Heimskringla - 02.11.1911, Síða 3
H E I M S'KE I N GL A
góSu kunn, haía ávalt reynst þess-
urrt börnum sem beztu forreldrar,—
P.lías sál. var mjög efnilejjur og
elskuverönr drengur, er hans . því
sárt saknaö. Blessuö sé minning
haus. ....
Vér s.jáum blööín blikna
og bljúgu hjörtim vikna,
þá kemur heilög himins náð
Og hljómar heiminn yfir
þá huggun : blómið lifir,
það frainar ekkert hret fær hrjáð.
Vér syrgjum. Hvað er sorgin ?
því sjálfur guð er borgin,
með eilíft himins ástarbál.
jtar eru talin tárin
og tímans læknuð sárin, —
í ljóssins friði fagnar sál.
Vér lítum liðinn náinn,
vort líf er eins og stráin,
sem grær um stund og fölnar
fljótt.
Jmð er í herrans höndum,
sem heldur öllum böndum
og brevtir dag í dimma nótt.
Minn kæri sveinn þíí sefur,
því sigrað dauðinn hefur, —
hve skjótt á morgni seig þín sól.
En htim og harma yfir
þín helga minning lifir,
tncð vorsins vndi, von og skjól.
I?g þakka björtu blómin
og blíða vinar hljóminn,
sem krvndu þína stuttu stund.
þinn æsku hlýji óður
nú er minn dýrsti sjóður
og bendir mér á fegri fund.
Minn guð, ég höfuð hneigi,
í hjartans auðmýkt segi :
Ó, verði jafnan viljinn þinn ;
þó djúpt mér sviði sárið
og sorga flæði tárið,
ég veit þú gevmir vininn minn.
(Undir nafni álrs. B. Anderson).
M. M.
fékk gamla meri skjótta, sém
þótt hafði fitill kostagripur, og
var nú aflóga.
Bræður komu sér saman um að
reyna, sig og að yrkja sína vísu
hver um reiðskjótana. VarðMagn-
ús fljótastur, Matthías næstur, en
Eggert varð enn siðastur.
Vísurnar eru þannig :
M a g n ú s :
Rattðka illa unir sér,
eg má tilla’ að henni,
alt af dillar undir mér,
unz ég stilla nenni.
Ma.tth.:
Varla þolir ltöggin hörð
hraustur folinn Jarpur ;
fótum holar jafna jörð,
járnin molar skarpur.
E g g e r t :
Skjóna er lúin, löt og körg,
lemstruð, snúin, skökk og örg,
krafta rúin, berst við björg,
beinin fúin sundur mörg.
(Eftir sögn Einars Jochumssonar)
— Suðurland.
Kænn dómari.
Drengir œttu að læra.
Eftirfarandi smásaga lýsir vel
skarpskvgni kínverskra dómara :
Blindur stafkarl, er vann fyrir
sér með fiðluspili, hafði þreifað sig
áfram að á einni, og vissi engin
ráð til þess, hvernig hann fengi yf-
ir hana komist. þá bar þar að
olíusalá, kendi hann í brjóst ttm
blinda manninn Og mælti :
‘Eg skal vaða með þig yfir ána,
en þú verður að halda á fjársjóð
mínum og gæta hans, meðan ég
gæti vaðsins’.
þetta þóttu blinda manninttm
góð boð, hann skreiddist á bak
olíttsalans— og tók við sjóðnum,
sem voru peningar þeir, sem olíu-
salinn þann dag hafði selt olíu
fvrir.
Ágrip af reglugjörð
um heimilisréttarlönd í C a n a d a
Norðvesturlandinu.
Sérhver tnanneskja, sem fjöl-
skyldu hefir fyrir að sjá, og sér-
hver karlmaður, sem orðintt er 18
ára, hefir heimilisrétt til fjórðungs
úr ‘section’ af óteknu stjórnarlandi
i Manitoba, Saskatehewan og Al-
berta. Umsækjandinn verður sjálf-
ur að koma á landskrifstofu stjórn
arinnar eða uudirskrifstofu í því
héraði. Satnkvæmt umboði og með
sérstökum skiljmðum má faðir,
móðir, sonur, dóttir, bróðir eða
systir umsækjandans sækja um
landið fyrir ltans hönd á hvaða
skrifstofu sem er.
