Heimskringla - 06.06.1907, Qupperneq 2
SVinnipeg, 6. júní 1907
SdmarmAlablað heimskringlu
ŒTTJARÐARÁST.
Eftir L. Ó. A.
o)o<c O) ox > >o<c Vjó íc mmmm
I,
J>aS var yndislegur haustdagur, j
*álin skiedn í hedði, og hressandi
*>estianvindur lék um dalinn græna,
*em breiiddi sig svo laöandi á milli þ^ytt á þessari tilveru, engsnn
skilur mig, og ég stend ein uppi
í meö skoöanir mínar, allir hafa
um alt af sagt hvort öðru hugs-
anir okkar”.
"Ég er þreytt”, svaraði liún r,-
þolinmæðislega. “Ég er áauð-
^fjallshlíðanna. Eftir miðjum daln-
tim rann silfurskær, straumhörð á
iil sjávar. Hún kom dansandi nið- svo ^’kið að gera,
*ir aif háum stalla innst í dalnum,
og kunnigierði komu sína með djúp-
að hugsa um
hversdagslífið, ástir hjónabönd,
eöa þá það, sem er ennþá verra,
niðandi söng, um leið og hún “atsritið óhjákvæmilega, sem eyöi
anyndaði háan hvíttreyöandi foss, ! i'eggur
setn gliitraði með öllum litum regn- j matlna >
bogans, og var yndi allra dalbúa.
þennan daig, í litlum lundi við
fætur fossins, finnum vér þann af viðhaldið Hfskrafti mannanna, án
líf svo margra ágætis-
ég þrái þann vielgerða-
mann mannkynsins, sem uppgötv-
ar edtthvert það efnd, sem getur
dalbúum, sem oftast hlustaði á
binu dularfulla söng hans. það er
ung stúlka, sem liggur iátlaust og
ynddsiega í grænni laufbrekkunni,
hútx er á hvítum, niðurskornum
kyrtii, og ljósbjartir, hrokknir
lokkar liðast niður með rjóðri kinn
hennar og falla ofan á grasið. 1
krittg um andlÍTÍð er sem umgerð
af ofur-smágerðum hrokknum lokk-
ttm, og í hárinu hefir hún sveig af
Wómum úr brekkunni, hún hefir
vertð að flétta annan, en nú er
sem hún hafi gleym't því, hún held-
-ur enn á honum(í hendinni, en með
svo föstu taki, að öll smágerðu
blómin eru sundurkramin. Svipur
heunar er óþreyjiifullur og ennið
hrukkað.
“Sæl nú, þóra, hvað gengur að
þér ? Af hverju ertu svona súr á
svipinn?” sagöi glaðleg rödd á
bak við hana.
“þú Lér, Gunnar! Komdu sæll,
ég bjóst ekki við að sjá þig núra.
Af hverju ertu ekki á sjó í dag?”
svaraði þóra og reyndi að brosa.
“þú ert ekki sérlega kurteis,
að svara spurningu með spurn-
dngu, en af því mér sýnist liggja
svo *Ua á þér, þá ætla ég ,að svara
þér fyrst”, sagði Gunnar hálí
gletitudslega. í .gærkveldi var storin-
tir, eins og þú vieist, og við pabbi
vonttn langt fyrir, utan tanga, þeg-
ar hann skall á ; við þurftutn að
íaka á öllu, sem við höfðum i:1,
til að komast í land, ég pat't.tði
segHð, en pabbi stýröi. 'fvviv.tr
*ló vindinum svo illa í segltð, að
lá við, að ibátnum hvotidi, m «.kK-
«r tókst samt að rétta við. í’anbi
þoldi samt iekki hrakninginn, svo i
dag er hami lasinn, .n ig ...... ja,
«g er bér, þú getur dæmt tim þa?
sjálf., hvort ég muni vera 1 is.tn ’.
Unglitigtirinn beinvaxni stóð tvn-
r'étititr frammi íyrir þóru. Húu
borfði á hann með sýnilegri á-
nægjtt, og reyndi að bæla niður
geðshræring þá, er hún komst í, er
hann sagði henni frá hættunni, er
bann hafði verið í.
“þótti þér vænt um hafið það
angnablik ?” spurði hún, og reyndi
•að tala hraustlega, en röddin titr-
aði.
