Norðri - 31.08.1861, Blaðsíða 7
63
seknr um vi«tarrof viS hjuiS, auk þeirra skafabóta
o% fce«nin*a, sem hann eptir öirum lögum kann
nb hat'a bakaí) sjer.
2 þab eru vistarruf viS bjú, ef húsbtjndi er
fiuttur af Iandi burt, efcur vissa erfyrir því, afc
hann gjöri þafc þafc ár, nema hjú hai'i um þafc
vitafc, er þafc rjefcst til hans.
3 Ef gninur fellur á húsbónda fyrir glæp cr
svfvirfciiegur er afc aimennings áliti, efcur á heirn-
ilisfóik hans, svo afc rjettar rannsókn af þvíléifci,
og hún nái til húsbúnda, og hún annafchvort ekki
cr til lykta leidd, er hjú á afc fara í vistinaí efca
liúsbóndi cr orfcinn sannur afc sök um siíkan glæp,
netna hjúi hafí verifc þessar kringuinstæfcur kunn-
ar, er þafc rjefci sig í vistina.
10. gr. Verfci liúsbóndi sekur um vistarrof vifc
hjú eptir 6. og 9. gr., 1. og 2. atr., skal hann
gjalda því um samifc kaup og matarverfc eitt hundr-
afc á Iandsvfsu fyrir liverja 12 mánufci.
11. gr. Verfci hjú sekt ttm vistarrof vifc hús-
bónda sinn eptir 8. gr., efcahefir Htifc sjer svo
farast, senr sagt er í 7. gr., 1. og 2. c., þá greifci
þafc húsbónda siíkt, sem hann átti afc greifca því
í kaup.
12. gr. Hafi húsbóndi og hjú samifc svo sín á
miili, afc húsbúndi ekki þurfi afc sjáttm flutning
þcss í vistina, þá skal þafc haldast, er þau urfcu
ásátt ttm, en afc öfcru ieyti skal þó farifc cptir því,
seor fyrir er mælt í 7., 8., 9., 10., 11., gr. Svo
eru þafc og visíarrof, ef bjúifc dregur viku leng-
ur afc ttaufcsynjalaustt afc koma í viátina.
13. gr. Hve nrikifc lijúifc skuli hai'a í kaup. í
hverju og hvenær þafc skuli coldifc skai komifc
iiitdir því, er húsbóndinn og Itjúifc liafa orfcifc á-
sátt nm. Nú Iteiir ekki verið ákve ifc uiu upp-
liæfc ItaujSsins, og skal lijúifc Irafa svo mikifc í kaaip,
booi þar er sveitarvenja afc gjalda lijúiim á því
reki.
Geti iijú sökum kiæfcleysis eigi gengifc afc
allri vinnu, hefir húsbÓndi heimting á, afc þafc
taki nægiieg föt í kaup sitt, þótt hjúifc hali áskil-
ifc gjer þafc í öfcrtitn eyri, og skal þafckoma jafnt
nifcur á aiia aura, ef kaupifc er áskiiifc í ýmsum
ákvcfcuum attritm.
Rjett goldnir eruhjúi 4 kaup peningar og
ailir afcrir aurar þeir er gjaldgengir eru í kaup
eptir sveitarvenju, liafi ekki verifc akvefcifc mi!íi
liÚBbónda og þess, í hvcrju greifca skuli kaupifc;
og skal, þegar lagfcir skultt peningar í hundrafc,
virfca þá eptir verfciagsskrár mefcalverfci.
Hafi ekki verifc öfcruvísi umsamifc, skal eiti-
dagi kaupgjaidsins vera undir eins og vistartíminn
er á er.da.
14. gr. Nú er hjúifc komifc í vist til húsbónda,
og skal hann veita því vifcunanlegt og nægilegt
fttfcj, svo og láta veita því næga Jijónustu og
leggja því tii venjuiegan rúmfatnafc, skæfcaskinn
og annafc, eptir því sem venja er til í hverri sveit
hjúura afc veita auk kaups.
