma úr gömlu hol-
lensku hóteli, keyptir í
Fríðu frænku. Því upp-
litaðri sem dúkamir
eru, því meiri er feg-
urðin, að mati Gígju.
Stofan er falleg og
björt á þessum vetrar-
degi, og það marrar í
þiljunum sem gamall
bátasmiður setti upp
fyrir Gígju og smiðir
segja nú að líkist gull-
smíðavinnu. Munirnir
hennar koma líka frá
mörgum heimsálfum en
hún hefur verið dugleg
að ferðast og þá tekið
með sér alls kyns fal-
lega hluti.
Jóhannesarhús segja
Vesturbæingar
Húsið byggði Jón í Hlíðarhúsum
fyrir um 130 árum, á túninu við
Hlíðarhús, en hann var tómthús-
maður. „Byggingarleyfi fékkst árið
1864 en talið er að fyrsta vatnssal-
ernið í Reykjavík hafi verið sett í
þetta hús. I það minnsta las ég það
einhvers staðar. Margt er uppruna-
legt í húsinu svo sem gólfið í eldhús-
inu og hurðir uppi á lofti eru senni-
lega svona gamlar líka.“
HEIMILIÐ er ekkert
venjulegt og húsið leynir
verulega á sér. Séð frá
Vesturgötu virðist það lítið
en hinum megin er danskur bak-
garður og þegar inn er komið,
stækkar húsið og stækkar. Gígja
tiplar þar um berfætt, þótt úti sé
snjór og skjaldbakan hennar á eld-
húsborðinu heilsar í rólegheitum og
af virðuleik. „Sigríður dóttir mín
gerði hana og gaf mér. Mikill lista-
maður þessi stelpa og álíka uppá-
tækjasöm og ég.“
Leikfimikennarinn, skálavörður-
inn og myndlistameminn Gígja Her-
mannsdóttir hefur einstakt lag á að
gera fallegt í kringum sig. Hvert
sem litið er í þessu tveggja hæða
timburhúsi við Vesturgötu 27 í
Reykjavík má sjá eitthvað fallegt.
Gígja hefur búið í húsinu í um tutt-
ugu ár og segir fá hús jafn yndisleg
og þessi. „í það minnsta þekki ég
ekkert hús yndislegra. Öll hús held
ég að hafi sál en síðan leiðir tíminn í
ljós hvemig sú sál fær að eldast.
Sennilega fer það einnig eftir eig-
endum hússins."
Ljótir hlutir þreyta Gígju sem
segist vera sjúklegur fagurkeri.
„Það fer eftir aðstæðum hverju sinni
hvað á vel saman. Uppi í stofu hef ég
til að mynda stillt upp borði sem ég
fann á öskuhaugunum við hliðina á
einhverjum dýrgripnum. Á stofu-
borðinu liggja svo gler úr símalínum
sem ég nota sem kertastjaka.“
Ketillinn blístrar hressilega þegar
vatnið sýður. Hann fellur einnig eins
og flís við rass í húsinu sem nú er
130 ára gamalt. Gígja er líka kaffi-
kerling og býður nú sopann i stóra
og rúmgóða eldhúsinu.
I gegnum tíðina hefur Gígja <
saumað ýmislegt og fóndrað alls |
konar hluti. Kransagerð er aðals-
merki hennar og hún er meðlimur í
KKK, þriggja kransakvenna klúbbi
sem hittist reglulega hinum megin
við heiðina. Við Selfoss og nágrenni
tínir hún ásamt myndlistarkonunum
Hildi Hákonardóttur og Eddu
Óskarsdóttur grös, blóm og greinar
og býr til skraut úr náttúrunni svo
sem haustkransa, jólakransa og
páskakransa. Kransana gefur hún
oftar en ekki vinum og vandamönn-
um. „Söfnunaráráttan er annars svo
mikií að ég hálfpartinn skammast
mín. Þetta er arfi sem ég tíndi, hann
þomaði svona sjálfur," segir Gígja
aðspurð og bendir á fallegt búnt
sem hangir í loftinu á svefhherberg-
inu. Annars er það árátta að vera
alltaf að safna einhverju. Ef ég sé
eitthvað fallegt, þá er ég ekki í rónni
fyrr en komið er með það inn í hús.“
Nýjasta uppátækið hennar er
englagerðin, Steina, María og Ljúfa
heita þær meðal annars og eru mikl-
ir persónuleikar. Allar hafa þær hey
fyrir hár, snæri um mittið og ís-
lenskar jurtir í fanginu. Stöllumar
em gerðar úr maskínupappír til að
geta staðið betur en í höfuðið á þeim
notar Gígja pappír.
í eldhúsinu hefur Gígja lítið „must-
eri“ þar sem hundurinn Kókó hefur
fletið sitt. „Eitt sinn var hér eldstó en
nú raða ég þar kertum. Alla tíð hef
ég verið mildl kertamanneskja, stalst
stundum til að hafa þau undir sæng-
inni þegar ég var lítil.“
I þvottaherberginu inn af eldhús-
inu, liggur svo fjársjóðurinn. í kistu,
svipaðri og Lína langsokkur átti,
geymir Gígja nefnilega alls kyns
dýrgripi, ryðgaða nagla, snærisbúta
frá því fyrir Krist, hreindýrshár og
gömul glerbrot. Kistan er hins veg-
ar ekki til sýnis né heldur innihaldið
því þá missir það töframáttinn.
Á einum veggnum í þvottahúsinu
hefur húsfreyjan stillt upp öllum
fínu hálsfestunum sínum sem sumar
koma alla leið frá Afríku. Þeim
skartar hún líka við ýmis tældfæri.
Gardínur verða að
dúkum og öfugt
Gardínur em gott dæmi um
hvemig Gígju tekst að leysa hlutina
á einfaldan og smekklegan hátt.
„Við skulum nú ekkert fara að
hneyksla fólk með því að segja frá
títuprjónunum í gardínunum," segir
hún með skelfingarsvip á andlitinu.
Gígja notar nefnilega gamla dúka
sem gardínur, alla úr bómullarefn-
um en alls ekki úr næloni sem hún
segist þola eins illa og steinhús.
Stundum festir hún þá með títu-
prjónum og sleppur þannig við
saumaskapinn en í öðmm tilfellum,
til dæmis inni í svefnherbergi, hefur
STÖRT og gamalt eldhús. Gígja Hermannsdóttir kemur sér makindalega fyrir með kaffibollann.
Englar