Heimskringla - 09.11.1911, Page 1
í Ileimili* tahími riUtjórans: f
j G>?/?/?r 24/4 j
^ Talsími Heimskringlu f
' GARRY 4110 {
XXVI. ÁR.
WINNIPEG, MANITOBA, FIMTUDAGINN, 9. NÓVEMBER 1911.
Nr. 6.
Fimtíu ár í hjónabandi.
Mr. og Mrs. Sig. J. Jóhannesson skéld ,
er gullbrúðkaup sitt héldu 28. f. nt.
Alþingiskosningarnar.
Engar fréttir hafa Hkr. borist
«nn af kosningaúrslitunum heima
á Fróni, þrátt fyrir þaö þó skeyti
væri sent af íslenzku blöðunum hér
fyrir meira eti viku síðan til að
spyrjast frétta. Svar enn ókomið
þejjar þetta er ritað, að kveldi 7.
þ. m.
FRk STRÍÐINU.
Ljótar sögur aí hryðju-
verkum ítala.
Mannskæðar orustur liafa dag-
lejra verið háðar í Tripolis þessa
vikuna, og hefir ýmsum veitt bet-
ur, þó Tyrkir hafi að jafnaöi borið
betur úr býtum ; enda hefir liðs-
afli þeirra verið langtum meiri. —
XTm höfuðborgina Tripolis er bar-
ist óalfátanlefja ; sækja l'vrkir þar
að mefS óyrynni liös, en Italir
verja með fámenni, en af lireysti
mikilli. Kn búist er við, að Tyrkir
muni ná borginni aftur á sitt
vald, ef ítölum bætist ekki liðs-
hjálp. Er liðsaíli Tyrkja og Araba,
sem sækir að borginni vfir 24,000,
en varnarlið ítala að eins rúmar
sex þúsundir. Auk þess bætist það
ofan á þeim i óhag, að borjrarbú-
ar sjálfir eru þeim andvíjjir. Falli
borgin i hendur Tyrkja, er blóð-
bað og- hryðjuverk á kristnum
mönnum fvrirsjáanlejrt, því heiftin
0£ æsinjjin er megn hjá Múham-
eðstrúarmönnum. Samt er yfir-
hershöfðinjji ítala þar í borginni
Caneva marskálkur, hinn vonbezti
um að bera sijnir af fjandmanna-
liðinu.
T>að, sem jjerir ítölum óhaff mik-
ínn, er það, að ítalski herfiotinn
var kvaddur frá Tripolis, ojj veit
enjrinn í hvaða erindagjörðum, —
nema tiljrátur eru, að hann eijji að
halda til Tyrklands ojt ój;na Tvrk-
landi sjálfu, ef illa skyldi tiltakast
í Tripolis.
Annars hafa ófaj^rar söjjur bor-
ist um grimdarverk Itala, enjru
minna e.n Tyrkja ojr Araba-' í
sumtun þeitn þorjftim, sem ítalir
hafa unnið, hafa þeir hvorki hlift
kottttm, börntim né örvasa jramal-
tnennmn, heldur drepið ojr myrt í
stórhópum og rænt bústaði. Ilafa
ltinir ítölsku yfirmenn ekki megn-
að, að halda liðsmönnum sinum í
skefjum, eða jjert litla tilraun til
þess. — Brezkir fréttaritarar, sem
fvljrst ltafa með hersveitum Itala,
jjefa ljótar lýsingar af ástandinu ;
sejrja, að lík kvenna ojr barna
lijrjri sem hráviði um jrötur hinna
unnu bæja, ojr að alls konar níð-
injrsverk sétt unnin af hinttm ó-
brevttu liðsmönnum ; sé það
miklti líkara, að það séu villimenn
sem hér heyi stríð, en kristnir og
mentaðir menn.
