Heimskringla - 13.11.1913, Page 6
h BIí5j
WINNIPEC, 13. NÓV. 1913.
HEIMSKRINGL'A
MARKET HOTEL
146 Princess íát.
6 mófci markaOuani
; P. O'CONNELL, elgandl. WINNIPEQ
Beafcu vínföni? vindlar og aöhlynning
»6Ö. isleozkur veitingamaöur N.
Halldór.sson, leiöbeinir lslendingum.
JIMMY’S, HOTEL
BEZTU VÍN 00 VINDLAE.
VÍNVEITARI T.H.FRA8EB,
ÍSLENDINGUR. : : : : :
iiames Thorpo, Elgandl
Woodbine Hotel
466 MAIN ST.
Bfcntsta Billiard Hall f Norövesfcurlandinu
Tlu Pool-borö.—Alskonar vfnog vindlar
Qtatlng og fteOl: $1.00 6 dag og þar yflr
Lennon A llebb,
Eigendur
Vér höfum fullar birgölr hreinuotu lyfja
og meöala, Komið meö lyfseöla yöar hing-
aö vér gerum meöulin nAkvmmiega eftir
Avfsan lækuisins. Vér sinnum utansveita
pönunum og seljum giftingaleyfi,
Colcleugh & Co.
Notre Dame Ave, & Sherbrooke St,
Pbone Qarry 2690—2691.
KÆRU LANDAR
Þegar pið farið um A Gimli
ogVASAÚRIN yðar hafa
stansað, bilað cða brotnað, þá
komið með {>au til mln. r.g
geri við úr og klukkur, einnig
alla vega gull og silfur “stáss’
og ábyrgist gott og vandað verk
uieð sanngjörnu verði. Ég hefi
^ Aaægju af að gera alla ánægða,
og óska eftir viðskiftum yðar.
S. V. Johnson,
gull- og úrsmiður.
P. O. Box 342. Gimli, Man.
JÖN JÖNSSON, járnsmiSur aö
m Notre Dame Ave. (horni Tor-
’onto St.), gerir viÖ alls konar
katla, könnur, potta og pönnur,
brýnir hnífa ojj skerpir sagir.
Lögberg og alÞýðuvís-
urnar.
Ofmikiö má a6 öllu gera,— seg-
ir gamalt mál, sem heimtæra má
itpp á blaðift Lögberg.
Fáir myndu hafa trúaö, þegar
Lögberg fyrst fór aö tína upp
gamlar alþýðuvísur, til eyðufyllis
í dálka sína, — að í vændum væri
sá feikna vaðall, af frámunalega
ógeðslecru vísnarusli, sem nú er á
daginn komið ; og síður en séð
fyrir endann á, því ritstjóri I/ög-
bergs cr nú orðinn tnargreyndur
að þvi, að vera ekki vandur að
vali, íyrir Alþýðuvísna dálk, eða
dálka blaðsins. Ætti þó að rnega
vænta hins gagnstæða, þar sem
ritstjórinn er sagður gáfaður
mentamaður.
Ekki skal því þó neitað, að
margt af alþýðukveðskap, sem
birst hefir í Lögbergi, er vel orkt
og skemtilegt aflestrar, en það er
smár hluti hjá hinu, sem er arg-
asti leirburður og ekki þess vert,
að eyðandi sé prentsvertu fyrir. —
Og ekki er látið nægja, að prenta
þetta dásamlega(! ! ) safn einu
sinni, því alt af er meira og minna
af “leiðréttingum'’ og athuga-
semdum — svona til smekkbætis
— frá þeim, sem betur þykjast
vita, og þá leirvellan prentnð að
nýju, “endurbætt”, og gengur slíkt
oft í þriðja og fjórða lið, — eins
og magnaðar afturgöngur gjörðu
í fvrri daga —. Minnist ég þess t.
d., að ekki alls fyrir löngu tóku
leiðréttingar og athugasemdir við
alþýðuv. liðl. hálfan þriðja dálk í
Lögbergi, bg í síðasta tbl., frá 23.
okt., meira en eina dálkslengd, o.
s. frv. — Hér við bætist svo, að
leiðréttingarnar eru oft þannig úr
garði gerðar, að engu er maður
nær sannleikanum að loknum
lestri þeirra. — Eða t; d. oft orð-
aðar á þessa leið : “Vfsu þessa
læröi ég í ungdæmi mínu af N.N.,
sem sagði hana vera orkta af N.