“Já”, svaraði hann stilliléga,
“meir enn nokkrtt sinni áður. 1
gær sá ég það enn tignarlegra enn
nokkttrntíma fyrr. I.itli báturinn
okkar var sem fys á öldutoppun-
ttm. Hviersu smáir og vanmáttug-
ir viér miennirnir erttm í saman-
bttrði v.ið hið ómælanlega haf! Kn
hversu máttugur og óendanlega
tnikill hlýtur hann ekki að vera
sem stjórnar ölltim hinum ægilagu
iiáttúrukröftum! Og þess vegna
fanst mér ég öruggur geta trúað
homim fyrir mér, þó hann í gær
bufði látið hafið verða hinstu
hvilu mína”.
Aítur titraði hin ttnga stúlka,
en Gunnar tók ekki eftir því, hann
kratip niður við hlið hennar og
horfði á fossinn. Loksins loit hann
•upp hálf-brosandi og sagði :
“Nú verður þú að svara minni
spurningti. Af hverju liggur svona
ílla á þér ? Um hvað varstu að
hngsa, þegar ég kom ?”
“Ekkert gieðfelt eða sl^emtilegt
efni”, svaraði hún hægt.
“Segðu mér það, þóra, ég er
seskuvinur þinn bez.ti, og við hóf-
þess þeir þurfi að troöa sig fulla
af líkömum deyddra dýra í ýmsri
mynd, ég veit það tekst fyr eða
seinna. Og þá kannske mennirnir
gefi sér tíma til að taka eftir feg-
urð náttúrunnar í kring um þá”.
Augu hennar tindruðu og kinn-
arnar brunnu. Vinur hennar hlust-
aði á hana niðurlútur, alt í einu
leit hann upp og hló háan, glað-
legan hlátur. þóra horfði á hanu
hissa, svo smá-fölnaði hún upp,
þangað til andlit hennar vax eins
hvítt og kyrtillinn, sem hún var i.
“þú hlærð að mér, þú, eini vin-
urinn, sem ég hélt að mundi skilja
mig. Jæja, það gerir ekkert til, því
ég verð að venjast við aö vera án
hluttekningar þinnar ; pabibi hefir
afráðið að fara til Ameríku næsta
vor, og ég fer náttúrlega líka.
Hann heldur að við verðum ham-
ingjusamari í allsnæytunum f Ame-
ríku, heldttr enn við hiö stranga
og heilnæma uppeldi fósiturjarðar
vorrar”.
Hún talaði með ákefð, eins og
hún væri hrædd ttm, aö kraptarnir
mtindu svikja sig áöur en hún
gæti sagt alt, er hún ætlaði að
segja. Gunnar sat sem staini lost-
inn.
“þú að fara til Ameríku, það er
ómögulegt, þú mátt «kki fara;
fyrirgefðu mér að ég hló, ég ætlafti
ekki að særa tilfinningar þínar, en
þú hélst svo óvanalega langa ræðu
og komst svo sktítiiiega að orði”.
“Ég fyrirgef þér”, sagði þóra,
ttm leið og nún stóð upp, “en nú
verð ég að fara beim, það vissi
enginn hvert ég fór”.
“Allir vd'ta hvar þú ert, bérna
hjá fossiniim þíntim. þú getur ald-
rei íengið af þér að skilja við hann
og vini þína bér”.
‘Ég verð að fara”, sagði þóra í
lágum róm, “það er orðið svo
Iramorðið”.
Hún flý'tti sér í burtu og heim ;
hjartað biarðdst í brjósti Lennar,
og hún hafði eiinhverja tilfinndngu
eins og verið væri að kyrkja hana.
Én hún grét ekki. Hlátur Gunttars
liljómaði ennþá í eyrum hetuiar.
. “Hann hló að mér, þegar ég op-
inberaði honum mínar instu bugs-
anir”, hugsaði hún, “og ég sein
liélt að honum þœtti vænt tim
mig”.
Gtinnar lá einn efcir í lt.ndinum
við fossinn, alt sýndlst vera orðið
svo diimt og öniurlegT, þó sólin
skini ennþá og fugiax.i.r svngi und-
ir með fossinttm.
