Alþýðublaðið - 14.07.1959, Qupperneq 5

ímwwvwwwwwwwwiwwwwiMWWwwwvwiHwwwvvvwwmwmww
Séra Jóliann Hannesson:
st við öíóða unglinga er
SÉRA Jóhann Hannesson
þjóðgarðsvörður á Þingvöll-
um hefur skrifað Hannesi á
horninu annað bréf af tilefni
opinberra umræðna um
fyrra bréf hans, sem birtist
hér í blaðinu sl. fimmtudag.
Fer þstta nýja bré;f séra Jó-
hanns hér á eftir:
Þingvöllum, 12. júlí 1959.
Kæri Hannes!
ÞASÍKA Þér kærlega fyrir
birtingu bréfsins. Sé ég nú
af öðrum blöðum, að það
hefur vakið nokkra athygli
að ég minntist á framferði
hermannanna. En vegna ill-
viljaðra umm/ela Þjóðvilj-
ans um aðgerðaleysi trúnað-
armanna Þingvalla í þessu
efni, þarf ég að biðja þig
l'yrir eftirfarandi:
1) Snemma í júnímánuði
reyndu menn úr varnarlið-
inu að fá hér staðsettan stór-
an bát til afnota fyrir veiði-
klúbb. Var hann hér á vatn-
inu einn dag, en var ekki sett
ur á flot fyrir landi þjóð-
garðsins, Þá dvaldi hér húsa
meistari ríkisins, Hörður
Bjarnason, og er hann sá
hverju fram för, stöðvaði
hann þessa fyrirætlun í sam
ráði við formlann Þingvalla-
nefndar undirritaðan, á-
samt lögreglumönnum.
2) Rétt um sama leyti,
rneðan ég var á móti fyrir
fermingarbörn að Laugar-
vatni, 6.—7. júní, gerði
Sverrir lögregluþjónn athug
un á ástandinu hér. Voru þá
11 flokkar setuliðsmanna í
Þjóðgarðinum; 3—9 menn
voru í hverjum flokki. Gefin
liöfðu verjð út leyfi (passar)
handa hennönnunum til á-
kveðinna staða, flest til Þing
valla. Ekki var Ijóst hver
hafði gefið þau út, en það
var greinilegt að lyefin voru
hvorki gefin út með sam-
Þykki Þingvallanefndar né
þjóðgarðsvarðar. Greinilegt
var að fyrirfram ákveðið
samband var milli íslenzkra
stúlkna og hermannanna,
því þær komu hingað sem
sendar væru, nálega strax
eftir að hermennirnir voru
hingað komniri Strax þann
8. sendi és formanni vorum
símskeyti og tjáði honum
þessi vandræði og að þörf
væri skjótra aðgerða.
3) Þar sem ég vissi að alljr
stjórnmálamenn áttu mjög
annríkt um þessar mundir
og gátu varlia gert neitt
sérstakt fyrir kosningar auk
brýnna stjórnar- og stjórn-
málastarfa, skrifaði ég eitt
bréf og eina ritgerð á ensku.
Bréfið var sent Major Lock-
wood og eftir samkomulagi
við hann skyldi ritgerðin
prentuð á ensku í blaði, sem
út er gefið á stöðyum hersins
í Keflavík. Ritgerðin fylgir
hér með í afriti. Eins og þú
sér af þessari ritgerð, var það
von mín að takast mætfi að
kenna hermönnunum að
meta staðinn og virða helgi
hans og stöðva með friðsam-
legu móti kvennafar þeirra
og fyllirí. Virtist um tvær
helgar svo sem þetta myndi
takastj en svo „sprakk stífl-
an“ og streumurinn náði há-
marki sínu um helgina 4.—5,
júli, Leyfi, sem éff hef síðan
séð hjá hermönnunum, sýnir
með viðfestu blaði að þeim
hafa verið kynntar þær regl-
ur, sem ég skrif aði inn í rit-
gerðinni, en þfúr hafa brotið
þær á sama hátt og óreglu-
samir unglingar íslenzkÍE
gera.
