Þjóðólfur - 02.09.1865, Qupperneq 3

— 161 —
iþví næst samþykt til þess aíi þaíi fái staífestíngu Uonlings,
nieí) 19 atkv. gegn 3. Nefndin hafíii stúngi?) npp á, aí) sett-
ar væri í samband meb iækm'ngaregln frumvarpsins, almeunar
tilraunir af hendi hins opinbera til aí) bæta sauílfjárræktiua
jflrhiifub a?> tala og yflr land allt, og stakk hún því upp á,
aí> 3 manna nefndir yrþi settar í þessn skyni, sín í hverjn
amti, valdstjóruinni til aístoþar bæþi í því aí> efla fjárrækt
yflr höfuí) og aí) styíija ai) lækníngum iiíemra fjárveikinda
þegar þau bæri aþ, en her a% lútandi 1. uppástúnguatriþi
nefndarinnar var fellt mei) 10 atkv. gegn 9; aptr voru sam-
þyktar þessar breytíngaruppástúngur: 1. Uppástúnga l^ened.
Sveinssonar, aí) hlutazt verþi til tim ai) næg fjárlæknínga-
ineþrd, einkum hin valziku baþmeþiil fáist á lyfjabúíiunum
moþ niíirsettu verþi og í verzlunarstöþum landsins. — 2. Upp-
ástúnga Jóns Sigurþssonar frá Gautlöndum: aþ stjórniii gjöri
allt som naiiþsyn krefr til aþ efla dýralæknislega þekk-
íngu her á landi, bæíi meþ því aþ fjiilga iunlendum dýra-
læknum og meþ því ai) veita efnilegum mönmim fjárstyrk til
aþ nema dýralæknisfræþi erlendis og ferþast til aþ kynna sér
fjárrækt í þeim löndnm þar sem hún getr orílií) Islendíngum
til fyrirmyndar. — 3. Uppástúnga Halld. Friþrikssonar og
Hjálms Petrssonar: aí) sainin verþi og prentu?) á opinberan
kostnaí) alþýþleg rit nm ýmsar greinir er lúta aþ góbri fjár-
rækt og kynbotrun.
Máliþ um umbót á læknaskipnninui var rætt til lykta
22. þ. mán; framsögumaíir Dr. Jón Hjaltalín. Verulegust
nppástúuga nefndarinnar var sú, aþ stúngiíb var nppá ai) stofna
7 ný læknaembætti: í Austr-Skaptafellss , í J>íngeyars., í Baroa-
strandar og Strandas., í Borgarfjarbar og Mýras., í Arness., á
Submesjiim í Gullbríngus., og í Norbr-Múlas.; uppástunga
þessi var samþykt meþ miklum atkvæíiafjölda. Nefndin hafþi
stúngiþ upp á aþ hver þessara nýn lækna fengi 600 rd. lann
úr ríkissjóþi, en þar viþ bar Jón Guíunundsson upp þaþ
breytíngaratkvæþi, aþ sýslulæknar þessir byrjaþi meþ aí> eins
400 rd. lannum er hækkiÆi uin 100 rd. 3. hvert ár nns þau
væri orÍJin 800 rd. og var þetta samþykt. Önnur aþal uppá-
stúnga nefndarimiar: aþ sá 200 rd. styrkr úr jafnaþarsjóþi
hvers amts, sem veitt var til kensln aþstoþarlækna, me?) kon-
úngsúrsk. 12. Agúst 1848, verþi her eptir iagílr árlegatilefl-
íngar læknakenslumii í Reykjavík, var samþykt mei) 13 atkv.
gegn 6, en jafnframt þaþ viþaukaatkvæíú St. Jónssonar: ab
læknartiir í hinum ömtumim skuli eiga heimtíngu á fó þessn
ef þeir kenni nokkrum læknaefnum eþa aþstoþarlæknum.
Máliþ, (kgl. frumv. tillaga) „iim nýtt fyrirkomulag á fjár-
hagssambandinu millum íslarids og konúngsríkisins“, sem öþru
nafui er kalla?) fjárhagsaþskilnaþarmálib, kom frá nefndinni
inn á þíng, og til iindirbúm'ngsumræbu 17. Agúst, framsögu-
mabr Borgr Thorberg. Nefndin öll hafíii í álitsskjali siuu
orbib samdóma um, ab mæla meb því og stínga npp á, ab
frumvarpib yrbi gjört ab lögum, meb þeim breytíngum er
hún hafbi einnig orbib einhnga ásátt um á 1.—2. og 6. gr.,
en nm hit) árlega roikníngshalia tillag frá komíngsrikinu (eþa
úr ríkissjóbnum) til íslauds, eptir 7. gr., þar sem stjórnar-
frumvarpií) stakk upp á 42,000 rd. um 12 ára tímabil en ab
þeim tíma libnum skyldi ákveba meb lögum ab nýu tillag
þetta, skiptist nefndin í tvennt, vildi meiii hlutinn (Asgeir
Einarsson, Halldór Jónsson, Jón Gubmundsson og Jón Sig-
irbsson frá Gantl.) stínga uppá ab tillagib væri ákvebib til
o0,000 fasts árgjalds er aldrei haggabist, og ab auki 10,000
rd. laust tillag um 12 ár, eþr samtals 60,000 rd., — en minni
hlntinn (Arnl. Ólafsson, Bened. Sveinsson og Bergr Thorberg)
stúngu npp á 37,500 rd. föstum um aldr og æfl, nema al-
þÍDgi samþykti þar breytíngu á, og 12,500 rd. laust árgjaldí
12 ár, ebr samtals 50,000 rd.; bæbi mgiri- og ininni hlutinn
lögbn til ab óuppsegjanleg ríkisskuldabröf verbi útgefln fyrir
tiflaginu (því sem ætti ab vera fast árgjald), og einskorbabi
sira Halldór Jónsson þab nákvæmar meb breytíngaratkvæbi
sínu á fundi, aí) hib fasta árgjald (meira hlutans) 50,000rd.