“Hvað á ég að gera?” sagði
hann við sjálfan sig. “þóra er aft
fara til Ameríku, og það lieilr alt
ítf verið mín innilegasta von, að ég
mundi eiinhvern dag geta beftið
hana að hjálpa mér til að vinna
ætlunarverk mitt í heiminum, sem
er að stuðla að framför ættjarðar
minnar ; en ég get það ekki ennþá,
ég er of fátækur. Ég veit að
mamma og pabbi mundu láta það
eftir mér, að fara til Ameríku, ef
þatt visstt að mér væri það áhuga-
xnál ; en ég má það ekki, ég hefi
helgað íslanidi líf mitt og krafta og
hvað hart sem það finst vera, þá
skal ég heldttr fórnfæra ást minni,
enn skyldu minni gagnvart fóstur-
jörðdnni”.
það voru þungir dagar fyrir
Gtinnar og þóru, það sem eftir
| var af baust'inu og veturinn næsti.
þóra hafði ætíð verið einræn og ó-
framfærin, og það var helst Gunn-
ar, sem gat íengiö hana til að
taka þátt í sk&mtunum ungling-
anna, en nú forðaðist hún hann,
og hrygði það hann meira enn
nokkuð annað. þennan vetur tók
þóra mjög mikinn þátt í skemtun-
um þaim, sem kostur var á, sem
vortt mest skauta-, sleða- og skíða
ferðir, og enginn hló hærra eða
sýndist skemta sér beit-ur en hún,
þó h'látur hennar væri of hviellur
tiil að geta verið eðlilegur. Gunn-
ar var uppáhald alls unga fólksdns
í bygðarlaginu, fyrst og fnemst
stúlknanna fyrir fríðleik sinn og
lipurð, og piltanna fyrir fjör sitt
og drenglyndi. En þenna vetur var
sem hann hefði gleymt allri kát-
ínu, hann vantaði oft í hóp þeirra,
og smátt og smátt vöndust þau
við það og söknuðu hans minna
og minna.
Loksins kom vorið. Seint í mai
ætluðu vesturfararnir að leggja af
stað. Vorið hafði verið óvanalega
lilýtt, og snjórinn var nærri allur
bráðnaður úr fjöllunum. þúsundir
silfurtærra lækja hoppuðu hlægj-
andi og snðandi niður hlíðarnar.
Alt var á ferð og flugi, náttúran
var að rísa upp og hrista af sér
vetrarokið ; litlu blómin gægðust
fram, hálf-feimin og brosandi, hér
og þar, eins og þau væru ekki viss
um hvort þau mættu koma strax.
Kvieldið áður en vesturfararnir
fóru af stað hafði þóra fariö upp
í lundinn viið fossinn til að kveðja
hann, hinn gamla vin sinn. Hiin
hafði ekki komið þangað síðaii
henni sinnaðist við Gunnar um
liaustið, en henni fanst h'ún ekki
geta farið nema að hlusta á söng
fossins eiinu sinni enn.
það var kyrt og fagurt kveld.
Sófin var nýhorfin bak við fjalla-
hnjúkana í vestinu, og kastaði síð-
ustu löngu geislunum upp á himin-
inn, daufum, rauðlitum, í kveftju-
skyni við fjöllin himinháu, sem af
lotningu fyrir drotningu dagsins,
hjúpuöu sig í þýölegri, dimmblárri
móðit og spegluðu sína “mæru
mynd” í sjónum spegilsléttum,
nema í V'estrinu, þar sem kvöld-
himininn bar fjöllin ofurliða, og
gylti sjóinn með glitrandi geisla-
magni. En það var likít Irin síðnríta'
kvieðja sólarinnar, srnátt og
smátt dofniaði alt ; bjarminn
vestrinu hvarf og myrkrið íærðist
óðum yfir. Stjörnurnar gægðust
fram hver á fætur 'annari og tindr-
uðu', gliitruðu og glönsuðu í djúp-
bláu himinhvolfinu, þessir “litlu,
hýr'eygu ljósdeplar”. þóra sat sem
töfruð í hvamminum og fylgdi hug-
fangin öllum þessum breytingum ;
hún hafði oft horít á só'lsetrdð með
áníégju í þessum stað, en í kveld
athugaði hún það eins og þetta
væri í síðasta sinni, sem hún
mund'i sjá það. Alt í einu hrökk
hún saman, nafn hennar var nefnt
ofur-þýðkiga við hlið hennar.
Gunnar stóð þar.
“Ég hefi verið hér síðan þú
komst hingað, en ég vildi ekki
truíla þig, ég viissi til hvers þú
komst”, saigði hann blíðlega.
