Alþýðublaðið - 16.05.1959, Blaðsíða 3

Riindni Randaríkjamanna jók
völd kommúnisía í Evrópu
Sag®5 Montgomery í ræðu í Oxford
OXFORD, 15. maí (REUT-
ER). Montgomery, l'ávaiirður og
amiai’skálkur, sagði hér í kvöld,
að Það hefði verið' blinda
Bandaríkjamánna fyrir hætt-
unni af kommúnismanum, sem
kóstað hefði vesturveldin tæki-
færið til a ðstyrkja áðstöðu sína
i Evrópu í lok sSðari heimsstyrj
aldarinnar. Kvað hann Winsíon
Churchiii hafa reynt á meðan á
styrjöldinni stóð að fá Banda-
ríkjamenn til að skilja, að Riiss
ar væru „banvæn hætta fyrir
hinn írjálsa heim“.
Kvað Montgomery Bfencia-
ríkjamenn ekki hafa skilið
þetía og það heíði kostað vest-
urveldin miöguleikana á „að ná
þólitísku jafnvægi í Evrópu, er
tiefði verið þeim meira í hag“.
Hélt inafskáikui’inn því fram,
áð hinir vestrænu bandamenn
hefðu átt að tryggjá, að það
væru þeirra herir, sem her-
tseikju helztu borgir Mið-Ev-
rópu, „einkum Berlín, Prag og
Vín“, en ekki rússneskir,
Montgomiery sagði . þetta x
fiyrri fyrirlestri af tveim, sem
hann heldur við Oxfordháskóla
<og var erindinu útvarpað um
allt Bretland. Auk þessa gagn-
rýiidi Móntgomery mjög harð-
V-Þjóðverjar og
saman skriðdreka
3LONDON” 15. maí (NTB-AFP).
Bretar og Vestur-Þjóðverjar
hafa ákveðið að vinna saman
að framleiðslu skriðdreka, sem
hugsanlegt er, að verði einnig
keyptur og notaður af öðrum
Evrópulöndum, ságði Strauus,
landvarnaráðherra Vestur-
Þýzkalands, í dag í lok fjög-
lirra daga heimsóknar í Bret-
landi.
lega kiöfu Roosevelts um'.skil-
yrðislausa uppgjöf og taldi, að
hann hefði aUs ekki gert sér
Ijósar afleiðingar hennar. „Hún
hlaut að þýða, að Þjóðverjar
mundu berjast til hins' síðasta
og vesturveldin og Rússar
mundu hittast í miðju Þýzk-
landi“., og þá yrði engin Þýzk
stjórn til að iæða við. Hver
átti þá að gefast skilyrðislaust
upp? sagði Móntgomery.
í FYRRADAG var mikið flog-
ið á vegum Flugfélags Islands
og voru fluttir hátt á fjórða
hundrað farþegar,
Til Vestmannaeyja voru farn
ar fjórar ferðir frá Reykjavík
og auk þess tvær ferðir frá Vest
mannaeyjum til Hellu á Rang-
árvöllum.
Vegna þoku í Eyjum í gær-
kvöldi tepptist flugvél þar í
síðusu ferðinni í gær og kom
ekki til Reykjavíkur fyrr en í
morgun.
Nörðanlands var fluginu hag
að þannig, að Dakotaflugvél
flaug milli Akureyrar, Þórs-
hafnar og Kópaskers, en Vis-
countflugvélin „Gullfaxi“ vár
1 ferðum milli Akureyrar og
Reykjavíkur. Fór flugvélin 2
ferðir milli þessara staða og
auk þess eina ferð milli Rvíkur
og Egilsstaða.
Samkvæmt sumaráætlun
Flugfélags fslands verður Sky-
masterflugvélin „Sólfaxi“ og
Viscountflugvélarnar „Gull-
faxi“ og „Hrímfaxi" notaðar til
innanlandsflugs í sumar.
450 hm.
út í
^eiininn
BELJANKA heitir hún. fallega tíkin, sem myndin er af. Hún
‘er rússnesk ög hún hefur fárið íéngra út í geiminn én nokinir
önnúr lifandi vera á jörðimni. Beijanka komst lengst -í3ö
kíiómetra út.í geiminn og kom jafngóð til móður jarðár aft-
úr. Hún þoidi ýrnsar þíslir á leiðinni en ekki nema rétt fýrst
í stað tnéðan á hraðaaukningn geirhflaugarinnar stóð. Síðah
var allt í bezta lagi og læknar segjá að henni hafi ekki órðið
neitt um þessa ævintýralegu ferð.
