Þjóðólfur - 15.02.1860, Qupperneq 3
- 39 -
Skýrsla,
yfirfjárhag bræhrasjóhs Reykjavíhr lœrSa slcóla,
frá 5. janúar 1859 til sömti tíbar 1860.
hjá gjaldk. á leigu
Eptir seinustu skýrslu (sjá 11. ár j>jóí)- r(j_ s|j_ r(j
úlfs nr. 12 — 13) átti bræhrasjóhrinn . . . 97 76 2598
Sfban heflr inn komiíi:
Jiriíijúngr ágóíians af gleíiileik þeim, sem
haldinn var í Reykjavík dagana 1,—6. jan.
1859, geflnn sjófenum af leikendum og sendr
honum af forstóhumanni ieiksins, herra Jóui
Gubmuudssjni málaflutníngsmanni ... 37
Selt 1 ex. af riti skjalavarbar hr. Jóns Sig-
urhssonar „orn Islands statsretlige Forhold" „
Arsleiga af vaxtafe sjóbsins í jarhabókar-
sjólbi, 2238 rd., til 11. júní 1859 . .
Arsleiga af skuldabréfinu Litr. A, nr. 8650
til 11. júní 1859 á 4%.....................4
Arsleiga af þeim 260 rd., sem standa inni
á leigu mót vebi og 4% hjá privatmónnum,
til 11. júní 1859 ........................ 10
Tiilög (38) lærisveina (1 gaf 64 sk.) . . 19
Samtals
Leigu þe-sa árs 92 rd. 69 sk. heflr verib út-
hiutaí) þanuig:
33
48
78 31
38
16
247 5tT
Skólapilti Markúsi Gísiasynf . 10 rd. „ sk.
Jóni Hjaltalín . . 10 — ')
Eggert 0. Briem 15 — »
Skúla Maguússyni . 8 — n
Jónasi Bjórussyni . 15 — n
þorkeli Bjarnasyni . 10 - V
Jens Hjaltalín . . 8 — n
Páli Jónssyni . . . 16 — 69 —
-92
154
69
~77
2598
Eign sjóbsins er því
Athugas. Af þessum framanskrifubu 154 rd. 77 sk., sem eru
innistandandi hjá gjaldkera, eru þegar 100 rd. á-
vísabir til útborgunar í Kaupmaunahöfn, til ab kaupa
þar fyrir skuldabréf.
Reykjavík, 5. janúar 1860.
B. Johnsen.
Dómsástæímr hins konúnglega yfirdóms (ab því
er sjálft þrætuefnib snertir) í málinu: Arni bóndi
Björnsson (H. E. Johnsson), gegn prestinum Símoni
Bech vegna fíngvallakirkju prestakalls (Jón Guð-
inundsson).
„Arni bóndi Bjðrnsson á Brautarholti hefir í lands-
yfirrettarstefnu dagscttri 9. maí i'yrra árs ál'rýað dónii,
sem kveðinn var upp í aukahéraðsrétti Arnessýslu í ináli
pví, er prestrinn Siinon Bech fyrir hönd þingvallakirkju
prestakalls haiði í héraði gegn honum höfðað, útaf eignar
og umráðarétti á nýbýlinu Fcllscnda, og er i dómi þess-
um dæint á þá leið, að ábýlið Fcllsenda beri að álíta af-
býli frá jörðinni Stiflisdal, kirkjujörð þíngvallastaðar, og
landið frá fardögum 1858, og eptirleiðis vera bundið og
undirotpið þeim sömu skilyrðuin, sem aðrar téðrar kirkju
cignir, en frá þessum tima lausT við öll umráð og eign-
arrcttindi hins innslefnda, en málskostnaðr er látinn falla
niðr, þó þannig, að innstefnda Arna Björnssyni bcri að
greiða til hins skipaða málsfærslumanns sækjanda 8 rd. í
inálaflutníngs!aun“.
