Þjóðólfur - 28.11.1859, Blaðsíða 4
10 -
heitins fanst ekkert þessu til upplýsíngar, og enjinn sntnn-
íngr milli þeirra uin þetta ntriði. Að vísu má álita það
sannað, að Jón heitinn hafí ekki til lulls verið búinn að
borga áfrýjandanuin fyrir sig, þegar hann fór frá honiiin,
þvi nokkur vitni hafa borið, að áfrýjandinn hali krafið Jón
um borguu eptir það, endn árinu áðr cn linnn dó, en eng-
in af vitnunuui hafa þó heyrt, hvað mikið stæði eptir
ógoldið né lieldr livnð Jón linfi átt að borgn, eða væri
búinn nð borgn áfrýjnndauuin fyrir veru sinn hjá honiim,
en í annnn stað er þnð sannað, nð Jiin heitinn lét meðan
hann lá banaleguna skrifn bréf undir sinu nnf'ni manni
sem linnn átti hjá, og bað hann nð borga áfrýjnndanum
100 rd., af því hanti, eins og i bréfinu cr að orði kveðið,
mundi stnndn fyrir útför sinni, og nf því linnn ælti meira
hjá sér“.
„það er nú nð sönnu ekki fullljóst, hvort nð þessir
ávisuðu 100 rd. fullnægðu algjörlega * skuld Jóns til áfrýj-
andans, cn eptir því sem orðin liggjn fyrir og næst liggr
við nð skilja þau, virðist þó næst nð álykta, að sú hnfi
verið mcining Jóns heitins, þnr scm lianu augsýnilega
ætlast til að nokluið af þessum peníngiiiii skyldi gángn til
útfnrarkostnaðnr sins, en hitt í skuldina, og linfi eins og
likindi eru lil ekkert upphnficga verið ákvcðið milli Jóns
og áfrýjnndniis uni það, livað mikið Jón ætti að gelu með
sér, verðr það einnig vel skiljanlegt, þó Jóni heitnum
kynni nð liafa þótt framfærslan á sér vera þnnnig liill-
borguð, en áfiýjandaiium þnr i móti cltki, nf þvi liann linfi
gjört nið fvrir hærri borgun, en Jon ætlaðist til, en hvað
sem þessu líðr, virðist þnð þó auðsætt, að áfrýjandinn,
þegar svona stendr á, liijóti nð vera skyldr til nð sanna,
hvað lionuin hnfi borið fyrir framfærslu á Jóni heitnuin i
þau 4 ár, sem hann var í brauði hnns, en það liefir hann
ekki gjört; því þó 100 rd. um árið útnf fyrir sig, eptir
kringumstæðunum, geti álitist hæfileg, og ef til vill enda
sanngjörn borgun, liggr þó ekki f því atriði nein sönnun
fyrir þvi, að hana eigi heimtu á svo niiklu, né því að um
svo mikið hnfi verið snmið, ef samuingr annnrs áttt sér
stað, þar sem tengdir voru milli Jóns og áfrýjnndnns, og
hliðsjón af þessu atriði því gat liaft áhrif á borgunarupp-
hæðinn, og meiri miðlun orðið á, en ef við vnndalausa
hcfði verið að skipta, og hvað sögusögn áfrýjandans uiu
það, hvað hann hnfi fengið lijá Jöni heitiium lyrir fram-
færsliinn snertir, hlýtr það atriði að koma til greinn lion-
um í óhng, nð hnnn eins og sannanir eru komnnr l'yrir,
fór ineð öðrum ninnni og án þess að kalln aðra til í hirzlur
Jóns heitins cptir liann lálinn, og fjallnði um bréf lians og
pappíra, án þess að linfa til þcss umboð eða lieimild; þvf
þegar það athugast, að þnð cr ómótinælt borið frnm nf
hálfu iunstefnda, að sá, sein var með áfrýjandanuin að
skóðn skjöl Jón* heitins, hafi fyrir sér kannnzt við, nð
liafn þá tckið og brenut ýms bréf frá sér til Jóns lieitins,
og enginii var niinnr en liann og áfrýjandinn við skoðun
skjalanna, getr það vel liugsazt, nð eitthvað hafi farizt af
búsins skjðlum, cr skýrt hefði getað málið, og þvi virðist
ekki ástæða til, að tnka vararéttarkröfu ófrýjandans, að
liann megi vinnn eið að þvi, nð linnn hafi ekki l'cngið hjá
Jóui heituuin nðra eðr meiri borgun, en liann hcfir sagt,
til greina. Eptir þessum málavöxtum vcrðr landsyfirréttr-
inn að fnllnst á þau úrslit málsins, sem orðin cru f hér-
aði, og ber þvf undirréttarins dóm að staðfestn".