Skyldur. — Sex mánaða á-
búð á ári og ræktun á landinu í
þrjú ár. Uandnemi má þó búa á
landi innan 9 mílna frá heimilis-
néttarlandinu, og ,ekki er minna en
80 ekrur og er eignar og ábúðar-
jörð hans, eða föður, móður, son-
ar, dóttur bróður eða systur hans.
1 vissutn héruðum hefir landnem-
inn, sem fullnægt hefir landtöku
skyldum sínum, forkaupsrétt (pre-
emption) að sectionarfjórðungi á-
föstum við land sitt. Verð $3.00
ekran. Skyldur :—Verður að
sitja 6 mánuði af ári á landinu í
6 ár frá því er heimilisréttarlandið
var tekið (að þeim tíma meðtöld-
um, er til þess þarf að ná eignar-
bréfi á heimilisréttarlandinu), og
50 ekrur verður að yrkja auk-
reitis.
Landtökumaður, sem heíir þegar
notað heimilisrétt sinn og getur
ekki náð forkaupsrétti (pre-emtion
á landi, getur keypt heimilisréttar-
land í sérstökum héruðum. Verð
$3.00 ekran. Skyldur : Verðið að
sit.ja 6 mánuði á landinu á ári í
þrjú ár og rækta 50 ekrnr, reisa
hús, $300.00 virði.
W. W. C O R Y, \
Deputy Minister of the Interior.
Hannyrðir.
Undirrituð veitir tilsögn í alls
kyns hannyrðum gegn sanngjarnri
borgun. Starísstofa : Room 312
Kennedv Bldg., Portage Av., gegnt
Eaton búðinni. Phone: Main 7723.
GERÐA HAUDORSON.
ISLENZKAR BÆKUR
Eg undirritaður hefi,ril sölu ná-
lega allar íslenzkar bækur, setn tii
eru á markaðinum, og verð að
hitta að I.undar P.O., Man.
Seadið pantanir eða íiitnið.
Neils E. Hallson.
JON J0NSSON, járnsmiður, aO
790 Notre Dame Ave. (horni Tor-
onto St.) gerir við alls konai
katla, könnur, potta og pönnui
fyrir konur, og brýnir hnífa og
skerpir sagir fyrir karlmenn. —
Alt vel af hendi leyst fyrir litla
horgun.
Giftingaleyfisbréf
SELUR
Kr. Ásg. Benediktsson
424 Corydon Ave, FortUouge
■ 'i »mi ih imrnm
Dánarfregnir.
Hinjt 9. okt. lézt að heimiíi sínu
í Vatnabygð, nálægt Wyuyard,
húsfreyja Mildfríður Árnadóttir,
kona Friðriks Bjarnasonar.
Hún var fædd í Tungu á Vatns-
nesi 20. september 1851. Foreldrar
hennar voru þau Árni Sigurðsson
og Sólveig Jóhannsdóttir. Ólst
htin upp hjá foreldrum sínutn alt
að jtví hún fluttist vestur um haf.
Giftist hún eftirlifandi eiginmanni
í Toronto 1875. Jtaðan héldu þau
hjóu til Nýja íslands og bjuggu
þar á fjórða ár. Fluttu þau þá til
Norðttr Dakota, og bjuggu þar
þangað til árið 1906, að þau flutt-
ust til Vatnubvgðar.
þeim varð átta barna auðið. —
Dóu tvö í æsku, en hin sex, sem
eru á lifi, er öll hér í bygð : Jak-
ob, Sigurður, Elínborg og Árni,
scm heima eru ; Hjörtur, kvongað-
ur Guðrúnu Steinólfsdóttur, og
Bjarni, kvongaður Helgu Stefáns-
dóttur.
Sár er sorgin eftitlifandi eigin-
manni og börnum, en minning
hennar því fegurri. Og þó skarð sé
fyrir skildi við fráfall hennar,
geyma bljúg hjörtu með þakklát-
semi óglevmanlegar endurminning-
ar, sem yndi er upp að ryfja.
