Íslendingur - 19.05.1860, Side 8

Íslendingur - 19.05.1860, Side 8
32 gjá, er ekki sjerstakt fjall, eins og t. a. m. Hekla, heldur er hún ab eins gjá uppi á Mýrdalsjökli austanverbum; Hgg- ur fyrst frá útsu&ri til landnoríiurs eptir jöklinum, og síb- an beygist hún frá útnorbri til landsuburs; er hún bœíii löng og breií), en enginn veit dvpiö; liggja svo út frá aöal- gjánni ótal minni gjár og þvcrrifur. þaö ræöur aÖ líkind- um, aö hvilft muni eöa skál ofan í jökulinn, þar sem gjá- in er í honum, og þaban muni Ketils eöa Kötlu nafnib dregií); má og vera, aö nafniö sje tekib af eldinum og vatnssuöunni í fjallinu; er þaÖ hverar, og vellur, sem í katli. Katla hefur nú þagaÖ síÖan 1823; þaö ár gaus hún frá 22. júnímán. til 18. eöa 19. júlí. þar á undan gaus hún næst 1755 (frá 17. okt. 1755 til 25. ágúst 1756). t>aÖ var ógnarlegt gos, og olli skelfilegum skemmdum víöa um land. Svo segja menn, aö þá gysi hún vatnsflóÖi svo miklu, aÖ Mýrdalssandur fœri allur í kaf, og mun hann þó vera aö stœrÖ allt aÖ 20 ferhyrningsmílur. Vindur hefur verið viö útnoröur, síöan gosið hófst, og fyrir því hefur eigi sandur eöa aska borizt hingaö vestur á bóginn. Gos þaö, er nú gengur yfir, mun vera hiö áttunda Kötlugos síban landnámstíö. Ýmislegt. í vetur í marzmánuði varÖ eldur laus í Stafangri í Noregi; brunnu þar 217 hús til kaldra kola, en allt aö 2000 manna uröu húsvilltir. — Hinn 1. dag febrúarmán. 1860 var fólk allt taliö í Kaupmannahöfn-, voru staðarbúar þá 154,254 manns aÖ tölu, og hefur eptir því fólkstala aukizt þar um 10,663 manns síöan 1. febr. 1855. — Herskip Englendinga voru í janúarmán. 1860 aÖ tölu518; voru mörg þeirra víös vegar á feröum út um heim- inn, en auk þessara 518 skipa áttu þeir 153 fallbyssu- báta, 123 „briggskip", og 47 önnur skip hjer og hvar viÖ Englandsstrendur, sum þeirra sem varðskip, sum lágu að- gjörðalaus í höfnum inni. í tilefni af því, sem stendur í þjóöólfi 28. f. m., 84. bls., síðara dáiki, aö Hraungerði ekki sje metiö 50rd. 60 sk., sern íslendingur segi, en hann hefur nú reyndar sagt 52 rd. 60 sk. (Nr. 2, 16. bls.J eptir upplýsingu hjcöan frá skrifstofunni, hafa útgefendur síÖarnefnds blaös, Islendings, óskaö þes», aö jeg vildi gjöra grein á um þetta mat, og lýsi jeg því lijer með yfir, að samkvæmt „IndstiUing“ bisk- upsins til kirkjustjórnarráösins 24. febr. 1856 um brauða breytingarnar og sameiningarnar í Arnessýslu, er nefnt brauö, eptir aö Hróarsholtssókn bœttist viö það, talib 52 rd. 60 sk., sem samgildi hinu forna brauöamati, og aö þessi upp.ástunga, um matib á HraungerÖi, sje samþykkt ásamt hinum uppástungunum í nei'ndri „lndstilling“ nieö konungsúrskurðinum 1. maí s. á., sýnir „Contributionin“ af brauðinu til „pastores emeritos" og prestaekkna, sem einmitt er ákveðin eptir þessari inatsupphæÖ, 52 rd. 60 sk. Ilvaö þaö snertir, sem þjóöólfur getur um í blaði því, er kom út í gær, 92. bls. eptra dálki, aö Torfastaðabrauð í sömu sýslu sje metið 24 rd. 2 mörk, 12 sk., en ekki 24 rd. 76 sk., skal jeg aö eins skírskota til Ilistoria ecclesi- astica Islandiae Finns biskups, Tom. III., 505. bls., og söniuleiðis til Ilistoria ecclesiastica Islandiae prófessors og doctors Pjeturs, 301. bls.,eptir hverjum mat þessa brauðs er tekib í hinni opinberu brauöa-auglýsingu biskupsins, sem slegið er upp hjer í bcenum. Skrifstofu biskupsins yflr Islandi, li. maí 