Íslendingur - 19.04.1862, Blaðsíða 5

5
Mac Clintock apturaustur úr Bellotssundi og inn á lítinn
vog, er gengur norður úr því austanverðu, og sem liann
nefndi Kennedysvog, eptir þeiin manni, er fyrstur fann
sund þetta. í>ar bjóst Mac Clintock fyrir til vetrarsetu.
Um haustið ljet hann flytja vistir á sleðum suður á Boo-
thiustrendur og vestur að Peelssundi; ætlaði hann að eiga
þær þar á ýmsum stöðum til næsta vors, þegar hann legði
af stað í suðurleit, og taka þær í leiðinni, svo þess minna
þyrfti þá að leggja á sleðana; ljet hann grafa vistir þess-
ar í fönn og geyma vandlega, svo Skrælingjar og birnir
og refar fyndu eigi; en þeir eru allajafna á rjátli um
eyjar þessar, og eru fundvísir í meira lagi. Fátt bar þar
til tíðinda um veturinn. þegar veður var gott, gengu
skipverjar á veiðar og skutu dýr og fugla: lireindýr, birni,
refa, hjera, seli, rjúpur og vali; moskusnaut sáu þeir þar
eigi, og eru þau þó á sumum eyjum þar fyrir norðan;
þykir jafnan hin mesta veiður í þeim, því þau vega ein-
att milli 30 og íjörutygi ijórðunga, og eru góð átu ; þau eru
dökk á lit, stórhyrnd mjög og ill viðureignar, loðin, svo
að hárin taka þvi nær á jörðuniður; selur erþarmargur,
og sumir, sem náðust, svo stórir, að þeir vógu alltað 50
fjórðungum; þeir voru 4 álna langir með livítum kömp-
um. það selakyn kallar Petersen í bók sinni »Ysulckere»;
stœrsta hreindýr, sem þeir náðu, vó 30 fjórðunga auk
innýfla. Um svartasta skammdegið sást því nær ekkert
kvikindi, enda gátu skipverjar þá skammt komizt sökum
myrkurs og storma og kafaldsbylja. Sól livarf þar 17.
nóvemb., og sást fyrst aptur 26. janúar.
þegar leið fram í febrúarmánuð (1859) lagði Mac
Clintock af stað sleðaferð suður að segulskautinu, er vjer
áður höfum nefnt, því hann vissi, að Skrælingjar höfðust
við þar í nánd, og vildi hann hafa tal af þeim, áður hann
legði af stað í aðalferð þá, sem hann hafði ráðgjört að
fara, þegar kœmi fram á vor og veður hlýnaði. þar var
Petersen í för með Mac Clintock, höfðu þeir hunda fyrir
sleðum sínum og hjeldu af stað, ldóðu sjer snjóhús á kveld-
um og lágu í um nætur, en rakkar þeirralágu úti; frostið
var grimmt, svo stundum fraus kvikasilfur; varMac Clin-
tock þá einatt með frosna íingur, er hann mældi stund
og staði, eða ritaði það, er á dagana dreif. Lítið eitt
fyrir sunnan segulslcautið hittu þeir 4 Skrælingja; voru
þeir fyrst œrið smeikir og þorðu eigi að nálgast þá Fox-
verja, en Petersen ávarpaði þá á þeirra tungu og talaði
kjark í þá; urðu þeir þá liinir málhreifustu, og hlóðu á
svipstundu snjóhús fyrir þá Mac Clintock og fjekk hver
þeirra 2 saumnálar fyrir staríið; þótti Skrælingjum sjer
allvel goldin liúsagjörðin, og mega þeir víst eigi kaup-
harðir kallast. þar voru þeir í húsinu hjá skipverjum um
nóttina; lögðust Skrælingjar eigi fyrir sem hinir, en sváfu
sitjandi og beygðu höfuð á bringu. þeir Mac Clintock
buðu Skrælingjum mat, en þeim fannst lítið til um hann;
brauð vildu þeir eigi sjá, en bjarnarkjöt þótti þeim sæl-
gæti. þar dvöldust þeir Mac Clintock fáa daga; fóru
Skrælingjar burt og komu aptur annars dags fjölmennir,
og áttust þeir þá kaup við; höfðu Skrælingjar þá með-
ferðis silfurskeiðar, og hnífa silfurskepta, og ýmsa hluti
með fangamarki Franklíns og manna hans. þóttust þeir
hafa fengið þá hluti af -öðrum Skrælingjum, er byggju vest-
ar; þeir hefðu sagt sjer, að hinir »hvítu menn« hefðu
komið norðan, haldið suður eptir, en dáið af sulti á leið-
inni, og hinir síðustu hefðu orðið til á eyju einni, langt
þaðan í suður, og þar veiddist nógur lax. Iíom þetta
allt heim við það, er dr. Rae hafði áður frjett. Skræl-
ingjar þessir voru, sem þeirra er venja til, ákaflega spur-
ulir, en fremiir tregir til frásagnar, þó fengu skipverjar
það upp lijá þeim, að skip eitt mikið og þrísiglt (þri-
mastrað) hefði rekið í ísnum að norðan, en liðast í sund-
ur fyrir vestan King Willjamsey og sokkið þar, og engu
orðið af því bjargað, skipverjar hefðu allir löngu áður ver-
ið komnir upp á eyna með báta sína, haldið síðan suður
á leið, en smátt og smátt linigið niður og dáið af hungri.
