Heimskringla - 04.02.1915, Blaðsíða 5

WINNIPEG, 4. FEBRÖAA, I»16
HKIMSKRIN6LA
BLS. 5
• •
Vér afgreiðum yöur fljótt og greiðilega
og gjörum yður í fylsta máta ánægða.
Spyrjið þá sem verzla við oss.
THE EMPIRE SASH AND DOOR CO., LIMITED
Phone Main 2511 Henry Ave. East Winnipeg
Spánnýr
Vöruforði
Mistök.
Ef húsbóndiun ætlar að aga með ávitum, soninn til bóta, þá hleypur kálfur að klaga, — en konan og móðirin hótal PetSranna d&TSlevsi er bamanna b81 og bölvun i nútits er framtibar kvöl Stgr. Tk Þig langar vist sjálfan i sukkið, þó samvizkan bæli þig inni. Og þvi hefir drengurinn drukkið þær dreggjar frá ættinni þinni.
Ef faðirinn hafi' ekki hægann, þá hrópa þær strax i “fóninn" á einhvern slungin og slægan og sieipan lögregluþjóninn. En Pétur var seigur i svörum, og sótrauður varð hann á litinn. en þá var sá friður á förum, sem friðaði skilningarvitin.
En húsfreyja i haukana setur og hnefana skekur við kallinn: Þú ætlir að passa þig, Péturl Þá pöróttur þóttir og svallinn • Þvl nú var hann rjúkandi reiður, og rauk einsog elding um pallinn. e.n strákur i gættinni gleiður teit glottandi frainan i kallinn.
Þú ættir að muna svo mikið, þó mannorð þilt daglega skaðir, að þú hefir sæmd þína svikiðl Já, sveialtan, þvilíkur faðirl Svo skiftust þeir skömmum við borðið, en skrattinn hann sat þar á gægjum. Já svona er nú uppeldið orðið 1 öllum sveitum og bæjum. H. Magnásson.
liðið og hafa búnað allan góðan.
Miskunnarlaust ætti'að láta alla
óhæfa hermenn fara úr hernum. —
En þetta er ekki nóg; vér þyrftum
að hafa þrefaldar byssur og þréföld
skotfæri við það, sem er. Og' vér
þyrftum að æfa ungu mennina í öll-
um æðri skólum og háskólum, eins
og gjört er á Svisslandi, og æfa þá
einsog stríð væri fyrir höndum, og
ef ekki einsog Svisslendingar, þá
eins og þeir gjöra í Argentínu og
Chili.
Líklega væri þó bezt að taka upp
sið Svisslendinga, en það væri, að
æfa drengina 4—6 mánuði, þegar
þeir útskrifuðust úr háskóla eða
College, og eftir það svo sem 8 daga
á ári hverju. Engum skyldi leyft, að
kaupa mann fyrir sig. Enginn
skyldi undanþeginn fyrir það, að
hann væri auðugur, og allir skyldu
jafnir og ganga fram hlið við hlið.
Lá skyldu hinir ungu menn æfð-
ir í að skjóta og ganga, og sjá fyrir
sér á víðavangi, og læra að treysta
sjálfum sér og hlýða, og er það
nauðsynlegt bæði á vígVellinum og
í daglegu lífi, þó að menn borgarar
séu. Og sannfæring mín er sú, að
þetta myndi hjálpa oss bæði f her-
mensku og borgaralegunj störfum.
Vér myndum verða miklu færari
mcnn til allra hluta og svo myndi
það stórum auka reglusemi vora og
virðingu fyrir lögunum.
Þetta cr f rauninni ekki annað
en það, sem 2 brcytingarlög við
stórnarskrána segja að sé nauðsyn-
lcgt til að tryggja velferð og frelsi
þjóðarinnar, nefnilcga velæft heima
lið (militia). Svisslendingar hafa
velæft hcimalið, og það er mjög ó-
líkt heimaliði því, scm vér nokk-
urntíma höfum haft Og skylduæf-
ingar hafa gefist fyrirtaksvel á
Svisslandi. Þær hafa bjargað land-
inu frá stríði, og eflt dugnað og
velmegun landsbúa á friðartímun-
um.
Það er fásinna fyrir þcssa þjóð,
að treysta á gjörðardóma eða samn-
inga við hlutlaus ríki, ef að ekki
stendur afl á bak við samningana.