skyldi áli'ta prósent leigu af 1,259,000 rd. innstæþu en fyrir
henni skyldi konúngsríkiíi útgefa óuppsegjanleg ríkisskulda-
brisf til íslands. Undirbúm'ngsumræíia þessa máls hófst sem
sagt 17. dag f. mán. ogstóí) hiín yflr þannfund allan,sómn-
leibis 3 hina næstn fnndi 18. og 19. f, mán., en þenna sama
dag var einnig kvöldfundr og var þá undirbúm'ngsumræbnnni
lokib. En 23. ágúst var ályktunarumræban-y-tröfbu ýms breyt-
íugaratkvæbi verib borin upp mest til þess ab hækka árstil-
lagib í 7. grein en sú var samt uppástúngan þýbíngarmest er
F.iríkr Kúld bar upp vib gjörvalt frumvarpií), til þess ab fella
þab meb ölln en hiín var þessi:
,,AÍ) alþíngi rábi hans hátign konúnginum frá aí) gjöra
„frnmvarp þetta ab lögum í því formi sem þab nú er*.
Uppástúnga þessi var sett fremst allra á atkvæbaskránni og á
nndan frumvarpinu sjálfu og hiiiuin eiustókn greinum þess,
og kom hún því fyrst til atkvæba, og var þab meb nafnakalli
gjört; skyidi þeir segjajá er samþykti uppástúngnna, en
hinir nei er vildi fella hana. Já sögbn: Eiríkr Kúld, Hall-
dór Fribriksson, Asgeir Flinarsson (hann var einn nefndar-
mannanna), Björn Pötrsson, Helgi Thordersen, Hjálmr Pétrs-
son, Jón Bjarnason, Jón Pálmason, Magnús Jónsson, Ólafr
Sigurbsson, Sighvatr Árnason, Stefán Eiríksson, Stefán Jóns-
son, Stefán Thordersen: — nei sögbn: Arnljótr Ólafsson,
Bened. Sveinsson, Bergx Thorberg, Ilaildór Jónsson, Jón GnV
mundsson, Jón PiStrsson, Jón Sigurbsson frá Gautl., Pbtr Guí)-
johnsen, Pötr Pötrsson, Sveinn Níelsson, Sveinn Skúlason.
Var uppástúngan þannig samþykt me?) 14 atkv. gegn 11)
og gjörvait frumvarpib þá álitib falli?) meb öllum breytíngar-
uppástúngum 6em Vib þa?) höfbu upp bornar vorib. Önnur
nppástúnga sira Eiríks Kúlds, erkom til atkvæ?)a næst á eptir
hinni fyrri, var þamiig or?m?):
„Ab Alþíngi lýsi því yflr í álitsskjali sínu til konúngs, a?)
„þab me?) þakklátsemi til hans hátignar taki á múti því
„tilbobi um algjört fjárforræbi fyrir alþíngi o. s. frv., sem
„lýsir sör í grundvallarreglunmn í frnmvarpsius 1—4. gr.“
og var sú uppástúnga einnig samþykt (me?> nafnakalli) me?)
13 atkv. gegn 10,
þribja uppástúnga hins sama, er var 27. túlul. á at-
kvæ?)askránni:
„Ab Alþíngi bi?)i nm, a?) þjóbfnndr verbi sem fyrst saman
„kallabr, samkvæmt loforiii konúngs 23. Sopt. 1848 og
„kosníngarlögunum 28. Sept. 1849, og a?) fyrir þemia fund
„verþi lagt frumvarp til algjör?)rar stjórnarskipnnar í heild
„sinni, sem se bygt á grundvallarreglunnm í 1—4. gr. fyr-
„nefnds stjórnarfrumvarps",
var ab síbnstu samþykt meí) 17 atkv. gegn 4.
Máli?) um ondrskoímn landbúnabarlaganua, byggíngu og
úttektir jar?)a o. fl. vár rætt til lykta 24. f. inán., framsögu-
ma?)r Jón Sigur?)sson frá Gautl. Eptir ósk 5 manna nefndar
þeirrar sem sett var í málib, haf?)i 2 mönnum veri?) bætt í
nefndina, og nrclu fyrir því meb atkvæbafjölda (yflrdómendrnir)
Benedikt Sveinsson og Jón Petursson. Nibrstaba þessa máls