Henni voru þeir kostir léðir, sem
leng.ja líf í vinarhjörtum, þótt hún
sé numin úr sýn, því hún var glöð
í lund, ástúðleg og nákvæm öllum
sínum ; lijartaþýð öllum, sem erf-
itt áttu og reiðubúin að rétta
þeim hjálparhönd ; umburðarlynd
og þolitimóð í erfiðleikum, búin
þreki og staðfestu, sem fylgdi
kristilegt jafnaðargeð ; föst í sann-
færing, ákveðin i trú, reiðubúin að
heyg.ja sig ttndir drottins vilja. —
Hún hafði lifað tímabil ísslenzku
frumherjanna hér í landi. Heilsan
var farin að bila, og hún bjóst
við, að dagar sínir væru þá og
þegar taldir.
En kallið kom fyr en varði. —
Hún ræddi við vin sinn, sem var
nýkominn tir langferð, með glað-
lvndi og ánægju, sem hennar var.
Settist liún niður á stól, þegar
hann var farinn, og fáum augna-
blikum síðar hné hún út af með-
vitundarlaus og raknaði ekki aftur
við. Hún veiktist á föstudags-
kveld og dó á mánudag.
Sælir eru þeir, sem í drotni
deyja. — Jarðarför hennar fór
fram á miðvikudaginn 11. okt., að
viðstöddu miklu fjölmenni.
R. F.
* * *
Fyrir hluttekningu og hjálp í
söknuði vorum og sorg, votta ég
og börn mín kvenfélaginu ‘Fram-
sókn’, og öllum þeim öðrum, sem
réttu oss hjálparhönd og heiðruðu
útför minnar elskuðu eiginkonu —
innilegt þakklæti.
Friðrik Bjarnason.
þann fjórða júlí sl. andaðist að
Gimli, Man., á heimili Mr. og Mrs.
B. Anderson drengurinn Elías
Guðbjörn Anderson, tæpra 6 ára
gamall. Ilann var fæddur að West
Selkirk, Man., þann 11. ágúst
1905. Elías sál. misti móður sína,
þegar hann var að eins þriggja
mánaða gamall ; tóku þá ofan-
nefnd hjón hann til fósturs, á-
samt hálfsystur hans Jóhönnu
Ingiríði, sem þá var átta ára
gömul. Mr. og Mrs. B. Anderson,
sem mörgum tslendingum eru að
1. Að lágur tnálrómur, siðprýði
og góð verk fara karlmönnum
alt eins vel og kvenfólki.
2. Að stærilæti, hámælgi, rudda-
leg framkoma er ekki karl-
mensku vottur. Margir þrek-
mestu og hugprúðustu karl-
menn eru oftlega þeir ljúfmann-
legustu.
3. Að.uöðva-afl er ekki einasta
heilsumerki.
4. Að sá maður er ekki einatt
hvgnastur sem er mentaðast-
ur. ■
5j Að það, sem 14 ára pilti er
vinnu-ofraun, getur verið hægð-
arleikur fvrir þann, sem er 21
ára gamall.
6. Að hezti höfitðstóll, sem nokk-
ur drengur getur eignast, er
ekki peningar, heldur vilji til
að vinna, hófsemi, nægjusemi
og trygglyndi gagnvart guði
og mönnutn.
Þrjár hestavísur.
Eitt sinn voru þeir bræður,
Magnús, Eggert og Matthías Joclt-
umssynir, í lambarekstri. Voru
þeir Magnús og Eggert komnir yfir
fermingu, en Matthías ófermdur.
Ilafði Magnús náð í rauða meri
góða, en Matthías jarpan fola, fítt
taminn ; Eggert varð síðastur og
þeo-ar þeir voru kdmnir yfir ána,
þá heimtaði olíusalinn fjársjóð
sinn.
þá sagði blindi maðurinn, að
fjársjóðurinn væri sín eign. Ilann
æpti hástöfum og bað guð og
góða menn, að vera vitni þeirra
ranginda, er olíusalinn stóri og
sterki vildi hafa í frammi við sig,
aumingjann, hlindan og veiklaðan.
Jiitð stóð ekki lengi á því, að
þyrptist kringum þá margt fólk,
og þó olíusalinn reyndi að verjast
hinni röngtt ásökun, þá stoðaði
það ekki, allir drógtt taum blinda
mannsins og svo fóru leikar, áð
ntenn börðu olíusalann.
