Heimskringla - 23.05.1907, Qupperneq 3

HElMSKRINGtA
Winnipeg, 23. maí 1907
3. bliii,
Notkan Níl-árinnar
ICngin á í hieimi er víöirærari,
eöa almennara þekt meöal sið-
aöra þjóða, hekiur en Níl-áin á
Egyptalandi. þar var vagga liinn-
íx fornu þjóðmen/ningar. þegar
Egyptar tneð speki sinni lyftust
höfuð og herðar yfir menuingu
annara þjóða. Áin Níl er sú
lengsta í heitni í tiltölu við breidd
hennar, og þó ótrúlegt megi virð-
ast, þá er því samt svo variö, að
það eru að eins fá ár síðan upp-
tök ár þessarar voru uppgötvuð
eða á vitund útlendinga. Áin renn
ur um þurlendi, þar se<m enginn
gróöur væri enn þann dag í dag,
eí ekki væri fiyrir vatnsveitu úr
ánni. þetta vissu forn Egyptar og
þess vegna tilbáöu þeir ána sem
einn af guðum sínum. Síðan
Egyptaland laut yfirráðum Breta,
hafa mennveitt Níl-ánni nteiri eft-
iertekt en nokkru sinni íyr. IVíenu
hafa séð, að nota mátti vatn úr
heinnii til að veita yfir stór land-
svæði meðfram henni og gera þau
að frjósömu landi. Assoaa stiflu-
garðurinn hefir veriö gerður þar i
þessum tilgangi, og heíir gefist
V«I, og er hann þó ennþá ekki full-
ger. Stjórn Egyptia er að láta
vinna að hyggingu hans undir yfir-
umsjón brezkra mánnvirkjafræð-
inga. Einn þeirra er A. W. Robin-
son, i Momtreal, Can., sem unnið
hefir að slíkum stórvirkjum viða
um lönd, þar meö viö Ganges
fljótið á Indlandi. þessi maöur
fór til Egyptalands í nóvember sl.
til þess að gera áætlanir um
kostnað aunara virkja þar eystra,
og til að athuga farveg árinnar.
Nú er hann nýkominn úr þessmn
leiðangri. Hann segir, að nú sé
alt vatn úr Níl-ánni n-otað tif að
veita á landið umhverfiis. Yfir 3
mánuði ársins er engum dropa af
áarvatninu leyft að renna til sjáv-
ar. það er alt notað til vatnsvei-t-
inga. Assoan stiflan er 530 mílur
fyrir ofian Cairo, og er það aðal-
stíflan í ánni. þegar lágit er í ánni
er vaitnsmiegn henniar lekki nægi-
legt itil 'þess aö veita á landið,
nerna að litlu leyti, og stjórnin er
nú að gera- gangskör að því, að
auka vatnsmagmið, en það er
vandasamt verk og krefst beztu
krafita og þekkingar hæfiustu og
rieyndustu manmvirkjafræöimgai. —
Örðugasta viðfangsetfnið þar er að
betizla ána svo, að hún fiáá greiðan
farveg gegnum afarmikla flóa, sem
eru á leiið hennar í Mið-Afríku.
þessir flóar, sem eru skamt fyrir
norðan miðjarðarfinu, eru þús-
undir ferhyrningsmílna að ummáli,
og á þessu svæði dreifist viaitnið
úr ánni úrt í flóana', og gufiar upp.
Á þann hátt tapast í þurkaárum
alt að helmingi vatnsmagnsins.
Til þess nú aö koma í veg íyrir
þessa miklu vatnseyðslu, er stjóru
in að láita gera beinan, velgerðan
farveg fiyrir . ána að remna í gegn-
um alt þetita flóasvæði. það var í
þeim erindum að kanna alt þetta
svæði og gera áætlanir um kostn-
aðinn við að grafa ánni fiarveg
gegnum það, að þessi Montmeal-
maður hefir verið að starfia í vet-
ur. Hann hefir fierðast gegnum alt
þeitta llóaflæmi og kannað vatns-
botninu allstaðar, þar sem nauð-
synlegt var. Nú er hann að útbúa
áætlanir sínar um kostnaðinn við
þetta væntaniaga stórvirki, Hann
fullyrðir afdráttarlaust, að þegar
verkinu sé lokið, þá verði búiö að
þurka upp 5 millíónir ekra af landi
sem nú er undir vatni, og gera
þær að írjósamasta lakurlandi, —
miklu frjósamara em jafnstór blett
ur nokkurstaðar annarstaðar, sem
hanu þekki til.