Það er fásinna, að treysta á samn-
ings-loforð annara rfkja. Þau semja
við þctta ríkið í dag og an.nað á
morgun. Rússland og Japan standa
nú hvort með öðru, en fyrir 9 árum
börðust þau af grimd mikilli hvort
við annað. Fyrir 20 árum síðan
stóðu Rússar og Þjóðverjar hlið við
hilð, og fyrir 15 árum var England
moiri óvinur Rússa og jafnvcl líka
Frakka, heldur en Þjóðverja. Það
er vel mögulcgt, að þegar þessu
stríði er lokið, muni bandamenn
þeir, sem nú cru, rísa hver upp á
móti öðrum, eða að Japan og Þjóð-
verjar verði bandamenn og beztu
vinir.
Það er skylda vor, að vinna að
sambandi um heim allan til rétt-
láts friðar, og standi afl — herafl —
þjóðanna á bak við. En engin lík-
indi eru til, að nokkurt þvílíkt
þjóða-samband myndist. Nú sem
stendur er það fyrsta skylda Banda
ríkjanna, að kasta frá sér hinum
skaðlegu fáráðlinga-hugmyndum;
að standa hjá og horfa á og bfða, —
með öðrum orðum: að skirrast við
að uppfylla skyldur sfnar, eða að
mæta viðburðunum, sem daglega
eru að ske, annaðhvort af ómensku
eða hræðslu. Reynum að breyta vel
hver við annan og verum við því
búnir, með öruggum hjörtum og
traustum armi, að vcrja rétt vorn
gegn yfirgangi annara
henni meira virði, en að eins á vör-
unum. Og getur nokkrum manni
heima á Fróríi leikið vafi á því,
hvern þjóðin á að hafa eftirieiðis,
til þess að fylgja þessum málum til
streitu? “Vitið þið skii á vaii for-
ingjans”, þess foringja, sem hefir
forsjá og frelsisást. Landar á
Fróni, "oft er þörf, en nú er nauð-
syn”. Fylkið yður um hetjuna, sem
vildi ekki þiggja tignarsætið, vegna
þess, að þau mál, sem þjóðin trúði
honum fyrir, voru að vcttugi virt.
Margir hafa gengið þenna sama veg
á undan honum; en hvernig hefir
hann verið troðinn?
Ráðherra vor, sem stóð upprétt-
ur í rríkisráðinu, sýndi það, að
hann kunni að ganga, og það bein-
an og réttan veg. Hver er þá mað-
urinn, sem þjóð og þing á að fylkja
sér um, ef það er ekki Sigurður Egg-
erz?
Jón H Arnason.
Leggur hald á fæðu-
tegundir.
Stjóm Þjóðverja leggur hald á all-
,ar helztu fæðutegundir manna
á Þýzkalandi
Það er farið að verða svo hart um
fæðu á Þýzkaiandi, að búið var við
því, að alt færi þar í það geypiverð,
að mikill hluti fólksins gæti ekki
keypt sér fæðu og yrði að falla
hungurdauða, meðan aðrir yrðu
millíónerar. Þess vcgna tók stjórnin
alt undir sig. Má engin fjölskylda
hafa meira en 220 pund af kornmat
til búsins, og á það að duga til
næstu uppskeru; alt sem þar er yf-
ir, tekur stjórnin. Sama er um kjöt
og hvað annað: mönnum er ætlað-
ur viss skamtur, og við það situr.
Hitt gengur til stjórnarinnar og
hersins. Þeir þurfa ekki, og hættir
líklega ekki til, að búa til mikið af
kökum og kryddbrauði, Þýzkar-
arnir í vetur, til þess að fá góðar
hægðir af, einsog suma íbúa borg-
anna hér og víðar. Þeir verða að
spara alt sem þeir geta.
Eftir 1. febrúar var sveitarstjórn-
unum skipað að líta eftir kjöt-
kaupum öllum í iandinu, og eng-
inn má selja hvcjti eða kjöt án
þeirra ieyfis, og h’ver einasti mað-
ur, sem einhvcrja fæðutegund hcfir,
varð að gefa þeim skýrslu. Stjórnin
tekur það alt undir sig, og borgar
eigendum seinna.
Og núna 31. janúar’skipa bæjar-
stjórnirnar f Berlín og öðrum borg-
um nákvæmlega fyrir um brauð-
gjörð alla, — ait í því augnamiði, að
spara mjölið, og sætabrauðskök-
urnar mega nú ekki gjörast af
rneira en einum 10. hluta mjöls;
hitt verður að vera samtíningur.
Það lftur út fyrir, að smátt og
smátt fari að kreppa að
Ókyrt í Austurríki.
1 Austurríki er verið að kalla út
nýa hermenn í stríðið, og eru nú
þeir kallaðir, scm áður þóttu of
ungir eða gamlir, eða fatlaðir á
einn eða annan hátt. En landsbú-
ar eru að verða uppvægir og vcrða
róstur í borgunum, er herliðið dreg-
ur mennina úr húsunum og skýtur
niður þá, er mótþróa sýna.
