Ný tíðindi - 24.12.1851, Page 8

var efalaust brjóstveiki, sem hann hafði opt kvartað
um; hann lá rúmfastur í viku, og ekki þungt, nema hin
tvö eða })rjú seinustu dægrin. Áuk föður hans, sjera
Jónasar, voru 2 prestar aðrir við jarðarför hans,
seni báðir fluttu ræður yfir inoldum hans. Segja menn,
að útförin hafi að öllu verið hin sæmilegasta, og svo
var þar mikill mannfjöldi saman kominn, að varla þóttu
tlæmi til jafn mikils kirkjusafnaðar í sveit. —*• Jónas
prestur andaðist ókvæntur, og þeir einu 'niðjar, sem
hann Ijet eptir sig, eru blessunarríkir ávextir góðra
verka. — Faðir hans, Jónas prestur Jónsson, er nú um
áttrætt; en honum auðnaðist ekki að sjá hinar jarðnesku
leyfar sinnar elskuðu ellistoðar; því hann er að inestu
leyti sjónlaus orðinn, og má varla gjöra deili dags og
nætur.
23. d. nóvemberm. varð kvennmaður úti í bil í
Biskupstungum.
Unglingsmaður nokkur drukknaði í haust, niður um
ís, í Fitjaá í Skorradal.
Alþingismaður Ilelgi Ilelgason, dannebrogsmaður, í
Vogi í Mýrasýslu dó 15. d. þ. m.
eða vegna þess, að norðurljóiið tálmar á einhvern hátt
birtunni frá að skína í gegnum það.
Tíðast er það, að norðurljósin kasta geislum frá
sjer, sem stundum eru grcinilegri en stundum, og ýmist
myndast ofur hægt og sígandi, eða í eiani svipan, svo
varla festir auga á. Geislarnir hafa optast nær sama
lit og boginn, þó hafa þeir optar ljómandi rauðan lit,
en boginn. Stundum fara geislarnir langt suður á himin-
hvolfið, og dragast þá saman í depil, snm kallaður er
kóróna, og ætíð er skammt suður fiá hviríildcpli (Ze-
nith1). Kórónan er vön að vera eins lit og geislarnir,
og lítur ýmist eins út eins og dinimur blettur með björt-
um hring utan um, éða eins og Ijósdepill með geisla-
þoku (gloria) í kring um sig. En þó að boginn, geisl-
arnir og kórónan sjeu opt björt mjög, sjást þó hinar
stærri stjörnur ætíð í gegnum þau. Auk bogans og
geislanna sjást og stundum birtuský nokkur, sem eru
allt öðruvísi, og sem eins er og reki fyrir vindi, og
verða Ijómandi við það, er þeim slær saman við norð-
urljósin.
Stundum ber það við, að ljósbogann vantar með
öllu, og að norðurljósið sprettur úr ljósbirtu, sem ligg-
ur eins og faldur eða jaðar með sjóndeildarhringi. Stund-
um sjást og ekki nema partar af norðurljósi. Vjer
sögðum áðan, aðboginn væri dkki ætíð jafn hátt á Iopti.
En hæðarmunur þessi fer þó mest eptir því, hvað maður
er langt frá miðjarðarlínu, þegar maðnr sjer norðurljósið,
J) Svo köllum vjer depil þann í hiininhvolfinu, sem
er beint uppi yfir höfði manns. HvirfildcpiIIinn færist
því með manni hvort sem maður fer.
B ó k afregn.
Frá preatsiniðju Islands eru þessar bækur seinast
komnar út:
„Tíðindi frá þjóðfundi Islendinga árið 1851“. Fást
til kaups í 4 heftum fyrir 1 rbd. hjá studiosus Jóni
Arnasyni í Reykjavík.
„Merkilegur trúlofunardagur. Tryggðapantur í til-
hugalífi. Frá ábyrgðarmanni þjóðólfs“. Fæst hjá á-
byrgðarmanni þjóöólfs fyrir 20 skk.
En pú or verið að prenta:
„Islenzk æfintýri“.
Svo er til œtlaö, aÖ blaö petta veröi
12 arka stórt, og komi út 2 hdlfar arkir í
mánuöi. Vei'öið er 4»$. I Reykjavík fœst
pað einungis hjá ritstjóra pess, og eru paö
vinsamleg tilmœli lians, aö kaupendur blaös-
ins lofi, honum aö vita af feröum, sem vevöa
kunna frá peim hingaö suöur. líver^ sem
kaupir, eöa stendur í skilum fyrir útsölu á
6 exemplörum, fœr ldö 7. i pokkabót.
og sýnist boginn því hærra á lopti, sem maður er nær
staddur heimsskautunum.
það er eins og menn hafi samþykkt það með þögn,
að norðurljös sjáist aldrei nema um nætur. En vcgna
þess margir áreiðanlegir menn hafa einnig sjeð þau um
bjarta daga á bak við skýin, þá er það líklegt, að það sje
cinungis sólarljósinu að kenna, að þau sjást ekki eins
um daga eins og um nætur. Menn hafa og ætlað, að
norðurljós sæjust varla nokkurn tíma á sumri, en langar
athuganir eru nú búnar að færa mönnum heim sanninn
um það, að þau geta sjezt á ölluin tímum ársins, þó að
þau sjeu sjaldgæfari á sumrum en um vetur.
Ekki sjást Norðurljósin allstaðar á jörðunni; þau
sjást aldrei lyrir utan hin köldu og tempruðu belti, og
eru þó ekki jafntíð alstaðar í þeim. I suðurhluta Norð-
urálfunnar eru þau sjaldgæf, en verða því tíðari, sem
nær dregur norðurskautshringi, en líklega verða þau þá
aptur því sjaldgæfari, sem longra dregur norður frá hringi
þessum. í suðurhluta Vesturálfunnar og í Svíþjóð hinni
köldu (Siberien) eru norðurljósin miklu tíðari, en þau
eru annarstaðar í Norðurálfunni á sama breiddarsvæði,
og í kringum Ilúðsonarflóann og á Grænlandi sjást þau
jafnaa, þegar sólarlag er komið á vetrum. A suður-
hluta jarðarhnattarins cr náttúruviðburður sá, sem er
öldungis cins í luitt og norðurljósin, og er eins og þau
með tilliti til suðurskauts jarðarinnar. þau cru því köll-
uð „suðurljós“. (Framhajdið síðar).
Ritstjúri: M. Grímsson.