Þjóðólfur - 28.04.1860, Blaðsíða 4
- so -
kvæ&agrei&slunnar kom (bls. 1228—29), nema þa&
viSaukaatkvæbi Haldórs prófasts Jónssonar, abaptan
\ib nibrlag nefndaruppástúngunnar: „nema þvi al)
eins ab fyrir því væri fullkomin og föst venja" yrbi
bætt: „sem ekki verði rakin aS upptökum sinum“;
bæbi uppástúnga nefndarinnar og þetta vibaukaat-
kvæbi var samþykkt ineb 14 atkv. gegu 7 (vib-
aukaatkv. gegn 8). En þegar þab kom til atkvæba,
hvort rita skyldi konúngi bænarskrá um málib, og
var vi& haft nafnakall, þá nrbu ab eins 13 atkv.
íneb því, en 11 í móti: 5 konúngkjörnir (H. G.
Thordersen, Hjaltaiín, Jón Pjetursson, P. Pjeturs-
son, Vilh. Finsen) og 6 þjóbkjörnir: (Brynjólfr Jóns-
son, Gísli Brynjúlfsson, Halldór Fribriksson, Halldór
Jónsson, Olafr Jónsson, Pall Melsteb); einn færbist
undan greiba atkvæbi, þaö var Arnljótr Olafsson
þíngmabr Borgfirbínga. Vér álítum eigi ofaukib ab
skýra svona greiniiega frá þessari atkvæbagreibslu
einsog hana má lesa í f. árs Alþ.tíb. bls. 1229. því
ske mætti ab fleirum en oss, þeim er lesa umræbu
málsins, verbi þab mibr skiljanlegt hvernig standi á
„neiinu" sunira þeirra sem grciddu atkvæbi í móti
bænarskrá til konúngs, einkuin þegar þess er gætt,
ab cingi uppástúnga var borin upp eba svo mikib
sem hreift um þab ab iáta málib gánga abra leib
heldren bænarskrárveg til konúngs eins og nefndin
hafbi stúngib uppá frá upphafi ; Vilh. Finsen kan-
sellíráb var t. d. einn nefndarmabrinn og greindi
eigi á vib hana um nibrlagsatribib, talabi og aldrei
í umræbunum eitt orb hvorki móti því né meb, og
þó fyllir hann neia flokkinn þegar til atkvæbanna
kemr; og má ab vísu Iíkt segja um fleiri atkvæbin
er voru í móti bænarskrá.
En þó ab þab kunni ab þykja nokkub vafa-
samt, einsog nokkrir þfngmanna færbu rök ab, hvort
„nokkub verulegt" muni ávinnast meb þessari bæn-
arskrá til konúngs, þá álítum vér samt mikib og
verulegt áunnib, bæbi fyrir þab, ab mál þetta var
ítarlega rætt á þíngi, því þar meb leiddist í Ijós
hvernig því væri í raun réttri komib í hinum ýmsu
hérubum landsins, og á hve ískyggilegum rekspöl
þab nú væri, og einnig álíturn vér stórmikib áunn-
ib fyrir þab ab þfngib komst ab þeirri nibrstöbu, ab
senda bænarskrá, hver sem verba kann árángrinn af
henni, því þar meb sýndi þíngib þab sem í raun
og veru er satt, og hinn löglærbi framsögumabr tók
fram, ab almennog brýn naubsyn er á því ab upp-
lýsa þá réttaróvissu sem er nú á hinum seinnf ár-
um farin ab smeygja sér inn og ribja sér til rúms
í heimtíngu skattsins víbsvegar um landib.
Náiega allir þíngmenn urbu eindregib á sama
máli um þab, ab skilníngr á skattalöggjöf vorri væri
skýlaust sá eini rétti er rithöfundarnir um skatta-
mál vor hafa yfir lýst og skýrt er frá hér ab fram-
an. En jafnframt þessu urbu einnig nálega allir
þfngmenn á því, ab væri í nokkru hérabi komin á
„futl og föst venja", eba venja sem grundvalla
má dórn á, um þab ab heimta megi og greiba skuli
skattinn öbruvísi, t. d. einnig af saman Iagbri fast-
eign og iausafé, þá yrbi slík venja ab álítast rík-
ari heldren lagaákvörímnin sjálf. þíngmabr Isfirb-
ínga færbi einkum Ijós rök fyrir því (Alþ.tíb. 1859
bls. 1058) af hæstaréttardómi einuni í fslcnzku máli,
ab þetta væri rétt. En hinir sömu þfngmenn voru
og aliir á því, ab ef þab mætti nefna „fulla og fasta
venju" og hún inætti hafa þetta afl, ab heimila
öbruvfsi skattlieimtu heldren landslögin ákvæbi, þá
yrbi ab vera nokkurnveginn aubsannab, ab sú skatt-
heimta hafi átt sér stab opinberlega, og gengib
jafnt yfir alla, er svo stób á fyrir, um mjög
lángan tíma, svo ab vart eba alls eigi „yrbi
rakib fyrir upptök þeirrar venju" eba fyrir þab hve-
nær hún fyrst hófst. (Framh. síbar).
(Aðsent).
I 17. blaði 12. árs þjóðólfs stendr aðsend grein, sem
stj'luð er til kennara þess, sem leiðréttir íslenzkar rit-
gjörðir við Rcvkjavikrskóla. þðtt höfundrinn nefni eigi
nafn mitt, af hverju sem það svo kemr, getr hann eigi
við annan átt en mig, sem hefi þann starfa á hendi í skól-
anum, og hirði eg alls eigi að draga neinar dulr á það.
þ«ð kynni reyndar að virðast svo, sem grein þessi
bíði vart svara, er hún fer þess á leit, að eg skýri frá,
eptir hverju eg fari í dómuin mínuoi um ritgjörðir skóla-
pilta; því að eg ætla það flestum Ijóst, að eg hvorki á né
iná augiýsa alinenningi annað eða meira f þessu efni, en
það sem lciðir af sjálfu sér, og liver maðr með heilbrigðri
skynsemi þvf fær sjálfr séð. Sá, sein þvf spyr um slfktá
prenti, er f rauninni einskis svars verðr.
En sökum þess, að allr blær greinarinnar bendir Ijós-
lega á, að höfundrinn hafl eigi ritað hana af eintómri fá-
kænsku og barnsæði, heldr öllu fremr til að lýta mig fyrir
vankunnáttu eða hlutdrægni, eða hvorttveggja þetta, get
eg eptir stöðu minni eigi leitt hjá mér, að svara honurn
þvf, sem þurfa þykir, svo að fávizka- höfundarins eða ill-
kvittni valdi eigi hleypidómum rncðal alþýðu manna.
Að þvi leyti, sem höfundrinn i grein sinni setr blett
á skóla vorn, utn það ætla eg öðrum að taka til máls,
enda þótt eg sem einn nf kennurum skólans hafi fullan
rétt til þess.
Eg læt þess þá fyrst getið, að eg met það að vettugi,
sem þessi nafnleysfngi og óþckta aðskotadýr þjóðólfs
kallar áreiðanlega vissu, það scm hann segir að
mundi mcga færa sönnur á, og það sem liann blátt
áfram fullyrðir, og tel það snmt sem áður ósatt, þáng-
að til hann kemr mcð órækar sannanir fyrir orðutn sinum,
en eg held, að hann gjörði réttast f, að spara sér þá fyr-