Fréttablaðið - 05.03.2002, Page 4

4
FRÉTTABLAÐIÐ
5. mars 2002 ÞRIÐJUDAGUR
SVONA ERUM VIÐ
Samkvæmt tölum á
vef Hagstofunnar
tvöfaldaðist áfengis-
sala (í lítrum talið) á
slðasta áratug. Ætli
megi þá ekki gera
ráð fyrir að neyslan
hafi tvöfaldast líka?
Ártal Heildarsala áfengis lOOO lítra Bjór eingöngu 1000 lítra
1990 8.994,3 6.472,2
1991 8.675,2 6.043,3
1992 8.131,7 5.606,2
1993 8.241,7 5.864,0
1994 9.600,4 7.255,5
1995 10.558,0 8.179,6
1996 11.430,8 8.945,5
1997 12.464,7 9.826,1
1998 13.914,7 10.964,7
1999 15.438,9 2.206,1
2000 16.544,1 13.048,3
VESTMANNAEYJAR
Leit að ófundna skipverjanum af Bjarma
heldur áfram. M.a. átti að fljúga yfir Surtsey.
Engin ósk um sjópróf
vegna Bjarma VE:
Sýslumað-
ur íhugar
að biðja
um sjópróf
SJÓSLYS Enn hefur enginn sett fram
beiðni til Héraðsdóms Suðurlands
um sjópróf vegna Bjarmaslyssins.
Tveir menn fórust þegar báturinn
sökk vestur af Vestmannaeyjum
laugardaginn 23. mars.
Lögum samkvæmt getur fjöldi
aðila óskað eftir sjóprófi. Þetta eru
m.a. Siglingastofnun, Rannsóknar-
nefnd sjóslysa, vátryggingarfélag,
eigandi skips, útgerðarnjaður eða
leigutaki skips, skipstjóri, meiri-
hluti áhafnar eða stéttarfélag
áhafnarmeðlima. Að auki getur lög-
reglustjóri sett fram beiðni um sjó-
próf. Það er sýslumaðurinn í Vest-
mannaeyjum að íhuga að gera.
„Það er til skoðunar hjá embætt-
inu að óska eftir sjóprófi í ljósi þess
að enginnn annar hefur sett fram
slíka beiðni ennþá, segir Karl Gauti
Hjaltason sýslumaður í Eyjum.
Annar skipverjanna sem fórst er
enn ófundinn. Leit að honum heldur
áfram, fyrst og fremst á landi. M.a.
átti að fljúga yfir Surtsey i von um
að finna manninn. ■
—-
Sambýlið Blikaási 1:
Ríkið
stefnir Hafn-
aríjarðarbæ
stefna Framkvæmdasýsla ríkisins
hefur stefnt Hafnarfjarðarbæ til
greiðslu skaðabóta vegna meintra
mistaka starfsmanns bæjarins við
útsetningu fasteignar að Blikaási 1.
Þar er sambýli fyrir fatlaða. Fram-
kvæmdasýslan fer fram á tæpa
hálfa milljón króna í skaðabætur.
I stefnunni kemur fram að mis-
tök hafi átt sér stað þegar mælt var
út fyrir húsinu haustið 2000. Hall-
dór Árnason, framkvæmdastjóri
stjórnsýslu- og fjármálasviðs, sagði
að það væri ekki við bæinn að
sakast. Starfsmaður hans hafi ekki
gert mistök við mælingu. Þar sem
um tiltölulega lága f járhæð væri að
ræða hefði bæjarráð falið bæjarlög-
manni og bæjarverkfræðingi að
ræða við stefnanda og reyna að ná
sáttum í málinu. ■
íbúar safna' undirskriftum gegn tillögum um byggð á uppfyllingu við Eiðsgranda:
Mokað yfir náttúruna
aðaiskipulag „Það er verið að
eyðileggja eitthvað sem er rétt
að verða til,“ segir Guðmundur
E. Finnsson, íbúi við Reka-
granda 1. Staðið hefur yfir und-
irskriftasöfnun til að mótmæla
því að fylla upp í fjöruna fyrir
framan Eiðsgranda. Þar verði
blönduð byggð. Gert er ráð fyrir
uppfyllingunni í nýrri tillögu að
aðalskipulagi Reykjavíkur til
ársins 2024. „Margir koma um
langan veg til að stunda útivist
hér í fjörunni. Það er búið að
taka mörg ár að hreinsa þetta
svæði og gera það vel úr garði.
Nú á að fara að moka yfir það,“
segir Guðmundur. „Að auki er
ekki gert ráð fyrir því í tillög-
unni, að akstursleiðir á þetta
svæði verða lagaðar. Þær anna
varla þeirri umferð sem nú ligg-
ur um hverfið. Hvað þá þegar
ný byggð bætist við.“ Tillögur
sem þessar séu stórar og hafi
áhrif á marga. Þær þurfi að
kynna betur fyrir íbúum á þeim
svæðum sem standi til að brey-
ta. Fólki ætti að gefast kostur á
vita hvað standi að baki tillögun-
um og hvernig þær hafi orðið til.
