Þjóðólfur - 02.05.1851, Blaðsíða 6

390
búð nærri ánni fyrir snnnan Gissurs livíta búð,
þar og Rangvellinga, Marðar Gýgju út með
berginu fyrir ofari og vestan Gissurs hvita
búð. Uni tíð Jióröar og .lóns lögmanna var
lögrjettan færð sunnan af hóimanum austar-
lega frá gömlu hyröstjórabúð í lögrjettu, sem
nú er 1700, liver upp var gjörð af timbri.“
Lögberg liggur fyrir austan Óxará upp í
hrauninu, skammt frá kirkjunni á Jrmgvölium.
Jað er hraunrimi milli 2. af hinum smærri
gjám, og snýr í útsuður. Rimi þessi er fyrst
eigi breiðari en svo, að3vaskir drengirgætu
varnað þar hverjum manni upp að ganga.
Siðan breiðkar rimi þessi smátt og smátt þang-
að til um miðjuna, þar er hann breiðastur,
og þá mjókkar hann úr því, uns gjárnar, sem
um hann liggja, verða báðar að 1 gjá, sem
þá nær enn larigt upp í hraunið. Gjárnar,
sem um lögberg liggja, eru bæði breiðar og
djúpar, helzt eystri gjáin; hyldýpis vatn er
og niðrí jreim báðum; er eystri gjáin skammt
fyrir ofan jrað, sem lögberg er breiðast, 19
faðma iljúp; vatnið er 15 faðma, en hamarinn
niður að vatninu er 4 íaðma hár; og má af
því meðal annars sjá, að hraunið er býsna
þykkt, og meir en liturinn einn. Á lögbergi
miðju var það, sem dómendur sátu, þar sjer
enn merki til dómhringsins, og er það núna
grasivaxin hringrúst. Innan í hring þessum
sjer til húsrústar, og er hún nýrri og glögg-
ari; hún er frá seinni tímum alþingis á jþing-
völlum, og var kölluð allsher■jarbúð.
Jegar vjer lítum nú á það, hvaða tímar
þá vóru, er alþing var haldið á Jingvelli,
getum vjer eigi annað en dáðst að ráðsnylli
þeirra, seni valið hafa þennan stað; einmitt
lögberg sýnir þá valsnylli fornmanna, sem
önnur munu fá slík dæmi til; þaðvar sjálfvarið
að kalla mátti, því yfir gjárnar var eigi auð-
hlaupið. Flestir liafa lika dáðst að lögbergi
og fegurð þess, og þykjast aldrei hafa komið
á jafu tignarlegan stað og þýðingarmikin,
eins bjóðandi og þó bliðan.
Mar gir eru þeir hlutir jeun eigi taldir, 1
sem þó ættu að vera í lýsingu hins forna al-
þingisstaðar; en livorki erum vjer þeim svo
nákunnugir, að vjer getum sagt frá þeim svo
í nokkru lagi sje; enda væntumvjer líka, að
mörgum lesendum þyki nóg komið af svo ó-
fullkominni lýsingu á svo veglegum stað og
merkilegum. I?n vjer látum hjer fylgja dálít-
ið kvæði, sem ekki alls fyrir löngu hefur
verið orkt af einhverjum urigum Islendingi.
1.
Forðuiil stHrfaöi lijer,
j»;ir sem stöndiun mi vjfr,
Islíiiuls stóriuennis liynnrleg fjöld;
o" liin vilrnsln róð
studdi drengileg dúð;
þ;i v;ir dygön og iii;innkost;i öld.
2.
Meðnn frelsi vort stóð,
v;ir lijer fjörmikil þjóð,
og í framkvæinduin lýsti liún því;
deyfð og þrældóinur þá
rýmdii frelsinu fr;i,
os; þau l'öldii si£ hratingjánum i.
3.
Kn í sælunn;ir slað
settist eymdili lijer að,
°o þá eyddist vor "iillaldnr fr*gð;
þá varð glaðværðin bryggð,
þ;i lijet dáðleysið dyggð ,
og vnr deyl'ð nefndist iiieinleys' og liægð.
4.
Senn inun lífglæðing ný
kveikjast laiidinu i,
og sjer lýsa lijá þjóðinni Ijör:
brátt inun starfsemin sjá
að lnín ástvini á,
óg vor eymd snýst í gleðileg kjör.
5.
Láluin feðranna verk
gjöra Ijörköst vor sterk,
svo vjer forðumst ei strið eða þraul;
ráðumsl deyfðina á,
ráðumst ófrelsið á,
og það óðara rekum á liraut!
(>.
líeyfðin slen/.t ei vort Ijör,
deyfðin fælist vort Ijör,
og ninn flýn oss vetfangi i;
liún ler þjóðinni frá,
hún mun detta i dá,
og mun dylja sig hrauiigjánuiu i.
7.
Elskum feðranna fold,
gögnum leðranna fold,
livcr sem framast lianii á orkað fær.
sýnuni frjálsræðis dug,
sýniiiii liraustlegan lllljí,
mcðan lijartað í lirjóstinu slær.