Íslendingur - 02.05.1865, Blaðsíða 7

87
þjer ætlið að halda áfram með yðar gamla banvæna
lækningakák, að minnsta kosti ef svo verkast vilji. Neitið
þjer því? Nú liggur Elliðavatnsland, sem jeg á kring-
um 250 fjár í, eins og þjer megið vita úr landalýsingu
yðar, rjett við Reynisvatnsland, svo ekkert hindrarsam-
göngur þar á milli nema lítill lækur. Neitið þjer því?
f>að vita og allir, að fje á svæðinu fyrir sunnan Elliða-
ár og norðan sækir saman á víxl sumar og vetur, og
ein af jörðunum við árnar, konungsjörðin Hólmur, á bæði
land fyrir sunnan þær og norðan, sem jöfnum höndum
ernotað fyrir búsmala sumar og vetur, og þessarajarða
land liggur beinlínis að Reynisvatnslandi, án þess annað
bil sje á milli en merkjalína ein. Neitið þjer því? |>að
var þannig viðbúið, að fje yðar fyrir milligöngu annara
fjár sýkti fje mitt á mínu landi, þó það aldrei nema
kæml þar eigi sjálft, og eins lá það við borð, að fje
mitt, ef það sýktist af yðar fje á mínu landi, ílytti sýk-
ina í fje granna minna. Neitið þjer þvi? Yðar kláða-
grunaða fje vofði þannig bæði yfir mínu og annara fje,
og það á svo ótakmörkuðu svæði, eins og fjársamgöng-
urnar hingað til hafa reynzt á íslandi, hvort sem kláða-
kinduryðar hafa átt í hlut eður annara. Neitið þjer því?
Að svo vöxnu máli hafði jeg og hefi framvegis fyllsta
»Præventionsrjett« móti fje yðar, eins og annara, að
minnsta kosti á mínu landi, eins og líka aðrir höfðu og
hafa Præventionsrjett á móli minu fje undir sömu laga-
skilyrðuin. Neitið þjer því? Auglýsing yðar í blöðun-
um gjörir þetta mál þar að auki í hæsta máta almenn-
menningsmálefni. Neitið þjer því? Enda hefir, held
jeg, engum nema yður þótt kláðamálið að eins einka-
mál. Neitið þjer því?
f>enna Præventionsrjett, sem þjer þannig meðblaða-
auglýsingu yðar sjálfur gjörðuð að blaðamálefni, gat jeg
nú eigi misst, fremur en önnur einkarjettindi, þó jeg
væri, fyrir guðs og konungsins náð, en eigi yðar, yfir-
dómari. Neitið þjer því? Eigi heldur gat jeg fyrir þá
sök misst rjett minn til að lýsa því opinberlega yfir, að
jeg þættist hafa lög til að verja þau rjettindi, sem þjer
opinberlega þó óbeinlínis hótuðuð mjer sem öðrum
tjóni og skaða á, með hinum kláðagrunuðu kindum yðar.
Neitið þjerþví? — Út fyrir þessi takmörk gekk nú ekki
auglýsing mín i íslendingi. Neitið þjer því? f>jer vitið
þó, hvað Præventionsrjettur er, skilyrði hans takmörk og
afleiðingar, hvort sem um land eður sauðfje er að ræða.
Neitið þjer því? f>að sæti þó illa á undirkennara við
lærðan skóla, að skopast opinberlega í blöðum að yfir-
dómara landsins fyrir það, sem hann sjálfur eigi þekkir,
og honum getur aldrei borið um að dæma, hvorki í sín-
um málum nje annara. Neitið þjer því?
En, kennari góður? Ilafið þjer gjört mjer opinber-
berlega rangt með því, eður gefið mjer opinberlega rjett
til þess, að heimta af hinu opinbera Prevention gegn
kindum yðar, og hafijeg ekki gengið út fyrir þenna rjett
minn, þá hafið þjer bætt gráu ofan á svart með því, að
hóta mjer opinberlega í blöðum klögun tii ráðgjafa-
stjórnarinnar, sem þetta mál aldrei gat heyrt undir, nema
þjer bæruð upp á mig rangar sakir, og úr því þjer nú
lýstuð því yfir í blöðunum, að þetta væri ætlan yðar, átti
jeg fyllsta rjett á að heimta, að almenningur mætti eins
sjá, að klögun yðar væri annaðhvort röng, eða ranglát,
nema hvorttveggja væri. Neitið þjer því?
En merkilegast er það, að þjer, sem voruð svo
lengi með mjer í kláðanefndinni góðu, sem öll var á
því máli, að trassaskapur í lækningunum hlyti að verða
banaspjót þeirra hjer á landi fyr eður síðar, að þjer,
segi jeg, skulið nú eptir 4—5 ár sjálfur enn hafa kláða-
grunað fje, en merkilegast er þó, að þjer skulið Maga
mig fyrir það, að mjer finnist þungt um, að þola sak-
laus skaða og hættu af fje míns góða og gamla em-
bættisbróðurl! f>essu játið þjer þó?
f>ó að jeg nú fái brígzl hjá yður um bernsku og
heimsku út úr öllu þessu, skal mjer aldrei verða það á
að jeg verði það barn, að tína slíka auðvirðilega titlinga-
skíti« til stjórnarinnar, sem þetta, er fornmenn kölluðu
róg; eður sá heimskingi, að jeg hugsi mjer að vinna
hylli hennar með slíku; miklu fremur vildi jeg gefa
stjórninni bendingu um það, að lækningareglan getur
ómögulega staðizt með öðru eins háttalagi og þjer hafið
við haft með kláðafje yðar, og það má miklu muna, hvort
þjer látið fje manna, rnínú og annara, vera hættu búna af
því í mörg ár, æ ofan í æ, eða þjer með hroka, ofstopa
ogklögunum ætlið að drepa niður þeirri lagavernd, sem
jeg, eigi síður en aðrir, hefi móti slíku skeytingarleysi
fyrir rjettindum manna; enda spái jeg því, að eigi liði
á löngu, áður stjórnin, eigi síður en íslendingar, sjái, að
öll ráð yðar í kláðamálinu eru Lokaráð, þó þjer aldrei
verðið nema nógu harðsnúinn að leggja við tækifæri 24
röng nei eða fleiri undir tungurætur aldavinar yðar
þjóðólfs1.
Enn þá er nú enn eitt orð um Þingvalla-Slcýlis-
nefndina.
f>jer hafið enn fremur, herra kennari! sett langa
romsu frá yður í þjóðólf 10. þ. m. um, hvernig á því
standi, 1. að þjer hafið eigi staðið undir boðsbrjefinu,
2. að þjerhafið verið rekinn úr nefndinni, og 3. að boðs-
1) Meí) póstskipinn, eptir aíi þessi grein var samin, íjekk jeg
frá ráíigjat’amim í Danmúrku klúgnu þá, sem hjer rteþir nm, og
reyndist hann mjer uáþugri cn skólakcnnárinn. í næstá blabi Is-
lendings vona jeg, aí) jeg geti látit) þessa kennaralegu klögun til
stjáruarinnar um fjárklábamáiib, kuma fyrir almenningssjónir á ís-
lenzkri tungu, og mnni þá birtu slá yflr land og landa kennarans.