Heimskringla - 23.12.1897, Qupperneq 5

HEIMSKRINGLA, 16. DESEMBER 1887.
Spurning
til ritstjóra Heimskringlu.
Er það tilhlýðilegt að bera það
fram í heyranda hljóði, að það sé
lakari sortin afíslendingum, sem hef
ir tekið sig út úr, og játað að þeir
væru Únitarar, og um hvað ber
þetta ljósan vott?”
Guðrún Friðriksdóttir.
SVAR: Ofanritaðri spurningu
ætla ég ekki að svara sem ritstjóri
Heimskringlu, en með eigin undir-
skrift skal ég fara um hana fáum
orðum.
Ég skal benda á það þegar í byrj-
un, að ef þór hefðuð viljað fá svar
upp á Þessa spurningu, sem fólk út í
frá hefði enga ástæðu tíl . að álífa
hlutdrægt, þá hefðuð þér ekki átt að
fara til mín eftir svari. Þvl sem
Únítari eða vantrúarmaður, eftir þvi
sem sumum þóknast að kalla mig, er
ég hór gerður að dómara í sjálfs
míns sök, en af því leiðir að það er
ástæða fyrir fóik að halda að ég
dragi taum þeirra sem hér er um að
ræða. Hjá þessn mun samt ekki
verða komizt í þetta sinn, og læt ég
því ráðast hvernig því verður tekið
sem hér fer á eftir.
“Er það tilhlýðilegt —?” Það er
tilhlýðilegt undir flestum kringum-
stæðum að 'segja sannleikann, og
tilhlýðilegt .undir flestum kringum
stæðum að segja ekki það sem er ó-
satt. Hafl því þessi staðhæfing ver-
ið sett fram án þess að það væri
henni samfara nokkur annar tilgang-
ur en blátt áfram sá, að segja það
sem í orðunum felst, þá er eftir að
ákveða hvort hún er sannleikur eða
lygi. Só hún sannleikur framsettur
að eins til þess að bera sannleikan
um vitni, pá befir Iiver maður rétt
tii að setja hana fram; sé húu Iygii
framsett að eins til þess að sýna ann-
að en það sem er, þá hefir enginn
maður rétt til að setja hana fram.
Svo mörg eru þessi orð um það
hvort tilhlýðilegt sé að segja eitt eoa
annað um Uuitara eða aðra. En svo
kemur það sem ég tek tyrír geflð, að
þér hafið aðallega viljað fá svar upp
á frá mér, og þar er það, hvort það
sé í raun og veru lakari sortin af ís-
lendíngum, sem hafl tekið sig út úr
og játað að þeir væru Uniturar,
Þessu svara ég hiklaust neit-
andi, og hið sama 'hygg ég að hver
annar maður, sem þekkir nokkuð til
íslendinga, hljóti að gjöra, ef hann á
annað borð vill lieita sanngjam dóm
ari. En það eru til þeir menn með-
al landa vorra, þó skömm sé frá að
segja, sem annuðhvort hirða ekki
um að vera sanngjarnir eða vita
ekki hvað sanngirni er. Það eru til
þeir menn sem skríða undir fald
meirihlutans og reyna til að vinna
sér virðingu með því að hælbíta þá
sem ekki heyra honum til. Þessis
menn ern illgresið í mannfélaginu.
Þá eru til aðrir menn, sem hafa
sannfært sjálfa sig, eða látið sann-
færa sig um, að allar þeirra _skoðanir
séu hinar einu réttu, og að allir sem
öðruvísi skoðun hafa séu þess vegna
heimskingjar, sérgæðingar og var-
menni. Þessir menn eru “blinding-
arnir” i mannfélaginn. Þeim er mik-
ið fyrirgefandi, af því blindan ræð-
ur meira fyrir fordómum þeirra held
ur en ódrengskapurinn, en þeir hata
alt um það engan rétt til að fara
með staðlaust þvaður um aðra, því
þó heimskan sé máttug og sauðarlega
sakleysisleg. Þá verður hún ekki
tekin sem fullgild afsökun fyrir 6
verðskulduðu mannlasti. Þegar
svona menn ásækja mann, er lang-
bezt að snúa við þeim bakinu með-
an óráðið er á þeim. og gefa þeim
svo góð ráð og bendingar þegar sótt-
in rénar, en við hina er ekkert hœgt
að eiga, því þeir eru skelkussar, sem
aldrei fara úr skelinni fyr en hún
brotnar utan af þeim, eða þá að þeir
eru reknir úr henni af einhverjum,
sem eiga[?] enn meira tilkall ti!
heunar.