H-erra Robinson sagði, að á
Egyptalandi fiemgist ekki að eins
rneiri uppskera af hverri ekru,
hetldur emn í nokkru öðru landi
mndir sólunni, heldur mætti ednnig
fiá tvær til þrjár uppskerur á land-
inu á sama ári. Robinson fierðað-
ist með gufuskipi 800 mílur vegar
upp frá Karthum borg, og segir,
að þétt bygð sé meðfram ámni
beggja v'egna á allri þeirri ksiið. Á
þessari feiö allri er áin firá 2 til 10
mílur á breidd. það er í dal þedm,
sem áin rennur eftir, sem lamdið
er sérstaklega frjósamt. En út fft.
til beggja hliða eru hitiar alkunnu
sandauðmr, þar sem ekkert vex
og engin mannleg vera getur búið.
Jiafnved í dalnum halda bændur
viinnumemu svo þúsundum skiftir
til þess að dæla vatni úr ánnii til
þess að vökva með löndin sin.
Vinnulaun eru lág, en kostniaöur
við þetta verður samt afiarmikill,
°g þó græöa bændur vel á land-
bánaðinum.
( Ibúarnir á Egyfitalandi segir
Robinson að séu iðjusamir menn,
en í Soudan béraðimi sé fiólkið
þvert á móti, latt og firamfara-
laust. þeir hafia enga hugmvnd
um, hvað það er að vinna, og
I telja Evrópumenn hina mestu
heiimsking.ja. Samt var sú undan-
tekning, að þeir sem bjuggu í og
umhverfis Kartoum borg voru
skynsamir iöjuinemn og móttæki-
lergir fiyrir mentun.
það eru liðin 8 ár síðan Egypt-
ar lutu valdi Breta, og á því tiinæ
bili befir landið tekið undraverð-
um breytingum. Áður mátti svo
heita, að þt.r byggi villiþjóð, en
nú er þar lög og regla í bezita lagi.
Iðnaður er víða kominn vel á veg.
í bænum Obdurman eru 60 þús,
íbúar, og nú er sá ibær einn hinu
hreinlegasti og fiegursti, sem hægt
er að lfta í nokkru landi. Gripa-
rækt, kornvrkja og aldima geb*
þar góðan arð, sömuleiðis sykur
og haðmullarrækt. Stjórn öl! er
þar í höndum Egypbalandsniar.næ-
sjálfíá. En Bretar hafia þar ern-
bættismenm eða iimiboðsmenti, sem
eru nokkurskonar rágjaifar stjórn-
arinnar og skipa fiyrir eða gera*
tillögur um frainkvæmdir í iðnaði,
listum, mentamáhim og yfir höfufí
öllu því, er verða megi landsbú-
um til gagtis og sóma.
.----•------.
HYDE PARK, WINNIPEQ
| ANDEIGN þessi er innan bæj-
artakmarkanna og Broad-
way og St. John’s strætisv.
renna framhjá henni á hverjum 3
mínútum. Landeign þessi verð-
ur að seljast innan takmarkaðs
tíma. Þessvegna eru þar Lóðir
pi ósentum ódýrari en
aðrar lóðir í nágrenninu.
Skílnfálar : —
1 út í liönd, eftirstöðv-
1T ar á 6, 12, 18 og 24
mánuðum—eða mánaðar-
lega.
• •
Torrens Title.
SHERBROOKE ST
jy^AIN STREET er Asphalt-að
fram hjá eigninni. Kaup-
ið yður heimili á skemti*
legum stað. Búð.r, Skólar og
Kirkjur eru í nágrenninu.
Inkster Ave, er 90 feta breið
og Lansdowne Boulevaid er 66
feta breið.
Lóðir seldar undir bygginga
takmörkum alt að Parr Street.
Lóðir 115 og 130 fet að bakstrœti.
Borgið niður það sem þér
getið. Framtíðar borganir eftir
hent1 gleikum yðar.
Torrens Title. '
Hygnir menn kaupa eignir innan takmarka borgarinnar, — því ekki að kaupa lóðir í HYDE PAIÍK, Þar sem
strætisvagnar renna hjá á hverjum 3—5 mínútum. Kaupið NU og njótið gróðans af verðhækkun landsins.
SKRIFIÐ, TELEFÓNIÐ, EÐA FINNIÐ SÖLU-UMBOÐSMENN :
W, J. GHRISTIE & CO.
UIVIOIV BAIVK BUILDIIVG
TELEFOW
4114 OO 4115
188 SÖGUSAFN HEIMSKRINGLU
kunningja, íreir.ur en siem kærasiba yðar. Ég er or^~
inn þreyttur á þessu”.