Málið komst nú til dómarans
aðgerða. Báðir aðilar féllu til
fóta dómaranum og báðir sögðust
eiga fjársjóðinn.
Dómarinn hlustaði á framburð
þeirra beggja með athygli og
mælti síðan : ‘í þessu vanda-
sama og myrka máli verð ég að
leita frétta vatnaguðanna-
Ilann lét færa sér fat með vatni
í, helti peningunum úr sjóðnum
niður í vatnið og velkti lengi pen-
ingunum i vatninu eins og hann
væri að þvo, þá. Að því búnu
beygði ltann sig og horfði með at-
hvgli á vfirborð vatnsins í skál-
inni, rétti sig síðan og mælti með
valdsanánnsþótta : “Olíusalinn á
peningana með réttu, blindi mað-
WINNIPEG, 2. NOV. 1911.
3. BLS.
urinn er svikari, takið hann og ! Allir undruSust skatpskygai
berjið fimtíu vandarhögg’. dómarans. (þýtt L.).
Állir undr.uðust þennan dóm. — Vísir.
‘Sjáið’., mælti dómarinn, ‘oltubrá
er á vfirborði vatnsins í skálinni,
og ber hún vitni þess, að fingur
olíusalans hafa tekið viö peningttn-
um fyrir olítt þá, er hann ltefir selt >
í dag’.
Hetir |iu hurgað
HemiNkrmglii ?
"ThcWiimipesSafeWdiks^
LIMITED
50 Princcss St., Winnipeg
VERZLA MEÐ
Nýja o*;- brúkaða öryp;gis skápa [safes].
Ný og brúkuð “Cash Registers”
Verðið lágt, Vægir söluskilmálar,
VÉR BJOÐUM YÐUli AÐ SKOÐA VÖRURNAR.
MANITOBA
TÆKIFERANNA LAND.
Hér skulu taldir að eins fáir þeirra miklu yfir-
burða, sem Manitoba fylki býður, og sýnt, hvers-
vegna allir þeir, sem óska að bæta lífskjör sín, ættu
að taka sér bólíestu innan takmarka þessa fylkis.
TIL BONDANS.
Frjósemi jarðvegsins og loftslagið hafa gert Mani-
toba heimsfræga, sem gróðrarstöð No. 1 hard hveitis.
Manitoba bjður bændasonum ókeypis búnaðar-
mentun á búnaðarskóla, sem jaíngildir þeim beztu
sinnar tegundar á ameríkanska meginlandinu.
TIL IÐNAÐAR- OG VERKAMANNA.
Blómgandi framleiðslustofnanir í vorum óðfluga
stækkandi borgtim, sækjast eftir allskyns handverks-
mönnuni, og borga þeitn hæztu gildandi vinnulaun.
Algengir verkamenn geta^og fengið næga atvinnu með
beztu launum. Hér eru yfirgnæfandi atvintiutæki-
færi fyrir alla.
TIL FJÁRHYGGJENDA.
Manitoba býður gnægð rafafls til framleiðslu og
allskyns iðnaðar og verkstæða, með lágu verði ; —
Frjósamt lattd ; — margvislegar og ótæmandi auðs-
uppspretttir frá náttúrunnar hendi ; — Ágæt sam-
göngu og flutningatæki ; .— Ungir og óðfluga vaxandi
bæir og borgir. — Alt þetta býður vitsmunum, auð-
æfum og framtakssemi óviðjaínanleg tækifœri og
starfsarð um fram fylstií vonir. Vér bjóðum öllum
að koma og öðlast hluttöku í velsæld vorri og þrosk-
un. — Til frekari upplýsinga, skrifið :
JOS. IIARTNEY, 77 York Street, Toronto, Ont.
JOS. BURKE, 178 Logan Avenue, Winnipeg, Man.