Sem betur fer er þeim mönnum
óðum að fækka sem ekki geta unnað
Unitörum sannmælis, fyrir það að
þeir eru Unitarar, og eftir því sem
þekking eykst á því hvað Unitaris-
mus er, þá fara fordómarnir rén-
andi, en um leið og fordómarnir réna,
er öllu óhætt, því Unitarismusinn
hræðist ekkert nema fordómana.
Að það sé til ein einasta sönnun
fyrir því að Unitarar hér séu lakari
sortin af fslendingum, veit ég ekki
til; en það veit ég, að þessu hefir
verið haldið á lofti, af vissum mönn-
um til þess, að villa þeim sjónir sem
aldrei á æfl sinni hafa vitað í hverju
skoðanir Unitara eru fólgnar; né
heldur hafa gjört eina sanngjarnr
tilraun til að bera þá, að öðru leyti,
saman við aðra, sem gagnstæðar
skoðanir hafa. En um íeið veit ég
það að islenzku Unitararnir, eins og
aðrir íslendingar, gátu verið, og eiga
fyrir hðndum að verða kjarnmeiri
menn og konur en !þeir eru nú, og
kraftmeiri um leið; og óefað er það
rétt að það má'finna'á þeim iýti rétt
eins og mönnum í hverjum öðrum.
félagsskap.’s Það eru máske til ein
hverjir, í flokki Unitara sem ættu
frekar heima annarstaðar, en yfirleitt
geta þeir borið sig saman við hvern
annan jafnstóran hóp'af löndum sín-
um, án þess að vera hræddir um að
halli á sig. Þeim verður ekki skot-
inn skelkur í bringu með staðlausum
staðhæflngum. Unitarar eru yflr
höfuð fámennri, en þeir standa
fremst.ir samt í stríðinu fyrir hugsan-
frelsi og afnámi óeðlilegra trúar-
fjötra, þvíþó ýmsir einstaklingar hafl
unnið vel og dyggilega, þá hafa þeir
ekki getað komiðf eius miklu verk-
lega til leiðar eins og Unitarakyrkj-
an, sem er organisóruð heild með
stórt starfsvið. Unitarar viia líka
að einmitt þeir sem liggja þeim mest
á hálsi, eiga þeim og öðrum vantrú-
armönnum að þakka það trúarbragð-
afrelsi sem þeir njóta, og þeir vita
það að vantrúin sem er jafngömul og
trúin og sem altaf hefir farið stig af
stigi þangað til hún er orðin að nú-
tfðar Unitarismns, er einmitt lífþráð-
urinn í breytiþróun mannkynsins,
hvað trúarbrögðin snertir. Þeir eru
stoltir af að hafa fylgt þessum líf-
þræði—spunnið þennan lífþráð. Þeir
vita að merkið þeirra er mannúðar-
merkið, og þeir ætla að berjast undir
því—og sigra; og þeir ætla sér að
vera á undan framvegis eins og þeir
hafa verið að'undanförnu. “ Yantrú-
:n ” hefir altaf frá upphafl verið að
slíta böndin sem oftrúin hefir tvinn-
að, og hún heldur áfram að gera það
svo lengi sem oftrú er til. í því ligg-
ur frelsi liðinna, verandi og ókom-
inna tíma.
Að trúarbragðafrelsið sé vantrú-
armönnum allra tíma að þakka, er
enginn hugarburður heldur söguleg
sannindi, sem hver og einn getur
skoðað sem nennir að lesa sögu við-
burðanna í heiminum, og það eru
sannindi sem allir vitrir og óhlut-
dragir menn viðurkenna. Það er
ekki langt síðan að einn orþodoxi
presturinn hérna í WJnnipeg sagði
frá prédikunarstólnum, að heimurinn
ætti Unitörum meira að þakka fyrir
það hugsunarfrelsi, sem hann hefir,
heldur en nokkrum öðrum flokk.
manna, og í sambandi við það er það
eftirtektavert, að prestur þessi, Mr.
Pedley, er einna merkastur allra
presta í Winnipeg, og skarar fram úr
þeim öllum sem mælskumaður. Hann
er sá fyrsti af orþodoxu prestunum
hér, sem hefur þorað að gera svona
yfirlýsingu skrlyrðislaust, og það sem
á við Unitara yfir höfuð, á einnig við
íslenzku Unitarana, enda þó það
kynni að finnast einhver meðal
þeirra sem er annað en hann ætti að
vera.