Gromfb spilar sömu plöfuna áfram
GENF, 15. maí, (NTB-REIIT-
ER). Sovétríkin svöruðu í dag
tlllögúm vesíurveldanna um
um lausn Þýzkalandsmálsins
íheð því áð éndurtaka fyrri til-
lögúr sínar um tafarlaúsa und-
Irritun fríðarsamnings við
Þýzkaiand og stofnun herlauss
fríríkis í Berlín. Gromyko hélt
45 mínútoa ræðu á ráðstefn-
unni, er hann lagði þessar til-
lögur fram.
Gromyko var aðalrséðumað-
urinn á fundinum, en auk hans
talaði Selwyn Lloyd, sem féllst
á ýmislegt í oröum Gromykos
og hvatti Sovétr.íkin til að fall-
ast á áætlun vesturveldanna,
Sem hann kvað vera heiðariega
tilraun til að komq til móts vi‘ð
sjónarmið Sovétríkjanna. Lagði
Lloyd áherzlu <S að Berlínar-
málið yrði aðeins leyst í sam-
foandi við sameiningu Þýzka-
lands.
Fundurinn í dag stóð í tvo
tíma og lauk þar með fyrstu
viku ráðstefnunnar. Næsti fund
ur verður haldinn síðdegis á
mánudag.
sam-
ROSTOCK 15. maí (NTB-AFP).
Ulbricht, ritari kommúnista-
flokks Austur-Þýzkalands, vís-
aði í dag algjörlega á bug frið-
aráætluninni, sem vesturveldin
lögðu fram á Genfarfundinum
í gær. Kvað hann áætlunina
miða að því að koma í veg fyrir
sameiningu Þýzkalands, segir
fréttastofan ADN .Kvað hann
áætlun vesturveldanna fljótlega
mundu hverfa í skjalasöfnin og
eft'ir hvítasunnu mætti búast
við, að viðræðurnar í Genf
héldu áfram á raunhæfari
grundvelli.
ALÞYÐUBLAÐIÐ skýröi frá
því í gær, að utanríkisiráðherra
hefði afhent hrezka sendiráð-
inu í Reykjávík mótmælaorð-
sendingar. Hér fer á eftir meg-
inefnið úr orðsendingum þess-
um:
Fyrsta orðsendingin fer hér
á‘ eftir:
ALBERT OG ASHANTI
Utanríkisráðuneytið leyfir
sér hér með að vekja athygli
brezka sendiráðsins á atviki
því, er hér greinir, þar eð brezkt
herskip hefur enn. komið í veg
fyrir framkvæmd skyldustarfa
íslehzku landhelgisgæzlunnar
innan íslenzkrar.. fiskyeiðilög-
sögu.
Hinn 29. apríl reyndi varð-
gæzluskipið Albert að taka
brézka togarann Ashanti, GY-
16, sem var að' ólöglegum veið-
um nálægt Einadrang, nær 9
mílum innan fiskveiðimark-
anna.
Brezka hérskipið Barrosa,
D-16, sem kom á vettvang, við-
urkenndi að togarinn hefði ver-
ið méir en 6 mílur innan fisk-
veiðimiarkanna eða, svo semþað
ti Igreindi, inna-n 4 mílna miark-
anna. Engu að síður kom her-
skipið í vep- fyrir að íslenzka
varðskipið færi mieð lögbrjót-
inn til hafnar, þar sem rann-
sska mætti mál hans í íslenzk-
uin rétti. Einnig tjáði herskipið
várðskipinu, að það væri að
flyfja sig tH ánnars „verndar-
svæðis“ — þ. e. svæðis þar sem
brezk herskip koma í veg fyrir
að íslenzkum lögum' verði kom-
ið yfir brezka togara að ólögleg-
um veiðum innan islenzkra fisk
veiðimarka — og ætlaði að
táka tögarann Ashanti með sér
til þéssa nýja „vérndarsvæðis".
Mótmælti íslenzka varðskipið
þesSu, en án árangtji's.
Frá 30. apríl til 4, maí 1959
hélt togarinn Ashanti áfram. ó-
löglegumi veiðum innan ís-
lenzkra fiskveiðimarka undir
vernd. br.ezkra herskipa.
