Alþýðublaðið - 03.09.1959, Blaðsíða 4

Útgefandi: AlþýSuflokkurinn. — Framkvæmdastjóri: Ingólfur Kristjánsson.
— Ritstjórar: Benedikt Gröndal, Gísli J. Ástþórsson og Helgi Sæmundsson
(áb.). — Fulitrúi ritstjómar: Sigvaldi Hjálmarsson. — Fréttastjóri: Björg-
vin Guðmundsson. — Símar: 14 900 — 14 901 — 14 902 — 14 903. Auglýs-
ingasími 14 906. — ASsetur: AlþýSuhúsið. — PrentsmiSja AlþýSublaSsins,
Hverfisgata 8—10.
Samstaða er styrkur
FUNDUR utanríkisráðherra Norðurlandanna
hefst hér í Reykjavík í dag, og verður meginverk
efni hans að undirbúa samstöðu þessara ríkja á
allsherjarþingi Sameinuðu þjóðanna í haust. Hafa
slíkir fundir verið haldnir um nokkurt áraskeið
og borið ágætan árangur. Samvinna Norðurland-
anna á undanförnum allsherjarþingum hefur ver
ið hin bezta, og áreiðanlega verður svo í fram-
tíðinni. . '
Ekki er því að neita, að viðhorf efnahags-
mála og stjórnmála eru naumast öll hin sömu
hjá Norðurlandaþjóðunum fimm. í því efni kem
ur eðlilega einhver sérstaða til greina. En Norð-
urlöndin eru svo tengd vegna frændsemi þjóð-
anna, svipaðrar sögu og sameiginlegrar menn-
ingar, að samvinna þeirra er í senn auðveld og
sjálfsögð. Og samstaðan tryggir þeim eftirtekt
og álit í alþjóðasamtökum. Sambúð þessara
þjóða er til fyrirmyndar, og þær hafa skipað mál
um sínum svo vel, að heimsathygli hefur vakið,
þó að Norðurlöndin séu hvert um sig smáríki. Og
svo eiga þau áhrifamiklum og viðurkenndum
forustumönnum á að skipa. Allt veldur þetta
því, að Norðurlandaþjóðirnar fara með virðu-
legt hlutverk í alþjóðastjórnmálum vorra tíma.
íslendingar eru norræn þjóð— og vilja alltaf
vera. Að því hníga öll rök uppruna, sögu og menn
ingar. Og þess vegna er íslendingum norræn sam-
vinna mikið og einlægt áhugaefni. Utanríkisráð-
herrar hinna Norðurlandanna munu sannfærast
um þessa afstöðu okkar. Þeir eru hjartanlega vel-
komnir hingað. Við vitum og munum, að þeir hafa
iðulega komið drengilega til liðs við íslenzkan mál
stað á alþjóðavettvangi, ekki sízt í landhelgisdeil-
unni við Breta. En umfram allt eru þeir velkomn-
ir hingað af því að þeir eru fulltrúar nágranna-
þjóðanna, sem við erum skyldastir og teljum okkur
tengdasta sögulega og menningarlega. Og íslend-
ingar vilja gera sitt til að efla samvinnu Norður-
landanna, svo að árangur hennar geti orðið sem
mestur og beztur — einnig á vettvangi alþjóðamál-
anna.
Alþýðublaðið býður norrænu utanríkisráðherr
ana velkomna til fundarins hér í Reykjavík.
Frá bðmaskólum
Reykjavíkur
Kennsla hefst laugardag 5. sept. n.k. í barna
skólum Reykjavíkur.
9 ára börn komi kl. 9 f.h.
8 ára börn komi kl. 10 f. h.
7 ára börn komi kl. 11 f. h.
Fræðslustjórinn í Reykjavík.
FLÓKNASTA vandamál
kalda stríðsins er nú á svið
sett í hinum röku frumskóg-
um Suður-austur-Asíu kon-
ungdæmisins Laos. Erfitt er
að ná í áreiðanlegar upplýs-
ingar frá bardögum þar, en
fréttamenn þar telja að ekki
beri að vanmeta þá hættu,
sem stafi af starfsemi komm-
únista í landinu undir for-
ustu Pathet Lao-hreyfingar-
innar.
Átökin í Laos hófust um
miðjan júlí og í fyrstu áleit
ríkisstjórnin að uppreisnar-
menn væru óhemju fjölmenn-
ir, en beztu heimildir telja
nú, ,að þeir séu ekki nema ör-
fá þúsund, skipulagðir í 6—
15 skæruliðahópa, sem eiga
hægt með að ferðast um fjalla
héruðin á rigningartímabil-
inu. Skæruliðarnir eru flestir
af Thai og Meo-ættflokkun-
um, en það eru þjóðflokkar,
sem stunda hrísgrjónarækt í
fjallahéruðunum og hafa oft-
ast verið settir útundan af
stjórnendum Laos.