A. A. C. LaRIVIERE, 22 Alliance Bldg., Montreal,
J. F. TENNANT, Gretna, Manitoba.
.1. .1. MH UFA,
Dep ty Mii.ister of Aíiic iltuie and Immigiation, W nnipeg
S y 1 v í a 19
‘en hann skildi eftir barn — stúlknbarn. Og nú,
vmit ínínir, er spursmálið fyrir hina frjálsu borgara
í Lornc Ilope, hvað eigi að gera við barnið. Viö
þektum ekki þennan ókunna mattn, og hann skildi
engar upplýsingar eftir um sig né óskaði neins, og
þess vegna verðum við að ráða fram úr þessu efni.
Jtarna er læknirinn ; hann var hjá veika manninum,
jiegar hann dó, og hann lofaði að annast um barnið,
en — mér virðist hann hafp. nóg með að annast
sjálfan sig, hann er ekki milíóneri’.
‘Heyrið, heyrið', kölluðu margir.
‘Já, einmitt. J?essi stiilka er barn ennþá, en áð-
ur mörg ár líða, verður httn fær um að annast
lieimili, svo nú er tækifæri fyrir þá, sem vilja eignast
unga og líklega stúlku’.
Nú varð hávaðinn svo mikill, að síðustu orð
ræðumannsins hcyrðust varla, og utn leið tróð Nev-
ille sér inn í hópinn, án þess eftir honum væri tek-
ið. Hann sá, að þarna voru allir íbúar Lorn Ilope
saman komnir, konur, karlar og börn. Síðast tók
hann eftir litlum hóp, sem stóð við hlið ræðumanns-
ins.
það voru þrír eða f.jórir kvenmenn, og mitt á
meðal þeirra unglings-stúlka, með grá augu og svart
hár. Hún var sjáanlega mjög hrædd.
Neville varð eins og utan við sig, þegar hann sá
andlit og augn stúlkunnar. Hantt sá bankarann
sitjandi á planka, en liugsaði ekkert ttm hann, eftir
að hann sá stúlkubarnið.
“Hér er þessi unga stúlka", sagði ræðumaður,
‘sem biður um húsaskjól. Ilver vill nú —’.
‘Ég skal taka ltana, ég skal taka hana’, svöniðu
Jnargar raddir.
‘þið getið ekki allir fengið hana’, sagði ræðumað-
ur, og tæmdi um leið staup af brennivíni. ‘Hvað
eigum við aðgera ?.’ ,
20 Sögusafn Heimskringlu
‘Seldu liana á uppboði’, sagði einhver, ‘og sá
sem hæst býðitr fær hana'.
Ræðumaður þagði litla stund og íhugaði ttppá-
stungu þessa.
‘Já, þú hefir rétt fyrir þér’, sagði hann svo,
‘þannig skulum við hafa það. Ilér er ung stúlka,
sem vill læra að vinna og verða að gagni. Ilver
býður í hana ? ’
Unga stúlkan horfði skelkuð og skjálfandi á karl-
raannahópinn.
‘Nú, nú’, sagöi uppboðshaldarinn, ‘reglan er, að-
sá hlýtur stúlkuna, sem bezt býður’.
‘En, — hvað á að gera við peningana?’ spurði
einhver.
I,ocket hugsaði sig um litla stund.
‘Við fáum lækninum penittgana, sem bjrrjun sjóð-
stofnunar til að.byggja fvrir sjúkrahús’.
‘Jtað væri betra að fá fangelsi’, sagði einn.
‘Eða kirkjugarð og vitlausra hæli’, sagði annar.
‘Sem ykkttr þóknast, vinir mínir!, .fiagði Locket.
‘Við getum afráðið, hvað gera skal við peningana,
þegar við höfum fengið þá. Ilvort heldur við stofn-
setjum fangelsi, kirkjugarð, sjúkrahús —’
‘Eða fáein staup fyrir hyern mann’, sagði einn.
‘Já, hvað sem þið viljið, . Gerið nú ívrsta boð ;
munið eftir því, að peningarnir eru litils virði nema
maður eigi gott heimili. þessi unga mey er undir
vernda allra íbúanna i Lorn Hope. þess vegna —
fyrsta boð ! ’
ÍMennirnir brostu efablandnir, því enginn vildi
gera fvrsta boðið.
‘Hvað þá ? Jtarf ég sjálfur að byrja?’ spurði
uppboðshaldarinn. ‘Nú, jæ-ja’.
