Þjóðólfur - 14.12.1868, Blaðsíða 3

27 —

mílur fram með hafinu kyrra, frá norðrtakmörkun-
um á lýðstjórnarríkinu Eeuador suðr að höfninni
Iquique, er liggr við kyrra hafið sunnan til í rík-
inu Peru; er sú liöfn á tuttugasta mælistigi suð-
lægrar breiddar. Á þessu svæði liggja Andes-
fjöllin nálægt hafinu kyrra, og er örmjólt undir-
lendi milli þeirra og hafsins, og eru þar nokkrar
hafnir; fjöllin eru fjarska-há á þessu svæði, alt að
20,000 fetum, og eru víða í þeim eldgígir. Frá
því er menn hafa fyrst sögur af, hafa jarðskjálftar
verið mjög tíðir á þessu svæði, en þó hefir aldrei
kveðið svo mjög að þeim eins og í þetta sinn,
og er sagt að farizt hafi frá 25,000 til 30,000
manns; en tjón það, sem orðið hefir á eignnm
manna, er metið til 540 miljónir dala. Fjöldi bæa
hrundi í grunn niðr, svo eigi er steinn yfir steini.
í hæum þeim, sem á sjáfarströndinni voru, hjálp-
aði sjórinn jarðskjálftanum tii að vinna ósköpin.
Einn af bæum þessum hét Arica, og var það
allmikill verzlunarstaðr. Maðr nokkur, er þar
var meðan á jarðskjálftanum stóð, segir svo frá:
»IIinn 13. Ágúst, stundu fyrir miðaptan, varð hér
ógrlegr jarðskjálfti. Með konu minni og börnum
komst eg út á strætið, og rétt á eptir hrundi hús
mitt til grunna; í sama vetfangi sprakk jörðin
sundr, og gaus þar upp fjarskalegr rykmökkr með
óþolandi brennisteinsþef; sló þá svo miklu myrkri
yfir, að eg gat eigi séð konu mína og börn, er
stóðu rétt hjá mér. þetta varaði að eins tvær
mínutur; ef það hefði verið lengr, hefðitn við kafn-
að. Eg flýtti mér undir eins út úr bænum, og
af sérlegri guðs mildi komst eg og rnínir slysalaust
út úr bænum, þar sem margir aðrir dóu og lim-
leslust. |>egar eg varkominn skamt eitt frá bæn-
um, heyrði eg fjarskalegt óp, og er eg leit við,
sá eg að sjórinn hafði sogazt nokkur hundruð
faðma frá ströndinni. Allar akkerisfestar slitnuðu
og skipin bárust á haf út. Fáein augnablik nam
aldan staðar, en síðan hófst hún upp hér um bil
50 fet og barst að landi með ótrúlegum hraða, og
bar með sér öll skipin, er hún hafði sogað út.
Eplir fáar mínútur var allt um garð gengið; öll
skipin voru annaðhvort á þurru landi eðr á hvolfi.
Gufuskip frá Perú fórst með 85 manns. Gufuskip
frá Bandaríkjunum lenti á járnbrautinni, 800 faðma
frá fjörumáli. Fjöldi annara skipa fórst og á sama
hátt. Bærinn sjálfr var allr í rústum». Hinar
sömu fregnir heyrðust og frá mörgum öðrum bæ-
um á sjáfarströndinni. Er þetta einhver af hin-
um mestu jarðskjálftum, sem orðið hafa, þótt
meira manntjón hafi orðið í nokkrum þeirra, syo
sem jarðskjálftunum í Lissabon 1755» í Kalabríu
1857, og einkum jarðskjálftanum í Antíokkín 526
fyrir Iíristsburð, þar sem sagt er að farizt hafi
250,000 manns.
Á Englandi varð uppskeran bæði mikil og góð,
og eins heyri eg sagt, að hér hafi verið, og yfir
höfuð um alla Norðrálfuna og norðrhluta Vestr-
heims.