N., og mun það réttara vera”. —
Og víða má sjá : “Gaman þætti
mér að vita, eftir hvern þessi vísa
er”, o. s. frv. — Ekki vantarvand-
virknina eða heimildargögnin!
Svona rétt af handa hófi verður
nú fyrir tnér Lögberg frá 25. sept.
þ.á., og sem lítið dæmi snildarinn-
ar set ég hér tvær visur úr “Blesa
vísum” :
Dominion Hotel
523 Main St.
Be3ta tIo oíj víndlar, Gif tiogog ,50
Máltíð ........... .. ,35
ðimi m 11:ti
B. B. HAIICCBSSCN eigardi
JííHARíðfAVE^COkd
Ef sér kynni að brégða á bak
búðar drotna lýður,
heyrist klársins hófatak
hontun einhver ríður”.
þetta er langt frá því að vera
það versta, en er nóg dæmi til að
sýna andagiftina. — Eg hefi lengi
átt von á, að sjá eitthvað eftir
Eirik Olsen í Lögbergi, t. d. vís-
tina :_______________________ ___
“Stóri stráktirinn stendur hér
stæltur á Víkur hlaði,
hann er nú að hlægja að mér,
betur að það væri komið upp í
hann ginkefli”.
— hún myndi skarta vel setn perla
í kvæðaflokks-kórónu blaðsins.
Enginn skyldi nú taka orð min
svo, að ég sé að amast við vel
kveðnum alþýðuvísum, — síður en
svo, en hinu held ég fram, að rit-
stjóri Lögb. gjöri það í óþökk. við
metri hluta kaupenda blaðsins, að
láta það flytja anuað eins endem-
is rugl og leirburðarþvætting, eins
og mikill hluti þessara alþýðu-
vísna er, og fyrir mitt leyti vildi
ég heldur sjá pappírinn auðan, ci
ckki er annað efni til í blaðið, —
“því bctra er slétt skafið en illa
grafið”.
Skyldi ei vera hollara andlegu
lífi og íslenzkri tungu, að lesa
kvæði eftir mörg hinna núlifandi
íslenzku skálda, — svo sem Matt-
híasar, borsteins, Stepháns, Guð-
mundar Guðmttndssonar, o. s. frv.
— frumsamin eða þýdd, heldur en
eyða tíma til að lesa vístta-druslur
sem særa íegurðartilfinning hvers
hugsandi raanns og níða móður-
mál vort með lúalegustu orðskríp-
um og klattfalegtim kenningarnöin-
tim.
Ilvað skyldi J ónas H a 11 -
g r í m s s o n segja, ef ltann væri
risinn úr gröf og mætti líta yfir
Alþýðuvisnadálka Löghergs ?! —
Munið ritgjörð hans um rímna-
kveðskapinn ? Skyldu sumar Al-
þýðuvísur Lögbergs fá vægari dóm
hjá lionum ? Ég held varla. —
H a n n fann manna bezt, þegar
móðurmálintt var traðkað og ljóð-
dísin smánuð með leirhnoði og
níðskældum kenningarnöfnutn. —
H a n n tinni móðurmálinu svo,
að aldrei myndi hann — sem rit-
stjóri blaðs, sera sérstaklega hafði
það hlutverk, að' viðhalda ís-
lenzkri tttngu, meðal þjóðarbrots,
fjarri ættjörðinni, — ltafa veitt
óvönduðum vísna-drtislum aðgang
í blaði sínu. —
það var þarft verk en illa þakk-
að af ýmsum, þegar hr. Gunnl.
Tr. Jónsson — nú ritstjóri — réð-
ist á leirskáldin í Heimskringlu,
sællar minningar. — Og þakkir á
liann skilið nti fvrir að hafa bœgt
vísna-þvælunni frá dálktim blaðs-
ins.