“Um hvað ber þetta ljósan vott“,
er síðasti hluti spurningarinnai-. Því
heflr nú að nokkru verið svarað, en
því má bæta við, að það ber vott um
þekkingarskort, virðingarleysi fyrir
tilfinningum annara og oftrú á rétt-
mæti sinna eigin skoðana.
Eg hefi nú gert dálitla tilraun til
að svara spurningunni, og læt því
hór staðar numið. Málefnisins vegna
þykir mér vænt um að svara svona
spurningum, en eg verð að biðja þá
sem hafa iíkar skoðanir og eg, að
muna eptir því að fólk sem kaupir
blað sem á að vera alment fi'éttablað,
krossfestino;
o
W-innipeg-íslenzkunnar 1907.
50 nemendur vantar nú þegar til að
æra réttritun og málfræði ísleníkrar
tungu. svo aflifun “Winnipeg íslenzk-
unnar” geti framfarið sómasamlega.
En það eru lika meira en 15000 góðir ís-
lendingar hér í landi til að styðja að
þessu verki. Kennslulaun S5.00 fiá
nemanda, fyrir 60 tíma. Nánari upp-
lýsingar um kennsluna verða umsækj-
endum gefnar hja
K. Ásg. Benediktssyni.
350 Spence Street.
SKRIFSTÖRF.
vill fá fleira en ritgjörðir um svona
löguð málefni, enda Þó þær geti ver-
ið góðar með. Fg er sjálfur „van-
trúarmaður", það vita flestir sem
þekkja fmig, og mér kemur ekki í
hug að leyna því, því það er engin
uppgerð. Eg gæti reynt að Ijúga að
öðrum, en að sjá fum mér get eg
ekki logið, og til þess að bera til-
hlýðiiega virðinga fyrir minni eigin
skoðun verð eg að standa við hana.
En um leið verð eg líka að taka til-
lit til þeirra sem hafa aðrar skoðanir
en eg, og það ætla eg að reyna að
gjöra, eins lengi og mjer endast
kraftar til.
Að endingu vil eg óska þess, að
Ielendingar hættu að atyrða hver
annan fyrir privat trúarskoðanir.
Látum þá stæla um kjarna trúar-
skoðananna, og ávíta menn fyrir
misbrúkun þeirra—það er mannlegt,
en hitt er ómannlegt.
Eixar Ólafsson.
Lestu þetta og svaraðu því strax.
Album med 100 ágætum myndum af
fegurstu stöðum heimsins. Verð aðeins
50c. Ljómandi brjóstnál og íslands eða
Canadafáni fyrir ein 10 cents. Ait þetta
fyrir ein 50c. ef peningar eru sendir með
pöntuuinni. Eg borga tíutningsgjald.
J. LAKLANDER,
Maple Park Cane Co. Ili. U.S.A.
Islending'ar !
Þegar þið komið til Pembina, þá
munið eftir þvi að þið fáið þrjár góðar
máltíðir á dag og gott og hreint rúm til
að sofa i, alt fyrir $1.00, á
Headquarters Hofel,
II. A. llnrri'l, eigandi.
Perabina, N. Dak.
Auglýsingar samkvæmt nýjustu og
arðsömustu aðferð í þessu auglýsinga
andi (Ameríku), tek ég að mér að semja
íka sendibréfaskriftir, hreinritun og
yfirskoðun reikninga m. fl. Ritlaun
sanngjörn.
K. Ásp(. Benediktsson,
Member of the U. S. Dist. Bureau and
the Canada & U. S. Advert. Agency.
Chicago & London, Ont.
Viltu eipast ur?
6n V ð seljurn þau með svo
35 »»it* 'águ verði.að það borj,-
Mj Lftorci ar sig ekki frrir þiir að
íiV?1 vera.úrlans. Vrð hðfum
þau af öllutn f-tærðuni
og með öllu lrtgi. En
við nefnum hér að eins
! tvær tegundir.
EnoiNeða VValtham
I úr með besta gangverki
r og lokuðum kassa.held-
ur ágætan tíma. fallega
útgrafið, Dueber kassi.
mjög vel guflþvegiö,
rndist að eilifu, kvenna
ö eða karla stærð. Viö
3RE skulum senda þér það
i»S T'tT casc með fullu levh trl að
tíSk?™IS|l|,skoða það náhvæudeira.
Ef það er ekki alveg eins
ogviðsegjum. þá sendu
það til balta. Það kostar
þig ekkert. Ef þú ert á-
nægður með það, þá borg
aðu express agentinurn
buvðargialdið og $>6.50.
