Norðri - 15.09.1861, Blaðsíða 3

67
þrf skyldur a?i íhka þab ab einseptir4.gr., verf)-
ur hann sekur 2 5 rd.
9 gr. Lögreglustjórnin skal hafa vakandi auga
á þvf, a& engi sá sem er skyidur aö fara í vist,
komi sjer hjá skyidu þeirri, og skulu lögresilii-
stjórar á hverju manntalsþingi grennslast eptir.
hvort brotib hafi veriö móti lögum þesstim.
Lögreglustjórnin skal vaka yfir því, ab þeir,
sem leyst hara leyfisbrjef, hafi fast heimili og sje
ekki á íiakki; en verbi þeir sekir í ílakki, sekt-
ast þeir frá 2—20 rd., og skal lögreg!ustjórnin£út-
vega þeim samastab, ef þeir engan hafa.
10. gr. Hver setn hjálpar öbrum til ab koma
sjer ttndan skyldu sinni ab fara í vist, skal ept-
ir málavöxtum sektast utrt helming eöa allt ab
tveim þriöjungum þeirrar sektar, sem ákvetin er
í 9. og 10. grein.
Hver sá húsrábandi, er hýsir slíkan mann 3
nóttum lengur ab naufsynjalausu, skal sektast um
1—5 rd.
II D m h ú s m e n n.
1. gr. Hver sá sem vill verba húsmabnr eba
þurrabúbarma'ur, skai beibast leyfis til þess hjá
sveitarstjón inni, þar sent hann atlar ab setjast
ab; synji sveitastjórnin um leyfib, skal hún skyld
til ab færa ásta'bu fyrir synjuninni, og er þá
hlutabeiganda heimiit ab skjóta máii sínu til sýslu-
manns, setnjsker tír, hvort synjtmin sje gild eba
ekki Setdst nokkur ab í húsmennsku, án þess
ab hafa þá heimild til þess, er meb þarf, skal
hann sekur um 5 — 20 rd., og getur hann eigi
meb ólnglegri dvöl sinni í hreppi tim unnib þar
rjett til sveitarframfærslu. Svo má og vísa þeirn
húsmanni úr hreppnum meb missiris fyritvara til
næstu fardaga, sje hann þar eigi sveitlægur, nema
hann vinni leyfi sveitástjórnarinnar til ab íiengj-
ast þar.
2. gr. Hver sá húsrábandi, er tckur þann hús-
ntann á hciiniH sitt, sem eigi hefir rjetta heimild
til húsmennsku, skal greiba 2— 8 rd. sekt, og þurfi
húsmaburinn framfærisstyrks vib, skal þab til næstu
fardaga ienda á húsrábanda, án endurgjalds frá
hreppi þeim, þar setn iiúsmaburittn er sveitlægur
3. gr. þessar ákvarbanir skulu einnig ná til
þeirrra manna, er ekki hafa stærri jarbarpart til
ábúbar en 1 hundrab.
III. AI m e n n a r á k v a r b a n i r.
1. gr. Af gjöldutn þeim og sektnm, sem greifa
ber eptir þesiari tilskipun, skai heltningur renna
f hlutabeiganda fátækrasjób, en helming fái hrepp-
stjóri eba hreppstjórar.
-2. gr. Meb þau mál, sem rísa út af því. sem
ákvebib er um í þessari tilskipur, skal farib sem
ahnenn lögreglumái.
Um þfddmáliii,
I. U nt s k ó 1 a m á I i b.
I fyrra í septembermánufi kotn ritgjörb f
Norbra úm feinn lærba skóla í Eeykjavík, er átti
ab mita til þess ab koma skólaástandinu í hreif-
ingu og stubia íil þess, ab alvariega vætlfaribab
hugsa ttm þab og starfa ab því, ab kotna lagfær-
ingu á þab ólag sent komib er á skólann, einkum
í þá átt, ab piltum fjölgabi aplur; ritgjörb þessi
hefir engum mótrnælum mætt, enda mun hún hafa
verib byggb á rjettum grundvelii og nærgætnis-
lega skráb, en hiifundurinn hclir nú þá glebi ab
vita þab, ab einmitt þessi ritgjörS hefir náb til-
gangi sínum,og-vaktbsvo öflugan áhngalandsmanna
fyrir þesm máli, ab þab virbist nú ab vera kom-
ib í gott horf. Ritgiörí inni í Norbra er án alls efa a&
miklu leytiab þakka, ab ekki færri en 5 bænarskrár
komu nú til þingsins úrýmsum hjerubum landsins,
sera fóru fiant á þab, ab þittgib. legbi gób ráb á
þab, hvernig endurbæta mætti ltinn iærba skóla
þannig, ab piltar fjnlgubn svo, ab ekki þyrfti <ab
óttast skort á enibættismanna-efnum ; þær helztu
af bænarskrám þessuut voru frá Ilúnavatnssýslu
og þingvallafundi, og var einkum hin fyrri vel
samin. þessu máli tók þingib nteb miklum fögn-
ubi, og var kosiu 5 mauna neínd til þess ab yfir-
vega og segja áiit sitt um þab, og voru í nefnd-
ipa kosnir professor P. Pjetursson, skólakennafi
H. Kr. Ffibriksson, kandid, Gísli Brynjúlfsson,
yfirdóinari B. Sveinsson og Síefán Jótisson. Nefnd
þessi starfabi bæbi fljóit og vei, því ab þó ab
þetta mál væ:i vándasarnt, var þab þó .eitthvert
þab mál sein fyrst kom írá neínd á þinginu af
hinutn vandasantari. Nt'fndarHiiib v.tr eitthvert
hib vandabasta nefndaráiit sem sainib var á
þessu þingi og máske þó fleiti þ'ng væri talin,
og mun professor Pjetur Pjetursson hafa átt mest-
an og beztan þátt ab því. — Ilann hafbi líka fram-
sögu ntálsins á hendi og samdi í því álitsskjalib
til konungs, og eptir ab þingib hafbi iæit mál
þetta rækilega, og meb miklum áhttga á því ab
koma því í hina beztu stefnu, kontst þingib‘ab
þeirri niturstöbu ab bitja konung vorn:
A, Ab láta breyta reglugjörb hins lærba skóia
þannig:
I. a, ab inntökitpróíib falli burtu, sem skiiyrbi
fyrir inntöku í skólann, en ab öbru lcyti sje
farib eptir vitnisborbi, sem piltarnir hafa
meb sjer, ab þeir kunni ab minnsta kosti ab
lesa og skrifa, nokkub í dönsku og 4 species
í óbrotiuim reikningi.
b, ab þeir sje prófabir vi8 inntökuna en ab
ein3 til ab vita hvar og t livern bekk þeir
skuli setjast
2. ab engi takist yngri í skólann, en 12 ára og
engi í nebsta bekk eldri en 16 ára, en aptur