Alþýðublaðið - 15.05.1959, Blaðsíða 5

mwvwwww AtWVUVUWVWWWVWWMWWVVWWWVVUUUMUWHUMWVHW*
Ef verðbolgan hefði ekhi verið sföðvuð:
mundi
kr. 40,30,
mjólkurlítrinn kr. 5,60!
í eldhúsræðu sinni benti Gylfi Þ. Gíslason rækilega á, að niðurfærslu
verðlags síðan um áramót megi ekki eingöngu dæma eftir þeim beinu verð
lækkunum, sem orðið hafa, heldur einnig þeim hækkunum, sem voru
yfirvofandi, en aldrei fengu að koma til framkvæmda.
Þar liggur mesti hagur almennings í landinu í sambandi við niðurfærsluna.
Gylfi nefndi skýr dæmi um þetta. Kjötkílóið kostaði fyrir áramótin kr. 29,80,
en kostar nú kr. 21,00. Ef verðskrúfan hefði haldið áfram óhindruð, hafa hag
fræðingar reiknað út, að kjötkílóið mundi í haust komast upp í kr. 40,30. Sömu
sögu er að segja um mjólkina. Hún kostaði kr. 4,10 lítrinn, kostar nú kr. 2,95
en mundi hafa farið upp í kr. 5,60 í haust.
tVVV»W»VVVVV»VVVVVVVVVV%VVVVV%WV»VVVWV»V»VVVWrVV»VVVVV\\Vl%»VVVVVVVVVVVVVVi* V%%VWVWiVt<»W>V»V> :
í íslenzkum stjórnmálum er Alþýðuflokkurinn
Merkisberi I
í DAG HITTI ég kunnan
borgara á gptu. Hann heí(\r
laldrei haft nein afskipti af
stjórnmálum og mun ekki
hafa sérstakan áhuga á þeim
&fnum. En hann fór að fyrra
bragði að tala um útvarps-
umræðurnar í gærkvöldi. Mér
fannst aðalatriði þess, sem
foann sagði, mjög athyglis-
vert. Hann sagði: „Mér
finnst allt of margir íslenzkir
stjórnmálaleiðtogar vanmeta
dómgreind íslenzku þjóðar-
innar auk þess sem þeir mis-
fojóða smekk hennar ýmist
með stóryrðum leða stráksskap
í málflutningi sínum. Þegar ■
þess verður vart, að skoðanir
og afstaða stjórnmálamanna
taka algjörum stakkaskiptum,
eftir því hvort þeir eru í
stjórnaraðstöðu eða stjórnar
andstöðu, þá hlýtur að vakna
hjá manni sú hugsun, að það
sé ekki heill þjóðarinnar, sem
foorin er fyrir forjósti, heldur
ímyndaðir flokkshagsmunir.
Það er þess vegna ánægju-
legt“, sagði hann að síðustu,
„þegar stjórnmálamenn hika
ekki við að heita sér fyrir
því og taka á sig ábyrgð af
því, sem gera þarf. Og ég held,
að allir finni í rauninni með
sjálfum sér, að það, sem nú
hefur verið gert, þurfti að
gtera“.
LÍTIL VIRÐING FYRIR
DÓMGREIND ÞJÓÐAR-
INNAR.
Svo mörg voru þau orð.
Margt af því, sem sagt var í
gærkvöldi og sagt hefur ver
ið í kvöld um núverandi rík
isstjórn og gerðir hennar, hef-
ur í rauninni verið þannig, að
það ber ekki vott um djúpa
virðingu fyrir dómgreind
þjóðarinnar. Það, sem mál-
svarar Alþýðubandalagsins og
Framsóknarflokksins hafa
fyrst og fremst dieilt á ríkis-
stjórnina fyrir, er, að hún
skuli hafa verið mynduð með
stuðningi Sjálfstæðisflokks-
ins. Það er talið mikilsverð-
ara að undirstrika þetta en
að ræða hitt, til hvers stjórn-
án var mynduð og hvað hún
hefur gert.
Það eru nú liðrn rétt tutt-
ugu ár, síðan formaður Fram
sóknarflokksins, Hermann
Jónasson, settist fyrst í stjórn
með Sj álfstæðiismö.nnum og
var þá meira að segja £ for-
sæti. Og það eru ekki nema
sex ár síðan hann sat í stjórn
með Ólafi Thors, Bjarna Bene
diktssyni og Bimi Ólafssyni.
