Þjóðólfur - 14.06.1873, Blaðsíða 6
- 134 -
hef þegar tekift þa?) fram, aí) eg hygg, a?) þetta hvorttveggja
geti sameinazt. E?)a rekr hér ekki einhver pnlssnosk u n d i r>
hyggj* fram hófl?)ií) í myrkrinn, Arelíns minn? Mer er
ekki fjærri ab halda ab svo se ; en ef svo er, þá er þab slæm
fylgja, og þarf romm særingarorb til aí) reka 6likan draog
nibr. Eg sal nii skýra þer stnttlega frá ástæbum þeim, er
eg hef til ab halda, aí) þessi draugr fyigi þér, eu hvort eg
get kvebib hann nibr, þab er nú annab mál.
Fyrst og fremst þykir mer þab tortryggilegt, ab allt breflb
þitt frá upphafl til enda er varla annab en last um húnvetuska
félagií), og er varla \ib óbru ab búast, en ab þii þannig haflr
spilt fyrir því hjá mórgum trúarveikum. þab er ekki svo
órbugt ab geta sör til, hvaban 6líkar árásir koma ; þær geta
varla komib nema úr einni áttt. Draugrinn gæist yflr ózlina
á þer, Mags1 minn! 5 ára samningrinn, segir þú, ab sA sú
drepsútt, er gjóra muni út af vib Húnvetninga; felagib muni
eigi geta komib meb nægar vórubyrgbir á verzlunarstabi sína;
kaupmenn muni orustulaust gefa upp vígvóllinn fyrir felaginn,
hætta verzlun og ekki heldr flytja neitt — þab heflr nú líka
sýnt sig í vor;!) — f>annig muni verba vöruskortr og hungr-
daubi. Svo vitnar þú í árib í fyrra, þínu máli til sónnunar,
einsog 5 ára samningrinn hafl verib gildr þá, og felaginu skylt
ab flytja svo mikib, ab óllu dygbi; þ á hafl felagib ekki get-
ab flutt nægar vórur í verzlunarstabi sína; og líkt mnni sjálf-
sagt fara eftirleibis; þá hafl þab verib dónsku kanpmennirnir,
sem heldu líflnu í mónnum. En þú getr ekkert nra, hverja
örbugleika fíílagib átti þá vib ab berjast; þú metr ekki fram-
kvæmdir þess eftir króftum þeim er þab átti þá yflr aí) rába.
eba mótspyrnum þeim, erþabmætti. f>ú heimtar vörubyrgbir
— byrgbir fyrir alla skíptavini félagsins allt árib um kring
þegar í fyrra suraar. Lítr nú ekki svo út, Mags minn, einsog
þab 8« kominn í þig „franski ákaflnn„! Ab vísn lítr svo út,
og þú lætr í vobri vaka aí) ákafl þinn mibi félaginn til heilla,
en þegar gætt er aí) því, ab þú h e i m t a r a 1 1 t af l'élag-
ino, en h v e t r m e n n o k k i t i 1 a í) g j ö r a n e i t t
fyrir þab, þá fer fylgjan þín aftr ab gjöra vart vib 6ig, og
ákaflnn virbist miba í þá átt, ab gjöra hinum d ö n s k u
k a u p m ö n n u Di s m á g r e i b a. Og þegar þú fer svo ab
Jeggja mönnum ráb, hvernig þeir eigi ab s v í k J a 5 ára sainn-
inginn, þá kemr draugrinn úr myrkrinu fram í birtuna; þá
fer hann ab ganga lJÚ6um logum. (Nibrlag í næsta bl,)
— Maðr ser þó nú, Reykvíkingar sem aðrir,
síðan síðasta bluð [>jóðólfs kom út, 5- þ. mán.,
að þingvallafundr áað verða, fimtudaginn
26. þ. mán.; maðr sér það af skýrslunni frá hér-
aðsfundi Rangæinga, er var 26. f. mán. og af á-
skoruninni frá alþingismanni H. Kr. Friðrikssyni
til kjósenda sinna, hér í staðnum, er hvorttveggja
kom fram í þessu blaði. Meira að segja, póst-
skipið, er nú kom við á Djúpavog hingað í leið,
hitti þar fyrir kosna menn til fingvallareiðar (á-
samt báðum varaþingmönnunum sjálfum) er voru
komnir þá þegar á suðrleið til fungvalla2.