4) Sæmd Þingvalla verður
þó ekki bjargað með því einu
að koma óreglusömum her-
mönnumi héðan. Flest spjöll-
in hafa verið unnin af okkar
eigin mönnum; þar á meðal
innbrot á fimm stöðum;
fjöldi þjófnaða úr tjöldum;
skemmdir á skiltum, gróðri
o. f 1. Lítil von gr um að upp-
ræta þetta mein nema lög-
gæzlumenn fái heimild til að
leggja hald á áfengi í tjöld-
um og í bílum, áfengi, seni
menn flytja hingað ómælt og
hella í sig hér. Nálega allt,
sem unnið er hér af spjöll-
um, nálega öll slagsmál og
éhöpp eiga rætur sínar að
rekjá til drykkjuskaparins,
Að yaka heilar nætur og
daga. og eltast við ölóða ung-
linga er jafn tilgangslaust og
að smala, en hafa enga rétt,
veiða án þess að hafa öngul
eða net — eða bera sólskinið
inn í trogum, eins og Bakka-
bræður gerðu, Ef lögreglu-
menn eiga að vinna eftir að-
ferðum Bakkabræðra, þá
þarf fleiri löggæzluménn en
lögbrjótarnir eru; skynsemi
verður ekki borin inn í vit-
und ölóðra manna.
Eins og þú munt sjá af rit-
gerðinni, er gerð tilraun af
hálfu trúnaðarmanna Þing-
valla til að stöðva slærna
hegðun hermanna með frið-
samlegu móti. Ég bar grein-
ina undir einn vina minna,
sem er trúnaðarmaður þjóð-
arinnar um velferð Þing-
valla og var hann henni sam
þykkur. Þótt Þingvallanefnd
hafi ekki komið saman til
þess að samþykkja þessa að-
gerð mína, þá má samt líta á
allt, sem réttmætt ej- í þess-
ari aðgerð sem hennar verk.
Að árangurinn varð ekki
meirj er eþki okliar sök.
Ég tel mig eftir sem áður
til vina Ameríkumanna; í
kirltjulegri starfsemi hef ég
kynnzt mörgum ágætismönn
ubi meðal þeirrar mætu þjóð
ar. Hins vegar eru Ameríku
menn Hkir okkur íslending-
um að því leyti að oft eru
þeir sjálfum sér verstir og
kunna aft og einatt ekkj a.ð
taka ráð í tíma. Bið ég þig
að birta þetta, Hannes minn,
svo lesendur geti hér af skil-
ið illviíja Þjóðviljans í okk-
ar garð, því það er líka nauð
synlegt.
Með vinarkveðju þinn
JOHANN hannesson.

KVIKMYNDIN „Dagbók
Önnu Frank“ hefur nú
verið frumsýnd í Holly-
wood og New York við
mjög góðar undirtektir.
Það er kvikmyndafélagið
20th Ceníury Fox, sem
hún á leikriti Frances
Goodrich og Albert Hack-
etts. Öll stærstu dagblöð
New Yorkborgar hrósuðu
kvikmyndinni mjög.
Myndin sýnir Millie Per-
kins og Joseph Schild-
kraut í hlutverkum sínum
| gerði myndina, og byggist
iiiiiiiiiiiiiiiiiimiumliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiimiiiiiiniiiiiiiimniiiiiiiiiiiiiiiiiiuuiiniiiii'iitn
EINN fremsti meðlimur
Alþjóðlegu Laganefndarinn-
ar er indverski lögfræðing-
urinn Purshotram Trikam-
das. Hann var áður fyrr
einkaritari Gandhis, var um
langt skeið framarlega í hópi
indverskra Jafnaðármanna
. og er nú lögmaður við hæsta
rétt Indlands. Samkvæmt
tilmælum Alþjó.ða Laga-
nefndarinnar, sem vinnur í
sambandi við Sameinuðu
þjóðirnar, undirbýr Trikam-
das nú skýrslu um atburð-
ina í Tíbet undanfarið. Fyr-
ir skömmu var hann á ferð
í Osló og hafði þá fréttamað-
ur frá AP eftirfarandi við-
tal við hann.