Grimdar- ojr níft'itijrsverk Tvrkja
ojr Araba ertt svo vanaleg, nð þau
þvkja litlar nýungar, nema úr
ltófi keyri'
þau tíðindi Jrerðust á tnánudag-
inn, að ítalíu-stjórn lét kunnjrera
opinberlejra, aö Tripolis ojr Cyr-
ena værtt nú ítalskar n3'lendttr og
innlimaðar í hið ítalska ríki, og
var stórveldunum tilkvnt þessi á-
kvörðun stjórnarinnar pf hinum
ítölsku sendiherrum.
Tvrkir hafa mikinn viftbúnað
heima fvrir, ojr senda daglega nýja
liðsveita-flokka til ófriðarstöðv-
anna, og- liefir stjórnin lvst því yf-
. ir, að hún sé afhujra öllum sarpn-
in<rsumleitunum við Ítalíu og ætli
að halda stríðinu ttppi í lengstu
lög. •
I Síftustu íréttir segja, að ítölsk
herskip hafi komið með mikinn
liðsaflá til Tripolis borgar, og að
borgin sé nú örttgg fvrir árásttm
Tvrkja. Gerftu Italir þegar atlögu
að umsáttirshernum, ojr — eftir
jrríftar mannfall ttnntt vms af virkj-
ttm óvinanna, er næst voru borg-
intti. Studdu herskipin varnarlið
ítala öfluglega og létu skotliríðina
frá skipunum dynja yfir tyrknesku
virkin.
I Tvrkir hafa nú leitaft til Banda-
ríkjanna um hjálp gegtt "gritndar-
verkum ítala”, en litlar eru lík-
urnar, aö tnikil hjálp komi þeifn
þaðan.
— Ráðaneytisskifti hafa orðið i
jAusturríki. Ileitir sá Stuergh
igreifi, sem við stjórnartaumunum
jliefir tekið. Ráðaneytið skipa því
j nær eingöngú háskólalærðir menn,
og eru flestir doktorar í tilbót. —
] Ráðaneytið er úr ílokki íhalds-
manna.
KÍNA STYRJÖLDIN.
Uppreistarmenn vinna
Shanghai.
Kína stvrjöldin er nú í alglej in-
injri. Allar sátta-umleitanir stjórn-
íirinnar ltafa reynst árangurslaus-
ar, þrátt fyrir það, þó liún héti, að
gefa þjóðinni jafnmikil sjálfsforráð
eins ojr nokkurt attnað land á jörð
uttni hefir, — að eins að keisara-
stjórnar nafnið héldist. Uppreist-
arforinjjjunum voru' boðin vegleg-
ustu embætti, og alla ltina gömltt
æðri embættismenn og stjórnar-
leiðt.oga átti aö reka frá völdum.
— Eu þrátt fyrir öll þessi fögru
boft stjórnarinnar, neituðu upp-
reistarforinjrjarnir sáttum. þeirra
aðalkrafa var, að keisaradæmið
væri afnumið og lýðveldi sett í
staðinn, en því gat keisarastjórnin
auðvitað ekki gengið að, — svo
þar með var úti með allar friðar-
tilraunir í bráðina.
' Uppreistarherinti hefir ttnnið
hvern sigurinn á fætur öðrttm, og
nú segja síðustu fréttir, að aðal-
ver/.lunarborg Kínaveldis, Shang-
hai, sé á þeirra valdi. Einnig er
höfuðborjrin I’eking umsetin af
uppreistarhernum, og er búist við,
að hún mttni falla uppreistarmönn-
tttn í greipar áðttr margir dagar
líða.
En eittn sigur hefir stjórnarher-
inn unnið og hanti stóran. það
var þegar hann náði borginni
Hankow aftur á sitt vald. Stóð
sú orusta fttlla tvo daga, og voru
]>á stjórnarmenn herrar vfir borg-
inni í annað sinn, og létu þeir íbúa
borgarinnar brátt kenna á sigri
sinum. Vortt- þústtndir manna, sctn
voru vitiveiítir uporeistarmönnum
eða beinlínis tilhevrðtt ])eirra
flokki, brvtjaðar niður, og jafnvel
komir og börn sættu sömu forlög-
ttm. þanttig hefndi stjórnarherinn
sín á ITankow.
