Heimskringla - 02.11.1916, Blaðsíða 4

I 4.
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 2. NÓVEMBER 1916
HETM SKRTTSÍItLA
(Stofnufi 1SS(J)
Kemur út á hverjum Fimtudegl.
trtgefendur og elgendur:
THB VIKING PHBSS, LTD.
Verh blahsins í Canada og: Bandaríkjun-
am $2.00 um árit5 (fyrirfram borgah). Sent
ttl lslands $2.00 (fyrirfram borgat5).
Allar borganir sendist ráT5smanni blaT5-
*lns. Póst eha banka ávfs&nir stýlist til The
Viking Press, Ltd.
M. J. SKAPTASON, Ritstjóri
S. D. B. STEPHANSON, ráhsmahur.
Skrifstofa:
729 8HERBROOKG STRGET., WIIVN1PEG.
P.O. Box 3171 Talsfml Garry 4110
ÉR SKULUM ALDREI SLIÐRA
SVERÐIÐ fyrri en Belgía í fullum
mæli er búin að fá alt, sem hún
hefir í sölur lagt og meira; ekki
fyrri en Frakkland er trygt og óhult fyrir á-
rásum fjandmannanna; ekki fyrri en rétt-
indum hinna smærri þjóða í Evrópu er áreið-
anlega borgið, og ekki fyrri en hervald Prússa
er brotið og að fullu eyðilagt.—ASQUITH.
------o-----
B. L. Baldwinson og starf hans
—o—
Það er minningarblað B. L. Baldwinsonar
þetta eintak Heimskringlu, — minningarblað
þingmannsins, blaðamannsins, innflutninga-
stjórans og mannsins B. L. Baldwinsonar. —
Hann var sextugur hinn 26. október.
Allur þorri Islendinga hér þekkir hann;
að heita má hvert mannsbarn hefir annað-
hvort heyrt hann eða séð hann eða lesið eftir
hann eða heyrt hann flytja ræðu. En bezt
ættu þó mennirnir að þekkja hann og lengst
ættu þeir að minnast hans, sem á fyrri árum
fluttu hingað örsnauðir og vonlausir um þol-
anlega framtíð fyrir sig og sína á gamla land-
inu; — þeir, sem létu leiðast til þess fyrir
hans orð, að fara hingað með fjölskyldur
sínar og ryðja sér hér nýjar brautir og leggja
hér nýjan grundvöll gæfu og framtíðar sinn-
ar og eftirkomenda sinna. Það rann að vísu
af þeim margur svitadropinn, það hnýttu
hendurnar, þeir urðu í fyrstu hart að þola, en
hérna voru tækifærin, eins og Baldvin sagði
þeim, og nú geta þeir glaðir litið yfir liðnar
þrautir, glaðir hallað höfðinu til hvíldar,
glaðir og vonfullir horft á framtíð barnanna
sinna. Þeir gripu tækifærin og sigruðu.
B. L. Baldwinson er snyrtimaður mestur
allra landa, sem vér þekkjum. Þó að Baldvin
væri í fötum erfiðismanna, þó að hann væri
skinnum klæddur, sem íslenzkur sjómaður,
þá mundi hann vera snyrtimaður; því það
er honum meðskapað. Hann getur ekki gjört
að því, og getur ekki kastað því frá sér; það
er eðli hans.
Ef menn líta Baldvin á gangi, þá sjá menn
strax, hvað feykilega mikið maður þessi hefir
af fjöri. Gangurinn er svo léttur og fjörleg-
ur, sem hjá þeim, sem léttastir eru á beztta
skeiði æfi sinnar, og er það ákaflega sjald-
gæft hjá sextugum manni. Hver einasti vöðvi
í öllum líkama hans er sem uppdregin stál-
fjöður. Þetta hið mikla fjör hans hefir Iíka
komið honum vel, og því er það ásamt öðru
að þakka, að hann hefir getað afkastað jafn
miklu.
Baldvin er maður einarður og djarfur;
hefir aldrei farið í króka og kann ekki þær
leiðir. Þó að hann reyndi það, þá myndi hon-
um takast það svo klaufalega, að hann reyndi
það ekki oftar. Hann gengur beint að manni
eða máiefni og segir hreint út skoðun sína og
vilja, og dregur þá ekki af, því að honum er
mjög illa við, að menn misskilji sig; en hitt
hefir hann alla sína æfi fremur Iítið hirt um,
hvort mönnum líkaði betur eða ver. Maður-
inn hefir í öll þessi 29 ár, sem vér þekkjum
hann, barist fyrir hugmyndum; barist og
unnið af sannfæringu og trú, að mál þau, sem
hann hélt fram, væru nauðsynleg velferðar-
mál almennings.
