Þjóðólfur - 26.03.1866, Blaðsíða 4

— 88
og var nú þrotið um lok f. mán. sumstaðar, því
á flestum eðr öllum bæum liefir féð verið tví- og
þríbaðað en 4 og 5 sinnum á sumum bæum. [>ar
voru þegar í haust kvaddir 5 skoðunarmcnn í hverrj
sókn eðr samtals 15 yflr allan hreppinn og skyldi
þeir jafnframt liafa umsjón með böðunum og öðr-
um lækníngum. Nefndin hlaut því að venda sér-
staklegu athygli sínu að þessuin hreppi jafnframt
Selvogsbreppi, er liggr áfastr við Ölfusið að
utanverðu, og lét þaðverðasitt bið fyrsta eptir það
hún var kvödd að koma sör niðr á ýmsum ráð-
stöfunum er amtmaðr samþykti, til þess að draga
úr sýkinni eðr uppræta hana úr þessum hreppi.
Og er dráttr nokkur varð á undirtektum brepp-
stjóra og andsvari þeirra, tókst einn nefndarmanna
Magnús í Bráðræði ferð á hendr þar austr í önd-
verðum þ. mán. til þess að kynna sér ástandið
og leggja fyrir það sem gjöra þyrfti og gjört yrði
til bráðabyrgðar þángað til veðr batnaði. Ilann
færði lúngað skýrslur af almennnm skoðunum í
f. mán.; eptir þeim voru þá samtals 63 kindr með
meiri og minni kláðavotli yfir allan hreppinn, og
voru þær flestar eðr allar bafðar sér á gjöf og
við lækníngar. Magnús taldi að hreppsbúar befði
sjálfir áhuga og viðleitni á að lækna og að blýðn-
ast þeirn ráðstöfunum er þar um yrði gjörðar.
í Grímsnesi var gjörð almenn fjárskoðun fyr-
ir árslokin og fanst þar þá ekkert tortryggilegt
nema ein kind velrgömul í Eyvík og önnur á
þóroddstöðum á sama aldri, er eigi þókti alveg
grunlaust um að kynni að vera með kláðavotti;
síðar hefir verið sagt að þær kindr væri skornar.
En um mánaðamótin Jan.—-Febr. kom upp kláði
í nokkrum kindum af fé annars bóndans á ['ór-
oddstöðum; þókti þá í stað grunlaust um sýkina
annarstaðar í hreppnum eptir ný afgengna skoðun.
Margir af lúnum merkustu búendum sveitarinnar
komu sér þá niðr á því í samsæti, er þar var í
f. mán., að vinna búandann á þóroddstöðum til að
skera niðr allt bið sjúka og grunaða fé sitt nú
þegar, og hétu nokkrir þeirra er þar voru komnir
saman, og bundu það skriílegum heitum, að gefa
til ákveðna kindatölu hver, svo að þóroddstaða-
bóndinn mætti verða skaðlaus af. Fór og búandi
til að skera niðr fésitt, en er nál. 50 voru skornar,
kom upp grunr um að kláðavottr hefði komið fram
fyrst í 2 kindum i fé bóndans í Gröf, þar skamt
frá þóroddstöðum, var þá bætt við niðrskurðinn
um sinn, enda er nú mælt að vottr hafi komið
smámsaman fram í íleiri kindum þar í Gröf, og
ugglaus merki þess að það væri einnig binn næmi
kláöi frá 1856; um byrjun þ. mán. kom þar enn
fram kláði á 3. bænum í nágrenninu við þórodd-
staði, en það er á Neðra-Apavatni hjá Vigfúsi
hreppst. Daníelssyni. Hyorki stiptamtmaðr né nefnd-
in heSr fengið skýrsiu til þessa um neinar fjár-
skoðanir í Grímsnesi né af atvikum þeim og und-
anfara sem hér er af sagt; nefndin hefir það að
eins eptir sögusögn skilvísra manna þaraustanað.
En með því fjármargt kvað vera á öllum þessuin
3 bæum og þeir eigi allángt hver frá öðrum en
aptr fremr afskektir frá binni annari bygð í sveit-
inni, nema Apavatni hinu Efra sem er 4. bærinn
i þessu bygðarlagi þar til heiðanna, þá virtist nefnd-
iuni rétlast og enda nauðsynlegt að hér yrði beitt
sem fyrst ákvörðuninni í 4. gr. í binni nýu fjár-
kláðalöggjöf frá 5. Jan. þ. árs, uin að nú þeg-
ar skyldi balda uppi straungum aðskilnaði á öllu
fénu á téðum bæum, er nú má álítast sjúkt og
gi'unað, svo að það nái eigi neinum samgaung-
um við hið annað heilbrigða fé í hreppnum jafn
víðlendr, fjölbygðr og fjárríkr sern hann er allr,
Og af því lögreglustjórinn í sýslunni er svo lángt
úr vegi frá Grímsnesi svo að það mundi liafa
valdið rhjklum og ískyggilegum drætti á ráðstöfun
þessari, efhún skytdi fyrst gánga til hans frá amt-
inu og bíða svo bans aðgjörða og framkvæmda frá
upphaö, þá féllst stiptamtmaðr á þær tillögur nefnd-
arinnar að senda nú þegar skipan beinlínis til
hreppstjóranna í Grímsnesi um að fá þessari ráð-
stöfun framgáng nú þegar til bráðabyrgðar, þáng-
að til lögreglustjórinn í sýslunni gjörði þar um
nákvæmari fyrirskipan.
[>að er talið vafalaust, að þessi kláði í Grím-
nesinu sé þar nú kviknaðr og uppkominn að nýu
af nokkrum kindum úr Ölfusbreppi er fundust þar
í óskilum um rétlirnar í haust, og bafi þær hlotið
að sleppa austr yfir Sogið (eðr Ölfusá) í gegnum
vörðinn er þar var hafðr í sumar frá þíngvalla-
vatni og suðr að sjó.
Reykjnvík, 22. Marz 186(i.
ÝTARLEGRI SKÝRSLA frá þeim sunnlendíngum
er fóru héðan á Rjörgvinarfundinn sumarið 1865.
(Útaf áskorun kandid. Odds V. Gíslasonar í þ. á.
c'Ifl bls. 59 — 61). (Niírlag).
Verkunin á síldinni er ekki sérlega margbrotin,
einúngis verðr að gætá þess, að meðhöndla hana
breinlega, og láta hana ekki liggja með slorinu.
Strax þegar komið er með síldina í land á að
slægja hana, og er það gjört með þeim hætti, að
skera hana á háls með þar til gjörðum hnífi, rífa