Þjóðólfur - 06.10.1866, Blaðsíða 4

4
verða dýrir á fé sínu að hansti; þeir víssí, að
minsta kosti, að þeir sveitúngar þeirra væri þannig
skapi farnir og svo mundu fleiri.
Magnúsi Gíslasyni frá Viilíngavatni, þótti það
ekki hlj'ða, að allt fé væri skorið niðr á einu
hausti á svo stóru svæði, sem hér ræðir um, eink-
um þar sem hann áliti nauðsynlegt, að fjáreigendr
væri sauðlausir í eitt ár eptir niðrskurðinn; því
þá fyrst gæti menn vitað, hvar heilbrigt fé fengist
aptr; menn væri heldr ekki nægilega uhdirbúnir
undir niðrskurð nú; að öðru leyti sagði hann, að
sinn hreppr alls ekki mundi gera almennum niðr-
skurði neina fyrirstöðu.
Egli Fálssyni þótti ekki ástæða til, þólt al-
gjörðr niðrskurðr færi fram í haust, að banna
mönnum að kaupa fé að vori; hann áleit það al-
veg hættulaust; en næsta erfitt að vera málnytu-
laus sumarlángt; heillvetr væri líka nægilega lángr
tími til þess að sýna, hvar heilbrigðan fjárstofn
mætti fá.
Magnús Gíslason frá Villíngavatni sagði, að
örðugt væri að eiga í fjárkaupum fyrir sláttinn og
tvísýnt hvort menn gæti haldið búsmala sínum
heima, sem yrði óhagvanr,
Benedikt Svcinsson yfirdómari sagði, að af
ræðum manna væri það Ijóst, að menn vildi farga
fé sínu með almennum niðrskurði, og að þelta
væri því þýðíngarmeira sem bæði nefndin (og vald-
stjórnin eptir því sem honum skildist) áliti slíkan
niðrskurð ekki gagnstæðan kláðalögunnm, enda á-
liti hann þetta alveg rétt skilið; honum fanst því
aðalumræðuefnið veraþetta: hvernig niðrskurðrinn
skyldi fram fara, og með hvaða takmörkunum;
hvort fundrinn ekki sæi sér fært að koma sér niðr
á almennum og föstum reglum fyrir því, hver úr-
ræði skyldi afráða til þess, að menn um sem
skemstan tíma væri fjárlausir, og að fjárfækkunin
skerti sem minst fjárstofninn. Hann vildi stínga
upp á, að nefndin í fjárkláðamálinu færi þess á leit
við valdstjórnina hér að fá styrk eða bætr hjá
Norðr- og Vestramtinu, því þó fjárkaup með vægu
verðí væri gott í sjálfu sér, þá væri þó þesskonar
mjög hæpið og gæfi enga tryggíngu. Menn vissi,
að hin ömtin ávallt hefði æskt þess, að almennr
niðrskurðr yrði á Suðrlandi, og engi áslæða væri
til að efast um, að þau rétti hjálparhönd, þegar
ósk þeirra yrði framgengt, þó þau hefði ekki vilj-
að styrkja Suðrland til læknínganna. Ilann sagði,
að ekki væri hægt að ætla á, hversu mikið fé
mundi falla í verði, ef skorið væri niðr á svo
miklu svæði, sem hér ræddi um, en sveilirnar
sjálfar ekki nógu styrkar til að bera slíkan halla ;
hann áleit því varúðarvert að slengja öllum kostn-
aðinum niðr á Suðrlandið, sér dytti því í hug, að
ttltækilegast væri að jafna verðhallanum öllum eða
nokkru af honum þannig niðr, að hver fjáreigandi
á öllu landinu legði litið eitt til eptir fjármagni,
og ætti þá valdstjórnin hér (stiptamtmaðrinn) að
hlutast til með þetta við hin ömtin.
Sveinbjörn Ólafsson var þessu alveg sam-
þykkr, en Egitl Fállsson áleit þær bætr hollari og
affarabetri að fá fé keypt með vægu verði, en að
fá nokkra dali i vasann.
Árni Björnsson áleit að aðeins ríkismenn
og sjáfarbændr þyldi að vera sauðlausir í 1 ár,
en fátæklíngar myndi við það koniast á sveitina;
hann áleit að alveg væri óbætt að kaupa aptr ný-
an fjárstofn í haust Vg hann sjálfr hefði reynsl-
una fyrir sér í þessu, enda hefði Borgfirðíngum
og Kjalnesíngurn ekki orðið neilt meint við að
kaupa fé aptr sama haustið scm þeir skáru.
Fundarstjóri kvað það augljóst, af umræðnm
þeim sem orðið hefðihér í dag, að flestir fundar-
menn væri á því, að eptir því sem nú væri kom-
ið, þá yrði tilgángí laganna að eins fyllilega
fullnægt með niðrskurði en ekki öðru. í annan
stað væri þegar búið að benda á, að þeim myndi
verða fullkeypt sem ekki vildi lóga fé sínu, heldr
halda hinum sjúka og grunaða stofni eptir sem áðr;
tvær raddir hefði komið fram á fundinum, semvildi
hindra niðrskurðinn og binda hann víssum skilyrð-
um, en slíkt væri sorglegrvottr þess, að menn enn
þá skoðuðu kláðann eins og einhvern þann dýr-
grip, er nágrannar og nágranna sveitir yrði að kaupa
af þeim dýrum dómum og með afarkostum. Ilon-
um þókti uppástúnga yfirdómara B. Sveinssonar
eðlileg, en hann kvaðst vera hræddr um, að fjár-
kláðanefndin gæti ekki verið beinlínis milligaungu-
maðr við valdsstjórnina hér; en ef sveitir þær,
er niðr skera, vildi hver fyrir sig kjósa nefnd,
manna innsveitis til þess að ráðstafa niðrskurðin-
Um, þá mundi nefndin í fjárkláðamálinu verða fús
til að veita móttöku og greiða fyrir bænarbréfum
slíkra nefnda til valdsstjórnarinnar viðvíkjandi
endrgjaldi verðhallans; þvf næst skaut hann til
fundarmanna að kjósa nú þegar menn úr sínum
flokki til að koma sér saman um fyrirkomulag á
uiðrskurðinum og ýmsu þar að lútandi, og að bera
upp um það álit sitt og uppástúngr fyrir fundinn.
Yfirdómari B. Sveinsson, hélt að óhætt mundi
verða að kaupa fé aptr í vetr, ef menn rifi niðr
eða brældi fjárhúsin, og væri honum spurn, hvort