Undirskriftalistunum verði
safnað saman í dag og þeir af-
hentir Borgarskipulagi á morg-
un. „Við vonumst til að tillagan
verði endurskoðuð. Sér í lagi út
frá því hvað borgarbúar eru að
fá í staðinn fyrir fjöruna. Einnig
að gerðar verði ráðstafanir til
að laga umferðaæðar og að-
gengi,“ segir Guðmundur. ■
GUÐMUNDUR E. FINNSSON
í fjörunni er falleg náttúra, töluvert fuglalff
og útsýni sem dregur fólk að. Nú verður
mokað yfir það.
Strandbændur vilja
£á veiðiheimildir
Sjávarútvegsráðuneytið viðurkennir ekki rétt bænda sem land eiga að
sjó til fiskveiða. Þar stangast á lögfræðiálit ráðuneytisins og bændanna.
Akvæði um veiðirétt strandbænda sem metinn hefur verið til eignar eru
þegar í lögum.
landbúnaður Samtök eigenda
sjávarjarða vilja að bætt verði
ákvæðum um rétt strandbænda
til fiskveiða í ný lög um stjórn
fiskveiða sem eru til umfjöllunar
á Alþingi. Samtökin vonast til að
sjávarútvegsnefnd taki tillit til
umleitana félagsins. Ómar Ant-
onsson, formaður samtakanna
segir að fáist ekki fram breyting-
ar á frumvarpinu í meðförum
þingsins íhugi samtökin dóms-
stólaleiðina.
Sjávarútvegsráðherra sagði á
þingi í sl. viku að ráðuneytið
byggði á lögfræðiáliti Skúla
Magnússonar, lektors við laga-
—♦— deild H.í. um að
ekki þyrfti að
taka tillit til kraf-
na samtakanna.
Ómar segir sam-
tökin hafa leitað
til Más Pétursson-
ar, hrl., um nýtt
álit og hann hafi
komist að önd-
verðri niðurstöðu.
„Svo er ekki langt
síðan svonefndur
Marshall-dómur
féll í Kanada,“
sagði Ómar og
vísaði þar til hæstaréttardóms
frá árinu 1999 þar sem réttur
frumbyggja til fisk- og humar-
veiða án sérstaks leyfis var við-
urkenndur. Dómurinn staðfesti
samning Mi’kmaq indíána og
bresku krúnunnar frá árinu
1760. Strandbændur vísa til
hlunninda sem skilgreind eru í
netalögum frá árinu 1849. „Við
viljum að þetta fylgi jörðunum,
en ekki að þetta verði nein brask-
réttindi. Veiðarnar gætu jafnvel
orðið til að halda jörðum frekar í
byggð,“ sagði hann.
Kristinn H. Gunnarsson, þing-
maður Framsóknarflokks, segist
því sammála að afmarkaður rétt-
ur til sjávarnytja sem fylgdi ein-
stökum jörðum gæti eflt byggð í
Þótt einhver
10 þúsund
tonn færu í
strandbændur
yrði það varla
til að rugga
bátnum, að
mati Kristins
H. Gunnars-
sonar, þing-
manns Fram-
sóknarflokks-
ins.
FULLUR BÁTUR VIÐ BRYGGJU
Yrði bændum sem land eiga að sjó úthlutaður kvóti telja margir að það gæti orðið til að
jarðir færu síður I eyði víða um land. Sjávarnytjar eru af mörgum talinn góður kostur sam-
hliða sauðfjárbúskap.
landinu. „Það er augljóslega
möguleiki. Við erum t.d. með
margar slíkar jarðir við sjávar-
síðuna fyrir vestan. Ef hverri
jörð fylgdu 30 eða 50 tonna veiði-
réttur, sem menn yrðu að ná í og
veiða sjálfir, væri það varla
ósanngjarnt. Þótt einhver 10 þús-
und tonn færu í þetta, yrði það
nú varla til að rugga bátnum,“
sagði hann.
Árni Snæbjörnsson, hlunn-
inda- og jarðræktarráðunautur
Bændasamtaka íslands, vinnur
að því að fá rétt sjávarbænda til
fiskveiða viðurkenndan. „Búnað-
arþing hefur ítrekað fjallað um
þetta, síðast árið 1999 þegar
stjórn bændasamtakanna var
falið að fá réttinn virtan á ný.“
Árni sagði að á stofnfundi Sam-
taka eigenda sjávarjarða hafi
verið flutt merkt erindi þar sem
leiddar voru að því líkur að eitt
af því sem hrakið hafi Norðmenn
hingað til lands á landnámsöld
hafi verið missir veiðihlunninda
í Noregi. „Núna höfum við aðrar
leiðir. Það er búið að leggja þetta
fyrir þingmenn, sjávarútvegs-
nefnd og ráðuneytin. Sjávar-
bændur treysta á að eitthvað til-
lit verði tekið til þeirra sjónar-
rniða í endurskoðun fiskveiði-
stjórnarlaga, það er jú verið að
tala um sátt í þessum efnurn,"
sagði hann.
