Máni - 04.04.1881, Side 1

MÁNI.
28.—24. (11.—12.) Reykjavik, 4. apríl. 1881.
Pólitiskir viðyaningar.
Engin þjóð í heimi er eins langt kom-
in í allri pólitiskri menntun eins og Ame-
ríkumenn, og þó er hvergi meira af hinu
svo kallaða mannfrelsi og mannréttindum
en hjá þessari göfugu þjóð; allir menn,
sem eru orðnir 21 árs gamlir og hafa ó-
spillt mannorð, hafa ekki einungis kosning-
arrétt, heldur hafa þeir einnig rétt til þess,
að vera kosnir í öll þau embætti, þar sem
þeir hafa hæfilegleika til þess að véra í þeim.
Með þessu móti sjá Ameríkumenn, að þeir
geta notið hina bestu krapta þjóðariunar,
euda sjá allir embættismenn landsins, frá
hinum efsta til hins lægsta, að þeir eruþjón-
ar sinnar fósturjarðar, en alls ekki hitt, að
þjóðin sé fyrir embættismennina. Af gam-
alli kúgun og sjúkri skoðun á öllu pólitisku
lífi hefir sú meining því miður komist inn
hjá oss, að vér verðum í öllu og sérhverju
Tilræðið,
snúið úr dönsku af 11 + 8.
Mönnum hefir í langan tíma eigi fund-
ist eins mikið um neitt, sem banatilræði
það, er dr. Nobiling sýndi gamla keisaran-
um í pýskalandi. pað var eigi að eins, að
keisaranum. sjálfum væri sýut banatilræði,
heldur átti einnig að kollvarpa allri féíags-
reglu. — það er fám dögum eptir, að bana-
tilræði þetta átti sér stað, að saga þessi
byrjar. Majór Körner sat að dagverði með
konu sinni og dóttur, er var átján ára að
aldri. Gluggarnir á stofunni voru opnir og
hinn lífgandi vorsvali frá fjöllunum í grennd-
inni streymdi inn í húsið. Majórinn átti
sjálfur hið fagra hús, er hann bjó í; það
stóð yzt í þorpi einu á pýskalandi, og mátti
af öllu innan stokks sjá, að hann var vel
að efnum búinn; hafði hann fengið tals-
verðan heimanmund með konu sinni og
81
að líta upp til embættismanna vorra, ekki
einungis með hinni tilbærilegu hlýðni, held-
ur einnig meðnokkurskonar djúpri lotningu,
sem jafnvel æðri veru, er geti farið með
oss, eins og henni gott þætti. pegar vér í-
hugum þetta betur, þá er þetta í sjálfu sér
mjög hættulegt, því með því missum vér
eða gefum frá. oss sjálfum alla sjálfstæða
hugsun, og þegar svo er komið, þá drepum
vér hjá sjálfum oss alla hluttekningu í hinu
pólitiska lífi. Hins vegar er þetta einnig
mjög óeðlilegt fyrir embættismennina sjálfa,
því þeir lifa þá eins og fráskildir frá hinu
almenna og við það skrælna þeir upp í
tómu skrifstofulífi af áhugaleysi fyrir öllum
almennum framförum.
Pó vér höfum þannig hagað inngangi
greinarinuar, þá ætluðum vér með fáeinum
orðum að minnast á mormónana, bæjarfó-
getann og annan lögregluþjón bæjarins.
eptir ófriðinn milli pjóðverja og Frakka hafði
hann fengið lausn frá herþjónustu og all-
góð eptirlaun; hann hafði verið skotinn í
hægra fót og var því lítið eitt haltur. Kona
hans var þrifleg og lagleg kona og dóttir
hans var undur fríð og efnileg stúlka.
Majórinn var staðinn upp frá borðinu
og hafði kveykt í pípu sinni. Hann leit út
um gluggann, horfði síðan á reykhringana
úr pípu sinni, hristi höfuðið ogmælti: «Nú
þykir mér vera farið að ganga á flestu, þeg-
ar menn eru hættir að bera lotningu fyrir
keisaranum háöldruðum. Jeg hefði gaman af
að vita, hvað Bismark tekur nú til bragðs
og hvort varnarliðinu hefir verið skipað, að
halda kyrru fyrir á þessum dögum. Bíðum
við! þarna kemur þá póstvagninn. pá fá-
um við að sjá blöð frá höfuðstaðnum. Hvernig
skyldi blessuðum keisaranum líða?— «Körn-
er», mælti frúin, «af umhugsun um þetta
82