Baldvin er maður snarráður og staðfast-
ur. Aldrei höfum vér vitað til þess, að Bald-
vin hafi orðið ráðafátt, þó að eitthvað kæmi
snögglega fyrir; eða orðfall í viðureign við
menn af andstæðum skoðunum. Svörin urðu
ef til vill stundum nokkuð frek, því að mað-
urinn var svo heitur fyrir máli sínu. — En
ráðin Baldvins voru æfinlega gefin af einlæg-
um hug og hjarta. Og ráðhollari mann höf-
um vér ekki þekt, enda hafa bæði einstakir
menn og hópar manna haft mjög mikið gott
af ráðum Baldvins, ef þeir hafa fylgt þeim.
Og eitt var það í fari Baldvins og er enn
og verður: Hann hfir samkvæmt kenning-
um sínum. Og vér þekkjum ekki mann, sem
eins ber skoðanir sínar utan á sér eða sýnir
þær í allri sinni framkomu eins og Baldvin.
Hvert einasta spor, hver hin minsta hreyfing
segir: áfram, áfram, hiklaust og óttalaust!
Drepist dauðýflin eða liggi þau eftir, — það
er ómögulegt að bjarga þeim. — Það er seg-
in saga, sem vér höfum þráfaldlega séð stað-
festa, að öllum fjörmönnum og dugnaðar-
mönnum er svo meinilla við þá, sem eins og
draga á eftir sér bæði lærin, eins og í kaðli
væru, eða þá, sem helzt vilja sofa 12 klukku-
stundir á hverjum degi. Alt eðli hans var
þeim svo andvígt, að hann gat ekki þolað þá
nærri sér.
En nú komum vér að því, sem mest ein-
kennir Baldwinson, sem hefir verið hinn
rauði þráður, sem rnunið hefir í gegnum alt
hans líf, — sem gjörði hann að pólitiskum
bardagamanni, að blaðamanni og þingmanni.
Vér komum nú að starfinu og hugmyndinni,
sem hann helgaði alla sína krafta og allar sín-
ar framkvæmdir; að hans hjartans þrá og
löngun, sem frá æskuárum hefir mótað alt
líf hans, og að heita má stýrt hverju spori
hans og handtaki, og um leið styrkt hann og
eflt í allri hans baráttu; því að enginn mað-
ur getur verið öruggur, ötull og traustur eða
heiðarlegur og ærlegur, nema það séu innri
hvatir og hugmyndir, sem gefi honum styrk-
inn og þróttinn. En ef að þetta á að verða
oss ljóst, þá verðum vér að hverfa aftur til
æskuára Baldvins.
Baldvin L. Baldwinson var fæddur úti á
• Islandi, í Eyjafirði, af fátækum foreldrum.
Hann ólst upp í fátækt, sem margur annar.
En hann þoldi hana ekki eins og sumir aðrir,
því að hann hefir verið ákaflega tilfinninga-
næmur. Hann varð að þræla og vmna undir
eins og hann gat borið sig. Hann sá vesæld-
ina alt í kringum sig, og hjarta hans blæddi
yfir þessum harðrétti, sem bæði hann og aðr-
ir urðu að þola, og vonleysinu, sem lagðist
eins og farg yfir fólkið. Baldvini hefir aldrei
ógnað vinnan eða þrautirnar; því að það
má segja um hann, að hann hefir verið helj-
armenni til allra starfa, og árum saman hefir
hann sem blaðstjóri og þingmaður haft
tveggja manna verk og leyst vel af hendi. —
En þarna á æskuárunum vann hann og þræl-
aði fyrir gíg, vann að eins fyrir fæðinu, og
því lélegu, og sá hópana í kringum sig sitja
við sömu kjör. Og svo var annað: Dreng-
urinn Baldvin L. Baldvinsson hafði belg full-
an af viti og fróðleikslöngun, en gat enga
fræðslu fengið. Þetta tvent fylti huga hans:
tilfinningin fyrir vesældinni og hinu vonlausa
ástandi manna í kringum hann; sárar til-
finningar fyrir eigin basli og armæðu og löng-
unin að fræðast, sem hann fékk ekki full-
nægt.
Þetta hefir soðið í honum og brent það
mark á sálu hans, sem enginn hlutur hefir
getað afmáð, því að það er þar enn. Vér
getum hugsað oss hann, drenginn, eldfjörug-
an og tilfinningaríkan, hvað honum hefir
sviðið þetta, hvernig það hefir kvalið hann,
hvernig hann hefir strengt þess heit, — að
brjóta þessa hlekki af sjálfum sér og ekki
einungis það, heldur af svo mörgum aum-
ingjum og vesælingum úti á Islandi eins og
honum væri mögulegt.
Vitið sagði honum, að honum væri engin
uppreisnar-von á íslandi. Hann varð að fara
burtu, og vita, hvort hann findi hvergi blett í
heiminum handa sér, — á Islandi var hann
ekki. Kornungur, félaus, mállaus og vina-
laus fór hann hingað, með hinum fyrstu vest-
urförum, er af Islandi fóru, og óðara og hann
var kommn fór hann að vmna og læra málið.
