Þjóðólfur - 07.11.1857, Síða 1

Skrifstofa „þjdðólfs" cr í Aðal-
stræti nr. 6.
þJÓÐÓLFR.
1857.
Auglýsfngar og lýsfngar um
einstnkleg málefni, eru teknar f
blaðið fyrir 4sk. áhverja smá-
letrslinu; knupenilr lilaðsins
fá helniíngs afslátt.
Sendr kaupendum kostnaðarlanst; verð: árg., 20 ark. 7mörk; hvert einstnkt nr. 8 sk.; söliilann 8. hvcr.
lO. ár. 7. nóvember. 1.—
Leibréttíng: í fáeinum expl. af sflfcasta blalfci 9. árg. (nr.
40) bls. 162, voru 3 óleilfcréttar ritvillur; á 1. dálki, efstu
línu: þessa mán., fyrir fyrra mán., í 2.dálki: .. f. mán.
fyrir 21. sept. þ. á., og f 2. dálki 51. lfnu 20. f. mán.
fyrir 20. sept. þ. á.
— Af því réttritun sú á íslenzkri túngu, er landi
vor herra kandid. Guðbr. Vigfússon í Kaupmanna-
liöfn heldr fram í ritgjörðinni „uni stafrof og hneig-
íngar", í „nýjuni Félagsritum" 17. ári bls. 117 og
einkum bls. 163 — 166, kemr a& mestu leiti heim
viÖ þaö sem ab voru áliti er eÖlilegast og réttast í
þessu efni, þá verör framvegis vib höfÖ að mestu
leiti sú réttritun í blabinu þjóöólfi, á meÖan ekki
veröa viÖ hann útgefanda skipti.
—- f næstl. vikuvoru hér, aö tilhlutun dómkirkju-
prestsins prófasts séra Olafs Pálssonar, seldar 12 kú-
gildisær frá dómkirkjujöröinni Breiöholti, er leigu-
liÖinn þar, Arni hreppstjóri Jónsson, hafÖi skilaÖ
af sér meÖ leyfi téös lánardrottins, og haföi valiö
úr fé sínu sem hraustastar og heilbrigöastar í
viörvist umboösmanns af hendi prófastsins. þaö er
sagt, aÖ svo hafi samizt út af þessari afhendíngu
kúgildanna, aö leiguliöi léti fúlgu fylgja þeim, 30
fiska eöa þeirra viröi, meö hvoru kúgildi, og gyldi
framvegis hálfar leigur árlega, þángaö til kúgildin
yröi aptr endrreist.
— þaÖ er fnllyrt, aö nú meö póstskipinu hafi
komiö nægÖ af efni í fjárkláðasmyrsli, hjartarhoms-
olía, lýsissápa og tjara.
FjárkláÖamáliö frá stjórninni.
Kláöamálsfrumvarpiö frá Alþíngi var ekki lagt
fyrir konúnginn hvorki tll samþykkis né ósamþykk-
is; ráÖherrann Simony þóktist ekki fá til þess hvorki
færi né tíma, enda var konúngr vor á feröum vestr
um Jótland hinn síöari hluta septbr. mán. og um
þaö leyti póstskip átti aö fara; en lagt hefir ráÖ-
herrann, í úrskuröi einum seint í septbr. þ. á. fyrir
stiptamtmann (og svo einnig hina amtmennina) ýms-
ar ráöstafanir, eöa bent til þeirra svona undir og
ofan á, áhrærandi þaö, hvaö gjörlegast mundi vera
til aö aptra útbreiÖslu kláöafaraldrsins, en þó,
aÖ oss skilst, lagt þaÖ aö mestu leyti á vald amt-
mannanna sjálfra, eptir því sem þeim þækti tiltæki-
legast hver í sínn amti. Úr því nú þessi danski
ráÖherra ekki treystist til aÖ ná samþykki konúngs
á tillögur hvorki meiri né minni hlutans á Alþíngi,
og heldr ekki aö búa sjálfr til nýtt frumvarp er
hann treysti sér aö vinna konúng til aö veita
lagagildi, þá var nú má ske þetta úrræöiö, — aö
lýsa því svona yfir aö hann, ráögjafinn sjálfr, væri
ráöþrota — hiö eina sem þessi herra Symony átti
aÖ ráöa3t í og gat gjört.
„MikiÖ fær sá sem mér veltir", stóö á stein-
inum foröum, en þegar búiö var eptir mikla mæöu
aö hafa á honum endaskipti, þá var þetta hinu-
megin á honum: „ómakiö og ekkert annaö"! Og
hvaö annab en þetta er nú árángrinn orÖinn af öll-
um bréfaskriptunum í fyrra milli amtmanna og ráö-
herra, ráÖherra og dýralækníngaráös, ráÖherra og
amtmanna, hvaö annaö af amtmannafundinum í vor
meö allri mannhersíngunni er aö noröan kom og
þaut um allt, af frumprófunum og frumvörpunum,
tilkostnaöinum, af öllum umræöunum á Alþíngi og
frumvörpum meira og minna hlutans? hver er nú
orÖinn árángrinn, aÖ tilhlutan dönsku stjórnarinnar
af öllu þessu er hún sjálf, þessi sami herra Simony,
hefir skipaö, af öllum þessum fnndnm og feröalög-
um, frumvörpum og kostnaÖi? „ómakiö og ekkert
annaö!“
En allir hlutir undir himninum hafa sína stund,
og eins er um þaö aö lesa í kjölinn aögjöröir eÖa
réttara sagt óforsvaranlegt aögjöröaleysi stjórnar-
innar í kláöamálinu; — þaö er nú ekki til neins
aÖ tefja sig viö þaÖ, heldr má segja um þetta, eins
og Ásgrímr EUiöagrímsson sagÖi, og vér Islendíng-
ar optast höfum mátt segja þegar leita hefir átt
Iiös og ásjár hjá dönsku stjórninni í áríÖandi mál-
unum: „förum liéöan, ekki er hér von liöveizlu!"
En hvort er þá libs aö leita fyrir oss í þessu
máli? til sjálfra vor; „sjálfs er höndin hollust*
bæÖi í þessu sem öÖru, og vér höfum nóg höfuö
meö vitsmunum og ráödeild og reynslu til þoss aÖ
leggja ráÖ, ef vér vildim þýöast þaö og ekki fara
- 1 -
— PóstskípiÖ „Sölövená, kom hér 3. þ. mán.,
eptir 30 daga ferö frá Kaupmannahöfn.