það sýnist ekki vera tterna saltn-
gjörn ósk, að ritstjóri Lögbergs
vinni með meiri vandvirkni að
Alþýðuvísnadálkum blaðs síns en
verið ltefir, — sanngjörn skyldu
hans gagnvart kaupendutn blaðs-
ins.
27. október 1913.
A.I.B.
ATHS. —það er skoðun vor, af
efni ofanritaðrar greinar, að liún
ltefði fretmir átt að vera send Lgb
en Hkr. til birtingar. Ilöf. ræðir
um efni, sem Lgb. kemur við. en
síður þessu blaði. það er að vísu
satt, að margt hefir komið í Al-
þýðuvísnadálkum Lgb., er gjarnan
hefði mátt vera óprentað, en
margt hefir þar líka verið gott og
að mörgu leyti fróðlegt. Alþýðtt-
kveðskapur er alþýðukveöskapur,
og tjáir ekki um að sakast. Fróð-
legt væri fyrir þá, sem óánægð-
astir eru með þetta vísnasafn, að
bera það saman við sumt, setn
kom í þjóðsagnasafninu “Huld”,
er út var gefið í Rvík fyrir mörg-
um árum. Var það safn álitið
gott, að maklegleikum.
Ritstj.
KOL og GOKE
J. D. CLARK & CO.
280 MAIN ST.
Phónes Main 91—95 eða 8fi24
Dráttlistar-kennsla
er nú byrjuð að 582 Sargent Av.
Sömu kenslttaðferðir og nú tíðk-
ast við beztu fagurfræðisskóla í
Bandaríkjunum.
Nemendum kent að mála eftir
fyrirmyndum og þá setið er fyrir.
Kenslutími frá 1.30 til 10 e. h.
Ennfremur fyrir hádegi, þá tima,
er hentugleikar nemenda krefja.
Kenslu verður hagað eftir þörf-
um nemenda, og á hvaða stigi
þeir eru.
I. B y r j e n d u r. — Undirstöðu
kensla í að draga upp eftir fyrir-
•myndum. Ná frumlínum og hlut-
íöllum, 4 tilsettum tíma. ASfing á
hraða o. fl. — Dregið með char-
coal og pensli.
II. J> e i r, sem lengra eru
k o m n i r : Æifðir í erfiðari hlut-
verkum. Málað eftir fyrirmyndum.
Notaðir Ktir, litar-krít, vatnslitir
og íleira.
Etlast er til, að þeir, sem notið
geta tilsagnar í þessari grein, hafi
l>egar náð nokkrum hraða, og eins
geti náð efni myndanna, eða þeirra
lduta, sem hafðir verða til fyrir-
tnyndar við æíingar.
III. M y n d a m á 1 n i n g r r o.
fi. ACfing við að ná f u 11 k o m n -
tt it , hlutfallsstærðutn o.
fl. þeirra hluta, sem teiknaðir eru.
J>á má og nemandinn nota livort
sem vill : olíuliti, vatnsliti, char-
coal eða málsvertu, eftir því sem
ketntir saman nm.
*
CERAMICS : Nemendur æfðir
í að mála 1 e i r - eða g 1 a s -
tn u n i o. fi.
* * #
Kenslustundum verður liagað
eftir því, sem lientugast verður
fvrir rtemendur. Nemendum skift í
bekki eftir því sem undirbútiingi
l>eirra er háttað.
þeitn, sem stunda alþyðuskóla,
verðttr gert létt með að haía not
af kensluntii, því fyrir ]>á verða
hafðir tímar frá kl. 4.30 til 7 e. Á.
dag hvern.
Einnig verða tírnar frá 7.30 til
10 e. h. fyrir þá, er bundnir eru
„.við vinnu, og gætu ekki gefið sig
við námi aSrnr stundir.
KENSLUGJALD, Fyrir liverjar
10 lexíur $5.00 (tvær og hálf stund
er ætlað fyrir lexíuna), annars 75c
fyrir lexíuna. Allur kenslueyrir
horgist fyrirfram.
Kensluaðferðir verða afiar þær
sömu og hafðar eru víð The Art
Institute í Chicago, sem álitinn er
að vera einn bezti listaskóli þess-
arar álftt.