Hann tók upp úr vasa sínum hnappa og ýniis-
legt attnað, og lét setn hann héldi á talsverðum pen-
ingum.
. i t
S y 1 v í a 21
‘Jæ-ja, til gð byrja mex, þá er hér einn shilling’.
Áðallega að gamni sínu sagði annar : ‘Einn
og hálfan shilling’.
Jtannig byrjaði uppboðið, en svo urðu boðin fjör-
ttgri og hækkuðu brátt upp í 3 pund.
það vortt að eins þrír menn, sem buðu, og einn
þeirra hætti von bráðar. Locket stælti uppboðs-
haldara eftir beztu getu, og eggjaði þessa tvo bjóð-
endur, — þegar Neville varð þess var, að einhver
ruddist áfram við hlið hans, og sá að það var Lav-
orick.
Neville hafði aldrei litist vel á Lavorick, og á-
leit hann einn af verstu þrælmennunum í Lorn Ilope.
Lavorick hafði aldrei leitað eftir gullt eða gert
neitt, sem hann fékk borgun fyrir, og þó hafði hann
alt af næga peninga. Sumir álitu, að hann hefði
stolið peningum og strokið. Oft var hann kallaður
‘líkmaður’, af því liann var jafnaðarlega svo þung-
Ivndttr og daufur.
Hann rudcjist áfram í gegnum hópinn, þar til
hann komst að borðeiidanum, ávalt horfandi á ungu
stúlkuna, en hlustandi á Locket og þá, sem buðu.
Locket kallaði : ‘3 pund og 9 shill., fyrsta, annað og
— Ned, þú eignast fallega stofustúlku og ódýra líka
— anttað og —’ ; þá rétti Lavorick upp hendina og
sagði :
‘þrjii pund og tíu’.
‘Hlustið á hann’, kallaði I/Ocket. ‘Jtað er nýr
bjóðandi. Ágætt, líkmaður, — en kemurðu ekki of
snemma ? þetta er bráðlifandi ung stúlka, sem við
viljum koma fyrir i góðan stað’.
Hlátrasköllin, sem þessi fvndni fratnleiddi, kæfðu
hijóðið, sem unga stúlkan rak upp af ltræðslu, en
Neville heyrði það, andlit hans fölnaði og attgttn
skutu eldingum.
Hlann hraðaði sér áfram.
22 Sögusafn Heimskringlu
‘í'jögur pund’, sagði hann rólegur. En röddin
var svo hrein og snjöll, að allir heyrðu boöiö, og
hreimur raddarinnar vakti þá athygli, aö allir
hættu að hlæja.
Jiegar unga stvilkan leit af Lavorick, fól hún and-
lit sitt við brjóst konunnar, sem hún stóð hjá, en
nú leit hún við og horfði á Neville.
‘Hér er einn bjóðandinn enn’, sagði l/ocket, ‘og
bað er hinn ungi Appollo okkar. það verður æska
og ást á móti líkmanninum og langa Ned. Fjögur
pund. Hættið nú að nefna shillings, herrar. Við
skulum halda okkur að pttndum. Nú. stendur sjúkra
húsið fyrir hugskotssjónum mínum, læknir’.
Lavorick brosti kauðalega um leið og hann leit
á Neville. Hann vissi, að hann hafði verið óhepp-
inn og að félagi ltans var farinn.
‘Fimm pund þá’, sagði hann.
‘Sex’.
‘Sjö ! ’
‘Átta ! ’
‘Tíu ! ’
‘Tuttugu ! ’
‘Fjörutíu ! ’
J>að var algerð þögn meðan Neville og Lavorick
kappbuðu í barnið. Uppboðið byrjaði með glensi,
sem nti hafði breyzt í algerða alvöru.
‘Ilundrað pttnd’, sagði Lavorick.
‘Ef hann hefir peningana, hvar hefir hann þá
Áheyrendurnir horfðu hver á annan undrandi.
fengið þá?’ sögðu margir.
‘Eitt hundrað og fimtíu’, sagði Neville.
‘Hann hefir eflaust peningana, ungi maðurinn,
annars Inði hann ekki, en hvar hefir hanu fengið
þá ?’
‘Tvö hundruð’, sagði Lavorick.