“Ja> «g er alt af jafn heimsk”,
sagði þóra og hló gremjulega,
j “mér íanst ég maga til aö kveðja
fossinn og útsýnið héðan”.
“Ég heid engum dyitti í hug, að
kalla það haimsku, þóra, síst mér”
það varð þögn um stund.
“Ertu alt af reið við mig,
þóra?” spurðd Gunnar loksins.
“Ég er ekki reið við þig, ág er
aö -eins reið vift sjálfa mig fyrir að
geta aldrei verið eins og annað
fólk. þú veizt að allir, jafnvel
mamma og pabbi, kalla mig hjá-
rænu, af því ég finn meiiri ánœgju
í náttúrunni f kring um mig, held-
ur enn í ómerkilegn hjali og þýð-
ingarlausum skemtuniim”.
“Kannske þau hufi að nokkru
leytti rétt.fiyrir sér ; guð hefir skap-
að mennina þiannig, að þeir hafa
ánægju af aö skemta sér, og hann
ætlast til, að vér sétim öll glöð”.
“Ég sé miklu meiira af alvöru en
gleði í lífinu”, svaraði þóra.
“það er síðan þú afréðir að fara
til Ameríku, að skoðanir þínar á
lífinti hafa orðið svona dirnmar ;
ég lái þér það ekki, það er hart að
þurfa að skilja viö fósturjörðu
sína, fyxir þá, sem alska hana eins
og þú ; en ég veit þú kemur aftur
heiim”.
“þú segist vita, að ég komi aft-
ur ; ég hefi enga von um það sjálf,
mér finst ég vera að kveðja alt
sem bjart er og fagurt í seinasta
sinn”.
“Viltu lofa mér því, að koma
aítur Leám, þóra?” sagði Gunnar,
og sterki, karlmannlegi rómurinn
titraðd.'
“Nei, ég vii ekki lofa því”, svar-
aði þóra, “ég fylgi mömmu og
pabba, þar sem þau verða, þar
verð ég”.
Hún talaði hratt og með áka'a,
benni fanst svölun í því að ueita
honum um þetta, honum, sem
hafði hlegið að benn'i, 'pspnr Jiúu
var að trúia honum fyrir sínum
instu og helgustu hugsunum ; en
um k'dö og hún naut ánæcjuTUiar
af að særa hann, íann hún til sárr-
ar tiifinniingar inst í sínu eigi:i
hjarta. Hversu gjarnan hefði hún
ekki viijað segja : “Já, Gunnar, ég
skal koma afttlr, hvenær sem þú
óskar”. En hún var of stolt til að
láta hann kontast að, hversu vænt
heinni þótti nm hann, sem hafði
hana að athlægi.
Gunnar fylgdi henni heim. þau
töluðu lít'ið, bæði voru hrygg, og
þeitn fanst hvoru í sínu lagi sér
hafia veriö gert rangt til.
Næsta dag bar gufuskipið þóru
írá stTÖnd'um íslands. Hún kvaddi
alla viini sína og kunningja með
brosi. Innan utn hóp af hrærðum
ástviniim, er kvöddust í seinasta
getnr jafnast á við þægindi þau,
er þú ný'tur í Ameríku, ekkert
nema ást inína, og litla heimiliö
hérna á Fossi. En þér þótti alt
a£ svo vænt um Island, þóra ;
miér finst sern ég ef til viill gæti
orðið til. uppbyg.gingiar í mann-
íélaginu, ef þú vildir hjálpa mér.
Elsku þóra, ef þú segir nei, eins
og í lundinum forðum, þá veitir
þú hjarta mínu helsár ; ég lifi
þá ekki lengi til að vinna að
framför ætitjarðar okkar.
Fossinn gamii, vinur okkar,
sendir þér kveðju sína. Hann er
enn eins tignar- og göfuglegut,
eins og hann var fyrir sjö árum
síðan.
Öll framtíð mín er komin und-
ir svarinu er þú sendir mér,
þóra.
V'Etu koma heim ?
þinn elskandi,
Gunnar Hjálmsson”.
III.
það var yndiskgur haustda-nxr,
seint í ágúst. Gunnar lá einu i
lauíibrekkunni vdð fossinn. Hann sá
ekki íiegurð náttúrunnar í kring
um sig, hann gat.iekki hugsað um
neitt, nema h a n a. Liðugar tv.er
vikur voru liðnar síðan bréfift
hans fór. Skyldi hún viera búin að
fá það ? Hverju skyldi hún svr.ra ?
