Þjóðólfur - 27.02.1858, Síða 7
- 55 -
skuldheiintumenn sína svo, að hana gæti rétt sig við
haldið áfram verzlun sinni. Aðalorsakir þessara þúngu
búsyfja kaupmanna vorra eru bæði þær, að fæstar vörur
héðan seldust ytra nema með talsverðum afföllum í sain-
anburði rið það scm fyrír vargefið hér, og á þetta eink-
uin heima um þá vöruna héðan cr ekki kom út fyr cn
á leið sumarið, t. d lýsi ekki nema á 27—28 rdl.; en þó
cinkum, að ótal auðugri og aflminni verzlunarhús, ekki
að eins i Oanmörku og Hnmborg, heldr einnig, fyr á
sumrínu, í Bandaríkjunum f Vestrheiini, í Lundúnum og
víðar á Bretlandi, hafa orðið að gefast upp og selja fram
bú sín gjaldþrota. þetta liefir nú aptr leitt af sér
tvent, fyrst megna stönzun á eðlilegri og vanalegri
rás penínga manna í milli og þar af leiðandi skort
á þeim, — sjáll'r þjóðbánkinn í Khöfn sat inni með
óinnleyst „vexel“bréf fyrir rúmum tveimr millíónum ríkis-
dala, er innleysendr höfðu opinberlaga afsagt að fullnægja;
— og þar næst leiddi hér af tortryggni og almennan skort
á gjaldtrausti milli kaupenda og seljenda, með þvi ckki
þókti mega vita, nema sá er vildi fá fé eðr vöru í dag
þótt eigi væri neina með l'árra daga gjaldfresti, væri orð-
inn gjaldþrota ámorgun; því hafa margír kaupmenn vor-
ir, þeir er seint fengu vöruna héðan, eigi þorað að selja
nema svo, að hönd scldi hcndi, en ineð þeim kjörnm var
færstum fært að kaupa salsir penfngaeklunnar, og sátu því
enn inni með mestalla vöru sína óselda niargir hverir,
þegar þelta skip lagði af stað. Verzlun vor Islendínga
horfir því siðr en ekki vcl við næsta ár. — 011 matvara
féll injög í verði um tíma; segja nokkrir, að kornið hafi
um eitt skeið ekki selzt meira i Höfn en mílli 2—3 rdl.;
ekkí vitum vér samt fullar sönnur á þvi, en um lok f.
mán. var rúgr í 5% rd., að því er „Berlíngatíðindin11 segja,
þá var og Brasil-kaffe í hópakanpum (um 800 pund), á
18—'20 sk., auk tolls, og sikr (púðrsikr) á 16—16’/4 slc.
að tolli ineð töldum. Kjöt héðan var i litlu sem engu
verði.
— Af íslenzkum niálum fréttist ekkert, nema það, að
póstskipsferðir milli Danmerkr og Islands águfuskipi eiga
að hefjast í vor, með því fyrirkomulagi er Alþíng stakk
upp á, er að sjá af rikisreikningunum, sem stjórnin æili
ekki að telja Islandi þann kostnað að neinu til útgjalda,
eins og gjört hefir verið til þessa fyrir póstskipsferðirnar
híngað. SkriTað er einnig, að ráðherránn hafi verið búinn
að leggja fyrir konúng til samþykkis þá uppástúngu frá
Alþíngi, að stofna 2 málalulutningsmanna embætti hér við
yfirdóminii.
— Embættaveitíngar haf engar orðið hér, og ekki hafa
neinir Islendfngarfengið nafnbót nema kammeráð og sýslu-
maðr Magnús Stephcnsen í Vatnsdal, hann er sæmdr
jústizráðs nafnbót, og hefir jafnframt fengið lausn í
náð frá sýslunni. Lassen sýslumanni Borgfirðínga, cr
veitt héraðsfógeta embætti á Jótlandi; — þannig eru nú
lausarbæðiBorgarfjarðar-ogRángárvallasýsla.
Eorstöðumann íslenzku stjórnardeildarinnar etazráð 0 d d g.