15. gr. Hjúifcskal vera háfc þeirri stjórn og reglu,
er húsbóridinn setur á heimilinu, efca s'tsemfyr-
ir hans hönd á yfir því afc segja, og vcra hon-
um aufcsveipifc; þafc ska! af ýtrasta megui stuuda
gagn Iiúsbónda s?ns, og gnnga til allra v ri<a, er
því cru skipufc, ncma einhver sjerstakur óvaua-
legor háski fyigt þeim, og ieysa þau afiiendi ept-
ir fremstu kröptum.
Nú er hjú ráfcifc til ákvefcinna staifa og skal
því þó skyit afc ganga afc öllum heimilisrerkum og
Öfcrum störfum, sein eru sambofcin stöfcu þess, þeg-
ar þörf krefur og ckki er öfcrum á afc skipa.
16. gr. Eigi má hjú setja annan fyrir sig í vist
án samþykkis húsbónda, nje lieldur-tii afc gegna
verkum sínum, nema húsiióndi ieyfi efca bráfc naufc-
syn krefji-
17. gr. Hjú skal bæta húsbónda sínum hvert
þafc tjón, efca skemmdir, er þafc veldur honutn
vísvitandi efca af skeytingarieysi, efca af því þafc
eigi kann til verka þeirra, er þafc ljest kuuna, er
þafc rjefcst í vistina, og eiwshvern annan sl,afca,cr
húsbóndi bífcur fyrir ólilýfcni þess, og wá htís-
bóndi iialda jafnmiklu inni af kaupinu, sem skaöa-
bótunum nernur.
18. gr. Fyrir óhlýfcni, þrjóskn, mótþróa, efca
illyrfci vifc húsbændur sína efca þann sern fyrir
þeirra hönd á ylir afc segja, skal hjúifc sektast
nm 1—20 rd., en setji þafc sig upp ámóti þeim
efcá áreiti þá í verkum, þá sektist þafc 5—30 i d.,
nema sro sjc, afc þafc iiafi unnifc til ineiri liegn-
ingar eptir öfcrum lögum.
19. gr. Hiisbóndi má rcfsa hjúi sínu fyrir ii’-
yrfci þess efcur áreitni í verki, on þó svo, afc haiin
livorki misbjófci því, rije licidur misþinni, svo þafc
leifci imú?sli af. En refsi búsbóiidi lijúi fyrir
engar efcur afcrar sakir, skai þafc meiifc, sem riö
vandalaiisan giört væri.
20. gr. Verfci ilúsbóndi fyrir viniuitjóni á bjiii
sínu sökum giæpa cfcuí yfirsjóna, er þafc frenuir,
og sem þafc er sctt undir iagaákæru fvrir. missir
þaö kaup fyrir þann tíraa, og samii iiúsbóndi, afi
liann liafi orfiö fyrir meiri skafca þcss veg.ua, þá
gjaldi þáfc honum fullar ska>ab;etur.
21. gr. Slasist cfca veiki“t iijó, og húsbónda sje
um þaö afc kenna, livort heidor af því, afc hann
lieíir skipafc hjóinu þau verk, er iiann míitti
sjá afc því var um megn, efcur og óvanalegan
starfa þann.er einbverjum sjerstaklegum liáska er
bundinn, cfcur af hverri annari orsök er hósbónda
verfcur gefin sök á, þá ska! hann kosta lækn-
ing’u hjúsins, og greifca því skafcabætur fyrir verka-
tjón þess, ef nokkufc verfcur, eptir afc þafc er frá
honum farifc. Eptir atvikum skal húsb'ndi þar
afc auki sæta sektnm frá 2—50 rd., nema jliann
hafi bakafc sjer þyngri hegningu eptir öfcru n l’Sjg—
um.
22. gr. Sýkist hjú cfca siasis.t af sjálfs völdum
skal þafc sjáift kosta iækninguna og endurgjalda,
húsbónda fæfci og hjókrnn, mefan þafc var sjúkt
og eigi á þafc heimting á kaupi fyiir þann tfma
sem þafc er frá rerkum.
23. gr. Yeikist Iijú efca slasist af öfcrum atvik-
um, en ntS voru talin (21. og 22. gr.), þá skal
þafc sjálft grc fca þann kostrafc. er leifcir aflækn-
ing þess og sjerstaklegri aMijúkren, en lnísbónda
skal skylt afc fæ>a þafc án endurgjalds. Sje Ieg-
an ekki hálfum mánufci lcngri um s átt efcur ver-