Norðri - 15.10.1861, Blaðsíða 4

76
etns og monn lijeldu aS fieir íief?i gjöit næstlif-
ib vor, og heffci þah valiiifc ab n'okkra leyli liii n
mikia aflaleysi syíra. þingife komst nú a& þeirri
nihurstöbu aí) ánýja en banir sínar til Konongs
vors um þetta efni, og fór því á fiot:
a& konungur vilji verja því ab úilendar þjábir
fiski nær Islandi cn gikíandi lög leyfa og láti
stjúrn sína f því skyni senda hingab næg her-
skip í byrjun. aprílmánabar ár livert, er hatdi
strangan vörb á, ab útlendar þjúbir ekki fiski inn-
an hinna lögböbnu takmarka allt fram í byrjnn
, septernbermánafar._
ab konungair enn fremur, svo framarlega sem
þörf þætti á ab breyta Irirum gildandi lögum
um fiskiveibar útlendrá íindir ströndum íslarids,
leggi fyrir næsta aíþingi frumvarp til nýrra laga
um þetta mál.
En'fremur sanrþykkti þingib ýms atribi, er
þab vildi ab yrbi grmidvöilur undir samningum
stjárnarinnar vib úikndiir þjóbir um þetla máh
Sjerstakt atrifi íbænarskrá þingsins iim þetta
mál var þa', ab íslenzkum fiskimöminm, þeim er
vildn konra iijer á þiiskipaveibnm, gæíist ko-tur á
ab fá lán t'd þess Iijá stjórninni á þann hagan-
legaSta liáit sem or'ib gæti.
V. L a ga s k ó 1 a 111 á 1 i b. (Nefnd : R. Sveins-
sou, H. Kr. Fribriksson, Jón Pjetursson). I liinni
konunglegu auglýsingu til þessa árs alþingis kom
eins og fyrri afsvar nppá þá bæn aljdngis, ab
stofnabur yr'i hjer á lai di skóli handa lögfræb-
jngaefnum. jvingib tók þctta mál enn ti! uieb-
ferbar, og bar fyrir koming þá bæn sína:
1. Ab sem.allra fyrst ver?i sfo'nabur kcnnsln-
skóli bjcr á landjfj banda lögfræf inpaefniim, er
áfur hafa tekib burtfararpróf vif lærfan gkóla efa
eru útskrifabir úr lieimaskóla, eg t.aki þeir prófí
forspjalisvísiriduni, áfur <n þeir taki embættis-
próf vib skóla þenna; og ab. í skóla þessirm verbi
veitt kenrisla í beimspekiiegri lögfrafi, rómversk-
um rjetti og íslenzkum lögum og rjetti,
2. Ab lögfræbingar þeir, sem taki embættis-
próf í skóla þe=sum, og reyndist hæfir, mættiöil-
ast rjett til lögfræfinga-embætta á Islandi, þó meb
þeim nákvæmari ákvörinnum, er þurfa þætti.
3. Ab kostnaburinn tii skóia þessa mætti ab
minnsta kosti fyrst um sinn, unz alþingi íær
skattálögurjett, verfa greiddur úr iíki-sjóbnum.
4. Ab þcgar lagaskóli þessi er konrinn á sje
15. gr. í tilskipnn 26. janúar 1821 úr lögum
munin, ab svo mikiu leyti hún ákvebur, ab hinir
dönsku júristar, sem svo eru kallabir, geti orb b
embætti.-mtnn á I-landi, svo ab sýsiumanna cm-
bættin eigi verfi» veitt neinum seni bjer eptir ies
ab eins dönsk lög.
Auk [icssira greina beiddist þingib til vara:
„Ab mönnum gafist kostur á, ab ganjta utidir
ópinbert próf í íslenzkuin lögurn og rjetti hjá
iaiidsyfirrjettar dómendnnum í Reykjavís; sje'próf
þetta iag-aMíkt því sein danskir júristar garrja undir
vib báskólann í Kaiipmannahöfn; skulu þeir áfnr
sanna meb prófi, er þeir ganga undir, ab þeir
hafi fengiö þá aimennu menntun, sem naubsynieg er
talin fyrir livern embættismann, og skuiu þeir
aufan sess nýjum skepnum, er eptir þær skyldu
koma^
Til sönriunar því ab jörfin eitt sinn ekki hafi
haft neitt tungl færa nrenn þrjár ástabur. Jarb-
lagafræbin sannar, ab llest öll jarf lög, sem eru miili
jarbiagaima, er myn?ufnst á undan syndaflófinu
og eptir þab, sje myndub á botni vatna þerrra er
kyrr hafa verib og næstum hafa hulib jörb alla;
en þegar vötnin fyigdujörbinniádagssnúningiogárs
braut hennar biýtur þab ab hafa komib ti! af því
ab flób og fjara hafi þá ekki verib eba mcb öfr-
um orbum ab tunglib hafi ekki verib tii,
I Bfru lagi má hib sama ráfa af hafinu, því ab
ejái ur murarbotumn er alit öfrrnísi ab lögun og
stær' en 'vjcr mundtim í fyrstu æTia, cr vjergöng=
um m b sjó fram. þar sem land gengur flait ab
sjó íram þar srnádýpkar sjórinn langt nokkub út
írá lírt di, þangab til allt í einu keinur hamrafiug
þrerhnýpt nibur og hatib verbor framan þeirra
bjarga boíniaust, efa meb'ötnm ortumafnæsta
örbugt eba ómöguiegt er ab mæla þar dypt sjó-
arins. En annarstafar þar seni fornberg gengur
ab sjó fram, þá er bafdýpib fast vib land þegar
ómælandi. Bilif, sem er á mi! 1 i þessara fjarska-
háu fornbergsbau-ra í eöur vib sjó, er hib rjetta
leg sjóarins. þetta gæti nú ekki svo veTib, ef
menn vildu álykta ab yfirborb jarfar heffi srnám-
saman bungab út, af því ab rönd sjáfarlegsins er
ekki afiíbandi heldur þverhnýpt. lilibveggir nrar-
arlegsins eru rjett eins ograndirnar á sprungnurn
sprengihnetti, þessar stórdældir í yfirborb jarfar,
er hafsdjúpib fyliir, Idjóía ab koma afþví, abjarb-
skorpan iiafi annafhvort sprungib út efa bælzt inn
en hún getur ekki liafa dalazt þannig, því þá
væri blíbar mararlegsins aflíbandi en ekki þver-
hnýptar; mararlegib væri þá eins í lögun og fjail-
garbnr. ef fjallsrótunum væri snúib upp. Eu cf
þessi mikli hiuti afyfirborbijarfar ekki iiefir^gt-
abgslegizt inn, sem er næsta úlíklegt, þá verbur
iiann ab hafa sprungib út úr jarfarhettinum — en