“Og viljið losna við þessa ónota hlekki", sagði
Díana kuldalnga.
“É< hcfi unnið fiyrir yður ains og Jakob fiyrir
Rakel", sagði hann, “ár eftiir ár, virt yður og til-
beðið, eins og Pcrsar sólima, sem eir o£ björt augutn
þeirru, og þetta eru luund.ni. J>ér hriivdið mér burt,
án nokkurrar vorkunnsemi. Máske þér hafið kynst
einhverjum, sem þér tiakiö firam vfir mig?”
“HÍífið mér við lýsinigumiii á þýstarfi yðar, þér
hafið svo oft aukíð mér lettðindi mieö henni. Séuð
þér ekki ánægður tneð miiig og inína hegðun gagn-
vart yður, þá eruð þér laus allra mála við mig ;
það trniu lika bezt”.
“Ég bið ekki ttm frielsi mitt", sagði Tentatnoor.
Hve lengi hefi ég ekki vierið trúlofaður yöur, og
hvertvig farið þér m»ð mig ? Ég vdl, ég beimta, að
þcssi langa trúlofun e,ndii tneð hjónabandi, og að gift-
ingin fari fram innan mánaðar”.
Lafði Díana roðnaði lítið eitt.
“Lávarður Tentatnoor, þér glevmið við hvern
þér talið. þér haldið þér séutð í Tyrklandi. í öll-
itm öðrutn lór.dum hefir kvennfólk fulla beimild til
að taka þátt í nær ákveöa skal gifitingardag. Ég
fyrir mitt leyti ætla ekki aið gifta mig innan mánað-
ar. ef þér viljið það endilega, þá verðið þér að fimna
yður konuefni aiinarstaðar".
“þér elskið firelsið", sga*ðd lávarðurinn háðsl-ega.
“þér eruð díiðurkvendi, sem hafið þá einu lífsstefin'U,
að h.-vna að yður karlmietin’’.
“Hvern hefi ég hænit að mér og gert ófarsælan ?
Ég hefi fengið giftingartilboð í tugatali, við það gat
iég ekki ráfiið, tr. alldr menn, sem ég hefi neitað, hafa
t'l þessa tíma verið vinir mínir. Ég hefi verið köld
SVIPURINN HENNAR 189
gaguvart yður, en éig hefi ltka verið köld gagnvart
öl.tiin öðrum".
“þer :egist ekki vera daðurkvendi. Geitiið þér
sannleikanum samkvæmf staðhæfit, að þér hafið ekki
í gærkvöldi dnðrað við þetta nýja samkvætnisljón,
þi-una íeröalai.ig frá Tartaríinu, Basil Tempest?”
Lafði IHana stokkroðnaði.
■E.g hei. ekk, kjörið yður fyrir skr ftaíöður, lá-
varður letttamoor. Ég viar kurteis við þentta
mikl 1 luaun, meira ekki".
“Kallið þér það eingöngu kurteisi, að eyða hc.llt
stuiidu til ab 'tala vdð hami ? Nei, a£ því haitn er
frægur tt.aðut, langar yður til að láta hann Nvp’a
kué fyrir ýður. Og hver er hann svo ? Hv.ið \ ia
menn annp.ð nm hann en að hann er fraegur fierða-
maöut ? Af hvaða ætt er hann ? Máske hann sé
iðnaðarmaims sonur O'g hiann hafi tekið séc þetta
nafn, : fiátti orðtitn —"
“1 fám orðum”, greip Díana fram í, “að hann
sé fjárglæframaður, frígefinn hegningarhússiimur eða
fl'ikkari. Ég dáist að tttiannþekkingu yðar, láviarð-
ttr, en þó held ég að mín sé eins góð. Ég sá str.ax,
að hann er mikilmenni, Leiðarlegur maður, sem ekki
talar ilt um aðra, og ég er viss um, að hann gengur
ekki undir dularnafm. þa'ð gerir emjgan másmun,
hvar vagga hans he'fir staðið".
“þér eruð reglulega ákafar hans vegna. Máske
að daðitr yðar hafi aðra og dýpri rót, en vant er, í
þetta Sinn", sagði lávarðuninn með aftrýðisvonsku.
“Ég sé, að þér Iieggið mikinn og ódulinn þokka á
hatin, og því krefst ég þess beiniltnis, að þér hæbtið
við alt daður, og að giftingu okkar sé hraðað eins
og hægt et'. Ég vil ekki bíða lengur, hún verður að
frainkvæmast, c.g þír verðið og eigið 'að ákveða gifit-
ingardaginu".