það hafði kostað Gunnar mikla
baráttu viö sjálfan sig, að skrifa
þóru þatta bréf. Foreldrum henn-
ar hafði gengiö vel í Ameríkn, og
voru nú vel efnuð. þóra hafði lært
sönglist, og var nú kennari í þeirri
grein, O'g hafði marga nemendur.
þetta alt vdssi Gunnar, og þess
viegna hikaði hann sér við að biðja
hana að koma og giftast sér.
Heíði þaim gengið illa og þau ver-
ið fátæk, þá hefði verið öðru máli
að gegna, þá hefði hann verið bú-
inn aö skrifa fyrir löngu.
sinn, var hún sú eina, er enginn sá
bregða, ekki einu sinni er hún
kvaddi æskuvininn sinn og leik-
bróðir, Gunnar. Fólk furðaði sig á
tilfinningarkysi hannar, en það
hefði máske breytt skoðun sinni,
ef það hefði séð hana nokkrum
stundum seinna, náiföla, mæna aug
unum fullum af tárum, uppá æsku-
stöðvar sínar, sein hún fjarlægðist
óðfluga.
II.
Sjö ár eru liðin síðan þóra og
Gunnar töluðust síðast við í lund-
inum við fossinn. Margt hefir
breyzt í dalnum, margír komið og
farið, fæðst og dáið, ien ennþá
syngtir fossinn sinn krafitmikla
söng og íorðar dalbúunum frá
dvala og aögerðaleysi miað eftir-
daemi sínu.
Gunnar hefir ekki látið bugast,
þó sól lífs lians sýndist hvierfa hon-
um. Hann er nú alvarlegur maður
í 'blóma lífsins. Hamingjan heíir
brosað við honum, og látið öll
fyrirtæki hans hepnast, sem er t-kki
svo undariegt, því þau voru öll
göfuig og góð, og hann vann að
þeim með þreki og stillingu. iHafið,
vinur hans, hefir auftgað hann, svo
hann, við sölu kirkjujarðanna í
dalnum, gat kaypt dýrustu jörðina
Foss, sam faðir þóru bjó á áður
en bann fór til Ameríku, og sem
fossinn, kunnimg’i okkar, tilbeyrði.
Faðir hans var dáinn, og hann bjó
nii með tnóöur sinmi á Fossi, en
hún var orðin gömul, og vildi
Alt í einu stökk Gunnar á fæt-
ur. þarma kotn pósturinn, ríðandi
sunnan götuna. En hvaða vitleysa
var í honum, það var engin von á
bréfi frá þóru ennþá. Pósturinn
var rétt aö fara frainhjá og beim
götuma, sem lá upp að Fossi, sem
var póstafgreiðslustaður.
“þórður! ” kallaði Gtinnar. —
Pósturinn sneri viö hestinum og
| beilsaði.
“Gerðu svo vel, að opna póst-
töskuna þína, og fieygja í mig
bréfunum mínum, mig langar til
að lesa þau liérna”.
“Ég held það séu ekki mörg
bréf, sem þú átt í dag, Gunnar.
Hér er eitt símskifcyti, og svo blöð-
in. það verður nóg handa þér um
stund, að Lesa ræðuna, sem Haf-
steiiui hélt, þegar þinigið víi r siitt.
þvílík rolla! og þvílík samsuða af
| ósannindum! ”
j Gunniar heyrði ekkert af því,
sem iþórður var áð segja. Fiann
j starði ieins og í leiðslu á sim-
skeyitið, sem lá í hendi hans. “það
j er frá hennd”, hugsaði hann. þórð-
ur sptirði iiann einnar eða tveggja
spurniinga, en fiékk ekkert svar, og
hélt af stað upp að Fossi, alveg
hissa á þesstt óskiljanlega heyrnar-
leysi Gtinnars.
Að lokum opnaði hann símskevt-
ið, hægt og með skjálfandi hendi.
Hvað skyldi hún segja ?
“Ég kem.
þín,
þóra”.
það var alt sem stóð þar. En
hversu mikla þýðingu hafði það
ekki fyrir hinn umga mann, sem
svo þolinmóðleiga hafði ttnnið fyrir
þessari gæfu sinmi, enn siem hafði,
samt sem áður, verið reiðubúinn
að offra henni á altari ættjarðar-
ástar sinnar.
gjarman að sonur sinn gifti sig, til
að léit' a af sér bústjórninni.
