Norðurljósið - 01.01.1945, Side 3
NORÐURLJ ÓSIÐ
3
menn á jörðu.“ (Jes. 23. 8.). Allar þjóðir umhverfis Týrus
skiptu við hana, og kaupskipafloti hennar sigldi um höfin,
jafnvel suður um Afríku til vesturstrandar Indlands, halda
sumir fræðimenn. Auður hennar og völd stóðu föstum fót-
um, framtíð hennar virtist björt sem heiður himinn um ald-
ur og æfi.
Velgengni allri fylgja nokkrar hættur. Andvaraleysi og
hroki eru þeirra verstar. Þeim, er kemst á vald þeirra, er
bráður háski búinn. Það fjekk Týrus að reyna. Skýflóka dró
upp í austri. I borginni Babel reis upp voldugur konung-
ur, Nebúkadnesar að nafni. Athafnamaður með afbrigðum
var hann, sigursæll og drotnunargjam. ísraelsland, ná-
grannaríki Týrusar, varð skattland hans. Hann setti konung
yfir það, og gaf honum nafnið Zedekía. (II. Kon. 24. 17.).
Þegar Zedekía tók við ríki, gerði Týms, ásamt fleiri ná-
grannaríkjum, sendimenn á fund hans. Meðan þeir dvöldu
í Jerúsalem, kom maður einn á fund þeirra. Hann hjet
Jeremía og var spámaður Drottins. Hann kom með boð-
skap frá Guði, og skyldu þeir flytja hann konungum sínum,
er þeir kæmu heim. Boðskapurinn var á þessa leið:
„Svo sagði Drottinn hersveitanna, Israels Guð: Svo skul-
uð þjer segja við herra yðar: Jeg hefi gert jörðina og menn-
ina og skepnumar, sem á jörðinni em, með mínum mikla
mætti og útrjetta armlegg, og jeg gef þetta þeim, er mjer
þóknast. Og nú gef jeg öll þessi lönd á vald Nebúkadnesars
Babel-konungs, þjóns mins; jafnvel dýr merkurinnar gef jeg
honum, til þess að þau þjóni honum. Og allar þjóðir skulu
þjóna honum og syni hans og sonarsyni hans, þar til er
einnig tími hans lands kemur og voldugar þjóðir og miklir
konungar gera hann að þræli sínum. Og sú þjóð og það kon-
ungsríki, sem ekki vill þjóna honum, Nebúkadnesar Babel-
konungi, og ekki beygja háls sinn undir ok Babel-konungs
— þeirrar þjóðar mun jeg vitja með sverði, hungri og drep-
sótt, segir Drottinn, uns jeg hefi gereytt þeim fyrir hans
hendi. Og hlýðið ekki á spámenn yðar nje spásagnamenn,
nje drauma yðar, nje á galdramenn yðar nje töframenn, þá
er þeir mæla til yðar á þessa leið: Þjer munuð ekki þjóna
Babel-konungi. Því að þeir boða yður lygar til þess að
flæma yður úr landi yðar, svo að jeg reki yður burt og þjer
farist. En þá þjóð, sem beygir háls sinn undir ok Babel-
konungs og þjónar honum, hana vil jeg lóta vera kyrra í
landi sínu — segir Drottinn — til þess að hún yrki það
og byggi.“ (Jer. 27. 4.-11.).
Týrus-konungur hlýddi ekki þessum boðskap, sem Drott-
inn sendi honum. Sagan sýnir það. Zedekía, konungur í
Júda, hlýðnaðist ekki heldur. Hann rauf eiða sína við
Babel-konung og gerði uppreist gegn honum. Nebúkadnesar
kom því aftur, lagði Jerúsalem í eyði og herleiddi Júda til
Babel. Týrus hefði mátt læra af þessu, að Drottinn heldur
orð sin og lætur þau rætast. Hún gerði það samt ekki, held-
ur fagnaði yfir því, að Jerúsalem væri fallin og ekki framar
keppinautur hennar.
Þá sendi Drottinn nýjan boðskap gegn henni, og er upp-
haf spádómsins á þessa leið:
„Manns-son, af því að Týrus hlakkaði yfir Jerúsalem:
Nú er þjóðahliðið brotið upp, hefir opnast að mjer; nú vil
jeg fylla mig, er hún er komin í auðn! — fyrir því segir herr-
ann Drottinn svo: Sjá, jeg skal finna þig, Týrus, jeg skal
leiða í móti þjer margar þjóðir, eins og þegar hafið lætur
öldur sínar að streyma. Þær skulu brjóta niður múra Týr-
usar og rífa niður turna hennar, og jeg mun sjálfur sópa
burt öllum jarðvegi af henni og gjöra hana að berum kletti.