Ilryðjuverk stjórnarhersins ltafa
mælst afarilla fvrir, og er það al-
mennttr ótti manna, að uppreist-
armenn muni fara eins að, er |teir
ná þe'm borgttm, er stjórninni eru
fvK’andi.
A mánudaginn ttnmi uppreistar-
ínenn borgirnar Chang Kiattg, og
er önnur stærsta ver/.lunarborg
ríkisins tneð J4 milíón ibúa, og
Chano- Chow, sem er höfuðborgin
í fylkinu Chee Kiang.
Kinverski flotinn, sem stjórninni
hefir reynst tryggur til þessa, er
tttt að snúa við henni bakinu, og
er hvert herskipift á fætur öðru,
að gefa sig á hönd uppreistar-
mönnum, þrjú hcrskip tilhevrandi
flotadeild Sah Chen Pings aðmír-
áls, gengu í lið með uppreistar-
mönnum á sunnudaginn.
það er fvrirsjáanlegt, að upp-
reistarmenn mttni verfta vfirsterk-
ari í 'stvrjöldinni, ef stórveldin
skerast ekki í leikinn, og sem litl-
ar likur ertt til að verði að svo
stoddu.
Fregnsafn.
| M t' kvpr Ansrn viAhm Ajr
h vaAana’fn
ISLENZKIR BÆNDUR
Nú er tækifæri fyrir ykkur að fá hæsta verð fyrir ykkar
hveiti. Með þvf að senda það til Fort William eða Port
Arthur Advises, Alex. Johnson & Companý, Winnipeg.
Sendið tpór Sainple af hveiti ykkar, og ég get látið ykkar vita
etrax hvaða nútner það muni verða, og um leið látið ykkur
vita hvaða verð þér get:ð fettgið fyrir það. Ef að þið eruð
að hugsa um að selja hveiti ykkar, væri það mjög heppilegt
fyrir ykkur að senda það til
ALEX. JOHNSON & CO.
Room 201 Grain Exchange
WINNIPEQ
HIÐ EINA ÍSLENZKA KORNYRKJUFÉLAG I CANADA
Sir John Carling, K.C., áður
landbúnaðarráðgjafi í ráðanej’ti
Sir John A. Macdonalns,- andaðist
í Eondon, Ont., á ínánudaginn 6.
þ. m., eftir stutta legu í botn-.
langabólgtt. Sir John var fæddur
23. jan. 1823, og varð því 88 ára.
Ilann var einn af mikilhajfustu
stjórnmálamönmim Canada og
dttgnaðarforkur.
— Ríkið Maine í Bandaríkjunum
er vínbannsríki sem áður. Yið at-
kvæðajjreiðsluna fyrir nokkrum
vikum síðan báru andbanningar
sigur, eftir því sem atkvæðatalan
var kunngerð, en allmiklar mis-
fellur kváðu hafa orðið á tölu at-
kvæðanna, og klöguðu bannvinir
úrslitin og árangurinti varð sá, að
ríkisstjórinn og ráðaneyti hans úr-
skurðuftu atkvæðagreiðsluna hafa
fallið þannig, að Maine héldi á-
fram að vera bannríki. Bindindis-
menn eru glaðir mjög i’fir þessum
úrslitum.
— Fjármálaráðgjafi Borden
stjórnarinnar Hon. W. T. White
var kosinn til sambandsþingsins
gagnsóknarlausit í Leeds kjördæm-
inu í Ontario á tnánudaginn. I,ib-
eralar höfðu E'rst í hvggju, að
setja mann á móti honum, en
liættu síðan við, sáu það þýðing-
arlaust með öllu.
— Fallieres, forseti Frakklattds,
varft sjötugur ]tann G. nóv. Voru
honttm send heillaóskaskevti víðs-
vejjar frá stórhöfftingjum ojj stór-
mennum heimsins, ojr i París var
mikift um dýröir í fagnaðarskyni
við forsetaafmælið.
