Alþýðublaðið - 19.11.1934, Qupperneq 1
Nýir kaQpendnr
fáAlþýðublað-
ið ókeypis til
mánaðamóta.
RITSTJÓRI: F. R. VALDEMARSSON
ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
XV. ARGANGUR
MÁNUDAGINN 19. NÖV. 1934
332. TÖLUBLAÐ
ALÞÝÐUSAMBANDSÞINGIÐ:
Alpýðnsamband íslands er orð-
ið fjolmennasti og ðflugasti
félagsskapnrinn á íslandi.
OAMKVÆMT skýrslu Stefáns Jóh. Stefánssonar
^ ritara Aljpýðusambandsins, sem hann flutti í
fynakvöld er Alpýðusamband íslands fjölmennasti
og öfiugasti félagsskapurinn á íslandi. í pví eru 65
félög verkamanna, sjómanna, iðnaðarmanna, verka-
kvenna og jafnaðarmanna, sem telja 10,305 með-
limi alls. Félögin skiftast þannig eftir landshlutum:
í kaupstöðum eru 37 félög, í 14 sýslum eru 28 fé-
lög, en í 7 sýslum er ekkert félag til, sem stendur
sambandsins. Fjölmennasta félagið í sam-
mnan
bandinu er verkamannafélagið Dagsbrún með 1308
meðlimi, en fámennasta félagið er Bakarasveina-
félag Hafnarfjarðarlmeð 9 meðlimi.
A JK peirra nefnda, sem kosnar
vior.u á fyrsta fundi 12. þi'nigs
AIpýðusambandsins og getið var
nirf í bliaöiifnju í gær, voru pessar
nefndir kiosnar:
IÐNAÐARMÁLANEFND:
Emil Jónsson (Jafnm.fel. Hf.).
Runólfur Pétursson (Iðja, Rv.).
Pétur G. Guðmundsson.
Pétur Vermundsson (Sigluf.).
Porvaldur Brynjólfsson (Járn-
smiSafél. Rv,).
Anna Guðmundsdóttir (Fr,am-
sókn).
Magnús H. Jónsson (Hið fs-
lenzka prentarafélag).
SKATTAMÁLANEFND:
Stefán Jóh. Stefánsson jJafn,að-
arm.fél. ísl.).
Guðm. R. Oddssoin (Dagsbrún).
Óskar Sæmundsson (Vík, Mýr-
dal).
Hetgi Sigurðsson (Stokkseyri).
Guðjón Bjamason (Bolungavík).
Kristmundur Steíánssi (Blöndu-
ósi).
Jón GuðliaugSBOin (Dagsbrún).
BLAÐNEFND:
Héðinn Valdimarsson.
Eirjkur Fhmbogason (ísat).
Pétur G. Guðmundsson.
Ólafur Friðrikss'on.
Óskar Guðn.ason (H. I. P.).
Giuðm. R. Oddsson.
Sig. Efnarason (Jaf;nm,fél. Isl.).
Flieisltar nlefndir héldu fundi í
gær og kusu sér foHmenn, ritara
og framsöigumienn.
Kjörbréf fyrir nokkra nýja full-
trúa votiu löigð fiiam og sampykt.
Annar fundur þingsiins hófst kl.
2 í gær í Góðtemplanahúsinu.
Stóð fundurinn til kl. 7, en hlé
var haít kh 4,20—5.
Á fundinu voru fluitt fjögur er-
indi. Fyrst.flutti Jón Axel Pétur,s-
son skýrslu frá Verkamálaráði
sambandsins. Skýrði hann frá
þeim dieilum, sem Alþýðúsam-
bandið' eða einstakar deildir pieiss
höfðu átt í á kjörtimabilinu og
Joeim bxieytdngum. á kaupi og kjör-
um, semi pessar deilur höfðu
valdið. Dvaldi hann sárstaklega
lengi við vegavinnudeiluna sl.
sumar og þann sigur, sem Al-
þýð'Usambandið vaun í hienjnd.