— Frá 1912—1950 var Tí-
bet raunverulega sjálfstætt
ríki, enda þótt Kínverjar
hefðu í orði kyeðnu æðsta
vald í málum Tíbetinga. í
október 1950 voru kínversk-
ar hersveitir sendar inn í
Tíbet, segir Trikamdas. —
Tíbezki herinn var ofurliði
borinn og Tíbetbúar voru
neyddir til þess að senda
samninganefnd til Peking.
1951 urðu Tibetbúar að und-
irskrifa samkomulag í 17
liðum við Kínverja. Sam-
kvæmt því ábyrgðust Kín-
verjar sjálfstæði landsins, en
landinu var skipt í þrjú
svæði. Eitt svæðið var undir
stjórn Panchen Lama, öðru
var stjórnað af svokölluðum
frelsisnefndum, sem alger-
lega voru skipgðar leppum
Kínverja og þriðja svæðið
var undir stjórn Dalái Lama.
En kínverskir kommúnistar
höfðu samt sem áður herlið
í öllum helztu borgum Tíbet.
Stjálfstjórn Tíbet var því
ekki annað en orðið tómt.
Stuttu síðar hófu Kínverj-
ar byggingu þernaðarlega
mikilvægra samgönguleiða
um landið. Þeir neyddu 250.
000 unga Tíbetbúa til þess að
vinna að þessari vegagerð.
Fjórðungur þeirra lézt á
næstu tveimur árum. Ungir
Tíbetbúar voru einnig send-
ir til Peking til að ,,bjálfast“
upp í að vera nothæfir komm
únistar. Kínverjar hófu líka
strax mikinn áróður gegn
trúarbrögðum landsmanna.
Fjöldi trúarleiðtoga var
handtekinn og margir skotn-
ir eða settir í fangelsi. 1952
hófu Kínverjar að flytja til
austur- og norð-austurhluta
Tíbet. Nú eru fimm milljón-
•ir Kínverja seztir þar að og
búist er við öðru eins á
nsestu fimm árum. Þessu
fylgir eignanám á eigum Tí-
betbúa. sem fyrir búa.
Árangur þessara aðgerða
kommúnista er öflug mót-
spyrnuhreyfing. Hún hófst
fyrir alvöru 1955 í austur-
hl.uta landsins. Smám saman
breiddist hún út og skæru-
hernaður hófst í stórum stíl.
Óeirðirnar náðu til Lhasa,
kommúnistar svöruðu meí>
því að varpa sprengjum á
Lhasa í marzmánuði í vet-
ur. Það varð til þess að Da-
lai Lama flúði land sitt.
Trikamdas segir að sam-
kvæmt þeim upplýsingum,
sem hann hafði fengið frá
Lhasa hafi Kínverjar hand-
tekið alla karlmenn í Lhasa
á aldrinum frá 15—60 ára.
Tíbetbúar litu svo á eftir of-
sóknir Kínverja að samning-
urinn við Pekingstjórnina
frá. 1951 sé ur sögunni.
— Kínverskir kommúnist-
ar tala um að frelsa Tíbet
undan oki afturhaldssamra
lénsherra?
— í fyrsta lagi réttlætir
stjórnarform í einu landi
ekki árás annars á bað. í
öðru lagi hefur Dalai Lama
unnið mikið að endurbótum
í landinu, fyrst og fremst
nýskipan landbúnaðarins.
Kínyerjar ætla svipaðar leið’-
ir en þeir börðust gegn end-
urþótum Dalai Lama vegna
þess að þær komu sér illa
fyrir áróður þeirra um a5
„frelsa“ Tíbet.
— Þróunin í Austurlönd-
Framhald á 10. síðu.
Alþýðuhlaðið — 14. júlí 1Í59