Marokko þrætumálin hafa nú
loksins verið til lvkta leidd. Hafa
fullnaðarsamningar tekist milli
Frakka og Jijóðverjk, og virftast
báftir málsaftilar una vel úrslitun-
um. Aðalkjarni samninganna er,
aft þjóðverjar viðurkenna vernd
Frakka víir Marokko. í staö Jtessa
fá þjóðverjar til umráða stóra
lattdspildu af Frönsku-Kongo, sem
veit að þý/ku nýlendunni Ivatner-
uns. Á landssvæfti þessu búa tim
milíón svertingjar, og er verzlunar
ha'i-naður metinn 2lA milíón doll-
ars árlega. Frakkar fá aftur leyfi
til að leggja járnbraut gegnum ný- I
lendttr þjóðverja til sjávar, og
þannig tengja samatt með járn-
brautum hina ýmsu hluta af ný-
lenduttt sínum í Mið-Afríku. Er |
stórmikift fengið með þessu, og er
alment álitið, að Frakkar hafi haft
bezt upp úr krafsinu. Rísi þrætu- |
mál milli ríkjanna út af hinum .
I ýmsu atriðum samninganna, skal .
skjóta.þeim til gerðardómsins í
Ilaag. Með þessum samningttm
léttir af með öllu ófriðarblikunni, j
sem lengi vöfði vfir löndunum, og t
er vel að verið. Knglendingar hafa
lýst þvi vfir, að þeir væru ánægð-
ir með úrslit málanna ; slíkt hið
sama hafa Rússar sagt. Aftur er ,
kur í Spánverjnm ; þykjast þeir
mtftj''ln hafn orftið útundan og
brotin á sér Jian réttindi, sem
þeim vortt veitt í Algeciras samn-
ingnttm, sem sé, aft hafa eftirlit
meft' stjórn IMarokko ásamt Frökk-
ttm. Nú verða Frakkar einir um
liituna.
— Bandar'kjafltigmaðurinn C. P.
ltodgers lauk á laugardagiiin við
fltig yfir þvera Ameríku, frá At-
lantshafsströnd vestur að Kvrra-
hafi, sem ertt 4231 mílur vegar, og
var hann i loftinu alls 4924 mín-
útur, þó meir en mánaðartíma
hafi hattn verið á léiðintti. Jtvkir
ílug þetta þrekvirki hið mesta, og
var Rodgers fagnað nteð kostum
og kvnjum þá hann lenti í Pasa-
dena í Californitt. För sína hóf
Rodgers frá Sheepshead Bav í
New York ríkinti kl. 4.25 Jiann 27-
sept.; kotn til Chicago 8. okt., til
Marshall, Mo„ 10. okt., Kansas
Citv II. okt., Sandenon, Texas 26.
okt., Maricopa, Ariz., 1. nóv. og
til Pasadena, Cal., kl. 4.10 e. h.
4. nóv. Á ferð sinni varðj Rodgers
fyrir all-miklttm áföllum, en með
atorkti sinni og harðfvlgi tókst
honum að yfirstíga þrautirnar og
ná takniarkinu.
— Franskt gufuskip Diolibah
fórst vift strendur Canarj’ evjanna
á fimtudaginn var, og drttknuðtt
þar 24 manns.
I — Ábvrgðarmaður og eigandi
stórblaðsins New'York World, Jo-
seplt Pulitzer, er nýlátinn. Yar
hann einn af framtakssömustu
j blaðamönnum Bandarikjanna og
I mjög mikilhæfur maður. Síðustu
æfiár sín var hattn blindur, og
hafðist við aft mestu á sjónum á
skemtiskipi sínu, og þar dó hann.
farðarförin fór fram í New Y'ork
á föstudagittn var með viðhöfn
mikilli.
— Liberal flokkttrinn í Ontario
liefir skift um leiðtoga. Hefir Hon.