þessar voru orsakirnar til þess,
að Gunnar skrifaði þóru svohljóð-
’.ndi bréf :
an 11 arán
i
4
Fossi, 2. ágúst 19,...
Elskaða æskuvina: —
Ég vóna, að tíminn hafi slítt
yfir ranglæti það, sem þér fanst
ég gera þér í lundinum okkar
f'orðum, haustið áður ien þú
Córst til Ameríku. Ég skil aldrei
í, hvernig þú gast redðst mér svo
mikið, þó ég hlægi, þú sem viss-
ir hvaða gártingi ég var, en það
”ar mjög lærdómsríkur atburður
fyrir mig, því nú er ég orðinn
svo stiltur, að ég get lofað þér,
að það skal ekki koma fyrir aft-
’ir, að ég hlaegi að þér. Viltu
koma heim og reyna, livort ég
geti staðið við loforð mín ? Við
mamma búttm nú á Fossi, og
hún er alt af að benda mér á
blómarósirnar bérna í sveititmi,
og minna mig á, hvað ég er orð-
inn gamall ; ég er nú auðvitað
ekkii niema tuittugu og sex ára,
en mömmu finst það hár ald’.tr
fyrir ógiiftan mann. Ég veit tg
hefi ekkert að 'hjóða þér, sfiu
Svo er að sjá, að blöð Bretd
sétt óánægð yfir þei-m útgjöldum,
sem ríkið verður stöðugt að þola
af höndtim tyrkneskra mannaræn-
ingja. Síðustu $60,000 útlatin eðo
lausnargjaldið, eftir að sá sem út
leystur var hafði orðið að vera 5
vikur i vörzlum ræningjanna, hefir
vak'ið mál þetta og er sagan á
þiessa leið :
Maðtir að nafni Albert Abbott
er búsettur í bænitm Salonica á
Tyrklandi. Hann ier brezkur þegn
og viel efnaður. Hann bjó í út-
jaðri bæjarins, og í grend viö
hann bjuggti brezki konsúllinn og
einn af berforingjum Tyrkja, á-
samt fleiri háittstandandi mönn-
um, sem bjuggu í þessum svo-
neif'nd'a “fína” hluta bæjarins. En
þetta var það staríssvið, sem ræn-
ingjarnir kusu sér til mannfanga.
Heimili Abbotts var umkringt
fögrum skógartrjám, og bredður
stígur lá gegnum trén frá garðs-
hjiðinu upp að húsinu. það bar cil
að kveldi þess 21. marz sl., að
sonur þessa auðmanns, sem verið
haifði inn í bænum um daginn —
hann var 17 ára gamall — fór
heirn til sín kl. 10 um kveldið.
Hann hafði gengið gegn um garðs-
hliðið og var á ledö heim að hús-
dyrunum, þeigar nokkrir menn
stukku út á götuna og í veg fyrir
hann. þvir höfðu falið sig meðal
trjánna. Pilturinn bar sterkan
göngU'Staf og fanst hann í garðin-
um daginn eítir, og hjá Lonum
nokkrir vasaklútar. þetta bar vott
ttm, að ryskingar hefðu orðið. Svo
fóru samt leikar, að pilturinn var
tekinn, án þess að fólkið í húsinu
eða nágrenninu heyrði nokkurn há-
vaða. Stigamenniirnir höfðu vagit
við hendina. sem þeir keyrðu pilf-
inn í á fyrirhugaðan felustað. það'
bætti og fyrir ræningjunum, í: 5
pil'turinn var bæði mál og beyrn-
arlaus, og þiaft hafa þeir áreiðxn-
lega vitað fyrirfram.
þaö liöu nú nokkrar vikur, svo
að ekkd fréttist til piltsins, og var
þess getið til, að hann helði !ent í
höndtim grískra flækinga Ira Mae.e-
doníu eða máske Albaníu > Öa Bul-
gariu manna. Loksins kom þó að
því, að ræningjarnir hrimtuðtt
$75,000 sem lausnargjald fynr pilt-
inni. Faðirinn’ var þc-ss ekki megn-
ugair, að borga svo inikla Jj.'o nj p-
hæð. Hann feiitaði þvi á ráftir
brezka send'iherrans, sem í’taðí
s’tjórn sinni alla sögu niaJsit.s.