•Foreldrar ættu að nota þetta
tækifæri til þess að menta börn
sin í þeirri fræðlgrein, er öllum
öðrttm fremur hefir göfgandi og
siðbætandi áhrif á þau.
Frekari upplýsingar veitir undir-
rituð, að 533 Agnes St., Winnipeg.
KENSLUST0FA: 582 Sargent Ave.
við suðaustur hornið á Sherbrooke
Miss Hlaðgerður Kristjánsson.
CÚtskr. Art Institute Chicago
Art Normal School Chicago).
MANITOBA.
Mjög vaxandi athygli er
þessu fylki nú veitt af ný-
komendum, sem flytja til bú-
festn í Vestur-Canada.
þetta sýna skýrslur akur-
yrkju og innflutninga deUdar
fylkisins og skýrslur innan-
ríkisdeildar rikisins.
Skýrslur frá járnbrautafé-
lögunum sýna einnig, að
margir fiytja nú á áður ó-
tekin lönd með fram braut-
um |>eirra.
Sannleikurinn er, að yfir-
burðir Manitoba eru einlægt
að ná víðtækari viðurkenn-
ingu.
Hin ágætu lönd fylkisins,
oviðjafnanlegar járnbrauta-
samgöngur, nálægð þess við
beztu markaði, þess ágætn
mentaskilyrði og lækkandi
flutningskostnaður — eru hin
eðlilegu aðdráttaröfl, «em ár-
lega hvetja mikinn fjölda
fólks til að setjast a* hér í
fylkinu ; og þegar fólkið sezt
að á húlöndum, þá aukast
og þroskast aðrir atvinnu-
vegir í tilsvarandi hlutföllum
SkrifiÖ kunningjutn yðar — segið þeim að taka sér bólfestu I
Happasælu Manitoba.
Skrifið eftir frekari upplýsingum til
JOS. liUIiKE, Induatrial Bureau, Winnipeg, Afanitoba.
JAS. IIAllTNJCY, 77 York Street, Toronto, Ontario.
J. F. TKNNANT. Qrelna, Ataniloba.
W. H' UNSWORTII, Kmeraon, Manilobu;
S. A BEDF0RD.
Deputy Minnister of Agriculiure,
Winnipeg, Manitoba.
£+*«•***********#>**»**«■ **********************
rITUR MAÐUR er .varkár með að drekka ein-2;
V1
göngu hreint öl. þér getið jafna reitt yður á. «
DREWRY’S REDWOOD LAGER
það er léttur, freyðandi bjór, gerður eingöngM
úr Malt og Hops, Biðjiö ætíð um hann.
E. L. DREWRY, Manufacturer, WINNIPEG. \
J Skrifstofu tals.: Main 3745. A7'örupöntunar tals.; Main 3402 P
f • r*"i -i r** .. —ASk.... a
t National Supply Co., Ltd.
Verzla með
iTRjAVlÐ, GLUGGAKARMA, HURÐIR, USTA,
KALK, SAND, STEIN, MÖL, ‘HARDWALL’
GIPS, og beztu tegund af ‘PORTLAND’
MÚRLÍMI (CEMENT).
Skrifstofa og vörugeymsluhús á horninu á :'
McPHILLIPS OG NOTRE DAME STRETUM,
Mo6 Þvl a6 biöja æfiulesa nm
kT.L. CIGAR,” þá ertn víös aö
fá ágætao viudil.
(l'fctON MADE)
We*tern t'ijjar t'artory
Thomas Lee, eigandi Wmnnipeg
@8 Sögusafn Heimskringlu
5. ieikhúsum, heldur en að standa við þvott á sjáv-
nrströndimn.
Hún fékk brátt það orð á sig, að vera hin feg-
ursta af dansmeyjunum, og af þeirri ástæðu hötuðu
hinar dansmeyjarnar hana, en það gerðu karlmenn-
irnir ekki. Dansstjórinn kendi henni spor, sem hann
kendi engri hinna, og samkvæmt hans ráðleggingu
yfirgaf hún stóra Ieikhúsið og fékk sér stöðu á
tninna leikhúsi í námsmanna deildinni, vinstra megin
við Seine, og þar varð hún mjög bráðlega efst á
baugi.