„Málskostnaðr við Inndsyfirretlinn vírðist, eptir kríng-
umstæðuiium eigi nð falln niðr“.
„því dæmist rétt að vera:“
„Undirréttarins dóinr á óraskaðr að standa. það f-
dæmda greiðist innan 8 viknn frá dóms þessn löglcgri
birtiugu undir aðför nð lögum“.
II. I niálinu: Santcigendr Laugarnes og Klepps-
jarba (Jón Guðmnndsson), gegn kaupntanni II.
Th. A. Tliomsen (||. E. Johnsson).
(Kveðinn upp 5. dcsbr. 1859).
„Með Inndsylirréttnrstefnu frá 10. inní þ. á., áfrýjn
kaiipmennirnir Th. Johnsen, II. Johnsen, snikkari 0. Guð-
jolinsen, tómthúsmnðr G. þórðarson og J. Zöega, sem for-
stöðumenn sameigendannn að Latigarncss og Kleppsjörð-
um dómi, scm genginn er, við Gullbringu- og Kjósarsýslu
héraðsrétt þann 12. iióvcmberin. uæsll. nr, i máli, seni
eigandi lazveiðariunar í Elliðaáiium, kniipmaðr H. Tli. A.
Thomsen í Reykjavfk hal'ði f héraði höl'ónð með lögbanui
frá 12. muf 1858 útaf beitu (skeifisks)töku i Elliðaárvogn-
uin milli Gelgju- eða Geldíngatánga að vestnn og Arbæj-
nrhöfða að nustnn og vogimm þnr fyrir iiinan, og vnr mcð
téðum héraðsréttardómi lögbnnnið gegn bcitutökunni stnð-
fest, og eigandn liixvciðarinnar iEHiðaániim dæindr einka-
réttr til beitutekju og allrar fiskveiði á þvi umgetna svæði,
en málskostuaðr látiun l’nlln niðr, og liafn nú nðaláfrý-
endrnir hér við réttinn gjört þá aðnlréttarkrófu, að hér-
aðsdómrinn verði dæmdr ómcrkr, og lögbannið frá 12. mnf
1858 fellt úr gildi, en krnfizt til vara, nð hiraðsdóminum
verði þnnnig breytt, að lögbannið frá 12. mai 1858 verði
fellt úr gildi, en Kleppsjörðu dæmdr bcitiitukuréttr fyrir
siriu landí allt innað Marklæk eða Merkjalæk, eða að eig-
endr þeirrar jarðar áfrýendrnir verði fridæmdir fyrir kær-
nm og kröfum liins stefnda. Að öðru leyti liafa þcir einnig
krafizt, að liinn stefndi, sem hefir gagnáfrýjað héraðsdóm-
inum, verði skyldaðr til að greiða þeim i skaðabætr 150
rd. eðn það, sem óvilliallir dóinskvaddir meiiii meti og
málskoslnnð með 50 rd.
„Gagnnlrýjnndinn liefir þarámöti krnfizt, að þau afað-
aláfrýendunum við Inndsyfirréttinn framliigðu gögn og
upplýsíngar, ncfuil. áreiðargjörð með afstöðuuppdrætti og
þnr að lútnndi vitnnleiðslu frá 14. juiiiin. þ. á., svo og
nótarialgjörð frá 15. s.. m., verði dæmd ógild og liéraðs-
dóminum breytt á þá Ieið, nð nðaláfrýeudrnir verði dæmdir
til að liorga honuin 200 rd., eða þnð, sein nægilegt mætti
virðnst, fyrir allnn þnnn kostnað, iimstáng og fyrirhöfn,
sem þessi málssókn hafi baknð lionum, en að hérað.sdómr-
inn að öðru leyti verði staðfestr“.
„Ilvað þá fyrst aðaláfrýendanna ómerkingarkröfu
sncrtir, er hún fyrst og freinst bygö á því, að lögbannið
frá 12. maí 1858, scin að framan er tilgreint, fari fram á
nllt annað, en aðaláfrýendrnir gjöri kröfu til; því þeir
hafi ekki farið fram á, að veiða kræklíng á því nmrædda
svæði í Elbðnárvognum, lieldr, eíns og þcir að orði kveðn,
taka hann kraka og losa hnnn fyrirsinnar eða Kleppsjarðar
landi, allt innað Marklæk eða Mcrkjalæk, með skóflum, hrfl'-
uin og öðrum veikfærum, og stefni því lögbannið, bæði að
takmörkun og tcgund, að öllu öðru eu tilefni liafi fyrir
gngnáfrýjandann verið til að banna, og bér við bætist, að
gagnáfrýjandinn hnfi ekki upphaflega í liéraði, eins og