4 yfrwrwyW Úrí lokuðum kassa,
fallega útskornum. bezta
gangverk. hvaða stærð
sem er, vel gullþvegið (14k), lítur út eins
og $10 gullúr, gengur alveg rétt. Viö
sendurn það til Fxpress Agentsins þíns
og leyfum þér að skoða það —sömu skil-
málarnir sem við sendum öll okkar úr
með —og ef þú ert ánægður með það þá
borgarðu honum !§ií.iT5 og flutnings-
gjaldið.
Ef þú vilt taka orð okkar trúanleg
og seridir periingana með pöutnninni, þá
fylgir mjög falleg keðja moð úrinu og
við borgum flutningsgjaldið, fyrir sama
verð og nefnt er hér að ofan.
Royal MaMfaclirini Co.
334 DEARBORN ST CHiCAGO, ILL.
VÉR VERZLUM MEÐ
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
HARÐVÖRU,
STÓR,
BLIKIýVÖRU,
GLERTAU,
SILFURTAU,
MÁL, OLÍU.
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
.♦
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦
*
*

Og yfir höfuð alt það scm uenjuiega er selt í beztn harðvörubúðum.
Komíð við í búð vorri. Verðið á öllum hlutum er sanngjarnt.
JAMES ^ROBERTSON, |
528 flAIN STREET. j

Stórkostleg kjörkaup á Loðskinna-fatnaði bjá
C. A. Gareau, 324 Main St.
Lesið eftirfarandi verðlista. Hann hlýtur að gera ykkur a“veg forviða.
GRAVARA.
Wallbay yflrhafnir...........$10.00
BufFalo “ $12.50
Bjarndýra “ $12.75
Racun “ $17.00
Loðskinna-vetlingar af öllum teg-
undum 0g með öllum prísum. Menn
sem kaupa fyrir töluverða upphæð
í einu, fá með heildsöluverði stóra,
Gráa geitaskinnsfeldi.
TILBUIN FOT.
Stórkostlegar byrgðir.
Allir þessir íatnaðir eru seldir
langt fyrir neðan vana verð. Lítið
yfir verðlistann 0g þá munuð þér
sjá hvílík kjörkaup þar eru boðin.
Karlmanna-fatnaður, Tweed, alull
$3.00, $3.75, $4.00, $4.75, $5.00
0g upp.
Karlmanna-fatnaður, Skotch tweed
$5.50, $6.50. $7.00, $8.50, $9.00,
$10.00 og upp.
VERDLISTI.
Framhald.
Ivarlmann buxur, tweed, alull 75c.
90c., $1.00, $1.25, $1.50, $1.75
og upp.
Fryze yfirhafnir handa karlmönn-
um, $4.50 og upp.
Beaver yflrhafnir fyrir karJmenn,
$7.00 og upp. — Ágæt drengjaföt
fyrir $1.50, $1.75, $2.00, $2.25.
Takið fram verðið er
þér pantið með pósti.
Af þessum verðlista getið þér dæmt um, hvort eigi muni borga sig að verzla við mig.
Pantanir með póstum rj/V* I I Mllki . Gylt Skæri
afgreiddar fijótt og vel. V./. . \Ji f\ I V L— /\ . 324 MAIN STR.
BLUE STORE.
434 MAIN STREET.
$ 10,000
Við megum til með að fá $10.000 í peningum fyrir vissan dag; sama
hvað það kostor,—við megum til með ab hafa það. Og við SKULUM
hafa það. Til þess að geta það hljótum við að selja n jiig ódýrt. Skoðið
efcirfarandi verðlista, þá munið þið sanníærast um að við meinurn þetta.
BUXUR 50% ödýrari en hjá öðrum I bænum.
ALKLÆÐNAÐIR fyrir karlmenn 40% ódýrari en hjá öðrum.
KARLMANNA FUR COATá frá 12 til 55 dollara.
KARLMANNA FUR LINED COATS á 18,50 til 90 dollara.
KVENMANNA FUR JACKETS 12,50 til 48,50 dollara.
► Og alt eftir þessu.
The Blue Store.
Merki, Blá stjarna. 434 Main Stieet.
A. Chevrier.
Spunarokkar!
Spunarokkar!
Spimarokkar
pftir hinn mikla rokkasmið Jón sá..
Ivarsson. sem að öllu óskaplausu smíð-
ar ekki fieiri rokka í þessum heimi.
