Íslendingur - 19.04.1875, Blaðsíða 6

38
pá ætti blaðið samt að fyrirverða sig
fyrir, að hjálpa honum til að hreiða
þau út. |>að væri líka bonum bezt
sjálfum. Aljtýðamaður.
• Utvegsbóndi uokkur við Faxaflóa» hef-
ur tekið til máls í 7.—8. nr. «íslendings«
út af saltfisksverkuninni, og kunnum vjer
bverjum manni þakkir fyrir, að ræða það
mál, sje það rætt með viti og sanngirni, því
það er mjög mikilsvarðandi mál.
Útvegsbóndinn drepur á ritgjörð vora
um þetta efni í íslendingi, 3.—4. nr., bls.
11, og fer hann þessum orðum um bana
meðal annars: «væri ekki ráðlegra að láta
slíkar krásir bíða ; þar til af þeim ryki, svo
menn þyrðu nær, en að sleikja þær einung-
is að utan». Það skín út úr öllu hjá út-
vegsbóndanum, að honum þvkir, að vjer
höfum ekki kennt kaupmönnum eingöngu
um það, að sunnlenzki fiskurinn er miður
verkaður en hinn vestörzki. Yjer vitum raun-
ar, að það er nú á tímum mest courant,
að kenna öðrum um allt, sem ábótavant er
hjá oss Islendingum, en vjer viljum reyna
að halda fram því einu í blaði voru, sem
vjer áb'tum rjett og satt, hvort sem «útvegs-
bóndanum» eða öðrum líkar það betur eða
ver. 1 hinni fyrri grein vorri gátum vjer um
það, sem oss í þessu efni þótti á vanta hjá
kaupmanninum, sumsje það, að hann borg-
aði optast jafnt hina góðu og velvönduðu
vöru, eins og hina lakari, en vjer vorum
einnig svo djarfir að taka fram, að kaup-
maðurinn á opt mjög erött með að gjöra
þann verðmun á vörunni eptir gæðum, sem
æskilegt væri. «Utvegsbóndinn» þykist vera
sá fyrsti, sem hefur fundið rótina til þess,
að sunnlendingar verka margir hverir fisk
sinn miður, en skyldi; rótarinnar til þessa
er í hans augum atls ehki að leita hjá ís-
lendingum, heldur aðeins hjá kaupmönnum.
Aðrar eins kenningar, og «útvegsbóndans,»
eru ekki til annars, en að kæfa niður alla
viðleitni hjá löndum vorum, til að vanda
vöru sina, og þær miða eingöngu til að stæla
þá upp í því, að halda áfram trassaskapnum.
Það hefur engin þjóð gott af því, að alltaf
sje verið að prjedika fyrir henni, að allt,
sem aflaga fer hjá henni, sje öðrum að kenna,
og vjer íslendingar erum ekki það fremur
öllum öðrum þjóðum, að vjer, fremur en
þær, höfum gott af þessum falskenningum.
Aðalatriði fiskverkunar vorrar er þó það,
að þeir, sem verka fiskinn, gjöri það vel.
Kaupmenn vorir hjer á Suðurlandi hafa að
sönnu, allt til skamms tíma, haft á móti því,
að vestfirskur öskur væri betur verkaður,
en hinn sunnlenzki, og hafa þeir jafnvel
gjört ræka þá öska, sem hafa verið eins
mikið sallaðir, og títt er á vesturlandi, og
kallað þá «saltbrenda;» en þetta er rangt
hjá kaupmönnum, og eru þeir nú farnir að
sjá það, og heyrum vjer, að þeir almennt
óska, að allur fiskur vor Sunnlendinga sje
verkaður á Vestörðinga hátt. Vjer vitum og
að einstakir menn eru farnir að verka ösk
sinn á þann hátt, en þá er kvartað yfir því,
að kaupmaðurinn borgi slíkan fisk engu bet-
ur en hinn, sem er verkaður á sunnlenzkan
hátt. En það er ekki von, á meðan slíkur
fiskur fæst ekki nema frá einstökum og sár-
táum mönnum. Þegar sunnlenzkur kaup-
maður selur saltösksfarm á Spáni, sem væru
í 1000 Skpd, en á meðal þeirra að eins 20
skpd, sem væru verkuð að Vestfirðinga sið,
en hin öll að sið Sunnlendinga, þá fær knup-
maðurinn farminn borgaðan í heild sinni sem
sunnlenzkan ösk. Að ætiast til, að kaup-
maðurinn gæö sjer meira fyrir vöruna, en
hann sjálfur fær, er sama sem að ætlast til,
að kaupmaðurinn geö sjer ölmusu. Kaup-
maðurinn er auðsjáanlega sjálfráður, hvort
hann borgar hina vondu vöru eins hátt, og
hina góðu; en það væri œskilegt, að hann
vildi borga hina góðu vöru betur en hina.
Og þegar nú sá, sem kemur með vandaða
vöru, t. a. m. vel verkaðan saitfisk, til kaup-
mannsins, er orðinn ásáttur við hann um
verðið á honum, þá varðar hann ekki um
hvað kaupmaðurinn gefur öðrum fyrir sinn
saltfisk, hvort sem annara saltfiskur er mið-
ur eða betur vandaður. Vjer skulum út-
skýra þetta með dæmi: Pjetur kemur lil
kaupmanns nokkurs með 5 skpd af einkar