Alþýðublaðið - 24.09.1959, Blaðsíða 4
ÆOtsæmiBSíiop
Útgefanai. Alþýðuflokkurinn. — Framkvæmdastj on. ingolfur Kristjánsson.
— Ritstjórar: Benedikt Gröndal, Gísli J. Ástþórsson og Helgi Sæmundsson
(áb.). — Fulltrúi ritstjómar: Sigvaldi Hjálmarsson. — Fréttastjóri: Björg-
▼in Guðmtmdsson. — Símar: 14 900 — 14 901 — 14 902 — 14 903. Auglýs-
injfnclnU 14 906. — ASsetur: AlþýðuhúsiS. — Prentsmiðja AlþýSublaðsins,
Hverfisgata 8—10.
Engir ógreiddir víxlar
OFT hefur því verið haldið fram á þessu ári,
að efnahagsráðstafanir ríkisstjórnarinnar, þegar
hún tók við völdum, hafi ekki borið árangur.
Kommúnistar fullyrtu þetta fyrirfram og hafa síð-
an iðulega endurtekið þá fullyrðirigu án þess að
finna henni stoð með skírskotun til staðreynda. Og
undanfarið hefur Tíminn tekið mjög í sama streng,
enda þótt Framsóknarflokkurinn sætti sig við efna-
hagsráðstafanirnar með hjásetu, sem tryggði þeim
afgreiðslu á alþingi. Hefur Tíminn flutt lands-
mönnum þann boðskap, að efnahagsráðstafanirn-
ar hafi verið óraunhæfar og að „ógreiddir víxlar“
bíði fram yfir kosningar.
Emil Jónsson forsætisráðherra gerði grein
fyrir þessum málum á fundi Alþýðuflokksfélags
Reykjavíkur á mánudagskvöldið. Upplýsingar
hans eru mjög á aðra lund en fullyrðingar komm
únista og Framsóknarmanna. Staðreyndirnar eru
í meginatriðum þessar:
Hagur útflutningssjóðs hefur ekki verið í
annan tíma betri en nú síðan hann var stofnað-
ur. Hefur hann getað staðið við allar skuldbind
ingar sínar á þessu ári og ríkissjóður greitt til
hans 100 milljónir það, sem af er árinu. Jafn-
framt er staða ríkissjóðs gagnvart bönkunum
sízt lakari nú en fyrir ári síðan. Þannig er ljóst,
að efnahagsráðstafanir ríkisstjórnarinnar um
síðustu áramót hafa náð tilætluðum árangri og
að fullyrðingarnar um „ógreidda víxla“ eða
„falsaða tékka“ eru staðlausir stafir. Þessu til
viðbótar hefur tekizt að hafa hemil á verðbólg
unni og dýrtíðinni. Vísitalan er enn 175 stig
eins og þegar etnahagsráðstafanirnar komu til
framkvæmda. Sérfræðingar höfðu hins vegar
reiknað út, að hún myndi komast upp í 270 stig
á þessu ári, ef gengið væri fram af hengiflug-
inu, sem blasti við um síðustu áramót og skaut
Hermanni Jónassyni slíkum skelk í bringu, að
hann lét stjórnartaumana falla úr hendi sér.
Þannig er augljóst, að viðnámið gegn verð-
bólgunni er enginn óraunhæfur óskadraumur. ís-
lendingar geta reist skorður við verðbólgunni og
dýrtíðinni, ef þeir leggjast á eitt og standa sem
einn maður að viðleitninni. Þá er hægt að tryggia
rekstur þjóðarbúsins og atvinnuveganna. En þessi
árangur er í augljósri hættu, ef stíflugarðurinn
verður rofinn og verðbólguflóðið látið skella yfir
landið. í því efni hljóta menn annað hvort að vera
með eða móti óheillaþróuninni, enda verður áreið-
anlega kosið um það í haust.
Umsjónarmannsstarf
Niarðvíkingar
Starf umsjónarmanns við barnaskóla Ytri-Njarð-
víkur er laust til umsóknar.
Umsóknir skulu hafa borizt fyrir 30. sept. n. k. á
skrifstofu Njarðvíkurhrepps Þórustíg 3, Ytri-Njarð-
vík.
Upplýsingar um starfið veitir sveitarstjóri.
Sveitarstiórinn í Njarðvíkurhreppi,
Jón Ásgeirsson.
TUNGLSKOT Rússa um síð-
ustu helgi er vafalaust frétt
aldarinnar. Að vísu vöktu
gervitunglin meiri undrun og
forvitni, enda var búið að gera
tilraunir áður til þess að skjóta
eldflaug til tunglsins og reikn
að var með, að það tækist í
mjög náinni framtíð. 'Vafa-
samt er, hvoi't tunglskotið
hefði vakið nema tiltölulega
litla furðu, efRússarhefðuekki
valið að senda eldflaugina á
loft rétt áður en Krústjov hélt
vestur um haf til fundar við
Eisenhower. Hin pólitíska hlið
málsins virðist hafa haft meiri
áhrif á fólk en afrekið sjálft.