1 Laibach í Ctoatiu, 35 mílur norð.
austur af Triest, urðu róstur mikl-
ar og hrójjaði múgurinn: “Niður
með stríðið!” — “Niður með Þjóð-
verja!” — og réðist á lögregluliðið,
og varð að kalla riddarasveit til
þess að skakka leikinn í höfu,ð-
borg Croatiu, Agram, rifu stúdent-
arnir niður auglýsingar stjórnar-
innar, sem kölluðu menn til vopna,
og sama var gjört f Karlsruhe og
sjóborginni Trieste. 1 Laibach er
sagt að múgurinn hafi brent skrif-
stofur borgarstjóra.
I Transsylvaníu hafa Austurrík-
ismenn hótað að skjóta hvern þann
sem ekki vilji í stríðið fara. En þar
er hugur allra með Rússum.
Ungverjar vilja semja sérstakan
frið og skiijast við Vilhjálm. Eru
víst farnir að sjá.að þeir muni lftið
hafa upp úr stríðinu.
Austurríkiskeisari vill nú annað-
hvort fá að semja frið, eða að segja
af sér. Þó að heimskur sé, er hann
farinn að sjá, að lítil gæfa stendur
af Vilhjálmi.
Og riú fór hinn nýji ráðgjafi hans
Burian barón til Vilhjálms keisara,
til þess að vita, hvort hann væri
aiveg ófáanlegur til þess að leita
um frið. Burian hélt því fram, að
Austurrílii væri að kiofna í sund-
ur. Og ef að Rússar væru ekki stöðv
aðir í Ungarn áður en þeir næðu
Budapest, höfuðborginni, þá væri
alt farið.
Vildi hann að Þjóðverjar gæfu
upp Belgíu, Elsas og öll pólsku
löndin að austan, en Austurrfkí
léti af hcndi Galizíu og Búkóvína,
og meira eða minna af Bosníu og
Herzegóvínu til Serba og Svartfell-
inga.
Við þetta var ekki komandi; en
Vilhjálmur lofaði, að senda hálfa
aðra millíón suður í Ungarn me®
vorinu. Nú eru þar samandregnar
28 herdeildir á móti Rússum, eð*
nærri hálf önnur millfón manna.
HITT OG ÞETTA.
Þegar Englendingur fer út
járnbrautarlest, þá gengur hann
beint út og lítur hvorki til hægri né
vinstri. Þegar Skotinn fer út, lítur
hann aftur til að sjá, hvort hann
hafi nú ekki gleymt einhverju, er
írinn lítur aftur til að sjá, hvort
aðrir hafi ekki skilið eitthvað eftir.
• • •
( annað skifti þegar Elienbor-
ough lávarður sat i dómarasætí
sagði Rankle Jackson, sem var mál-
skrúðsmaður mikill: “í bók nátt-
úrunnar stendur skrifað ----” —
“Gjörðu svo vel og nefndu blaðsið-
una, sem þú ætlar að vitna i”, greip
Ellenborough framm i fyrir honum.
“Oft er þörf en nú er nauðsyn”
“Þótt rcyni erlcnt vald að viila sýn
og yinarmálum fögrum menn að ginria.
er þjóðin vel á verði og gætir sín
og varast bilbrig neinn að láta finna.
Á þingi ræður forsjá föðuriands
og frelsisást — svo skyldi skyldi jafnan vera
Þcir vissu skil á valdi foringjans
og var það ávalt ljóst, hvað bar að gora”.
Guðm. Guðmundsson.
Oft hefir verið þörf á því, að Is-
lendingar stæðu sem cinn maður ið
málum, en sjaldan mciri þörf á því
en nú. En því miður hafa þeir eigi
fylgst að, sem sarnhcntir 'mcnn i
mörgum málum, cr ieitt hefir af sér
töiuverða úlfbúð og óánægju. En
nú ættu þeir að segja skilið við
slíkt, og standa “vel á verði og gæta
sín, og varast bilbug neinn að láta
finna”, og að leiðir séu ekki skiftar
Hver sá maður, sem vlil bera nafnið
Iselndingur á íslandi, ætti að hug-
leiða það, sem gjörðist í hinu hátt-
virta ríkisráði Dana á haustinu
1914. Þar er liið mikla ríkisráð sam-
ankomið, ásamt konungi vorum,
og að eins einn íslendingur. Það er
að segja, einn fuiltrúi hinnar ís-
lenzku þjóðar. Hann er þar ráð-
herra, og með þau mál, sem þing
og stjórn hefir falið honum að út-
kljá, mál, sem allir sannir íslend-
ingar eru einhuga fylgjandi; — mál,
sem veiferð og heill þjóðarinnar jr
hndir komið, bæði f nútíðinni og
á ókomnum tímum, út á við og inn
á við; mái, sem snerta við strengj-
um hvcrs fslenzks hjarta. — En
hvernig íer?
hygg að það hafi orðið fyrir
æði mörgum, að spyrja sjálfan sig:
Var konungur vor að gjöra rétt
Eða: Var Hans Hátign að brjóta
nokkuð af því, sem áður hafði ver-
ið sagt og gjört. — Um það er ekki
gott að dæma, en eitt er þó vfst,
eftir því sem fram er komið.