Af fjárskaða í Múla- og Þingeyarsýslum
14.—18. Okt. þ. árs.
„Nort>aiifari“ 12. f. m. bls. 08 segir svo:„f hn'tiunnm
14, —18. Okt. næstl. er sagt, a'b 50 fjár hafl fent í Míitlrudal,
en 20 4 Grímsstó?)um á fjöllum, margt í Mývatnssveit, og svo
her og hvar nort)rnndan“.
lín nú meb pústskipinu Fönix, er kom vib 4 Djúpavog
hingaí) í leií), eins og fyr var getií, komu hingaí) 2 bref úr
Suír-Múlasyslu. Úr öí)ru þeirra, sem rita?) heflr merkr matir
staddr 4 Djúpavog 20. f. m , heflr oss gúíifúslega meídeildr
veri?) kafli áhrærandi þetta býsnave?)r þ4 dagana nm mi?)Jan
Oktúber, um sama leyti sem manntjúni?) var?l 4 Fjallabaki,
(sjá bls. 9 a?> framan) og um hina feykilegu f]4rska?)a, er þá
mlu vííis vegar um Sut5r-Múlasýslu, og er br&fkafli þessi þannig
hljó?)andi:
„15. Október í hanst komu býsn mikil yflr allt anstrland;
þaí) var fj4rska?)ave?)r úvenjulegt, er stú?) í 8 dægur. Drapst
og fenti í ve?)ri þessn úgrynni fjár. Fjöldi manna misti frá
100 — 200 fjár, og sumir ur?)u því nær sau?)lausir. Langmest
var?) fjártjún þetta nm upphi'ra?) alit og Jökuldal, minna 4
úthöra?)i og í fjörhum; mjög margt lenti samt í sjúnum.
Fjöldi báta brotnu?)u, og þar 4 me?)al kaupfari?) 4 Vopnaflr?)i.
Sjúr gekk svo langt 4 land npp, a?) enginn mundi trúa nema
sö?) hefbi. í Fljútsdal er ijártjúni?) talib um 2000; 4 einum
bæ fúrst 4 þri?)ja hundra?), 4 mörgum frá eitt til tvö hundr-
ii?), og mjög fáum fyrir innan hundra?). A Völlnm fúrust
1400, og í næstu sveituqj fúr a?) tiltölu eins miki?), t. a. m. á
Jöknldal, Fellnm og Skri?)dal. Fátt er fundi?) af fö þessu nú
eptír flmm vikur. I ve?)ri þessn hvarf mestallr afli, or á?)r
var hör heldr a?) ankast, og heftr því mjög líti?> aflazt í haust,
hjá því sem hanstiu a?) undanförnu. Einua skástr er þú afl-
inn í Mjúaflr?)i og Sey?)isflr?)i. Korn kom litiíl á Sey?)isfjör?i
og þraut því brátt. Á Eskifjör?) kom a?) vísu meira, en þá
drap vebrib fö þa?), er korni?) skyldi fyrir kaupa, og fæst því
eigi korn a?> heldr. Horflr því til hinna mestu vandræba og
fyrstu hnngrsney?)ar, er komi?) heflr 4 austrlandi í manna-
minnum".
(Sent þjú?>úlfl).
Eg þarf ekki að svara höf. í «BaIdri», því eg
hefi samiað, að »aðfinning» hans á »Ragnarökkri»
er bull, og það, sem hann nú kemr með, er lília,
bull, svo maðrinn er eiginlega enginn «rithöfundr»,
heldr bullari. það er raunar nokkuð ómerkilegt,
að geta ekki fundið að neinu öðru en stuðlasetn-
ingu; en stuðlarnir hjá mér standa hvergi rangt,
þó þeir sumstaðar gceti staðið öðruvísi; þarámóti
standa stuðlar einmitt rangt sumstaðar í «leiðrétt-
i