Stephenscn hefir konúngr sæmt ineð riddarakrossi
Dannebrogsorðunnar.
— Meðal merkismanna er látizt hafa ytra er landi vor
þorleifr Rcpp Guðmiindsson prests Böðvarssonar er
síðast var prestr til Kálfatjarnar, nafnkunnr víða erlendis
að gáfum, málfræði og annari fjölvísi. Hann dó í Kaup-
inanuahöfn 4. desbr. f. á., 67 ára að aldri, eptir lánga og
þúnga legu; Iiann vildi láta flytja sig örendan hfngað til
Islands og verða jarðsettr hér f jörð feðra sinna; Dr Ja-
cobscn, borgarlæknir í Höfn og tryggr fornvinr Repps sál.
balsamaði því lík hans, var það síðan lagt í kistu cr að
innanverðu var alfóðruð blý- eða ziiikpjátri og hún síðan
sett í „Holnieiis“kirkju-kapelluna í Höfn, þar til í vor að
póstgufuskipið á að færa hana híngað, og mtin þá annar
trvgðaförnvinr hans og jafnaldri hér, biskup vor herra
Thordersen hafa verið beðinn og ælla sér að gángast fyrir
jarðarför hans.
— Uin styrjöld Breta á Austrindlandi og við Sínvcrja
þá skal hins helzta verða getið í næsta blaði,
Ýinisleg;t nm ^ínverja1
þegar Bretum lenti í styrjöld vib Sínverja e&a
Chinamenn í hitt eÖ fyrra, lagÖi Bretastjórn fyrir
sendiherra sinn Bowring lávarÖ, aö Ieita sem áreiö-
anlegastra upplýsínga um Sínverja, mannfjöldan og
mannljölgun, þar í landi, atvinnuvegi, landsháttu,
siírn o. fl. Skýrsla Bowríngs lávaröar um þetta efni
var síöan, í fyrra vetr auglýst í enskum blööum.
Eptir þaö aÖ búiÖ er í inngángi skýrslunnar
aö lýsa því, hve erfitt sé aö vita meÖ vissu hinn
sanna íólksfjölda á Sínlandi, af því manntal Sín-
verja sé svo óáreiÖanlegt, en þótt skipaÖ sé aö taka
þaö árlega og landslögin leggi hegníngu viö ef þaö
sé ekki gjört áreiÖanlega, kemst þó höfundrinn aö
þeirri niörstöÖu, aÖ Sínverjar, aÖ meö töldum þeim
er hafa flutzt aö heiman og tekiö sér aösetr í öÖr-
um lönduin, muni vera aÖ tölu milli 400 og 450
millíóna manna, og er þaö nálægt 100 millíónum
lleira heldr en taliö er aö sé í gjörvallri norÖrálf-
unni.
Landslýönum er skipt í 4 aöalflokka eptir atvinnu-
vegum; í fyrsta og helzta flokkinum eru taldir læröu
og mentuöu mennirnir; f öörum flokknum akryrkju-
menn; í þriÖja flokknum handyönamenn og í fjórÖa
fiokknum kaupmenn; en fjöldi mannfólksins er þar
aÖ auki, er álítast eins og annaö afhrak þjóöarinn-
ar, þar á meöal leikarar og sjónhverfíngamenn,
förumenn og óbótamenn, og er engra slíkra manna
getiö þegar hiö almenna lögskipaöa manntal er tekiö.
Sínverjar hafa sérstaka kenníngu viÖ hvern
aldrstug mannsins; fyrsti aldrstugririn (10. áriÖ)
nefnist „hiÖ opnanda stig“; tvítngt: „æskulok";
þrítugt: „þroski og gjafvaxta"; fertugt: „embættis-
vegr‘‘; fimtugt: „þekkíng villiveganna eÖa breysk-
leikans"; sextugt: „aldrstakmark®; sjötugt: „sjald-
Um Sínverjariki og sjálft Síiiverjaland, trúarbrögð
þeirra iðnað og mentunarstig má nokkuð lesa í „Landa-
fræði H. Kr. Friðrikssonar“. bls. 205—211, einknm bis.
209.