A. G. Mackav, sem hefir verið
leiðtogi flokksins í fvlkisþinginu
jsíðan' Sir Geo. Ross lagði for-
menskuna niður, liætt forustunni,
og í hans stað hefir ílokkttrinn
kosið N. V. Rowel, Iv.C., Tor-
onto lögfræðing. Ilafa Liberalar
undir forustu Mackavs farið ófarir
hinar mestu við tvennar kosning-
ar og var honum ekki treyst til
betri leiðsögu við komandi kosn-
ingar. Ilinn nýi leiðtogi er laga-
garpur talsverður, en hefir lítt
iverið riðinn við stjórnmál fyr en
. nú. En naumast mttn hann fara
meiri frægðarför fyrir Sir James
Whitnev við Jiessar kosningar,
■ heldur ett H'on. Mackaj’ við hinar
tvær.
I — Stórbruni varð í borginni
London, Ont., á föstudaginn. þar
brttnnu níu verzlunarbúðir á aðal-
l
Royal Household Flour
Til Gefur
brauð og æiinlcfra
köku full-
jierðar. næcring.
jar EINA MYLLAN í WINNIPEG,—LÁTIÐ HEIMA-
iðnað sitja fyrir viðskiftum YÐAR.
stræti borgarinnar með vörubirgð-
ttm öllum, og fjöldi annara bj’gg-
inga skemdist til muna. Eldurinn
byrjaöi í vefnaðarvörubúð J. H.
Chapman & Co. og breiddist óð-
fluga út. Skaðinn er metinn um
milíón dollars -og var ekki helm-
ingur þess vátrvgður. Yfir 500
manns mistu atvinnu vegna brun-
ans.
— Sir Donald Mann, formaður
C. N. R. íélagsins, er hættulega
veikur í Toronto. Hefir verið gerð-
ttr á honum uppskurður. Sjúkling-
ttrinn er Jntngt haldinn.
— Jiorpið Irma í Alberta brann
aft tnestu á fimtudaginn var.
— Ráðgjafarnir Hon. Robert
Rogers og W. J. Roche fóru frá
Winnipeg áleiðis til Ottawa á
fimtudaginn.
— Ilon. R. I,. Borden var haldið
samsæti mikift' i kjördæmi sínu
Halifax borg Jjattn 2. nóvember.
Tóktt þátt í því yfir þús. manns af
báðum flokkum. Auk stjórnarfor-
mannsins og frúar ltans vortt sjö
af ráðgjöfum ltans í samsætinu. —
Ilon. R. L. Borden hélt aftur tif
Ottawa á laugardaginn til að
taka vift stjórnartaumunum eftir
tvcggja vikna hvíldartíma.
— Sambandsþingiö á að koma
saman 16. nóvember og stendur
ekki skemur en fram í marzmán-
ttft. Auftvitað verður tveggja
vikna jólahlé, sem vandi er til. —
IMargir höffttt búist vifti að þetta
hift fvrsta þing myndi að eins
standa fáeinar vikur, — tneðan
fjárlögin væru drifin í gegn ; en
svo tnikið liggtir fvrir þinginu, að
stjórnin kvað ekki viðlit, að það
gæti staðið skemttr en til miðju
marzmánaðar. Forseti neðri mál-
stofu-nnar verðttr Dr. Sjtroule, On-
tario þingmaftur, gamall . í liett-
unni og hæfileikamaður mikill. —
Hásætisræðunni svarar ltinn nýi
þingmað'ur Calgary borgar, R. B.
Bennett, mælskugarpurinn miklí.
Frönskumælandi Quebec Jtingmað-
ur á að stvðja
— Fvlkisþingift í Alberta á að
koma samatt þann 16. nóvember,
og er búist við stórtíðinduni' áftttr
langt liðttr á þingtímann. THberal
flokkttrinn í Jiinginu er klofinn í
tv'ent, og vill minnihluti ltans ólm-
ur sjá Sifton-stjórnina úr sessi og
hefir gert bandalag við Conserva-
tiva. Ilcfir stjórnin J)á ein tvö at-
kvæfti umfram bandamenn, og
meft þeitn vfirburðum getur litin
litlti áorkaft'. Aft dattftmörk sétt
komin á Sifton-stjórnina sézt bezt
á því, að á miðvikudaginn var
fóru fram attkakosningar í fjórutn
kjördæmum og unntt Conservatív-
ar í ]>eim öllum ; höfðtt J)ó áðttr
að cins eitt kjördæjnanna, Cal-
garv ; hin þr jú höfftn áður sent
Liberal fulltrúa.
