Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1896, Side 40
40
Noregi, neraa að för Kálfs til Englands fellur þá burt. Til þeirr-
ar meiningar virðist það líka benda, að Kjartan frjetti ekki kvon-
fang Bolla til Noregs; það sýnist í fljótu bragði líklegt, að hann
hefði frjett það, ef ár hefði liðið miili þess, er þeir fóru út. Þeg-
ar betúr er að gáð, sannar þetta samt ekkert: það sýnir að eins
að þeir, sem báru konungi fregnina um, að kristni væri lögtek-
in á Islandi, hafa eigi verið úr þeim hjeruðum, sem kunnleik
höfðu af Breíðaflrði. A hinn bóginn er eitt atriði, sem gerir það
nokkuð ólíklegt, að Kjartan hafi ekki verið nema einn vetur í
Noregi. Það er kvonfang Bolla. Ef svo hefði verið, þá hefði
Kjartan átt að koma út að eins 2- 3 mánuðum síðar en Bolli, og
er þá varla hægt að hugsa sjer, að Bolli hefði getað verið búinn
að fá Guðrúnar á þeim tíma, eins og á stóð. Hugsum oss Bolla
slægan, — sem hann mun þó ekki hafa verið, — setjum að hann
hafi gjórt sem mest úr ástunr Kjartans og Ingibjargar og talið
sem mest ólíkindi á því, að Kjartan kæmi nokkurn tíma, en ver-
ið á hiun bóginn hálfhræddur um, að hann kæmi, og því viljað
hraða brúðkaupinu sem mest. Það hefði samt þurft lengri tíma
til þess, að hugur Guðrúnar yrði Kjartani svo f'ráhverfur, að hún
gæti unnað öðrum; og það var ósamboðið »spökum« manni, sem
Osvífur var, að hrapa að því undir eins, að gifta hana Bolla.
Það var unnaðhvort, að þau væntu Kjartans eða þau væntu hans
ekki: ef þau væntu hans, þá var sjálfsagt að bíða hans; en ef
þau væntu hans ekki, þá var nógur tíminn að halda brúðkaup-
ið þegar haustaði, — því þá, eins og nú, var vorið eða haustið
hentugasti timinn til þess, Að eins með einu móti sýnist mjer
þetta geta orðið skiljanlegt, nfl: að þau hafi fyrirfram metið
Bolla meira en Kjartan undir niðrí og því gripið tækifærið feg-
ins hendi. En sagan bendir ekki til þess, að svo hafi verið.
Ekki skal neita því, að einhver önnur atvik, sem ekki er getið,
gdtu flýtt fyrir brúðkaupinu: allt sem Laxdæla lætur fara fram
á 2 árum, — að sleppri Englandsför Kálfs, — gat farið fram á
einu ári. En ólíklegra er það. En þó það hafi farið fram á
tveim árum, þó Laxdæla, — eins og Hallfreðar saga, — hafi
rjettara en Kristnisaga, Heimskringla og Ólafs saga Odds, þá
leiðir alls ekki þar af, að þær síðartöldu sögur megi álíta óá-
reiðanlegar í því, sem tilgangur þeirra er að segja frá. Það er
þvert á móti. Þetta er svo eðliiegt af þeim ástæðum, sem áður
voru teknar fram.
Þetta hefi jeg ritað, eigi í því skyni að taka þetta efni í
gegn vísindalega, eða tæma það, — þá dul ætlaði jeg mjer eng-
anveginn, — heldur í því skyni, að gefa bendingar, er gæti vak-