Íslendingur - 31.12.1864, Blaðsíða 2

50
ávísanir millum kaupmanna, eins og stungið var upp á
á |>ingvallafunclinum í sumar, óskaráð til þess, að Ijetta
borgun fjárins út um landið, og gjöra kanpmönnum það
hægt, að gjöra sæmileg boð í fjeð, og virðist það eigi
geta verið efunarmál, að með þessu og þvílíku fyrir-
komulagi mætti koma grunaða fjenu út fyrir fullkomið-
verð, og þegar nú tala þess engan veginn einu sinni
nemur því, sem árs árslega er lógað af heilbrigðu fje,
þá fáuíri vjer með engu móti sjeð, hvernig heilbr.igðu
Sveitunum eður landinu yfi höfuð getur staðið nokluir
skaði af fjárskiptunum.
Á hinn bóginn þarf víst eigi að fjölyrða um það;
hvaða hngur öllu landinu það væri, að kláðanum væri
gjörsamlega útrýmt. f>ó maður sleppi öllum þeirn
óútsegjanlega skaða, tjóni og hörmungum, sem af
því hlyti að leiða, ef kláðinn kæmist aptur út um lantlið
yfir það svæði, sem hann nú er á, og setji svo, að hann
kynni að haldást innan þessara görnln vjebanda, þá er
þetta með því einu móti luigsanlegt, að öflugum vörðum
sje haldið umhverfis kláðakvæðið, og verður það þá
æfinlega varðkostnaðurinn, sem bændurí hinum heilbrigðu
sveitunum losast við. f>essi varðkostnaður er nú orðinn
svo geysimikill síðan kláðinn kom, aöþað sætir undrum,
að menn sknli ekki hnfa veitt honnm meira athygli en
gjört hefir verið. Oss vantar að vísu skýrslur til þess
að geta ákveðið þetta nákvæmlega að þessu sinni. En
vjer viljum hjer þó taka til dærnis að hinn svo kallaði
Skorradalsvörður kostaði að eíns í surnar er leið nálægt
2500 rd. Ilefði nú kláðasva'ðið verið varið að austan-
vcrðu, sem eigi var siður nauðsynlegt, nje heldur kostn-
aðarminna, þá kostar sóttvörnin kringum þcssa einu sýslu,
Yeiðifor
(gamanríma eptir J. [>. Th.).
1. Birta tekur, blæju svartri
bregður gríma,
leggur inn um skjáinn skima.
2. f>egar fjaila brúnir blána
björtum degi,
sjómenn væran sofa eigi.
3. Á bera fætur bregð eg skóm
og bind með þvengjum,
að lendum buxna lypti strengjum.
4. Illevp eg svo á hlaðið út
og hóliið kerri,
nefið beint í norður sperri.
5. Einnig gægist út og suður
alla vcga,
geispa síðan geysiiega.
6. Skygnist eg um skýjafar
og skima lengi,
veðra gjósts hvort von sje engi.
sem kláðinn er alinn á, alt að öOOOrd.ár hvert, eða vextir
af 125000 rd. skuld, sem ekki er ofhermt að kláðinn
auk annars leggnr á landið. f>ví eins og gengið liefir
til með kláðann hingnð til, er ekkert nnnað sýnna, en
að hann verði eilífur angnakarl á íslandi, og þessi sknld
því aldrei greidd, nema með því einn mótinu að gjör-
evða kláðafjenn. Er það annars ekki sannarlega íhtig-
unarvert mál fvrir íslendinga, að ausa þvilíku fje út i
hláSann ár frá ári, en þykjast þó eigi geta konjið neinu
gófiu eður gagnlegu á fót, ekki eirni sinni rnenntnnar-
stofnnnum eður þá fjelögum til almennra lieilla, sem eigi
gætu kostað annað eins ?
En sje útrýming kláðans hagur fvrir heilbrigðn
hjeruðin, þáerhún það þvífremur fyrir bændur á kláða-
svæðinu sjálfn. Ef fjárskipti þau kæmust á, sem vjer
tölum um, þá fá þeir nefnilega eigi iið eins heilbrigt
fje í staðinn fyrir veikt og grunað, beldur fá þeir lika
betrn fjárstofn en þeir hingað til bafa haft. Kanpmenn
vorir geta be/.t borið vitni um, hvort norðlenzk ull ekki
erbæði meiri og betri eptir fjármegni en af sunnlenzku
fje, enda befir luin jafnan staðið í hærra verði á út-
lendum mörkuðum og það að mun, heldur en hin sunn-
len/.ka. Og þetta verður ulls ekki eingöngu kennt því
ólyfjani, sern baðmeðnlin setja í ullina, og eigi verður
aptur úr benni náð, en sem að mun þyngja bana,
hvernig sem bún er þvejcin, og þannig hefir gefið þess-
um háfieygu lækningainönnum ályllú til að hælaþví,hvað
böðin bæti og atiki ullina, í staðinn fyrir að þau ein-
mitt gjöra bana vonda og óúlgengilega, þó þau sjeu ó-
neitanlegt neyðarúrræði móti óþrifuml? þáerþað og eigi
síður margreynt og viðurkennt, að norðlenzkt fje erbetra
7. Ilann er svona þykkttr og- þunnur
þo með bakka,
jeljadrög i jökulslakka.
8. Ef hann birtir eitthvað til
og af' sjer gleður,
slarkfært held eg verði veður.
9. Ilest mun því að búa sig
ef batna næð’ bann,
hleyp eg inn og bætti að bræö’ hann.
10. Eg býst við þeir æði á stað
og a>tli að róa,
láttu kafíið kottia, Lóa!
I I. „livergi er eg hrœddur hiörs í þrá“
og hjer er brókin,
vað eg tek og veiðikrókinn.
12. Ætíð Ijekk eg einn á skip,
ef aðrir hlóðu,
slógið mitt í axlir óðu.
13. lítvegsbóndann hitta eg lilýt,
sá heitir Bragi,
bátasmiður í betra lagi.