það var á þessu námsmattna leikhúsi, að maður-
inn hennar sá hana fyrst. Hanu var Englendingur,
•og fátækur i meira lagi, en snyrtimannlegur og fríð-
«ir, sem gaf til kynna, að hann væri af göfugum ætt-
nnt. Hann varð undir eins ástfanginn af henni og
’hún sömuleiðis af honum. Henni var um að gera,
■að eignast fallegan mann af göfugnm ættum, vel
>«ppalinn og hegðanprúðan. Um peninga hugsaði
inin ekki ; hún bjóst við að verða að vinna fyrir
þeim, og gerði sig ánægða með það hlutskifti.
þau giftust, og þar eð Chicot var fræg í sinni
ntöðu, en Englendingurinn hafði ekkcrt gert til að
ávinna sér nafnfrægð, og var hann kendttr við nafn
Sconu sinnar, og kallaöur hr. Chicot.
það var all-einkennilegt líf, sem þatt lifðu, þessi
bjón, — á þriðja lofti ! dimmu húsi í dimmri götu í
nájmsmanna deildinni, — undarlegt, hugsunaríaust,
léttúðarfult lil, þar sem nóttin var gerð að degi, og
jpeningunum eytt elns og vatni ; þar sem ekki var
catmars óskað eða vonað af tilverunni en ánægjunni,
Anægjunni af að éta og drekka, spila, ganga um skóg
ana f tnnglsljósi, eðaleftir bökkum árinnar Seine.
J>annig liðu tvö fyrstu árin af namveru Chicots
hjónanna. Frú Chicot vann fyrir peningnm sínum
rnjog ánægö, og eyddi þeím jafn harðan ; hún drakk
*■ • *— 'U ( .1 .iii .1 .IaI •IaU' k e 4* «.f*>
Jón og Lára
29 30
Sögusafn Heimskringlu
meira kampavín, en henni var holt, og þar af leiddi, jaín lágt niðttr og hún ; hann fann, aö hann liafÖi
að hún varð smátt og smátt lítilfjörlegri ; hún opn- gengið að eiga lítilsverða, siðlausa konu. Hann
aði aldrei bók, reyndi ekki að menta sig, kom aldrei
í kirkju eða rétti nokkrum hjálparhönd ; htin lifði
fyrir sjálfa sig og sína ánægju ; hafði ekki meiri sam-
vizku en örninn, né meiri skyldutilfinningu en fálkinn.
Hafr Jack Chicot nokkru sinni fundið til þess, hve
heimskulega þau eyddu peningum sínum, þá lét hann
það aldrei í ljósi. Hann áleit, að kona sin hefði fulla
hcímild til að eyða sínum eigin peningum eftir geð-
þótta. Tekjur hans voru litlar og óákveðnar; stund-
um gat hann selt uppdrætti til myndasala eða þá
smágreinar í blöðin. Peningar þessir, sem komtt svo
óreglulega, fóru á sama hátt og þeir komu.
‘Af tilviljun hefir Jack selt mynd’, sagði kona
hans. ‘Mikli refjakarlinn minn lætur scr detta í hug
að fara' að vinna. Við skulum borða dagverð i
‘Rauðu mylnunni’. Jack borgar brúsann’.
þeir, sem þektu hana bezt, töluðu fremur djarf-
lega um annað hjónabandsárið hennar,
þagði og þjáðist. Loks tók hann sig til og skrifaði
nokkur bréf til vina siuna í London, og bað þá að
útvega Chicot atvinnu ; hann lýsti henni sem dug-
legum kveumianni, er sér væri ant um, en lét þess
ekki getið, að hún væri kona sín. Innan í bréfin
lagði hann hrósgreinar um hana, sem hann klipti úr
Parísarblöðunum. Árangur þessara bréfa varð sá,
að hr. Smolendo, eigandi Prins Frederiks leikhúss,
kom og heimsótti ltana og réði hana til sín.
‘Dýrð hennar varir ekki mörg missiri, cn fyrstu
3 missirin mun hún draga fleiri áhorfendur að leik-
húsinu en nokkur önnur dansmær hefir gert síðan ég
varð leikstjóri’, sagði herra Smolendo við sjálfpn sig.