Hai'al dur Ciuðmundsson at-
vinnumálaráðherra flutti þvínæst
eriindi um stjómmálin og Alþýðu-
i'lokkinn.
Sigurjón Á. Ólafsson flutti er-
i j i -j 1 'i •
indi um verklýðsmál og Ingimar
Jónsis'on skólastjóri um landbún-
aðarmáh Var þeim ölium þakkað
með lófátaki.
Síðar verður skýrt frá þessum
eftirtiektarverðU og snjöllu erind-
lum héjr í blaðinu.
Fundiinum var slitið kh rúmiega
7, og störfiuða nefndir í gær-
kveldi
I dag hefst fundur kl. 5, og
verður hann í alþýðuhúsimu Ið;nó.
Á dagskrá fundarins er:
Erindi .um iðnaðarmál: Emil
Jónssion.
Eriindi lum sjávarútvegsmál:
Finnur Jónsson.
Álit nefinda.
Félög i Alþýðusamband-
inu eftir sýslum.
Félqgin í Alþýðusambandi ís-
lands skiftast eftir landshlutum'
þannig:
KAUPSTAÐIRNIR:
I Reykjavik 15 félög
- Hafnarfirði 5 —
- ísafirði 4 —
- Siglufiirði 4 —
- Vestmannaeyjum 3 —
- Akureyri 2 —
- Seyðisfirði 2 —
- Norðfirði 2 —
Alls eru þvi í 8 kaupst. 37 félög
HÉÐINN VALDIMARSSON,
forseti þingsins.
I ; : ; I
SÝSLUFÉLÖG:
Snæfiellsnessýsla 4 félög
Bafðastrandasýsla 4 —
Norðurt-Isafjarðarsýsla 4 —
Vieshur-ísafjarðarsýsla 3 —
Austur-Húnavatn.sisýsla 2 —
Suður-Múlasýsla 2 —
ÁTnesisýsla 2 —
Biorgarfjarðarsýsla 1 —
Mýrasýsia 1 —
Vestur-Húnavatnssýsla 1 —
Skagiafjarðarsýsla 1 —
NiorðurvMúlasýsla 1 —
Austur-Skaftafellssýsla 1 —
Vestur-Skaftafie.llssýsla 1 —
Alls eru þvíí; i 14 sýslum 28 félög
SÝSLUFÉLÖG:
I eftirtöldum 7.sýslum er ekk-
eit félag innan Alþýðusambands-
ins:
Dalasýsla.
Strandíasýsla.
Eyjafjarðarisýsla.
Suður-Þingeyjarsýsla.
Niorður-Þingeyjarsýsl a.
Rangárval lasýsla.
Gullbringu- og Kjósar-sýsla.
AILs eru því í Alþýðusamband-
imu 65 félöig 'Og teija þau 10 305
mieðlimi.
5. þlng Sambaiaids nngra
V'
sett i gœrmorgun,
NOKKUR deyfð hefir verið
'undanfarin tvö ár í félags-
starfserni ungra jafnaðalrlmannia.
Veldur það íyrst og fremst um,
að ungir jafnaðarmenn háfa ahs
staðiar á landinu tekið öflugan
þiá'tt í starfscmi verklýðs- og jafn-
aðiarmanina-félagannia, enda eru
ungir menn víða fiorystumienm
þessara félaga. Nú virðist sem
nýtt lí|f sé að færast í samtök
ungra jafnaðarmanna, og heldur
samband þeirra, S. U. J., þing
hér um sama leyti o.g Alþýðusam-
bandsþingið er,
Þettia er fimta þing S. U. J., og
mæta á þvi fulltrúar fyiiir 5 fé-
lög, F. U. J. í Reykjavík, F. U.
(Frh. á 4. síðu.)
Bannsöknarstofa i þágn atvinnnveoanna
verðni sett á stofn við háskðlann.
