Þjóðólfur - 20.01.1852, Side 4
292
skyldi slita J)jóftfundinum, og segir, aft fund-
urinn liafi ekki gefið nokkurt tilefni til þess
meft aðferö sinni; en annað mál sje það, livað
rjett og hollt það kunni að vera fyrir
landið sumt hvað, sem farið er fram á. Og
svo farast „Föðurlandinu“ orð á einum stað,
að Jiað bryddi á hinu sama hjá Islendingum,
eins og hjá Sljesvík - holsteinskum; en Jiað
bætir úr skák og segir: Islendingar gjöra
það óvart, en hinir gjörðn það visvitandi.
Önnur blöð, sem vjer höfum sjeð minnast á
tíðindi þessi, segja stuttoglaggott: Hananú! nú
kvað þjóðfundinum á íslandi vera slitið, fyrir
því að hann hafnaði með qIIu frumvarpi kon-
ungs, en gat sjálfur ekkert sett í staðinn.
^að höfum vjer líka lieyrt, og seljum ekki
dýrara en vjer keyptum, að þegar stjórn-
in frjetti af fundarlokum, þá hafi hún viljað
þegar i stað víkja 3 prestum frá embætti;
en mælt er að Maðvig kirkjustjóri hafi bann-
að að snerta hár á höfði klerka sinna. Skyldi
þetta vera satt, þá má nokkuð af þvi ráða,
hverjum augum stjórnin liefur litið á mál vort.
Frá nefndarmönnum þeim, sem þjóðfund-
urinn kaus til að bera málefnivort fyrirkon-
ung, er fátt gleðilegt að segja; ogteljum vjer
að það ráð hafi með öllu farizt fyrir. Eigi
að síður var viðleitnin hrósverð, og mun á
hverri öld og í hverju landi mælast vel fyrir
henni nema af þeim einum, sem ekki finna
bragð að öðru, en súrdeiginu gamla. Sýslu-
maður Briem brá utanferð sinni, þegar á átti
að herða; hann hafði raunar þegar í upphafi
talið ýms vankvæði á ferð sína ; en hvort ekki
mátti fyrir þau komast, ef viljinn hefði ver-
ið einbeittur, það látum vjer þá dæma um,
sem betur þekkja. jþegar seinast frjettist frá
Kaupmannahöfn, en þaðan höfum vjer fregn-
ir frá því snemma í októberm., þá var sýslu-
maður Jón Guðmundsson annaðhvort enn ó-
kominn, eða þá öldungis nýkominn; að minnsta
kosti vitum vjer ekki til, að nokkur hafi feng-
ið brjef frá honum.
^annig er það með öllu enn þá hul-
ið, hvað nú kemur upp úr dúrnum frá dönsku
stjórninni oss og málum voruin til handa.
Vjer bíðum öruggir átekta, og að líkindum
liugsa margir, eins og liaft er eptir bóndanum,
sem mælti, þegar hann frjetti í slæjuna í sum-
ar, hversu komið var fyrir þjóðfundinum: ekki
tjáir annað en brýna, þó illa bíti! Æ, hann
vann ekki heldur fyrirheitna landið í fyrsta
áhlaupi, Israelslýður!
1J r r æ ð 11,
er lialdin varí Tr'öllakirkfuánýársdag 1852.
.... Ilvernig mundi liæfa að lýsa því,
bræður mínir og systur! hversu hinn fyrri
lielmingur aldar þessarar hefur skilið við álfu
vora? Skyldi svo fráleitt að segja, að hann
hafi skilið svo við hana, að hún liggi eptir
í auðsjáanlegum umhrotmn til lífs eða dauða,
til ljóss eða myrkurs; að þjóðlifið þar sje í
óða önn og áköfum undirbúningi, til þess að
taka einhverjum ný jum stakkaskiptum; að vjer
búum allir, svo að segja, utan í eldgjósandi
fjalli, sem logarallt innan undir fótuin vorum?
Eða livað virðist oss, þegar vjer lítum í kring-
um oss? Hvað má oss sýnast,. þegar vjer
gætum að eldgosinu, sein vjer höfum sjálfir
verið sjónarvottar að? . . . .
Dagar 18. aldarinnar fullnuðust, og liim-
ininn liuldi þá næturblæu sinni. En hvernig
gengu þeir til hvíldar? Hvaða dagsverk lá
eptir þá? Hvað gat að líta hin fyrsta dags-
sól 19. aldarinnar svo sem afreksverk þeirra ?
Hvað hafði þróast mitt í álfu vorri undir sólu
18. aldarinnar, sem geislum hinnar nitjándu
hlaut að verða starsýnt á, þegar þeir liðu
fyrst yfir láð og lög? Jmb var einhvers kori-,
ar undarlegt og óeðlilegt trje, með holum
stofni og maðksmognum ávöxtum; en efst á
því var blóðrauður hnappur, stjómarbiltingin
frakkneska ! Hún hófst á seinustu áruin 18.
aldarinnar, og hún var sá ávöxtur hennar,
sem 19. öldin átti fyrst lengi framan af yfir
að líta. En hvað var þá bilting þessi? llvað
var hún annað, en hinar fyrstu fæðingarhríð-
ir, sem álfa vor kenndi, er hún vihli koina
þjóðfrelsinu á fót á méginlandi sínu ? J>á sátu
stjórnendur landanna hryggvir og daprir á
gullnum stólum, leituðu sjer hjálpræðis, en
fupdu ekki. Kórónan brann eins’ og logandi
stál á höfðum þeirra; því að Napóleon, frum-
burðut þjóðfrelsisvinanna, stóð frami fyrir þeim
með brugðnu sverði heggningarinnar, út send-
ur til að hrista liallir höfuðborganna, og skekja
hásæti konunganna; til þess að sýna þeim,
að tign þeirra og veldi væri byggt á sandi,