Fyrst bað hann þó Tyil.j.i-tjórn
að skerast í leiikinn og sjá 1.111, að
pdltinum yrði skilað t.skei:u!um
heim í föðurhúsin, a i’u 8H\ ort
með því, að borga ræningjunum
það Jausnargjald, sem 1 e’r J-.init-
uðii, eða á eiinhvern annan 1’ •>tt,
sem hún sæi sér fœrt. Stjótnnt
nieitaði með öllu að skifta s-r
nokkuð af rnálinu. það varð því
úr, að BretaS'tjórn sendi ttmboðs-
manni sinum hina nauðsynfeigu
fjárupphæð og fól honum að kom-
ast aö samnin'gum við ræningjana.
sem að lokmn slógu nokkuð af
kröfu sinni, og fengu $60,000 í
glerhörðum peningum. Viku síð
skiluðu þeir drengnum, eða sátt
unt, að hann kæmist heim til s’n.
Blöðin minnas't nú þess, að Bret
ar hafa margsinnds orðið að borga
stórar f'járupphæðir til tyrkneskra
ræningja, og tilnefna í því sam-
battdi þessi dæmi : Árið 1880-
ræntu grískir stigamienn enskum
hjónum nálægt bænum Salonica.
það var ofursti Synge og kona
hans. þatt höíðu verið send með
gjafítiré til hjálpar b'ágstöddu fólki
þar í landi, en fentu í klóm stiga-
manna og voru í haldi hjá þeim í
mánuð, þar til brezka . stjórnin
borgaði $50,000 lausnargjald fyrir
þau.
Nœsta ár á eftir (1881) var það
enskttr námiafræðingur, sem lenti í
höndum griskra stigamanria í bæn
um Cassandra, sem er nálægt Sal-
onica. þeir héldu hontim í heila (*
miánu-ði, þar tdl Bretastjórn varð
að katipa hann laiisan fyrir $75,-
000. þremur mántiðum síðar náð-
ust þessir ræningjar og voru skotn
ir. Stjórn Breta lét nú það boð út
ganga, að hún ætlaði ekki framar
að kaupa lattsn þegna sinnia, þó
þiair fentu í klóm ræningja þar á
Tyrkland'i, og það er að sjá svo,.
sem þessi yfirlýsinig ásarnt með líf-
láti stigamannanna, hafi haít tals-
vierð áhrif, því að 20 ár hafa liðið
svo að mannarán kom ekki fyrir
þar í landi.
En áriö 1901 var ungfrú Stone,
kristniiboða frá Bandaríkjunum*
stolið af búlgariskum stigamönn-
um og haldiö hjá þaim 5 mánaða
tíma, þar til almen-ningur í Banda
ríkjunum skaut saman eitthvað
um eða yfir $i 00,000 til að kaupa
frelsi hennar.
Svo.liðu 5 ár, eða þar til í fyrra
(1906), að ekki bar til tíðinda, en
þá kom það fyrir, að brezkur þegn
að nafni P. M. Wells, formaður
fvrir tóbaksgerðar stofnnn í Mon-
astir í Bulgaríu, lenti í höndum
stiigamanna. Sendiherra Breta
reyndi að semja við menn þessa
um lausn fangans, en þeir heimt-
«ðu 6 þús. líra, og það ætluðu
Bretar að borga, en þá kom það-
"PP, að herra Wells hafði tekist
að'strjúka úr fangelsinu frá stiga-
mönnunum, og losnaði algierfega
úr kló'nt þeirra án lausnargjalds.
Fyrir 15 árum siðan varð þýzka
stjórnin að borga tyrkmeskumt
stiigamönnum $40,000 fyrir það,.
að skila aftur 4 þýzkum atiðmönn-
um, sem þeir höfðu tekiö á vagn-
lest, er þeir stöðvuöu og ræntu
milli Constantinopel og V'ienna.
Og nú síðast á þessu berrans
ári er Abbotts mátíð, sem endað
hefir eins og að frarnan er sagt.
þiess skal og 'getið, að í flestum!
þessitm tilfalliim hefir Tyrkjastjóru
orðið að 'endurborga fé það, ssnt
stigamenn hafa þannig fengið ; og
nú síðast h'afa Bretar haimtað
upphæð þá af soldáni eða stjórn
hans, sem þeir hafa orðið að láta
af hendi fyrir Abbott piltinn.