1) pat) er ue.dir eins tortryggiiegt, ab þú heflr valit) þér
li 11 e n t nafn; eg ætla þvi héíanaf a<5 kalla þig ættarnafni
þínu, eiiis og Bæmir vit) slíkan herra.
2) Matr eér af þesso, ai> enda úr hinnrn fjarlægusto hér-
Nú má það að vísu á sama standa héðan aí
hvernig hafi boðað verið til |>ingvallafundar þessa
og hverir að hafi það gjört. Vist veldr sá æfin-
lega miklu er upptökunum veldr, en hvað um
það, hér er nú komið sem komið er; þingvalla-
fundrinn er fast ákveðinn í þetta s'mn og afráð-
inn yfir allt land, og það svo, að almennir ogfjöi-
skóktir, héraðsfundir i hverju kjördæmi landsins
eru þegar ýmist afgengnir nú þegar eðr ákveðnir
um þessa daga yfir allt, til þess að kjósa frjálsum
kosningum 2 aðkvæða menn úr hverju kjördæmi,
aðra en héraðs-þingmanninn sjálfan, til fingvalla-
reiðar.
Hitt er annað mál, hver að sé þau knýandi
rök er hér hafi valdið þessu almenna úlboði, er
hafi nú farið sem herör yfir allt land og kallað
og reist landsbúa til skipulegra fundarhalda í hrepp-
um og héruðum yfir allt land, til þess að lcosnir
yrði á heimafundum þessum góðir menn, þeir er
bezt mætti treysta, tveir úr kjördæmi hverju, á
kostnað kjördæmanna sjálfra, til alsherjar-fund-
ar við Öxará, — þar sem ekki hefir verið neinn
j fundr hafðr nú ( samfleytt 9 ár. Maðr sérað hér
| er a 1 v a r a í tafii, hér er sannarlega komið
í fram það almennings álit, sú allsherjar yfirlýsing,
j að knýandi þjóðarnauðsyn fari hér fyrir og ráði
ferðinni, með því alvepni sem fyrir hendi er
j og — til nauðvarnar ef svo byði við að horfa.
Vér segjum að þetta megi eða virðist mega lesa
j útúr þjóðaráliti því og þjóðvilja er nú hefir ráðið
j {>ingvallafundi og þeim mikilfenga viðbúnaði til
[ hans, er vart mun nokkuru sinni hafa verið með
j jafnríkum og almennum áhuga og samtökum til
| stofnað sem nú, eftir því sem fregnirnar segja
j víðsvegar að.
þetta er aðalatriðið, að þingvallafundr þessi
megi og eigi því að hrósa, að hann sé sprottinn
af eindregnum samhuga vilja og eftir alsherjar
yfirlýsingu allra landsbúa, og hafi þar og þaðan
alla stoð sína og styrk. En víst mun megaganga
að því vísu, að'þótt aéaZ-ætlunarverk enna kosnu
fundar-fuiitrúa muní vera eitt og hið sama: að
ræða stjórnarmál vor íslendinga og reyna svo með
vitrlegum ráðum og tillögum tii Alþingis í sumar,
að hrífa þessi vor alsherjar mál úr óefni því sem
þau virðast nú komin í og beina þeim greiðari
útgöngu ef nokkurvegr væri til, heldren nú horfir
ntmm heflr komih áreibaoleg bo&on om pingvallafuod þenna
hva&ao sem bohskapr sá er eprottinu e£a út geuginn, allt aí>
þvf 6 — 8 vikom f}r en Keykvíkingar fengu nokknh um hanu
ab vita.