Hinn 5. maí tjáði brezka her-
skipið Cavendish, D-15, varð-
skipinu Albert, að eigendur tog
arahs hefðu fyrirskipað honum
að halda til Bretlands. Lagði
togarinn af stað þangað í fylgd
meðherskipinu Barrosa. Albert
hélt áfram' að elta togarann, en
þegar tilkynnt var, að herskip-
ið myndi vernda togarann alla
leið til Bretlands, hætti Albert
eftirförinni og mótmælti þess-
um aðförum.
Hér er um enn eitt dæmi að
ræða, að brezk herskip híndri
íslenzk varðskip aS skyldustörf
um pg komi í veg fyrir að þau
taki veiðiþjófa langt innan ís-
lenzkra fiskveiðimarka.
íslenzka ríkfestjórhin mót-
mælir harðlega þessu augljósa
broti á alþjóðálögum og fuíl-
veldi landsins og geymir sér all
an létt'í þessu samhandi.
íslenzk’a r.íkisstjórnin hefur-
veitt því athygli, að í þessu til-
viki hefur sú régla verið brot-
| in, sem' hingað til hefur verið
fylgt, að brezk herskip komi
. ekki í veg fyrir töku brezkra
' togara, sem staðnir eru að veið-
um innan fjögurra mílna frá
grunnlínum.
í annarri orðsendingu segir
m. a.:
í erindi brezka sendiráðsins,
dags. 6. maí 1959 er því m. a.
haldið fram, að íslenzka varð-
skipið María Júlía hafi hinn
29. apríl siglt svo nærri brezka
herskipinu Contest, að nærri
hafi legið við árekstri. Er því
ög haldið fram. að staðreyndir
afsanni það, sem opinberlega
hafi komið fram á íslandi, að
Contest hafi átt sökina á hættu
þeirri., er varð af siglingu þess-
ari.
fslenzka ríkisstjórnin vísar á
bug stað'hæfingum þeim, sem
! fram köíftá í erihdi sendir'áðs-
ins, með því að sannazt hefur
mteð gVgnum, sem fram- hafa
verið. lögð í íslenzkum rétti, að
i varðskipið María Júlía, sem var
I að skyldústörfum innan ís-
lenzku. fiskiveiðimarkannas
komst hvað eítir annað í alvar-
legan háska dagana 29. ög 30,
apríl végna atferlis brezká her-
skipsins' Contest, D-48, og stati-
festa þau .gögn vissulega þa$
sem opinberlega ‘héfur ver: ð
franii haldið á Ísteindi eftir því
seg segir í orðsendingU' seiitíi-
ráðsins.
í þriðju orðsendinguhni ség-
ir m.a.:
Með orðsendingu brezka
sehdiráðsins, dags. 6. maí 1959,
niótmælir brezka ííkisstjórhin
aðförum íslenzka varðskipsihsi
Þórs, er það reyndi að taka
brezka tögarann Artic Viking
hinn 3Ó. apríl s.l.
íslenzka ríkisstjórnin víll
vekja athygli brezku ríkis-
stjórnarinnar á því, að hinn 30.
apríl, þegar varðskipið Þór var
að gæzlustörfum innan is-
lenzkra fiskveiðitakmarka,
kom það að togaranum Árctic
Viking, H-452, sem var að ,.Ó-
löglegum veiðum innan fisk-
veiðitakmarlcanna. Þegar to'g-
arihn skeytti ekki stöðvuriái’-
merkjum Þórs, heldur reyndl,
að sleppa, þrátt fyrir aðvaran-
ir varðskipsins, skaut Þór -9
aðvörunarskotum, og voru þrj&
þeirra föst skot. Þegar brezkt
herskip kom siðar á vettvang,
hætt.i Þór tilraunum sinum tjl
að taka togarann. Skal bess get-
ið, að þau föstu skot, er Þór
skaut og talin eru ..sprengj-
skot“ í orðsendingu brezka
séndiráðsins, voru kúlur, sem
ekki geta sprungið. og var þeim.
skptið úr 100 rnetra fjarlæg®
og komu niður milli 30 og 50
metra framan við togarann.
Auk þess sem togari þessi
braut hvað eftir annað alþjóða-
| siglingareglur á meðan á eftir-
I förinni stóð, reyndi hann að
sigla á Þór aftaniil á bakborca.
Aftur hefur því brezkt her-
skip að þessu sinni orðið tíl
þess að koma í veg íyrir að ís-
Ienzkt varðskip tæki brezkani.
togara, sem var að brjóta ís-
lenzk lög innan fiskveiðimark-
’ anna.
— 16. maí 1959 ^
A]þýðublaðið