þannig var þeim Mac Clintock vísað til, hvar leita skyldi
hinna síðustu spora Franklíns og manna hans. Segir
hjer eigi frekar af viðskiptum þeirra Skrælingja og Fox-
verja; en eptir þessi tiðindi hjeldu þeir aptur norður til
skipsins, og náðu þangað 17. dag marzmán.; var leið sú,
er þeir höfðu farið, hjer um hil 90 mílur vegar. þá var
Allen Young nýkominn vestan af Prins of Waleslandi;
liafði hann farið langa leið og legið í tjaldi um nætur og
átt kalda búð; einkis hafði hann orðið vísari um Frank-
lín. Litlu síðar; en hjer var komið, Ijet Mac Clintock
kanna vistir á skipi sínu; sá hann þá, að ýmsa hluti tók
að skorta; tók hann þá það ráðs, að senda menn norð-
ur á Fúrynes, eptir vistum, er þar lágu geymdar frá því,
er Parry braut þar skip sitt 1825, og reyndust öll mat-
væli, er þeir sóttu á Fúrynes (kjöt, kálmeti, sykur og fl.)
eins góð, og þá höfðu verið, og höfðu þó legið þar í
snjó 34 ár.
þegar í byrjun aprílmánaðar lögðu þeir aptur á stað
frá skipinu foringjarnir þrír, Mac Clintock, Hobson og
Allen Young; hafði hver þeirra tvo sleða með vistum á
og nauðsynlegum áhöldum; skyldu 4 menn draga hvern
sleða, og ætlað svo til, að hver maður skyldi draga hjer
um bil 20 fjórðunga; þar að auki hafði yfirforinginn sjálf-
ur, Mac Clintock, 2 hundasleða í sinniför; hverjum hundi
var ætlað að draga 10 fjórðunga þunga. Svo hafði Mac
Clintock skipað fyrir, að Allen Young skyldi kanna allt
Prins of Walesland; var mikill hluti þess áður ókunnur;
Hobson skyldi halda yfir á King Willjamsey norðanverða og
kanna alia vesturströnd hcnnar til suðurs, en sjálfur ætl-
aði Mac Clintock sjer að kanna þá hina sömu ey austan-
verða, halda suður á Montrealey, og leita með öllum ós-
um Bakkselfar, fara síðan norður á suðurströnd King
Willjamseyjar og norður eptir vesturströnd hennar til móts
við Hobson. Yeður var kalt allan aprílmánuð; kólþámarga
á höndum og andliti, og sumir urðu því nær blindir af
snjóbirtu, og þó höfðu þeir hlífar fyrir augum; en það ræð-
ur að líkindum, að verið hafi hin mesta augnaraun, að sjá
aldrei á dökkvan díl. Eptir þriggja vikna ferð hittu þeir
Mac Clintock nokkra Skrælingja; áttu kaup við þá, og
fengu meðal annars kníf einn, og á enskt mark; kvaðst
Skrælinginn hafa fengið hann hjá einum sinna Ianda, en
sá hefði fundið hann hjá skipi, er rekið hefði á land
vestan á King Willjamsey; frjettu þeir nú, að Skrælingjar
hefðu sjeð þar tvö stórskip; hefði annað þeirra brotnað í
ísnum og sokkið þegar í stað, og engu orðið bjargað, en annað
hefði rekið á land litlu síðar; menn hefðu allir löngu
áður verið komnir á land og haldið suður eptir, en ári
síðar hefðu þeir fundið marga af þeim dauða suður við
«hið mikla fljót«; í skipinu, sem á land rak, hefðu þeir
fundið einn mann dauðan; hann hefði verið mikili vexti
og haft stórar tennur. Suðaustan til á King Willjamsey
hittu þeir aðra Skrælingja og keyptu af þeim knífa og
skeiðar, sem Franklín og hans menn höfðu átt. Gaf Mac
Clintock Skrælingjum 4 saumnálar fyrir hverja silfurskeið;
er þess eigi getið, að Skrælingjum hafi þótt sjer vera
vangoldið, en Mac Clintock sagði svo við menn sína, að
hann vildi eigi kaupa dýrt og spilla þannig markaðinum.
Skipverjar spurðu Skrælingja, hve langt væri þaðan, sem
þeir þá voru, og þangað, sem skipið hefði rekið á land.
Skrælingjar svöruðu, að ef þeir gengju beina leið vestur
yfir land, þá þyrftu þeir 5 sinntim að sofa (þ. e. fimm