Alþýðublaðið - 11.08.1959, Blaðsíða 4

Ctgeíaiiu njjyoutlokicurmn. ttltstjórar: BeneaiKi otronUai. lilsli -
þórsson .g Helgi Sæmundsson (áb.). Fulltrúi ritsijórnar Sigvaldi Hjáln
arsson Fréttastjóri: Björgvin Guðnmndsson. Ritstjórnarsimar: 14901 og
14802 áuglýsingasimi: 14906. Afgreiðsiusími: 14900. - Aðsetur: Albýðu
‘Uisið r>rentsmiðja Alþýðublaðsins. Hverfisgata s—10
Hver sigrar?
HARÐAR deilur standa nú milli kommúnista,
framsóknar og íhaldsins um aukningu skipastóls-
ins. Þykist hver flokkur um sig hafa gert allra
flokka mest til að kaupa fiskiskip, en telur jafn-
framt, að hinir hafi þar svikið þjóðina. Landsfólk-
ið býður nú í ofvæni eftir úrslitum þessara átaka,
svo að ljóst verði, hverjir eru hetjur uppbygging-
arinnar og hverjir svikarar og valmenni.
(Það er annars fróðlegt að íhuga eflingu
togaraflotans síðan stríðsgróðanum lauk. Að-
eins tvisvar sinnum hefur, síðan þá, verið gert
átak til að kaupa nýja togara. Hið fyrra var í
tíð ríkisstjórnar Stefáns Jóhanns Stefánssonar,
og tilkynnti Emil Jónsson, þáverandi sjávar-
útvegsmálaráðherra, kaup 10 nýrra togara á. sjó
mannadaginn 1949. Síðan kom stjórnartímabil
framsóknar og íhaldsins og í sjö ár var enginn
togari keyptur. Næst tók við vinstri stjórnin og
lofaði 12 togurum, Lúðvík tilkynnti hvað eftir
annað, að málið væri komið í höfn, en enginn
togari var keyptur. Loks kom bráðabirgða-
stjóm Alþýðuflokksins, og Emil Jónsson, for-
sætis- og sjávarútvegsmálaráðherra, tilkynnti
á sjómannadaginn kaup 8 nýrra togara. Þetta
er sagan — sannleikurinn um togarakaupin.)
Það verður fróðlegt að lesa framhaldið. Hver
skyldi reynast mesti togarakaupaflokkur þjóðar-
innar: framsókn, kommar eða íhaldið?
Anderson brenndur
VESTMANNAEYINGAR gerðu það sér til
skemmtunar um helgina að brenna mynd af And-
erson, hinum brezka flotaforingja, sem stjórnað
hefur ofbeldi Breta í íslenzkri landhelgi síðan í
fyrrahaust. Hefur það án efa verið gert í tilefni
þess, að Anderson sendi kaldar kveðjur í okkar
garð, Islendinga, er hann hvarf héðan.
Það er eðlilegt, að íslendinga langi til að svala
tiMinningum sínum í þessu alvarlega máli. En
þeir mega ekki gera það á neinn þann hátt, að
skaðað geti málstað okkar út á við. Að þessu sinni
var of langt gengið. Það tíðkast nokkuð að brenna
menn eða hengja í eftirlíkingum, og þykir bera
vott um frekar lágt siðferðisstig, enda algengast
1 löndum, sem við íslendingar þykjumst vafalaust
langt yfir hafnir hvað menningu og siðgæði snert-
ir.
Það er ósennilegt, að heimsblöðin hafi tekið
eftir eða sagt frá þeirri köldu kveðju Andersons,
sem íslendingar reiddust. En það er jafn líklegt,
að blöðin smjatti á þeirri fregn, að íslendingar séu
farnir að gefa tilfinningum sínum útrás á þann
hátt, áð brenna myndir ajndstæðinga. Þetta er
gamla sagan: Lýgin kemst norður á Langanes, áð
ur en sannleikurinn nær Elliðaám. Hin ýkta mynd
berst út um heiminn og skaðar mannorð þjóðar-
innar og málstað hennar. Þetta atvik hefði, eins
og grjótkastið á sendiráðið, ekki átt að koma fyrir.
