Þjóðólfur - 27.04.1867, Blaðsíða 6

106 —
því til fyrirstúíiu, a?) hún inngángi nýtt hjónaband, og þú
viíirkenníng þessi eigi sú útdráttr úr sjálfri sveitabúkiuni,
hvaí) áfrýendrnir sýnast ab heimta, virþist hún eigi aí) síí)r,
eptír þvi', sem ástendr, næg sönnun fyrir því, a?) styrkrinn se
endrgoldinn hreppnnm, og aþ hreppstjúrarnir haíi veitt hon-
um múttöku, sem siíkum, og meira heimta eigi heldr lúgin,
og þaþ virþist hér því þýhíngarlanst, hvort hreppstjúrarnir
hafl veriþ búnir aþ geta þessa í sveitabúkinni ehr eigi. Eptir
áminnstri viþrkenníngu, erþanníg eigi ástæha til ab álíta annaí),
en aí) styrkr sá, er þúra heflr þegií), hrort heldr fyrir sjálfa
sig e? r börn sín, se endrgoldinri sveitinni. þaí) atrihi iib
yflrvaldib áþr heflr skipab Jiúru og Gnbmundi a?) skilja aí)
samvistum, meíian þau voru úgipt, og sambúí) þeirra vitanlega
var orhin hneixlanleg, inniheldr enga ástæím fyrir því aí)
meina þeim aí) giptast, og þannig aí) byrja löglega sambúh,
Og eins er um hitt, a?> þú Guíimundr hafl verií) sektaþr fyrir
úlöglega húsmensku, þá leibir þar af enganveginn, aí) þafc se
lögum gagnstætt aþ þúra giptist honum. Og hvaþ loksins
þaí) atriíii snertir, aþ Guhmundr eigi hafl goldit) í iiokkurár
sveit sinni gjöld þau, er horium bar at gjalda henni, þá er
þetta allt annaí), en aí) hann hafl þegií) sveitarstyrk, og eigi
hann enn úendrgoldinn, og honum vertr því eigi af þessari
ástæím fyrirmoriat, svo sem þcim, er hafl þegit) úendrgoldirin
sveitarstyrk, at kvongast, auk þess, sem lögbannií) eigi heldr
heflr verit lagt nitr gegn houum.
„Af fyrirtetum ástætnm ber því at statfesta undiréttar-
dúminn“.
„Áfrýendrnir hafa stefnt fyrir yflrdúminn hreppstjúrnnnm
í Seltjarnarneshrepp Arna Björnssyni og Einari Einarssyni,
ásamt fyrnefndri þúru til málskostnatarútláta, en þar sem
hreppstjúrunum eigi heíir verit stefnt fyrir nndirrettinn, Ieitir
þar af, at stefrninni til landsyflrréttarins verílr a'b frávísa,
hsa?) þá snertir, oins og holdr ekki, úr því þeir hafa láti?)
mæta hhr vií) rettinn, verþr komizt hjá, a?) dærna þeim eptir
rettarkröfn þeirra kost og tæríngu, sem hæfllega virlöist á-
kveíiin til 5 rd. til hvors um sig. Vi?) yflrdúminu virþist
málskostnalbr eptir kríngumstæímnum eiga aþ falla nftr.
þeim í málinn skipuím málsfærslnmönnum vií) yflrdúminn
bera í málsfærslulacn, hvorum fyíir sig 8 rd., sem greÆist
þefin úr opinberum sjúbi. AÍ> því leyti 6em málií) heflr verib
gjafsúktiarmál vituast, ab meþfer?) þess í höra?)i heflr veri?)
forsvaranleg, og málsfærslan her vi?) rettinn lögmæt“.
„því dæmist rött a?) vera“:
„Undirréttarins dúmr á úraskaþr a?) standa. A?) því leyti
hreppstjúrana í Seltjarnesneshrepp, Árna Björnsson og Einar
Einarsson snertir, vísast yflrdúmsstefnunni frá rhttinum og
ber áfrýendunum a?) lúka þeim í kost og tæríngn 5 rd. hvor-
um fyrir sig. Málskostna?)r vi?) landsyflrrettinn falli ni?r.
iiinuin skipu?u málsfærsluniönnum vi? yflrdúmimi málaflutn-
íngsmönnunum Júni Gu?muudssyiii, og Páli Melste? bera
hvornm fyrir sig 8 rd. í málsfærslulaun, sem grei?ist úr opin-
berum sjú?i“.
„Hi? ídænida a? grei?a irinan 8 vikna frá dúms þessa
lögbyrtíngu undir a?,för a? lögum*.
11. í lögreglumáUnu: hið opinbera, gegn Ilalldóri
JÓtlSsyni (úr Vestmannaeyum, fyrirúlöglega lausamensku).
(Uppkve?iiin 18. Maiz I8fi7).
