Þjóðólfur - 30.06.1874, Page 1

*<J. ár.
34—35.
til sæluhússins á Kolviðarhóli.
«Gjurum nú verlt pað, góðir menn,
sem gagn óltomnum Ijær».
þannig stendr í vi'sum þeim, er Bjarni amt-
Waðr Thorarensen kvað um sæluhús þetta forðum
daga. Já, Sunnlendingar! gjörið nú þetta verk á
þessum tíma. Skáldið kvað og hvatli í minningu
afmælisdags konungsins; nú eruð þér hvattir í
niinningu 1000 ára afmælis ættjarðarinnar; hér er
alt sem hvetr til skjótra og drengilegra samskota,
fyrst bein skylda og bráð nauðsyn, að halda þessu
iifsnauðsynlega skjólshúsi vegfarenda við; þar næst
sórni héraðsins, sem er gjörsámlega í veði, ef menn
láta þetta hús falla í tópt og liggja svo öllum sem
Um veginn fara lil angrs eða ásteytingar. Hvað
niega útlendir ferðamenn hugsa um þessa þjóð,
ef þeir vita nauðsynina, en horfa á kofa þennan
1 rústum? þeir mundu bæði hugsa og segja, að
s'íkum lýð sé ekki viöhjálpandi. Nú hafa sjálf-
krafa boðist fram drengilegir forgöngumenn, sem
lofa að standa fyrir byggingunni. Hvað er þá eptir?
Ekkert annað, en að hinar nýkosnu hreppanefndir,
safni sem allrafyrst samskotum af hverjum bæ
°8 sendi peningana nú þegar i kauptíð til for-
Söngumannanna. En sem allrafyrst, svo húsið
verði bygt og fullkomnað fyrir næstu vetrnætr.
^ár getum ekki ætlað, að nokkur hreppr, sem hér
& nokkrn hlut að máli, geti færst undan að gefa
Uokkuð, en sé svo, þá ættu menn að gefa strax.
Sunnlendingar! vér heyrum yðr optlega borið
^brýn, að þér (að frá teknum Reykvíkingum) verðið
°Pt á eptir öðrum íslendingum með gjaflr og sam-
skot til frjálslcgra fyrirtækja. Um yðr er sagt:
Þeir eru seigir en seinir til; státsmenn á sjó en
stirðir á landi, og til að læra lipran félagsskap,
veitir þeim ekki af 1000 árum. Það er ekki mein-
lri8 vor að gjöra góðu fólki gersakir með þessu,
l'oldr láta sannleikann tala hisprslaust; hér er um
1 roanna að tefla, og þörfin er eins alvarleg eins
slys og manntjón; eða hvað munduð þér segja,
^oöir nienn, ef þér horfðuð f augu allra þeirra,
Sem legið hafa helstirðir við Hellisskarð fyrir hegn-
,^arvert hirðuleysi héraðsins? Hinar tíðu gjafir
oú! til Selvogskirkju sýna mikla og einkenni-
lega trúrækni; skynsamlegra væri þó að heita á
t’orlák biskup! en bezt kynnnm vér við, að menn
hétu á þetta sæluhús; — það gefr full-greinilegt
fyrirheiti um sælu, — og við það fengist sjóðr á
stofn, til viðrhalds húsinu. Er ekki svo?
NOKIÍUR ORÐ
um fiskiveiðar í suðurhluta Faxaflóa, o. fl. (Aðsent).
Eptir að auglýsingin frá landshöfðingja um
takmörkun á þorskanetalögnum kom út 2. febr. þ.
á. komu fyrir almenningssjónir nokkrar ritgjörðir
bæði í Þjóðólfi og Yíkverja, er höndluðu mest
megnis um þorskanetalagnir og fleira þar að lút-
andi. Hið fyrnefnda blað (t’jóðólfr) kom einnig
með margar spnrningar viðvíkjandi fiskiveiðum og
netabrúkun, sem hann óskaði svars upp á. Nokkrar
af þessum spurningum virðast oss með öllu óþarf-
ar, nokkrum af þeim geta allir svarað sem minsta
skynbragð bera á fiskiveiðar, og nokkrum þeirra
getur enginn svarað nema eptir ágizkun og ímynd-
un, hversu kunnugur sem hann er fiskiveiðum.
Hinar fyrnefndu ritgjörðir, sem birzt hafa í blöð-
unum eru flestar á þeirri meiningu að þorskanet-
in hindri fiskigöngr, séu þau viðhöfð ótakmarkað.
Að vísu viljum vér ekki neita því beinlínis að
þorskanet — einkanlega í góðviðrum — átt hafi
nokkurn þátt í því að hindra’fiskigöngu, en þó hefir
reynslan sýnt og sannað seinast liðna vetrarvertíð
að sú takmörkun á netalögnum, er gjör var með
auglýsingunni af öðrum febr. þ. á. er með öllu
ónóg, því þann dag, sem leyft var að leggja netin,
varð svo að segja ekki fiskvart og ekki nokkra
daga á eptir, hvorki ( Garð- né Leirusjó, því síðr
innar, og sýnir það ljóslega að þorskrinn er ekki
bundin við 14 marz, enda geta tlestir getið því
nærri, að fiskur er sjaldnast algenginn á grunn
svo snemma, þó hann optast byrji að ganga snemma
í marzmánuði. Eins og vér ekki getum efast um
að mikil þorskanetabrúkun á litlu svæði geti spilt
fyrir að fiskr leggist á grunni, eins getum vér
heldr ekki efast um að skynsamleg þorskaneta-
brúkun er ineð öllu ómissandi í suðrhluta Faxaflóa
þar sem straumar eru linir, og fiskr þess vegna
hefir opt svo hæga ferð. Enda mun hægt að
sanna það, að almcnn velmegun hefir farið vax-
— 137 —
Ueykjavík, priðjudag 30. Júní 1874.
SAMSKOT