Auglýsingasími blaðsins er 14906
ÞRÓUNIN í efnahagsmál-
■um að undanförnu gefur til-
efni til bjartsýni, sagði Dag
Hammarskjöld framkvæmda-
stjóri Sameinuðu þjóðanna í
ræðu, sem hann hélt, þegar
umræðurnar um efnahags-
ástandið 1 heiminum hófust á
þingi Efnahags- og félagsmála
ráðsins í Genf á dögunum.
Hann benti á hiðbættaástand,
sem efnahagsskýrsla Samein-
uðu þjóðanna fyrir 1958 leiðir
í ljós. og lagði áherzlu á, að
sama þróun í framleiðslu og
eftirspurn hefði átt sér stað
á þessu ári.
Heimurinn ræður í dag yfir
miklu meira mótstöðuafli
gegn kreppum en hann átti á
fjórða tug aldarinnar, sagði
Hammarskjöld, en hann benti
jafnframt á, að þekking okk-
ar á efnahagsöflunum í heim-
inum væri enn svo takmörk-
uð, að við gætum ekki með
neinni vissu sagt til um það,
hvort koma kynnu nýir og enn
alvarlegri afturkippir en þeir,
sem við hefðum þegar haft
kynni af.
ÚTÞENSLA OG
JAFNVÆGI.
Hammarskjöld lagði á það
áherzlu, að vel mætti tengja
viðleitnina til útþenslu þeirri
viðleitni, að skapa efnahags-
legt jafnvægi, og hann varaði
iðnaðarlöndin við því að
keppa að efnahagsjafnvægi á
kostnað útþenslunnar.
Umræðurnar snérust að
verulegu leyti um vandamál
vanþróaðra landsvæða, og þá
fyrst og fremst um lækkandi
verð á hráefnum og hækkandi
verð á innfluttum framleiðslu-
vörum. Meðal þeirra tillagna,
sem fram komu, var tillaga
um að gera ráðstafanir til að
koma á jafnvægi í verðlagi,
önnur um að flytja nýjar teg-
undir jurta til vanþróaðra
landsvæða til að gera land-
búnað þeirra margbreytilegri
og girða fyrir, að þau yrðu um
of háð einni tegund uppskeru,
enn önnur um að koma á fót
nýjum iðngreinum og loks til-
laga um að gera viðskiptasátt-
mála, sem tækju ýmis yfir all-
an heiminn eða stór svæði
hans.
Rússar lögðu fram tillögu
um að gera allan heiminn að
einu markaðssvæði og vísuðu
til fyrri tillagna sinna um að
koma á fót svæðisbundnum
Dag Hammarskjöld
viðskiptasamtökum, er hefðu
þetta að takmarki. Hollend-
ingar lögðu til, að gerðar yrðu
langdrægar efnahagsáætlanir
fyrir heiminn í heild fyrir til-
stilli Sameinuðu þjóðanna.
Belgíumenn lögðu til, að á-
kveðinn hundraðshluti af
tekjuaukningu heimsins yrði
notaður til fjárfestingar í van-
þróuðum löndum. Matvæla-
og landbúnaðarstofnun S.Þ.
(FAO)) lagði fram tillögu um
að iðnaðarlöndin takmörkuðu
framleiðslu sína á útflutnings-
vörum til markaða í vanþró-
uðum löndum.
ÞRÓUN ÁÁKVEÐNUM
SVÆÐUM.
Forstjórar nefndanna, sem
hafa með höndum efnahags-
samvinnu á ákveðnum svæð-
um í heiminum bentu á ýmis
athyglisverð atriði.
Efnahagsnefnd Evrópu benti
á, að gerðar hefðu verið tals-
verðar fjárfestingar.í Austur-
Evrópu, og að ný útþenslualda
væri í uppsiglingu í Vestur-
Evrópu.