Frú Chicot varð glöð yfir því, að hafa fengið
góða stöðu með ltærri launum, heldur en hún haiði
haft, en hún var óánægð með borgina London, eins
og hún hugsaði sér hana.
‘Ég mætti eins vel jarðsetja sjálfa tnig, eins og
‘Chicot er farin að drekka afarmikið’, sagði An- að fara til borgarinnar London’, sagði hún, ‘en alt
toine við Gilbert, sem léku saraan á leikhúsinu, ‘get er betra en að dansa frammi fyrir ltóp af heimskingj-
hugsað mér, að hún berji manninn sinn, þegar húnjum og umskiftingum’.
er drukkin’. j ‘London er ekki slæmur staður’, sagði Tack kæru-
‘þau ^júa saman eins og hundur og köttur, býst leysislega. ‘Enginn þekkir mann þar, og maðttr
ég við’, svaraði Gilbert, ‘einn daginu sólskin, annanjþekkir engan. Fjöldanum stendur á sama, hvort
voðalegt óveður. Renant málari, sem býr á sama,maður kemur út úr fangelsi eða hollu. Enginn skift-
lofti og þau, segir að stundum rigni hjá þeim kaffi- ir sér af því’.
bollum, skálum, diskum og tómum flöskum. En samt þeffar t>au komu til London, tóku þau sér aðset-
sem áður elskist þau innilega’. íur i þröngri og dimmri götu i nánd við Prins Frede-
þegar hjónin voru búin að vera saman i 3 ár, riks leikhús, þar sem margir leikendur bjuggu.
fór aðdáánin að Chicot og aðsóknin að leikhúsinu að Frú Chicot hafði um þrjá staði að velja, og það
minka. Hún kom þá vanalega heim i mjög vondu sem hún valdi, var með tveim herbergjum á neðsta
skapi, og lenti þá oft í þrætum við Jack út af engu. gólfi; húsmunimir voru fremur ruddalegir, en hún
Hann var að eðlisfari góðlyndur, of heiðvirðnr til gaf því engan gaum, en Jack var þvert á móti mjög
að berja kvenmann og of dratnbsatnur til að stiga ióánægöur yfir þeim.
L - A.Í. . í. al • -U. _ i f J..i . 1 —.
• SU — l i - —
>J ó n o g L á r a
31
Tvöfaldar dyr voru milli svefnlierbergisins og
daglegu stofutinar, en bak við svefnherbergið var lít->
ill klefi ineð cinum glugga, og notaði Jack hann tU
að mála myndir í.
‘En hvað London þfn er Ijót’, sagöi Chicot. ‘Er
hún öll lík þessu?’
‘Nei’, svaraði Jack, ‘það eru bjartari og fallegri
götur, þar sem heiðursverða fólkið býr’.
‘Hvaða fólk kallar þú heiðursvert ?’
‘Fólk, scm borgar tvö til þrjú þúsund í eigna->
skatt árlega’.
Húsráðandinn var ekkja, mögur og þyrkingsleg.
Jack spurði hana, hverjir aðrir væru leigubúar hjá
henni.
‘A fyrsta lofti býr kona, írú Rawber að nafni,
Hún leikur aðalpersónuna i Shakespeare, og er í alla
staði heiðarleg’.
‘IRtrer býr þá á efra lofti?’ spuröi Jack.
‘þar býr ógiftur herramaður’.
‘Ungur ?’
‘Nei, miðaldra’.
‘Er hann leikari?’
‘Nei’.
‘Hvað er hann þá?’
‘Hann cr af heldri manna stétt, en mun haf»
mist eignir sínar. Hann borgar ekki reglulega, en
hann er stundum fjarverandi heila viku, og gerir litltt
ónæði og fyrirhöfn’.
' ‘Hvað heitir hann?’
*|Hr. Desrolles’.
‘það er naumast engelskt nafn’.
‘Getur vel veriö, en hann er samt sem 'áðtuj
enskur'.
þeim fanst lífið í I.ondon afar leiðinlegt í sauiam
burði við fjöruga lífið í París.
Yonir Smolendos rættust fyllilega. I
P'........ i i i í.._i_ .m. 1J