MENNTAMÁLANEFND efri
deildar alþingis hefur eftir
beiðni atvinnumálaráðherra
flutt frumvarp um stofnun at-.
vinnudeilda við Háskólaíslands
Er ætlast til pess að komið
verði upp fullkominni rann-
sóknarstofu i págu atvinnu-
veganna. Hundrað og sextén
háskólastúdentar hafa sent al-
pingi áskorun um að sampykkja
frumvarpið.
1 frumvarpinu er gert ráð fyrir,
að starf þessarar deildar verði
þrfþætt: 1. Fiskirannsóknir, lif-
fræðárannsóknir og 3. efnarann-
sóknir.
1. Fiskideildinui er ætlað aðlást
við almenuar fiski- og haf-ranni-
sóknir, áturannsóknir, klakraimr-
sóknir og veita leiðbeinmgar um
fiskiðnað. I
2. Líjffræðideildin á að fást við
almennar gerlarannsóknir, hús-
dýrasjúkdóma, mjólkur- og
mjólkuriðnaðar-rannsóknir og
fjörefnaraninsóknir.
3. Efnafræöideildin á að fást
við alnrennar efinaraninsóknir, iðm-
aðarefinaranns óknir, f ó ðurrainn-
sóknir, enn fnemur jarðvegs- og
áburðárefina-ranns óknir.
Tveim síðastnefndu deiidunum
er þvi aðallega ætlað áð starfa í
þarfir landbúnaðarins.
Gert er ráð fyrir, að hver deild
innan atvinjnudeildarinnar háfi
sérstakan fiorstöðumann, og verði
þeir prófies.S'Orar, en þeinr séu
skipaðir alls 6 aðstoðarmienn.
Núverandi háskólaráð hiefir iagt
það til, að við forstöðu þessara
deilda taki þeir mag. Árni Frið-
Hksson í fiiskideild, prófessor Ní-
Rannsóknin
í Hafnarfirði
heldur áfram.
ÁRNI ÁGOSTSSON,
foriseti þingsins.
RAGNAR JÓNSSON
bœjarfógtetl
Rannsókn er enin ekki lokið i
sjóðþurðaríirráH Magnúsar Jóns-
somar, fyrverandi bæjarfógeta í
Hafinarfirði. Starfar Páll Magnús-
ro r lögh æö'ngur emi ap ran sókn
inni, en auk þess verður löggiltur
endurskoðandi lát'inn fiara yfiir
bækur sýslumannsins og ganga
frá rannsókninini.
Ragnar Jónsson, hinin nýsetti
bæjar'fógeti í Hafnarfiirði og sýslu
rnaður í Gullbringu- og Kjósarv
sýslu, tók við embætti sí;nu á
laugardaginn.
HARALDUR GUÐMUNDSSON
atvinnumálaráðherra.
els Dungal í líffræðidieild og
Trausti ÓlafsiSion í efnafræðideild,
en alLir þessir rrienn eru nú í
þjónustu ríkisins, og mun því
ekki verða um verulegan kostnað-
i1 i • i * r sjM I í H.-Tí
arauka að ræða við að tengja
þiessa mienn við hina nýju deild.
En auk þ essara manna er völ á
tnörgum ungum vísindamiönnum,
sem færir eru til þess að taka að
sér vísindalegar rannsóknir í
þágu atvinnuvoganna, og’er mikil
nauðsyn á að fuHkominni rann-
s'óknarstofiu verði komið upp til
þ'ess að þeir geti notið sín og
unnið að sjálfstæðum rannsókn-
um.
Mun verðá gengið svo firá lög-
unum, að hin nýja atvininudeild
heyri undir atvinnumálaráðuneyt-
ið, þótt hún starfi í sambandi við
háskólann, svo að hægt sé að
fiela rannsóknarstofiunini og starfs-
mönnum hennar hver þau rann-
sóknanefni, siem miða að því, að
auka atvinnuvegina og skapa
nýja atvinnumöguleika með betri
hagnýt;;ngu afurðanna, í sambandi
við aukið skipulag á atvinnuveg-
unum.
likkr æsingar í Ungverjalandi
út af ásökunum Júgósiavíu.