Hinn aðalleiðtogi Framsókn
arflokksins, Eysteinn Jóns-
son, hefur þó verið í ennþá
nánari tengslum við Sjálfstæð
isflokkinn, því að hann hefur
setið í ríkisstjórn með Sjálf-
stæðismönnum lengst af síð-
ast liðna tvo áratugi.
Er það ekki að misbjóða
dómgreind almennings, þeg-
ar ræðumenn Framsóknar-
flokksins fordæma það eins
og henti Karl Kristjánsson —
að Alþýðuflokkurinn skuli
lteyfa sér að mynda ríkisstjóm
og þiggja til þess stuðning
Sjálfstæðisflokksins, rétt eins
og málefnin, sem vinna á að,
séu eitthvert aukaatriði?
KOMMAR ÆTLUÐU í
STJÓRN MEÐ ÍHALDINU.
Eins og vænta mátti hafa
ræðumenn Alþýðubandalags-
ins þó tekið miklu dýpra í ár-
inni um þetta atriði. Fyrst
Sj álfstæðisflokkurinn styður
ríkisstjórnina, virðist ekki
frekari vitna þurfa við um
hana. Halda þessir menn, að
Gylfi Þ. Gíslason
íslenzka þjóðin sé búin að
gleyma því, að það er ekki
ýkja langt síðan Sósíalista-
flokkurinn sat í-ríkisstjóm
undir forsæti Ölafs Thors?
Það eru ekki nema nokkrir
mánuðir síðan fulltrúar Al-
þýðubandalagsins sátu á fund
um með fulltrúiun Sjálfstæð-
Ssfllokksins tijl viiðræðu um
stjórnarmyndun. Það eru
meira að segja ekki nema
nokkrar vikur síðan Alþýðu-
bandalagjið orðaði það sem
skilyrði fyrir stuðningi sínum
við kjördæmabrföytinguna, að
núverandi ríkisstjórn viki, en
við tæki annaðhvort sam-
stjórn Alþýðuflokksins, Sjálf
stæðisflokksins og Alþýðu-
bandalagsins eða embættis-
mannastjórn. Er það ekki að
misbjóða dómgreind almenn
ings, þegar slíkir menn telja
það höfuðsynd hjá Alþýðu-
flokknum að mynda ríkis-
stjórn með stuðningi Sjálf-
stæðisflokksins?
ENGIN VIXLSPOR í LAND-
HELGISMÁLINU.
Fyrrverandi sjávairútvegs-
málaráðherra, Lúðvík Jóseps
son, ræddj landhelgismáiið í
ræðu sinni áðan á þann veg,
að allir flokkar aðrir en
flokkur hans hefðu vcrið
reiðubúnir að svíkja i þvi
máli. Þannig á ekki a® ræða
mikilvægustu og viðkvæm-
ustu þjóðmál. Sízt ætti Lúð
vík Jósepsson að leyfa sér
slíkt, þvf að enginn vafi er á
því, að aðstaða fslendinga í
þessu máli væri nú fjarri
því að vera jafngóð og Mn
er, ef utanríkisráðherra
hefði ekki haldið jafnvel á
málinu gagnvart öðrum
þjóðum og raun ber vitni og
komið í veg fyrir víxlspor,
sem stigin hefðu verið, ef
flokkur Lúðvíks Jósepssom-
ar hefði fengið að ráða.
FJÓRIR FRAMSÓKNAR-
ÞINGMENN.
Þá furðaði mig í sannleika:
Utvarpsræða
sagt mjög á ræðu hv. þm.
Suður-Þingeyinga, Karls
Ki'istjánssonar, áðan, á ó-
smekklegu tali hins hag-
mælta manns og óyfirvföguð-
um stóryrðum hans. Hann fór
mörgum orðum um, að Al-
þýðuflokkurinn hafi svikið
umbótabandalagið og lét eins
og sumir þingmenn hans væru
ekki frjálsir gerða sinna, af
því að Framsóknarmenn
hefðu staðið að kosningu
þeirra. Úmbótaþandalagið var
kosningabandalag. Það náði
ekki tilgangi sínum. Má því
með nokkrum rétti segja. að
því hafi í raun og veru lokið
þegar eftj rkosningarnar. En
endanlega lauk því auðvitað,
er Hermann Jónasson baðst
lausnar fyrir stjórn sína í
desember, án þess að hafa áð-
ur samráð um það við Al-
þýðuflokkinn og eftir að hafa
virt að vettugi þá tillögu
hans, að leggja deilumálin í
ríkisstjórninni fyrir alþingi.