Hún skal verða að þerrireit fyrir fiskinet úti í hafinu, því
að jeg hefi talað það, segir herrann Drottinn, og hún skal
verða þjóðunum að herfangi. En dætur hennar, sem eru á
landi, skulu drepnar verða með sverði, til þess að þær við-
urkenni, að jeg er Drotfinn. Því að svo segir herrann Drott-
inn: Sjá, jeg leiði Nebúkadnesar Babel-konung, konung
konunganna, gegn Týrus úr norðri, með hestum, vögnum,
riddurum og mannsöfnuði margra þjóða. Hann mun drepa
dætur þínar á landi með sverði, hlaða víggarða gegn þjer,
hleypa upp jarðhrygg gegn þjer og reisa skjöldu í móti
þjer. Og hann mun hleypa víghrút sínum á múra þína og
rífa niður turna þína með járntólum sínum. Af mergð hesta
hans munt þú hulin verða jóreyk, og múrar þínir munu
gnötra af gný riddaranna, hjólanna og vagnanna, þegar
hann fer inn um borgarhlið þín, eins og þegar farið er inn í
hertekna borg. Með hófum hesta sinna mun hann troða
sundur öll stræti þín; lýð þinn mun hann brytja niður með
sverði, og þínar voldugu súlur munu hrapa til jarðar. Og
þeir munu ræna auð þínum og hrifsa burt kaupeyri þinn,
brjóta niður borgarveggi þína, rífa niður þín dýrlegu hús og
varpa á sjó út húsagrjótinu, viðunum og rofinu. Jeg skal
lægja klið ljóða þinna, og hljómur harpna þinna skal ekki
framar heyrast. Og jeg skal gera þig að berum kletti; þú
skalt verða að þerrireit fyrir fiskinet; þú skalt aldrei fram-
ar endurreist verða, því að jeg, Drottinn, hefi talað það,
segir herrann Drottinn.“ (Esekíel 26. 2.-14.).
Rúmið leyfir ekki, að meira sje ritað upp hjer af spá-
dómnum, enda getur hver, sem vill hafa fyrir því, lesið
hann í biblíunni.
Þess var skamt að bíða, að spádómur þessi tæki að ræt-
ast. Nebúkadnesar kom með her sinn og settist um Týrus.
Auðunnin var hún þó ekki. Hún stóð á nesi og varð eigi
sótt nema landmegin, því að Nebúkadnesar hafði engan
flota sjer til aðstoðar. Hins vegar fluttu kaupför hennar
nægan forða heim. Smátt og smátt vann þó umsátursherinn
á, og eftir þrettán óra stríð fjell borgin honum í hendur. En
þá greip hann í tómt að kalla mátti. Borgarbúar margir
voru flúnir til eyjar, sem var um 800 metra frá landi. Auð-
æfin tóku þeir með sjer. Herinn varð að láta sjer nægja að
rífa niður húsin og borgarveggina. En rústirnar stóðu eftir.
Húsagrjótinu, rofinu og viðunum var ekki varpað út á sæ,
eins og spáð hafði verið. Var spádómurinn ómerkur orðinn
að þessu leyti?
„Jeg vaki yfir orði mínu til þess að framkvæma það,“
sagði Drottinn við Jeremía (Jer. 1. 12.). Það gerði hann
hjer einnig. Ný borg reis upp í eynni, en gamla borgin var
ekki reist af nýju. Týrus varð aftur auðug og voldug og
virtist alveg óvinnandi.
Árin streymdu hjá og urðu að öldum. Tvær aldir liðu og
hálf betur. Enn þá ljet Guð ekki orð sín rætast. Hvað munu
þeir hafa sagt í þó daga, vantrúarmennirnir, sem spádóm-
inn þektu og sáu rústimar? Við vitum, hvað þeir segja nú.
Þeir kalla það aðeins heppilega tilviljun, að spádómur ræt-
ist, og svo mun hafa verið áður fyr.
Tíminn kom þó um síðir, þegar hann, sem vakir yfir orði
sínu, framkvæmdi það, er hann hafði sagt um Týrus. Kon-
ungur kom frá Grikklandi, Alexander að nafni og auknefnd-
ur síðar: hinn mikli. Hann lagði undir sig lönd í Vestur-
Asíu og kom í grend við Týrus. Sendiboðar þaðan flýttu
sjer á fund hans. Hann tók þeim vel, en alt í einu bar hann
fram þá ósk, að hann mætti koma og færa fórnir í borg
þeirra. Þeir skildu fullvel, hvað hann átti við. Hann vildi,
að Týrus gæfist upp og gengi til hlýðni við hann. Þetta
vildu borgarmenn ekki og kusu heldur ófrið. Alexander
sveiflaði herskörum sínum til strandar og bjóst til að ráðast