Uppreisnarmenn eru varla
taldir fleiri en 2400 og af
þeim hafa vart nema rúm-
lega eitt þúsund tekið þátt í
reglulegum átökum. Flestir
sigrar þeirra hafa verið unnir
með velheppnuðu taugastríði
og einangruðum árásum á af-
skekktar herna,ðarbækistöðv-
ar. Taugastríð þeirra hefur
vakið skelfingu í sumum hér-
uðum landsins og margir hafa
misst trú á að konungdæmið
geti bjargað þeim frá yfirráð-
um kommúnista.
lega fyrir alþjóðlegum dóm-
stóli. Bent er á, að erfitt sé
að þekkja að Thai-menn úr
Itaos og Vietnam. Stjórnin
getur einnig bent á, að bar-
dagar hafa fyrst blossað upp
við landamæri Norður-Viet-
nam og sú staðreynd hefur
sannfært marga um að komm
únistastjórnin þar eigj ríkast-
an þátt í að efla skæruliða til
uppreisnar. Þeir hafa líka
notað sér hina 1500 kílómetra
löngu landamæralínu, sem
Laos á að Vietnam til þess að
fara fram og aftur milli land-
s
TJÓRNIN í Laos hefur sak-
að stjórn kommúnista í Norð-
ur-Vietnam um að aðstoða
uppreisnarmenn og útvega
þeim vopn og liðstyrk. Kveðst
stjórnarherinn hafa handtek-
ið Vietnambúa £ hópi skæru-
liða. Ekki er talið, að stjórn-
in geti lagt fram sannfærandi
sannanir fyrir þessum ákær-
um, sem teknar yrðu alvar-
anna án þess að Vietnamstjórn
hafi hindrað þá á nokkurn
hátt.
Sterkasta sönnunargagn
Laosstjórnar varðandi hlut-
deild Vietnam í starfsemi
skæruliðanna er í sambandi
við vopnabúnað þeirra. Hún
bendir á að þegar Pathet Lao
hófu uppreisnina hafi þeir
hlotið að fá vopn annað hvort
frá Norður-Vietnam eða Ca-
ches, en hvort tveggja er ó-
löglegt samkvæmt vopnahlés-
sáttmálanum, sem gerður var
í Genf 1954.
Þá hefur ekki linnt áróðri
í Hanoi-útvarpinu (Hanoi er
höfuðborg N orður-Vietnam)
fyrir málstað Pathet Lao.
Pathet Lao var stofnað að
undirlagi kommúnistaflokks-
ins í Norður-Vietnam árið
1949 eftir að andfranska hreyf
ingin Lao Issara var leyst upp.
Suphannuvong prins og aðrir
Hannes
á h o r n i n u
★ Það er glæpur í hverju
staupi.
★ Vanvita maður á sæng
urstokk.
★ StEjðreyndirnar hlasa
við.
★ Leita að gleði — finna
glæp.
ENN EITT HÖGG. Dauða-
drukkinn, kornung'ur maður sit-
ur sljór og vanvita á sængur-
stokk sjúkrar og vanvita konu.
Ilún er látin, hefur verið kyrkt
og blá fingraför sjást á hálsi
hennar. Ungi maðurinn virðist
ekki vita sitt rjúkandi ráð, hann
man óljóst, rámar í að hann hafi
farið inn í þetta herbergi, ekki
þó til þess að gera vesalingnum
mein, en verkin sýna merkin,
konan hefur verið kyrkt — og
ungi maðurinn merktur ævi-
langt.
STADREYNDIRNAR um af-
leiðingar áfengisneyzlunnar
dynja á manni. Það er glæpur
í hverju staupi, Á botninum er
snákurinn, sem breytir heila-
frumunum, slítur úr sambandi,
tengir vitlaust, rekur vitið burt
— og vekur glæpinn: Skot 1
Hveragerði. Banastunga í Hlíð-
unum, tveir menn barðir í Þing-
holtsstræti svo að þeir biðu aldr-
ei bætur, stúlka limlest til bana
í bifreiðaslysi — allt af völdum
ölæðis, — og þó er aðeins fátt
eitt talið.
UNGI MAÐURINN á Akra-
nesi vissi það að í staupum hans
á umliðnum árum hafa verið
glæpafræ. Hann vissi það full-
komlega. En hann mun ekki
hafa trúað því. Svona mikið
þurfti til að opna augu hans.