1860. II. G. Thordersen. Prestaltöll. þann 15. þ. mán. voru veitt : Múla og Ness presta* Jcall i Þingeyjarsýslu prestinum aö Hvammi í Norðurárdal, settum prófasti sjera Benidikt Kristjánssyni, og Glcesibœj- arprestakall í Eyjafjaröarsýslu fyrverandi aðstoöarpresti aö Ilrafnagili, sjera Svb. Hallgrímssyni. þann 16. þ. mán. eru auglýst Iiöug prestaköllin: Hvammur í Mýrasýslu, aö fornu mati 37 rd. 64 sk., og Flateyjar og Skálmarnesmúlaþing í Barðastrandarsýslu, aö fornu mati 28 rd. 8 sk. Emeritprestar eru í báðum þessuni brauöum, í hinu íyrnefnda 72 ára ganiall, sem nýtur árlega til dauöadags \ af prestakallsins vissu tekjum, og þar aö auki afgjaldsins af kirkjujöröinni Kleppstíu. I hinu síöara er sjötugur Emeritprestur, sem og nýtur árlega til dauðadags \ af prestakallsins l'östu tekjum. Útgefendur: Benidikt Sveinsson, Einar Pórðarson, Ilalldór Friðriksson, Jón Jónsson Hjaltalin, Jón Pjetursson, íbyrgöarmaður. Páll Pálsson Melsteð, Pjetur Gudjohnson. Prentaöur í prentsmiöjunni í Kaykjavík 1860. Binar hórÖarson. 63 Meölimirrannsóknarrjettarins höföu þó nokknrn grun á hinu heimulega valdi, sem hin nýja munkaregla hafði í sjer fólgiö. þeir buöu því Ynigo, aö taka sjer annan klæönaö, lögðu á hann og lærisveina hans ýmsar kárínur og bönn- uöu þeim aö berast mjög á í klæðum. Orörómurinn um þennan hinn nýja helga mann út breiddist þegar víös vegar, og fjöldi fólks í Manresa, Barcelona og Alcala hafði hann í mestu hávegum. Sjer í lagi ljet kvennfólkiö gabbast af vingjarnlegum orðum og blíöuviömóti Ynigos, af sjálfsaf- neitun hans, málsnilld og útvortis heilagleika, yfirgaf foreldra og frændur og ferðaðist langleiöis til aö gefa sigundirfor- ráö og vegleiöslu hans. Nú konm margar kvartanir yfir honum, því allmargir foreldrar af háum stigum hlutu aö horfa á, hversu auöugir eríingjar af sjálfsdáðum gjöröust útlagar úr feÖrahúsum. Sumir gjöröust munkar, sumirhjetu því, aö fara píiagrímsferðir berfœttir meö staf sinn í hendi til Loretto (á austurströnd kirkjuríkisins á ftalíu). Enda í þessu heimkynni trúarákafans heyrðist óp gegn prjedikun- um þessa ákafamanns og hinum hræðilegu afleiðingum af 64 kenningum hans, og þannig atvikaðist þaö, aö rannsóknar- rjetturinn sendi þjóna sína til að taka Ynigo höndum. Meö þjónum rannsóknarrjettarins gekk Ynigo í fangelsi. A stræti nokkru mœtti honiirn ungur maöur, er síðar varö nafnkunnur og mátti sjer mikils í sögu Jesúíta; það var hinn ungi hertogi Francisco de Borja. Ilonum brá viö, er hann sá hiö föla útlit og virðulegu framgöngu Ynigos. Unglingur þessi var ríöandi, og fylgdu honum þjónar hans; hann stje af baki og lagði ýmsar spurningar fyrir Ynigo, en hann leysti úr þeiin meö auðmýkt, en þó sem höföingja sómdi. Borja varö upp frá því einhver af hinum áköfustu áhangendum hans. Ynigo kom því næst undir próf, og síðan í sannnefnt spánskt fangelsi, ákaflega óhreint, sem skorti allt þaö, er gjört getur frelsismissinn nokkurn veginn bærilegan. HiÖ mikla ráö hjelt samkomu; cn rannsóknarrjetturinn fann ekkert hegningarvert í breytni Ynigos, og ljet sjer nœgja, aö banna honuin og lærisveinum hans, aö kenna opinberlega, nema þeir fyrst í 4 ár legöu sig eptir vísindalegri guöfrceði. (Framh. síöar).

x

Íslendingur

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Íslendingur
https://timarit.is/publication/86

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.