Verð : $3 00, með áföstum suældu-
stól $3,25. Fást hjá
Ennfremur hefi ég norska ullar
kamba sem endast ura aldur og ætí ef
þeir eru ekki of mikið hrúkaðir. Þoii
kosta einungis einn dollar.
Þessir liafa kainba til sölu fyrif mig:
Stephan Oliver, West Selkirk; Thorst.
Borjifjorð, Geysir; Thorst. Thorarinson,
í Búð A. Friðiikssonar, Winnipeg. —
Agenta vantar alstaðar hórnamegin á
þessum hnetti.
G. Sveinssyni,
131 Higgen Str.. Winnipeg.
Fyrir Hatidirnar
seljum við allar tegundir af víni með
óvanalega lágu verði, svo sem
SPÍRITUS,
ROMM.
BIiENNIVÍN,
WHÍSKEY, o. fl.
Einnig höfum vér það sem kallað er
NATIVE WINÉ,
ljómandi dryKkur, fyrir 25c, pottinn.
E. Belliveau & Co.
620 Main Street.
$40
ANNUAL
EXCUR5I0NS
til allra staða í Austur Cám da fyrir
vestan Moutreal. Til staða fyrir austan
Montreal tiliölufega jafnlágt faigjald.
Farbróf verða seld frá C. til 31. Den.
Tíu dagar leyfðir til ferðarinnar austur
og 15 dagar til baka. Fai bréf gild fyiír
ÞRJÁ MÁNUÐI frá scludegi, og fram-
lenging á þeim veitt ef um er beðið.
Menu geta kosið um bvaða braut sem er
TIL - =
EVROPU.
Farbréf seld með sérstaklega lágu ve ði
og sérstök hlunnindi í sambandi við þau
CALIFORNIA
EXCURSIONS.
Farbréf með lægsta verði aðra eða báð-
ar leiðir til Kyrr«hafsins(og allia staða
í Californiu. — Umboðsmenn Northein
Pacific félagsins gefa allar nánari ui.p-
lýsingar, munnlega eða skritíega.
H SWINFORD.
Aðal-agent - Wiuuipeg.
E 0 Ford ^
U. IVlUj WINN1PEGi
er nýbyrjaður að verzia með
Leirtau og Glervarning,
og langar hann til að fá að sjá Is-
lendinga i búð sinni og lofar að
gefa þeim betri kaup en nokkur
annar í bænum getur gert á sams
konar vöru. Muniðeftir númerinn
819 Maln Street.
Béttfyrir norðau C P.R. járnbrautina.
ZEL Gr. FOED.
Bezta vínsöluhúsið
Paul Sala,
eftirmaður H. L. CHAR0T,
513 Main Street 513
Gegnt City Hall, Minnipeg.
Beztu berjavln og áfengi.
Bezti spíritus.
Bezta Whiskey
í Manitoba.
PAUL SALA,
513 Mata Str.
Manhattan Horsc and Cattle Food
er hið bezta þrifaU^ur hai.da gLIJUm\
Tilbúið af R, H. P^? Winuipeg. Aian.
Mr. Gunnar Sveinsson mælir með
þessu gripafóðri.
Nar T tíiei rn Pacific :e table B'í
MAI.Y LINE.
Afrr. 1 OOh 7 55a 5 15a 4,15« 10.20p l,l5p Arr. 1 30ji 12 Ola ll,00a 10 55« 7,30a 4.05« 7 80« 8.30« 8.00« 10 30« Winnigeg Morris Emerson Pembina Grand Forks o pg J unct Duluth Minneapolis St. Paul Chicago Lv 1 .U5| 2 321 3,23p «.87i 7.0ðp 10.45p 8.00« 6 40« 7.15« 9,35, Lv 9.30« 12 Oip 2 45p 4 I5p 7 i 5p 10 30p
MORRIS-BRANDON BRANCH.
Arr. ll.OOa 8 30p 5.15p 12,10a 9.28a 7.00a Arr. l,25p U,50a 10,22a 8.26a 7 25a 6 30« Winnipeg Vorris Miami Baldur Wawanesa Braudon Lv 1.05p 2 85p 4.00p 0.2Op 7.23p 8 20p Lv 9 30p 8 30a 5 15a 12. lOp 9 28p 7 OOp
PORTAGE LA PRAIRIE BRANCH.
Lv. 4.45 p.m 7.30 p.rn Winnip«2 Port laPi a;rie Arr. 12 55 p.m. 9 30 a • •
C. S. FEE, H. SWIT
^ F ea.Paas, Ag.J3t.Paul,