Hans Hátign ncitaði að sam-
þykkja þessi marg umræddu stór
mái iandsins, um það bíandast eng
um hugur. “Og hitt var ljóst, að hér
var leiðum skift”. — Hvað átti nú
þessi cini íslendingur að gjöra?
Tveir voru kostirnir: Annar að
skríða, cn hinn að ganga. Þótt
hvomgur væri beinlínis boðinn af
hinu háttvirta rfkisráði og Hans
Hátign. En hurðin skall töiuvert
nærri, cftir því sem birtar umræður
skýra frá af .ríkisráðsfundinum.
Það lítur helzt út fyrir, að þetta
neikvæði Hans Hátignar kæmi ekki
svo “flatt” að ráðherra íslends. Það
er einsog hann hafi átt von á slíku
svari, og verið undir það búinn
Aftur hafa ýmsir vakið óróa og
deilur um það, hvort ráðherra ís-
lands hafi gjört rétt i þessu efni.
En eg held, að engum skynbcrandi
manni geti blandast hugur um
það. Því með þessum sínum hóg-
væra orðum, sem ráðherra vor fram-
setti í ríkisráði Dana, sýndi hann
þab, að hann unni málcfnum lands-
ins og heiil þjóðarinnar, ásamt
mannorði sínu, en ekki tignarsæt-
inu og pcningunum. Hver mundi
hafa gjört bctur? Hann notaði ekki
stór orð, né fláttskap; aðeins bið-
ur um lausn frá embættinu, þegar
hann heyrði, að þau mál fengju
ekki staðfestingu; — þau mál, sem
honum voru kærast allra mála. —
Þá sýndi ráðherra vor það, að hann
var réttur maður á réttum stað.
En það hcfir vanalegast þótt
vont að græða þau sár, sem eitrun
hefir vcrið búin að búa í um lengri
tíma. Nú er það hin íslenzka þjóð,
sem á að sýna það, að þessi mál séu
WHITE & MANAHAN LTD. soo m... siree.
karlmanna buxur.
Verkamanna buxur ................$1.00 tíl $3.50
Spari buxur.................... $3.00 til $6.00
Hvert par ábyrgst.
VenjiS yður á aS kaupa í þeirri búð sem selur góða vöru
fyrir sanngjamt verð. f
Getið þess að þér sáuð þessa auglýsingu í Heimskringlu
LATIÐ GJÖRA VIÐ TÖNNUR YÐAR MEÐAN
ÞÉR ERUD í BÆNUM UM BONSPIEL LEITID
■■Hnaa HHiswm m mmmmmðamftimmmmm bbbhkj BHmnHnwB masmmmsmmmmm
Sérstakir prísar og athygli veitt þeim
sem koma í bæinn fyrir Bonspiel
Stórkostlegur sparnaður og fínasta tannviðgjörð
“BRIDGE W0RK”
$5.00 hver tönn
22k. GULL KRÚNUR
$5.00
ALT VERK ÁBYRGST
Fleiri hundruð eru að nota tækifærið að fá þessa prísa. Ert Þú?
Whalebone Plates
AÐEINS $8.00
Eg bý til hvalbeins plates íyrir $8
Það eru beztu plates sem hægt er að
fá. Þeir era óþekkjanlegir frá eðl-
ilegum tönnum. Kom þú og lofaðu
mér að sýna þér þá.
Persónulegt athygli
Eg afgreiði þig sjálfur. Þú hefir
not af minni margra ára reynslu í
tannlækningu. Kondu og láttu mig
skoða þínar tönnur. Ráðstefna og
skoðun tanna ókeypis.
PASSA FALS TENNUR ÞlNAR SÆMILEGA?
EÐA ERU ÞÆR LAUSAR í MUNNINUM. VIÐ GETUM
SKAFFAÐ TENNUR SEM FARA VEL- KOMIÐ OG FÁIÐ UPPLÝSINGAR
McGreevy Blk,
Porlage Ave.
Dr. PARSONS
Phone
Maín 699
258 ■ Portage Avenue
Between Smith and Garry, over Grand Trunk Ticket Office, Winnipeg