— Hinar nýafstöðnu sambands-
kosningar ltafa kostað Canada hér
um bil $800,000. Fullnaðarreikn-
ingur er enn ekki kunnur, en mik-
ið fyrir neöan þessa upphæð verö-
ur kostnaðurinn ekki. Dágóður
skildingur.
1
] — Fjögur börn duttu niöur tttn
! nýlagðan ís á Netley Creek, fram-
| undan þorpinu St. Louis, á fimtu-
l daginn var, c druknuðu. Netle\r
| Creek rennur í gegnum þorpið og
|í Rauðarána skamt frá Winnipeg-
vatni.
— Forsetakosning fór formlega
fram í Mexico 2. nóvember. Kaus
þá fulltrúaþingið Francisco J. Ma-
dero forseta lýðveldisins með 153
atkvæöum gegn 19, og varaforseta
Tosé Pino Suarez með 134 atkv.
gegn 24. Samdægttrs tók Madero
vift stjórnartautnunum.
— Col. Sam llughes, hermála-
ráðgjafi Borden-stjórnarinnar, kom
jhingað til Winnipeg fyrra miðviku-
dag, og liélj; næsta dag af stað
aftur áleiðis vestur á Kyrrahaís-
'strönd. Er ráðgjafinn að yfirlita
her og herbúnað landsins, og var
í fylgd með honum Mackenzie
hershöfðingi. Ráðgjafinn ætlar að
vera kominn aftur til Ottawa fyr-
ir þingsetninguna 16. þ.tn.
— Sjö stúlkur fórust í eldsvoða
fyrra miðvikudag í bænum Cheha-
lis, Wis., í Bandaríkjunttm. Kvikn-
aði í púðurverksmiðju af hand-
|vömm eins verkamannsins, og
I urðti þær afleiðingar, að sjö stúlk-
tir dóu, átta særðust hættulega,
en aft eins tvær sluppu óskemdar.
Karlmennirnir, aftur á móti, kom-
ust allir óskemdir ttndan.
— Við undirbúnings borgarstjóra
kosningarnar i Los Angelcs, Cal.,
varð jafnaðarmafturinn Harrison
hlutskarpastur af fjórum umsækj-
1 endurn.
i
— Gamlt Bill Miner, canadiski
ræninginn alræmdi, hefir sloppiö
úr ríkisfangelsinu í Georgia í
Bandaríkjuiiutn, Jtar sem hann
átti aft afplátta tuttugu ára hegn-
ingu fyrir að ræna járnbrautar-
lest á síðastiiðnu sumri, og er al-
ment álitið, að honum muni hafa
tekist, að komast til Canada og
þar sé hann nú. — Sem raenn
muna var Jtað Bill Miner, sem
rættdi C. P. R. hraftlest vestur í
Klettafjöllum fvrir nokkrttm árum
og náðist og var dæmdur í 25 ára
Jtrælkunarvinnu í New Westmin-
ster fangelsinu, en þaðan tókst
honum aft sleppa á undursamleg-
an hátt. — Enn sem komið er
hefir ekkert fangelsi getað haldiö
Bill Miner, og J)að jafnvel ekki nú
á hans elliárum, því yfir sjötugt
er karlsaufturinn kominn. Canada-
mönitum mun litt vera gefið um
heimsókn Bill Yliners og mun al-
varleg gangskör gerö að þvi, að
taka ltann fastan — hafist hann
við í landintt.
VEGGLIM
■ /
I kaldar sunmr ou
lieitar vetrarbvgj;-
iii'.ar, notið
og ‘Empire’ teg-
undir afvegcdími.
Vcr höfum ánægju af að
senda yður verðlista og
fræðslu bæklinga vorra.
Company, Ltd.
Winnipeg, Manitoba