Um það má deila, hvort vitur-
legt hafi verið af Krústjov, að
sprengja þessa áróðursbombu
á þessum tíma, móttökurnar
kynnu að hafa orðið hjartan-
legri í Bandaríkjunum, ef
hann hefði geymt tunglsskotið
enda þótt aldrei hafi í alvöru
verið gert ráð fýrir, að almenn
ingur tæki Kremlbóndanum
sem góðvini, til þess er „af-
rekaskrá“ hans of kunn og of
ný af nálinni. Framkoma hans
síðan hann kom til Bandaríkj-
anna, bæði á fundi með blaða-
mönnum og eins með utanrík-
ismálanefnd þingsins, er ekki
til þess fallin að auka vin-
sældir hans með bandarískum
almenningi. Hæfileikar hans
til að skjóta sér undan óþægi-
legum spurningum koma sér
eflaust vel heima fyrir, en í
lýðfrjálsu landi, þar sem venja
er, að stjórnmálamenn verði
að standa ábyrgir fyrir gerð-
um sínum, er slík orðfimi sízt
til þess fallin, að „afla sér
vina og hafa áhrif á fólk“.
En víkjum að tunglskotinu.
Hvernig tóku menn því al-
ment? Hver voru viðbrögð
blaða, stjórnmálamanna og
ýmissa þekktra aðila? Hér á
eftir verða rakin nokkur um-
mæli.
Moskvublaðið Pravda skrif-
ar: Hin óskaplegu afrek í lönd
um sósíalismans á sviði tækni,
vísinda og menningar bera
vitni um yfirburði þjóðskipu-
lags sósíalismans. Tunglskotið
er stór sigur fyrir hugmynda-
kerfi kommúnismans.
The Daily Telegraph (enskt
íhaldsblað): í stjórnmálalegu
tilliti er för Krústjovs til
Bandaríkjanna álíka mikil
framför og tunglskotið. Þekk-
ing hans á Bandaríkjunum hef
ur hingað til verið ámóta og
þekking manna á tunglinu. En
á einu sviði er munurinn gíf-
urlegur, tunglsskot Rússa þýð
ir, að Krústjov ræður yfir öðr-
um eldflaugum, sem hitt geta
fjarlæg skotmörk og hellt þar
úr sér dauðafarmi.
The New York Times (óháð
bandarískt): Krústjov forsæt-
isráðherra er augsjáanlega
þeirrar skoðunar, að tunglskot
ið verði til þess að auðvelda
honum Bandaríkjaförina. En
við vonum, að hann verði ekki
lengi í þeirri fölsku von, að
það verði til að draga úr á-
kvörðunum okkar, að standa
fast á meginreglunum.
Die Welt (þýzkt, óháð): Vís-
indin eru orðin þerna stjórn-
málanna. Aldrei hefur það
komið greinilegar í ljós en í
sambandi við þetta tunglskot.
Neues Deutschland (opin-
bert málgagn kommúnista-
stiórnarinnar í A-Þýzkalandi):
Sósíalisminn nær til stjarn-
anna. Draumur mannsandans
er orðinn að veruleika. Það
gerðist vegna þess, að svelt-
andi og blæðandi verkamenn
og bændur tóku völdin fyrir
f jörutíu árum og sköpuðu nýj-
an heim eftir styrjaldir heims-
valdasinna.
Dagens Nylieter (sænskt,
þjóðflokkurinn): Margir velta
nú fyrir sér áhrifum þessa
glæsilega afreks Rússa á per-
sónudýrkun eins manns. Þessi
atburður er notaður til þess
að hefja einn mann til skýj-
anna (Krústjov).
Daily Herald (enskt, verka-
mannaflokkurinn): Kolumbus
fann Ameríku og vísindamenn
Krústjovs fundu leiðina til
tunglsins. En Eisenhower og
Krústjov eiga erfiðara verk
fyrir höndum en vísindamenn-
irnir, að finna leið til friðar
á jörðu.
Dr. Albert Schveitzer: Ég
held ekki að mannkynið verði
hamingjusamara, þótt tekizt
hafi að komast til tunglsins.
Harry Martinson: Tunglið
er eins konar tromma, sem
stórveldin berja á. Vísindin
eru orðin undirlægja stjórn-
málamanna. Það er hroðalegt:
Jean Cocteau: Tunglið? Ég
hef svo mikið að gera hér á
jörðunni, að ég hef engan tíma
til að sinna tunglinu.