Afbrýðin kom lávarðinu'm til að segja þetta í
190 hÖGUSAFN IÍEIMSKRINGLU
skipalidi róm, en lafðd' Díana var ekki viðbúin að
hlýða.
Hún stóð upp af stólnum við gluggann og gekk
til l.ans, dró dvmantsskueytta hringinn af fingri sín-
uttt, og lé-t itann detta í lófa lávarðaríns, án þess að
segj 1 eitt orð.
“Hvað á þttta að þýða, Díana?”
“b relsi yðar, lávarður, og mitt líka. það þýðir
að þér hafið enga heim'ild til að kvelja mig lengur
tneð afbrýði yðar. Giftingunni hefi ég fnestað af á-
stæðum, seni yður eru jafn kunnar og mér. Frá
Jxesáari stunclu er trúlofun okkar hafin".
“Og alt á að vera búið á milli okkar?”
“Alt, lavarður, við erum ekki lengur trúlofuð, en
við yetum ve-tið vin,r, eif þér viljið”.
Lávatðtir Tentamoor hló háðslega, og ætlaði að
fara aö atyrða lafði Díönu, þegar dyraklukkunni var
hringt.
I.itlu síðar fylgdi þjónninn Basil Tempest inn í
salinu.
Lávarður Tentamoor lét hringinn í vasa sitin, og
ásecti sér, að sleppa ekki Díönu í hendurnar á Tiem-
pest.
Tempest v'í.r alvanlegur og kurteis eins og vant
var, hann sá þtgar, hvernig sakir stóðu, en lét ekki
á því bera.
Lafði Díana heilsaöi Tempest brosandi, en það
sárr aði Teuiamoor.
“það gltður mig að sjá yður hjá mér, berra
Tempest”, sagði lafðin. “j>aö var vel gert af yður
að gleyma mér ekki”.
Tenipest sví.raðd þægilega og svo heilsuðust þeir,
ksppinautartiir, en mjög kuldalega.
Lafði Diatta leiddi satn'talið sitraix áð fierðum
Tempests, og bað hann að segja sér eitthvað um
SVIPURINN HENNAR 19*
þær, hann gerði það, og fórst það vel. Tontainoor'
hlýddi á með háösglotti.
“Hr. Ternpest”, sag.ði Díana, “ég dáist að jx'ssir
feikndjarfa hugrekki, sjálfisafneituninni, óttafeysimu og
uml.yggjunni fvrir vísitvdunutn. En, þó að ég efskk
ekki lar.da tnim sérlega mikið, þá hefiði mig í yðac
sporum langað itil að sjá þá við bg við”.
“Mig ’.angaöi aldrei til að sjá landa mína”, sagði-
Tetr pest, “enda voru lítil líkindi til þess. Landar"
ok«.-r, setti ficrðast, valja alt aðra vegi. þessi árim,
seit: ég htfi verið buntu, hefi ég fiáa lainda séð, og át
leiðinni hiugað afitur, gerði ég mér ekkert fiar um afS
umgangast þá. Að ieins einn Landi minn, sem var5
iner samferða frá Giemia til MarsedJle, féll mér vel »
geð, lávaiður Clynord héit hann. þér þekkið hann
tnáske ?”
“Ég þekti móður hans”, svaraði Díarua. "Hi'm
gifti sig í scinna sinni 'mieð oíursta Monk. Lávarður
Clynord gifit. sig, en miisti konuna því nær stræx”.
“ITat.n sagði ni'ér, að hattn hefði mist konu sína,
Og efitir háttsemi hanis að dæma, hélt ég að hanti
tregaði hatia sáxt”, sagði Tempest.
“Já, hann tregaðá hana. Hann var áður trú-
lofaður fröken Monk, stjnpsystur sinui, en þeim bar
eicthvaS á milli, svo ekkert varð úr giftingu þeirraw
Hann íór síðan til Noregs og^»aðan til Hiehridanna,
og varð þar ástfanginn í stúlku, sem bann itók tmð
sér heiin og giítist. Hún var kjörbarn prestsims þar
og alin upp sen; hefðarmey".
“Sorgleg saga”, sagði Tempest. “það er ekkí
skynsatniegt, að taka klatbablóm og gróðursabja þa5
í vermireit”
“Laíði Welty hefir sagit mér”, ságði Díana, “aí%
framkomr. helir.ar hafi verið góð, betri en búasC
mát’ti við af fiskimiannisdóttur firá St. Kilda”0
Tempest fölnaði ailt í einu.