Nú situr hann bugaður til fulls,
eyðilagður maður. Þetta er
hörmulegt. Hvers vegna? Fyrst
og fremst vegna þess, að manni
hrýs hugur við þeirri blindu sem
menn geta verið haldnir. Þeir
J vita hvað þeir eiga á hættu. ■—
Þeir vita að um leið og þeir bera
staupið að vörum sér, eru þeir
að kalla til síh glæpinn og eyði-
legginguna.
f FYRRADAG las ég i Readers
Digest um áfengis- og eiturlyfja-
neyzlu og áhrif hennar á glæpi.
Þrír fjórðuxallrax giæpa eru
frámdir- undir áhrifum. áfengis-
og eiturlyfja. Við hér þurfum
engan prósentuútreikning. Stað-
reyndirnar blasa við. Megiiíþörri
foringjar Lao Issara fóru þá
til Hanoi. Suphannuvong er
ekki sagður vera flokksbund-
inn kommúnisti en kona hans,
sem er frá Vietnam, var virk-
ur þátttakandi í baráttu
kommúnista í Vietnam. Sap-
hannuvong og flestir aðrir
vinstri leiðtogar í Laos eru
nú fangelsaðir og starfsemi
Pethet Laos virðist ekki hafa
beðið neinn hnekki þótt svo
til allir hinir opinberu for-
ingjar hreyfingarinnar séu í
fangelsi. Vekur það ýmsar
grunsemdir um hverjir séu
hinir eiginlegu foringjar upp-
reisnarinnar og Pathet Lao.
En KOMMÚNISTAR £ Norð-
ur-Vietnam standa ekki einir
að baki atburðanna £ Laos.
Pekingstjórnin kemur þar við
sögu. Kínverskir kommúnist-
ar eru óánægðir með fyrirhug-
aða fundi Eisenhowers og
Krústovs og athafnir þeirra í
Asíu síðustu vikurnar bera
þess vitni að þeir vilji sýna
umheiminu^p að þeir séu fær-
ir um að fara sínu fram án
fyrirskipana frá Moskvu. Hins
vegar var þeim gert létt fyrir
um undirróðurinn £ Laos.
Skæruliðar kommúnista og
hálfkommúnista í Laos hættu
skæruhernaðinum 1957 í
trausti þess, að þeir fengju að
taka þátt í eðlilegu pólitísku
lífi landsins. En stjórn Sana-
nikone, sem kom til valda fyr-
ir ári síðan, þrengdi kosti
stjórnarandstöðunnar, þar til
starfsemi hennar var nær því
bönnuð, og stjórnin gerði starf
semi hinnar alþjóðlegu eftir-
Framhald á 11. síðu.
allra afbrota, og öll þau stærstu
og hörmulegustu, eni framin
undir álirifum áfengis. Er þetta
ekki lexía fyrir menn? Þarf frek
ar vitnanna við? Bezta vörnin
gegn glæpum og afbrotum ei að
snerta ekki áfengi.
NÝLEGA hlustaði ég á umræð
ur, eða smáerindi, í útvarpihu
um áfengi og neyzlu þess. Mér
þykir vænt um þau, en ég er ó-
sammála. Hann er ■ stórgáfaður
maður og mér hefur líkað margt
vel í fari hans, þó að ég hafi
ekki oft verið honum sammála.
Hann fletti sjálfur frá sér skyrt-
unni í útvarpinu og sýndi á. sér
bert brjóstið. Þess vegna verður
hann að hafa það að ég minnist
! á þetta.
FULLYRÐINGAR hans voru
sjálfsvörn hans, vörn gegn þeim
, ásökunum og ávítunum, sem
; sækja hann sjálfan heim. Þær
I áttu ekki erindi til hlustenda.
| Hugarstríð á að heyja í einrúmi.
Og þó. ef til vill, hgfur hann
hugsað ssm svo: Með því að ég
með mína reynslu af viðskipt-
um við Bakkus konung, ráðlegg
ungum mönnum að kpmast í
kynni við þennan d.iöflakóng,
verður aðvörunin sterkari en ef
ég varaði þá við því. Og þaö má
vera./
ÞAÐ er glæpur í hverju staupi
Það er sjúkleiki að geta ekki
fundið gleði án áfengis. Ef menn
ráðleggja.að kynnast Bakkusi til
þess að:.finna gleði, hvers vegna
ráðleggja þeir þá ekki að kvnn-
ast haschis, kokain og opíum?
Hannes á horninu. 1
4 3. sept. 1959 — Alþýðublaðið