EINKASKEYTl TIL I
ALÞÝÐUBLAÐSINS. ‘
KAUPMANNAHÖFN í miorgun.
MJÖG MIKLAR ÆSINGAR
lerlrí nú um alt Ungverjatand
úf af kœ:\u Júgóshmm til Þjódia-
bakdajagsjne og kröfu henmr um
pad,, að rmnsókn verdi láttn far\a.
f:\am á hl0d<eHd Ungverjalands j
mm1Nlu\u, á Atexander konmgi.
Blaðið „Magyarsag“ skrifar þó,
að Ungverjaland geti einskis friek-
ar óskað en að alþjóðlegur dóm-
stóll fái tækifæri til þess að af-
hjúpa allan undirbúning koinungs-
morðsims, og það segist jafnframt
vænta þes;s, að rannsókniinni i
Gienf takist sú afhjúpun og gieri
þar með enda á þeim ástæðulausa
rógi og áburði, sem Ungverjaland
hafi orðið fyrir í sambandi við
þetta mál. STAMPEN.
Itália leltar að Ófriðarefni
við Abysslniu.
LONDON í gærjkveidi. (FU.)
TTALSKI SENDIHERRANN í A-
byssiniu hefir kært yfir þvi,
að ráðist hafi verið á ítalská
k'onsúlatið í smáborglnni Gondar
þar í Jandi, og hafi einn maður
verið dnepinn, en tveir særðir,
Þessi frétt hefir valdið mikilJi
æsingu í Rónr.
RÓMABQRG í morgun. (FB.)
Fregn frá Gondar í Afríku
hennir, að gerð hafi verið árás
á bústað ítalska ræðismannsins
þar, og að í bardaga, sem þar
var háður, hafi einn italskur her-
maður fallið, en nokkrir særst
Italir eru mjög grarnrr yfir
þiessu, og hefir verið tilkynt, að
Utanrlktsráðherra
páfans
liggur fyrir dauðanum.
EINKASKEYTI TIL ALÞÝÐUBL.
KAUPMANNAHÖFN í morgun.
UTANRIKISRÁÐHERRA páfa-
stólsins, Gasparri kardínáli,
liggur fyrir dauðanum í Róma-
borg.
Hann hefir undanfarið verið
veikur af inflúenzu, sem nú hefir
snúist upp í lungnabólgu.
KardínáUnn er áttatíu og
tveggja ára að aldri.
STAMPEN.
gripið verði til alvarlegra ráða,
ef ítalir suður þar, verði móðg-
aðir á nokkurn hátt.
(United Press.)
Stjórnarinvndiin
hefir enn ekki tekist
í Belgiu.
BRUSSEL, 19. nóv. (FB.)
’T’ILRAUNIR Theunis til þess að
mynda stjórn í Belgíu standa
■enn yfir, og ier enn ekki fuliséð
hvernig þeim tilraunum muni
reiða af, en hann leggur aðalá-
herzluna við stjórmarmyndun'iina
á, að það verði aðalkjarni steímu-
skrár hinnar nýju stjórnar, að
hún hverfi ekki frá gullinnlausn.
Belgía hefir fiengið 25 millj.
dollara að láni frá Federal Re-
serve bankanum í Bandaríkjunr
um.
Gerðar verða tilraunir til þiess
að komja í veg fyrir, að hin gull-
löndiin, eigi siður en Belgía, verði
að hverfa frá gulHmnlausn. —
Gullsending frá Belgíu er nú á
leið til Bandarikjanna.
Að undanförnu hefir verið mik-
il eftirspurn eftir amerískum
gjaldmiðli í Belgíu vegna þess,
að belgiskt fé er nú sent í stór-
um stil til Bandaríkjanna.
(United Priess.)