Efnahagsnéfnd Asíu bendir
á, að eftir afturkippinn, sem
varð 1958, hafi þróunin orðið
mjög hagstæð á þessu ári.
Hins vegar sýni íbúar þessa
svæðis æ meiri óþolinmæði —
þeir biðji ekki um ölmusu, en
vilji fá jafnvægi í hráefna-
markaðinn.
Efnahagsnefnd Mið- og Suð-
ur-Ameríku hefur áhyggjur
af framtíðarbróuninni. Búizt
er við, að tala íbúanna á þessu
svæði tvöfaldist á næstu 20
árum. Lágmarkshraði hinnar
efnahagslegu útþenslu verður
að nema 2,7 prósent árlegri
tekjuaukningu, og þetta verð-
ur ekki gert nema með víð-
tækum ráðs öfunum, sem m.
a. fela í sér breytingar í skipu-
lagningu efnahagslífsins.
Efnahagsnefnd Afríku legg-
ur áherzlu á, að afturkippur-
inn í efnahagslífinu nýlega,
hafi haft minni áhrif á Afríku
en búizt var við. Iðnaðarlönd-
in hafa grætt á lækkuðu hrá-
efnaverði, en hafa þrátt fyrir
það ekki getað aukið fjárfest-
ingu sína í Afríku.
Geðverndar-
ráðsfefna
í Helsinki
WHO — alþjóðaheilbrigðis-
málastofnunin — hélt dagana
24. júní til 3. júlí ráðstefnu í
Helsinki, þar sem rætt var
um geðverndarmál. Ráðstefn-
una sóttu um 60 fulltrúar frá
26 Evrópulöndum.
Tilefni ráðstefnunnar var
meðal annars hin sívaxandi
útbreiðsla tauga- og geðsjúk-
dóma. Um tvær milljónir af
íbúum Evrópu éru nú undir
læknishendi í taugaveiklunar-
deildum sjúkrahúsa. Næst á
eftir kvefi er taugaveiklun al-
gengasti sjúkdómur í iðnað-
inum.
Ráðstefnan ræddi árangur-
inn af nýjustu aðferðum í með
ferð slíkra sjúkdóma, og jafn-
framt var rætt um þær or-
sakir, sem liggja til grundvall-
ar hinni auknu taugaveiklun
nútímamanna.
Fulltrúarnir voru á einu
máli um ákveðnar meginlínur
í sambandi við meðferð geð-
sjúkdóma: betri hjúkrun til
að ná skjótari árangri; betri
menntunarskilyrði fyrir tauga
veikluð börn til að koma í veg
fyrir, að þau verði viðloðandi
sjúkrahús eða geðverndar-
stofnanir alla ævi; skjótari
greining geðsjúkdóma með
samvinnu lækna, kennara,
dómara, lögreglu og starfs-
manna opinberra hjálparstofn
ana; betri aðbúð og umönnun
á stofnunum fyrir börn og
gamalmenni; aukinn skilning
almennings á eðli taugaveikl-
unar og loks auknar rann-
sóknir.
í DANMÖRKU verður hald-
ið námskeið dagana 26. júlí
til 25. ágúst með þátttöku 16
ríkja frá Afríku, Asíu, Mið-
og Suður-Ameríku. Námskeið-
ið fjallar um vandamál sam-
vinnustefnunnar og er undir-
búið af dönsku stjórninni í
samvinnu við Sameinuðu þjóð
irnar, Alþjóðavinnumálastofn-
unina (ILO) og Matvæla- og
landbúnaðarstofnunina, FAO.

VAR’ÐMENN ur gæzluliði Sameinuðu þjóðanna á vopna-
hléslínunni milli ísraels og Jórdaníu. Síðan árið 1956 hef-
ur verið þarna stöðugur vörður. Hinir 5500 hermenn, sem
eru í gæzluliði SÞ, eru frá Brazilíu, Kanada, Danmörku,
Indlandi, Júgóslavíu, Noregi og Svíþjóð.
4 H. ágúst 1959 — Alþýðublaðið