„Hefir nn aðaláfrýandinn gjört þá aðalréttarkröfu, að
héraðsdómrinn í máli þessu verði dæmdr ómerkr, en kraf-
izt til vara, að hann verði dæmdr algjörlega sýkn fyrir
kæruin og kröfum sækjanda i héraði. Að öðru leyti hefir
liann og krafizt, að honum verði dæmt endrgjald fyrir
allan málskostnað 80 rd., eða það sem nægilegt má álíta,
er greiðist af prestinuin og kirkjunni á þíngvölluin eða
úr opinberum sjóði“.
„Malsfærslumaðr hins stefnda, sem hefir gagnáfrýað
héraðsdóminum, hefir á hinn bóyinn krafizt, að héraðs-
dóinrinn vcrði staðlestr, þó svo, að aðaláfrýandinn verði
dæmdr til, að greiða allan málskostnað bæði í liéraði og
fyrir yfirdóminum, svo hann sé skaðlaus af, og sér dæmd
nægileg málsl'ærslulaun".
— Her næst er nú í dómsástæbunum, hrundib
meb rökuni abalréttarkröfu abaláfryandans (Arna
Björnssonar) um, ab hérabsdómrinn yrbi dæmdr
óinerkr, og kemst yfirdómrinn til þeirrar nibrstöbu,
„ab malib beri ab dæma ab efninu sjálfu til", og
hljóba ástæburnar, setn þar á eptir koma, um sjálft
þrætuefnib, þannig:
„þess skal þá fyrst getið, að enginn ágreiníngr er um
takmörk og stöðu lands þessa, er þessi inálsókn er uin,
þvi eins og þan Ijóslega eru tekin fram ( úlhlutunargjörð
8. júlím. 1850, þanníg er hinn framlagdi afstöðu uppdráttr,
er ber satnan við liana, að þessu ieyti óvefengdr".
„Spurningin f þessu máli er þvi að eins sú, hvort
gagnáfrýandinn þíngvallakirkju eða prestakall sé gagnvart
aðaláfrýandanum að álfta eiganda að nýbýlisins Fellsenda
landi eins og hjáleigu frá Stíflisdal, eðr eigi“.
„það er Ijóst af réttargjörðnnuin f þessu máli, að að-
aláfrýandinn stofnaði um vorið 1847 bæjarbyggíngu norð-
vestantil á Mosfellshciði, f þeim svo kölluðu Hálsum, og
hefir býli það, er aðáláfryandinn þannig rcisti, siðan verið
kallað Fjallsendi, og Iandið, er undir það liggr Fjalls-
endaland; hefir gagnáfrýandinn skýrt svo frá, og boðizt
til að staðfesta þá skýrsln sína ineð eiði, að aðaláfrý-
andinn hafi l'yrif'rain leitað og fengið hjá sér, sem presti
til þíngvalla, leyfi til að stofna býlið, þar sem það hafi
verið almennt álitið og sé að álila, að Iandið, sem býlið
átti að stofna í, væri einn hluti úr þfngvallakirkjujarðar-,
Stiblisdals landi, enda haff aðaláfrýandinn einnig sókt, áðr
hann hóf bygginguna, leyfi til ábúanda Stíflisdals, sem og
hafi látið hana eptir fyrir sitt lcyti, þó með því skilyrði,
að eptirgjaldið af Stíllisdal yrði þá sett niðr uin 20 álnir
árlega, sem gagnáfrýandinn kvaðst hala fundið sanngjarnt’
og það hafi þvf einnig átt sér stað, meðan aðaláfrýand-
inn hafi liúið á Fellsenda“.
„það cr ennfremr upplýst og sannað, að þegar aðal-
áfrýandinn var koininn að landinu og búinn að koina þar
upp bæjarhúsum, fór hann þegar að brjótast í því, að geta
cignazt iandið til óðals og eignar, þarsem hann áleit, að
hann, eptir þvf sem hér hagaði til, gæti orðið þcirra rétt-
inda aðnjótandi, sem tilskipun frá 15. apríl 1776 heitir og
heiinilar þeim scm taka npp og byggja nýbýli, en hlut-
aðeigandi amtmaðr, sem hann har sig upp við, lagði þann
24. ágúst 1848, eptir það hann var búinn að útvega álit