Nehru forsætisráðherra Ind-
(Framhald á 10. síðu.)
H a n n es
h
o r n i n u
ýý Níðst á dugnaðinum.
Refsivert að vinna
baki brotnu.
ýý Eins og skyndilegt
stórtjón dynji yfir
einstaklinga.
JÓHANN BENEDIKTSSON
skrifar: ,,Ég fullyrði að allir
heiðarlegir menn eru þér þakk-
látir fyrir skrif þín um skatta-
málin. Það er níðst á þeim, sem
ekki stela undan skatti og svíkj
ast ekki undan samfélagslegum
skyldum.
ÞÓ VIRÐIST KÓRÓNA allt
meðferð Skattstofunnar á þeim,
sem eru að brjótast í því að
koma sér upp íbúð. Það er stór
hópur manna, sem unnið hefur
afrek með miskunnarlausum
þrældómi, sparsemi og nýtni í
meðferð byggingarefnis og hef-
ur haft handlægni til að geta
forðast að mestu uppmælingar-
fagvinnu. Þessir menn hafa kom
ið íbúðum sínum upp fyrir mun
minna verð en Skattstofan
krefst að þær eigi að kosta.
ÞAÐ MÁ SEM SAGT EKKI
byggja yfir sig af sparsemi og
viti og umfram allt ekki ódýrt
í staðinn fyrir að verðlauna
þessa menn, er skattsvipan 'látin
ganga um höfuð þeirra og herð-
ar af austrænni ánægju, er þeir
hafa náð langþráðu marki og
rétt úr þreyttu baki og strokið
svitann af enni sér. Fögnuður
fjölskyldunnar yfir unnu afreki
breytist við lestur skattseðilsins
í afkomuótta, vonleysi, reiði og
fyrirlitningu á þeim, sem að á-
lögunum standa.
ALLIR, SEM EINHVERJA
þekkingu hafa á því, hvað erfitt
er launafólki að koma sér upp
íbúð, vita að menn standa aídrei
eins höllum fæti fyrir óvæntum
fjárhagslegum áföllum og um
það leyti, sem byggingu er að
ljúka. Það er því engin furða
þótt menn séu sárir og reiðir er
lagðir eru á þá rangir skattar og
ofviða getu þeirra, fyrir það eitt
að hafa komið sér upp íbúð, sem
ekki er nógu dýr að áliti Skatt-
stofunnar.
HIjnS VEGAR verður ekki
séð við lestur skattskrárinnar,
að Skattstofan beiti svipu sinni
gagnvart þeim, sem byggja prjál
vinnur með fáránlegum íbuiði.
En það stafar ef til vill af því
að þeir, sem þannig byggja, eru
ekki með sigggrónar hendur.“
vil ég segja þetta: Við eigum að
AF TILEFNI ÞESSA BRÉFS
beina geiri okkar gegn skatta-
lögunum, sjálfu skipulaginu, en
ekki fyrst og fremst gegn Skatt-
stofunni eða niðurjöfnunarneínd
armönnum. Við megum ekki
sætta okkur við það, að ranglæt-
ið sé framið af einstaklingum.
Menið liggur í skatta- og út-
svarskerfinu sjálfu, og því verð
ur að breyta ef það á að takast
að leysa klafann af hálsi fólks-
ins.
SKATTSTOFAN Í TIILUTAR
gæðunum samkvæmt lögum,
stigum, reglugerðum og fyrir-
mælum. Það er ótrúlegt, að hún
fari eftir vinfengi, völdum og
áliti einstaklinga í þjóðfélaginu.
Forustumenn Alþýðuflokksins
hafa nú lagt til að tekin verði
upp ný skipan. Það er erfið ieið
og hættuleg, en við verðum að
reyna hana. Við verðum að
leggja skattana á eyðsluna. En
jafnframt verðum við — og það
er annað aðalatriði málsins, að
tryggja það, að skattgreiðslan
komi ekki þyngst niður á þarna
mörgu fjölskyldunum og brýn-
ustu lífsnauðsynjunum.
TOLLARNIR, sem koma í
stað skattanna, verða að vera
lægstir á brýnstu lífsnauðsynj-
um, en háir á öðrum vörum. Það
er engum blöðum um það að
fletta að kerfið er orðið alger-
lega óþolandi. Við verðum að
reyna aðrar leiðir. Ég held að
leið Alþýðuflokksins sé rétt.. Ef
hún verður farin, greiða menn
smátt og smátt lögboðin gjöld —
og vita því alltaf hvaða fé þeir
hafa handa á milli. Nú er útgáfa
skattskrár eins og að skyndilegt
stórtjón dynji yfir einstakling-
ana.
■ Hannes á horninu.
4 24. sept. 1959 — Alþýðublaðið