Þjóðólfur - 13.11.1868, Blaðsíða 6

6
verið hefir síðan um 1830, allt fram yfir 1855—
56: að ’/s landskuldina mætti borga með góðum
iandaurum eðr í peningum eptir meðalverði allra
meðalverða, en hinn helminginn með 8 sk. hverja
alin eðr 10 rd. hundraðið. 3. Að leiguliðunum
megi standa i sjálfs-valdi, hvort þeir heldr vili,
að borga leigur með smjöri og landaura-landskuld-
ina í ullu, tólg og smjöri éða með peningum:
leigur eptir smjörverði í verðlagsskrá en landaura-
landskuldina eptir meðalverði allra meðalverða;
fengist þessi eptirgjaldsgreiðsla eigi veitt að
staðaldri þangað til nýtt og fast eptirgjaldsmat
yrði ákveðið, þá álitu fundarmenn samt eink-
ar nauðsynlegt að slík tilslökun gæti feng-
izt: 4. að minsta kosti fyrst um sinn um 3 hin
næstu ár, á meðan hinn bágborni hagr héraðs-
manna væri að viðréttast, og af sömu ástæðum
yrði fundarmenn að stinga uppá, að þess yrði farið
á leit við stjórnina, 5. að um hin næstkomandi 3
ár frá fardögum 18G9 til fard. 1872, fengist bráða-
byrgðarlinun í eptirgjaldinu, líkt og klaustraland-
setunum hefði veitt verið eptir harðindis- og fellis-
árin 1835-36, þannig, að landskuldina mætti afgreiða
að helmingi með meðalverði allrameðalverðaen hinn
helminginn eptir gömlu lagi 4’/2 sk. alin, eða þá
einhver sú gjaldlinun í honum, sem þessu samsvar-
aði eða gengi henni sem næst. 6. Að af tekið
verði og fyrirgirt að sundrstykkja hin fornu ein-
býli, og að þessi hin sundrstykkjuðu smábýli, er
hleypt hefði verið upp á síðustu 20--30 árum
verði lögð niðr, jafnóðum og losna í byggingu,
og sameinuð aptr við aðalbýlin. þingmaðrinn hét
fundarmönnum að rita stjórninni amtsveginn rök-
samlega í þá stefnu, er nú hefði verið fram tekið.
(Niðrlag i næsta bl.)
(Aðsent). ÚR BRÉFI.
-----Annaðhvort hefir þú séð, eða ekki séð
f Athugasemdir Magnúsar Eiríkssonar við rit kat-
ólsku prestanna í Reykjavík. Hafir þú séð þær,
þarf eg ekki að lýsa þeim fyrir þér, en hafir þú ekki
séð þær — þá því betra. Maðr sagði við mig
um daginn: »þar hittist krankt veðrog kollhetta<> ;
og er það ekki svo illa tilfallið, því að þar slær
mjög ólíkum skoðunum sarnan, þar sem M. E. er
allt af að bjástra við að rlfa grundvöllinn undan
kirkjunni, sem er guðdómr Jesú Iírists, jafnvel þó
postulinn segi, að engi geti annan grundvöll lagt;
en páfatrúarmenn láta sér ekki lynda þenna eina
grundvöll, heldr vilja hafa ótal fleiri, bæði páfann,
Maríu mey, kirkjufeðr og helga menn, og byggja
svo liey og hálm og ýmsar mannasetningar ofaná
þessa grundvallahrúgu, svo mikið af því hlýtr að
hrynja, þegar heilbrigð skynsemi kemr við það.
En þetta sýnir oss, hvað vér erum sælir, að hafa
þá evángelisku kristilegu trú, sem fer hinn rétta
meðalveg í þessu efni. Eg er nú ekki færum að
dæma milli katólsku prestanna og M. Eiríkssonar,
eg læt mér lynda að halda fast við mína einföldu
trú á Jesúm Krist, og vil lifa og deya í henni.
En hitt getr mér ekki dulizt, að pápisku prest-
arnir hafa skrifað með miklu meiri kurteisi en M.
E., eins og á að vera, þegar talað er um svo há-
leita hluti; auk þess sem æsingar og stóryrði í
þess konar málum vekja jafnan grun um, að sann-
anirnar sé veikar. M. E. getr ekki skrifað með
sannfærandi stillingu og rósemi um guðleg efni.
I þessu riti sínu berst hann ekki einungis við
pápisku prestana, heldr næstum því öliu fremr við
S. Melsteð og vora kirkju, og fer sumstaðar ótil-
hlýðilegum orðum um það, sem móti honum hefir
verið ritað, sem hann kallar : «þvogl» og «stagl»,
<• fúl guðfræðisskol*; katólsku kirkjuna kallar hann
••lyginnar móðir», og eins vora kirkju, og trú
hennar ••hórumjólk*. Ilann segir: «að hún dragi
guð sjálfan niðr í saurinn* og «gjöri guðs eilifa
kærleika að hinni mestu ófreskju» o. s. frv. M.
Eiríksson hrósar sér meðal annars af því, að hanu
••reyni og prófi alla hluti» eptir áminningu post-
ulans, og verðr ekkert út á það sett, efhanngjörði
það í kærleikans og stillingarinnar anda; en það
er ekki meining postulans, að vér skulum reyna
til að rífa allt niðr eins og manneygt naut. M.
E. þykist reyna og prófa alla hluti og halda því
góða. Svona er nú smekkr manna ólíkr; sumum
finst hann hakla^uí illa. M. E. telr sér til gild-
is, að hann trúi Krists upprisu og segir það vera
sönnun fyrir því, að hann trúi fleiru en hann geti
skilið; en honum hefir gleymzt að skýra frá,
hvers vegna hann trúi upprisunni, en þó ekki
guðdómi Krists, svo eg er hræddr um, að aðrir
skoði þetta sem ósamkvæmni hans við sjálfan sig,
er annaðhvort lýsir gáfnaskorti, eða því, að hann
hafi ekki þorað að fara eins langt og aðrir hans
vantrúarbræðr, og væri það leiðinlegt, ef nokkrum
kæmi slíkt til hugar. Eg hefi verið að velta því
fyrir mér, hvers vegna M. E. vildi ekki missa upp-
risuna, og hefi enga sennilega ástæðu getað fundið
fyrir því, nema ef það væri sú, að hann er sjálfr
frekknóttr, rauðgulhærðr og fríðr maðr, og að
hann vili ekki missa þetta fagra yfirbragð í öðru
lífl. Enn fremr telr M. E. sér það til gildis, að