„Me? púlitirettardúmi Vestmannaeyja frá 6. Dec. f. á.
er Haldúr Júnsson samasta?ar dæmdr sem sekr í lausamensku
til a? borga 10 rd. sekt til kluta?eigamli l'átækrasjú?s, og
þara?auki oitt hundra? á landsvísu me? 28 rd. 65 sk. r. m.
sem og þann af málinu lei?andi, og leiddan kostna?, og
heflr hann skoti? þessum dúmi til landsyflrréttarins".
„Dúmfeldi, sem 1866 er sag?r 35 ára gamall og eptir
því fæddr 1831, kom giptr úr Skaptafellssýsiu til Vest-
mannaeyja ári? 1860, og keypti þar túmthúsi? Helgabæ, og
bjú sí?an í því, þánga? til hann 1864 missti konu sína,
hætti hann þá búskap e?a túmthúsmensku og gjörbist vinnu-
ma?r, en þar sem hann á vistarárinu var? veikr, var? þa? a?
samkomulagi milli hans og húsbúndans, a? hann færi úr vist-
inni, og sæi sjálfr fyrir rá?i sínu þa?, sem eptir var ársins.
Frá krossmessn 18fi5 og til um bansti? 1866 heflr hluta?eig-
andi þarámúti ekki veri? í fastri vist, og er þannig einúng-
is spursmál um rúmlega 1 árs lausamennsku, e?a frá kross-
messu 1865 til haustdaga 1866, og fyrir þessa lausamennsku
er áfellisdúmr sá, er hér liggr fyrir, genginn yflr honum".
„Eptir aldri hluta?eiganda a? dæma, hefir liann or?i?
matvinnúngr 1847, og eptir því sem næst ver?r komizt, þjún-
a? í vist til ársins 1860, og þara?auki ári? 1865, samtals í
14 ár og onnfremr búi? í 4 ár, sem eptir tilskip. 26. Maí
1863 § 4 jafngildir því a? hafa veri? í vist 5 ár og 4 mán-
u?i, og hann skortir þannig a? eins 8 mánu?i til þess a?
geta fengi? lausamennsknleyfl úkeypis, þegar málssúkn er
hafln gegn honnm. Eptir lagauna stránga búkstaf, kynni
þa? nú a? vísu a? vir?ast, a? hluta?eigandi haft baka? sér
lagalega ábyrg? me? því ekki a? hafa þjúna? í vist á því
umgetna tímabili, en þegar hius vegar athugast, a? haun
vetrinn 1865 og 1866 þú reyndi til a? útvega, sér fasta
vist, t. a. m. hjá ekkjunni Sezelju Árnadúttr, sem einúngis
fúrst fyrir af þeirri ástæ?u, a? hann vildi hafa eitt af börn-
um sínuin me? sér í vistiná, og a? hann vori? 1866 líka
reyndi a? komast í vist til ekkjunnar Vilborgar Júnsdúttr, en
som einnig fúrst fyrir af því a? hann áskildi a? fá 12 rd.
fyrirfram af kanpinu til me?gjafar me? börnum sínum, þá
vir?ist þa? au?sætt, a? hluta?eigandi einúngis a?þreyng?r af
kringumstæðuniim, hafl veri? laus e?a úvistrá?inn, á því um-
raidda stutta tímabili, cn enganveginn ætla? e?a vilja?
skjúta sér undan þeim gildandi iögum, og þar sem þa? enn-
fremr er upplýst, a? hann eigi fyrir fleiri börnum a? sjá,
hetir gott or? á sér, og er eptir því, sem hluta?eigandi hér-
a?slæknir heflr teki? fram, brjústveikr og mo? blú?spýtíngi,
svo hann álítr hann ekki færan um neina stritvinnu í fastri
vist, fær réttrinn eigi betr sé?, en a? hluta?eigandi eigi, a?
athugu?um öllum málavöxtum, a? dæmast sýkn af ákærum
hins opinbera í þessu máli, þú þannig, a? hann borgi þann
af máissúkuiuni gegn honum Kiglega lei?andi kostna?, og
þaráme?al ti! síns nmbe?na svaramanns vi? púlitiréttinn þá
dæmdn 2 rd. og til súknara og svaramanns hér vi? réttinn
4 rd. til hvers um sig. Máli? heflr veri? reki? forsvaranlega
f héra?i, og vi? landsyflrréttimi heflr súkn og vörn veri?
lögraæt".
„því dæmist rétt a? vera:“
„Halidúr Júusson á fyrir ákæru hins opinbera í þessu
máli sýkn a? vera. Ákær?i borgar þann af málinu löglegaleidda
kostna?, og þar á me?al til súknara og svaramanns vi? lands-
yflrréttinn, málsfærslumannanna J. Gu?mundssonar og P.
Melste?s 4 rd. hvorum fyrir sig í málsfærslulaun. Dúminum
a? fullnægja innan 8 vikna frá hans löglegri birtíngu undir
a?för a? lögum“.