Á síðasta kjörtímabili áttu 6
Alþýðuflokksmenn sæti á al-
þingi. Þeim fjölgaði um 2 í
síðustu kosningum, án efa m.
a. vegna kosningasamvinn-
unnar við Framsóknarflokk-
inn. En jafnvíst er hitt, að
fjórir þingmenn Framsóknar-
flokksins eiga kjörfylgi Al-
þýðuflokksmanna þingsæti
sín að þakka, þ. e. þeir Björg-
vin Jónsson, Eiríkur Þor-
steinsson, Halldór Sigurðs-
son og Sigurvin Einarsson.
Sú rödd hefur aldrei heyrzt
úr röðum Alþýðuflokksins, að
þessir menn séu ekki fullgildir
þingmenn Framsóknarflokks-
ins fyrir þessa sök. Framsókn
arflokknum er því sanuarlega
Mtill sómi að hinum ofríkis-
fulla hugsunarhætti, sem
fram kom í málflutningi
Karls Kristjánssonar.
ÞRJÓ STÓR VERKEFNT.
Þegar núverandi ríkis-
. stjórn var mynduð, biðu þrjú
stór verkefni úrlausnar al-
þingis. í fyrsta Þgi varð að
sonar
tryggja rekstur útflutningsát-
vinnuveganna, en eins og' á-
standið var orðið eftir 1. des-
ember voíði stöðvun þeirra
yfir. 1 öðru lagi þurfti að af-
greiða fjóriög. Og í þriðja
lagi var nauðsynlegt að gera
gagngerar breytingar á kjör-
dæmaskipun landsins. Al-
þýðuflokkurinn og Sjálfstæð-
isflokkurinn höfðu afgreiðslu
aðeins eins þessara mála í
hendi sinni, þ. e. fjárlaganna,
Til afgreiðslu hinna varð Sð
fá stuðning eða hlutleysi ann-
ars hvors hinna flokkanna.
Efnahagsmálin voru afgreidd -•
með hlutleysi Framsóknar-
flokksins, en í andstöðu .við
Alþýðubandalagið. Kjördæma
málið var hins vegar afgreitt
með samvinnu við Alþýðu-
bandalagið, en í andstöðu við -
Fraansóknarflokkinn. Síðart
núverancli ríkisstjóm • var
mynduð, hafa allir flokkar
þingsins þvi unnið sarnan,
beint eða óbeint, að lausn
hinna stærstu. mála, sem við
hefur verið að etja. AlþýÖUr
flokkurinn og Sjálfstæðis-
flokkurinn hafa sf.aðið að
lausn þeirra allra, Alþýðu-
bandalagið ásamt þeim að
lausn eins, og Framsóknar-
. flokkurinn óbeint að lausn
annars. Með hliðsjón ai
þessu hljóta stóryrði Alþýðu-
bandalagsmanna og Framsókn
armanna í garð núverandi rpc
isstjórnar •að -skoðast .í nokkúíJ
sérstöku.Ijósi, hér er skýring-
in á tómahljóðinu, sem í þeirn
er.
Ræðumenn Alþýðubanda-
lagsins hafa farið hörðum
orðum um ráðstafanir þær,
sem gerðar hafa verið í efna-
hagsmálunum. Ég er sann-
færður um, að ekki er til sá
hugsandi Islendingur, sem
gerir sér ekki fyllilega Ijóst,
að þaö ástand, sem skapazt
hafði 1. desember, er ■ kaup-
gjaldsvísitalan hæklcaði í 202
stig,.gat ekki staðizt til fraart-
búðar. Qera varð anna'ö
tveggja: Að láta kaupgjaldýð'
haldast, en leggja á um 408«'
milljón króna nýja skatta, og
láta síðan verðbólguhjólrt*
halda áfram að snúast, — eúa
að fæxa kaupgjaldið og ve*8»
Framhald á 6. síðra.
Alþýðublaðið
15. maí 1959 g-