oli@frettabladid.is
Grafarvogur:
Meta stöðuna fyrir
framboðsmál Stuðningsfólk Hall-
gríms Sigurðssonar formanns
Ibúasamtaka Grafarvogs mun
funda síðar í vikunni til að meta
stöðuna með tilliti til hugsanlegs
sérframboðs fyrir komandi kosn-
ingar til borgarstjórnar. Athygli
vekur að hvorki Hallgrímur né
Snorri Hjaltason formaður Fjöln-
is í Grafarvogi fengu náð fyrir
augum kjörnefndar í örugg sæti á
lista sjálfstæðismanna. Hvorugur
þeirra er á framboðslistanum en
Snorri skipaði 13. sætið á D-listan-
HALL-
GRÍMUR
SIGURÐS-
SON
Segir að
menn ætli
að meta
stöðuna kalt
og án nokk-
urs æsings.
um við síðustu kosningar. Hall-
grímur hafnaði hins vegar boði
framboð
kjörnefndar um að skipa 12. sæt-
ið. Töluverð óánægja er sögð með
úrslit þessara mála meðal margra
íbúa í Grafarvogi.
Hallgrímur segir að það séu
vissulega vonbrigði að hafa ekki
náð því takmarki að skipa eitt af
efstu sætum framboðslista sjálf-
stæðismanna. Hann segir að áður
en nokkrar ákvarðanir verða
teknar um framhaldið muni menn
m.a. skoða hvort einhverjir „öfl-
ugir“ Grafarvogsbúar verði t.d. á
R-listanum. ■
Hætt kominn í brúnni:
Skipstjóri
slasaðist
slys Skipstjórinn á Kaldbaki var
fluttur í land á Neskaupstað á
sunnudaginn eftir að hann slasaðist
í brú skipsins. Gilskrókur, sem not-
aður er til að hífa upp trollið, hentist
í gegnum rúðu á brúnni og lenti á
öxl skipstjórans. Þetta gerðist þeg-
ar stroffa slitnaði þegar verið var
að eiga við trollið á dekkinu. Skip-
stjórinn var ekki talinn brotinn á
öxlinni en var fluttur með sjúkra-
flugi til Akureyrar. Um borð labbaði
afleysingaskipstjóri sem klárar túr-
inn á Kaldbaki. ■
—♦—
Neytendasamtökin:
Jóhannes
sjálfkjörinn
félög Jóhannes Gunnarsson var sá
eini sem gaf kost á sér í embætti
formanns Neytendasamtakanna og
er því sjálfkjörinn. Framboðsfrest-
ur rann út í lok febrúar. Jóhannes
mun gegna embættinu til 2004.
Næsta þing Neytendasamtak-
anna verður haldið 28. til 29. sept-
ember 2002. Jóhannes Gunnarsson
var formaður Neytendasamtakanna
1984-1996.B
..'♦—
Afkoma Landsvirkjunar:
1,839 milljóna
króna tap
orkuvinnsla Landsvirkjun var rek-
in með tapi í fyrra annað árið í röð.
Nam hallinn 1.839 milljóna króna.
Meginástæðan fyrir þessari niður-
stöðu er óhagstæði gengisþróun. Þá
hefur rekstrar- og viðhaldskostnað-
ur hækkað um 472 milljónir á milli
ára. Ársreikningur Landsvirkjunar
verður lagður fyrir ársfund fyrir-
tækisins 5. apríl nk.
Rekstrartekjur hækkuðu sam-
tals um 1.618 milljónir króna eða
14,2 prósent. Tekjur af sölu til al-
menningsrafveitna hækkuðu um 3,0
% en tekjur til stóriðju hækkuðu um
30,0 %. Aukinn rekstrarkostnað má
rekja til almennra kostnaðarhækk-
ana og launabreytinga og hækkunar
á verði aðkeyptrar orku. ■
Vefur úr svínum í fólk:
Gæti læknað
sykursýki
LÆKNAVÍSINDI Stjórn Nýja Sjálands
hyggst bannað stjórnvöldum á Cook
eyju að græða vef úr svínum í fólk.
Tilraunirnar, sem fyrirtækið Di-
atranz hyggst gera, miðaði að því að
kanna hvort vefur úr svínum geti
læknað sykursýki. Vefur úr ný-
fæddum grísum verði komið fyrir í
24 sjálfboðaliðum. Vísindamenn um
allan heim hafa varað við því að
þessi tækni geti valdið því að veirur
úr svínum nái fótfestu í mönnum.
Yfirmaður heilbrigðismála á Cook
eyju segir að þar sé há tíðni sykur-
sýki. Því vilji menn leita allra leiða
til að hemja sjúkdóminn. ■