Hann sá, að um það var engum blöðum að
fletta: Honum reið eins mikið á að læra
málið eins og að eta. Baldvin vann á daginn,
en lærði á kveldin og nóttunni. Það hefir
verið hart í fyrstu; en öll afreksverk eru
hörð. Það þarf enginn lifandi maður að
hugsa sér, að geta komið miklu eða góðu til
leiðar með því að flatmaga í rúmi uppi.
En Baldvin vildi gjöra meira en bjarga
sjálfum sér. Hann sá undir eins, að það
mundi honum vinnast. En hann vildi Iíka
bjarga öðrum, — ekki einum eða tveimur,
heldur hundruðum eða þúsundum. Hann
vildi bjarga svo mörgum af Islandi frá ve-
sældinni og fyrirlitningunni og eymdinni, sem
hann hafði reynt þar sjálfur og séð aðra
reyna. Hann varð brátt í flokki hinna allra
fremstu Islendinga hér, og ungur var hann,
þegar hann fyrst kom heim til Islands og fór
að safna íslendingum saman til vesturfara
hingað.
Ein s og við mátti búast, varð mörgum
iila við starf hans og voru honum mjög and-
vígir. En á hinni fyrstu ferð sinni varð Bald-
vin orðlagður um alt land. Það var þýðingar-
laust, að reisa skorður við starfi hans. Bald-
vin var vel fær í sjóinn þann. Fólkið hlýddi
á hann og teygaði hvert orð af vörum hans,
og árið 1887, þegar vér fórum af íslandi,
fóru það sumar um 2,000 manna þaðan
hingað.
En Baldvini var ekki nóg að koma þeim
hingað; hann bar þá einlægt fyrir brjósti
eftir að þeir voru komnir vestur. Hann vildi
hjálpa þeim áfram eins og mögulegt var, og
ótalmargar voru þær ferðir, sem Baldvin
hjálpaði þeim mállausum hér í Winnipeg,
þegar menn komu utan úr sveitum og þurftu
að fara inn á banka eða stjórnarskrifstofur.
Viðkvæðið var æfinlega þetta: Farðu til
Baldvins; það er eini maðurinn, sem vill og
getur hjálpað þér og gjörir það fljótt. Vér
munum eftir því; þegar Baldvin var á ferð-
inni í þá daga. Þá var alt gengið. En Bald-
vin gekk svo hart, að menn urðu að hlaupa
við fót, til þess að missa ekki af honum. Það
var alt svo hvatlegt og snarmannlegt, sem til
Baldvins kom.
Og svo voru ráðin Baldvins. Menn leit-
uðu ákaflega oft ráða til hans og reyndust
þau æfinlega holl; því að það er enn eitt
einkenni Baldvins, hvað hann er ráðhollur.
Og þegar svo Baldvin fór að keppa um
sæti á þingi og þegar hann tók við ritstjóra-
störfum, þá var það einmitt þessi hugmynd,
sem vakti fyrir honum, að láta gott af sér
leiða til að hjálpa nýlendunum, sem hann
hafði sent flesta nýlendumennina til.
Hitt var alt aukaverk: að lyfta sér úr
fátækt, með frábærum dugnaði og sparsemi,
til góðrar vellíðunar; að afla sér virðingar,
ekki einungis Islendinga, heldur hérlendra
manna, — það kom af sjálfu sér að heita
má og hlaut að koma.
En lífið og sálin í allri starfsemi Bald-
vins var þetta: Að létta farginu á sem flest
um landa sinna heima, og koma þeim þang-
að, sem þeir hefðu tækifæri til að njóta
krafta sinna til sálar og líkama. Ef að þeir
voru nokkrir menn með dug og dáð og viti,
þá hlaut vel að fara; — ef ekki, var ómögu-
legt við því aö gjöra. Baldvin hatði gjört
sitt, að útvega þeim tækifærin.
Þetta hefir verið lífsstarf B. L. Baldwin-
sonar og fyrir þetta mega þúsundir Islend-
inga vera honum þakklátir. Vér höfum ekki
minst á störf hans sem þingmanns; þau eru
öllum kunn og hafa stórmikil verið. En þau
hafa öll gengið í þessa áttina; Ný-Islending
ar og Álftvetningar ættu að muna þau.
-----Eins viljum vér geta: en það er, að
æskilegra hefði verið, að samkoma þessi til
heiðurs Mr. B. L. Baldwinson, hefði verið
opinber, og mönnum gefinn kostur á að sækja
hana, bæði almenningi hér og utan úr sveit-
um. Vér getum trúað því, að menn hefðu
komið í hundraðatali.
Ræða B. L Baldwinsonar.
Útdráttur úr ræðu heiðursgestsins í samsæti
hinn 26. október 1916.
Kæru vinir!
Það þarf meira en meðal-þrelt til þess að fá
staðið uppréttur undir þeim kynstrum af al-
gjörlega óVerðskulduðu lofi, sern á mig hefir
verið hiaðið hér í kveld, og þótt eg ætti líf að
leysa, þá fæ eg ekki séð, hvers vegna þér hafið
stofnað til þessa veglcga og fjölmenna sam
kvæmis mér til virðingar. Því að frá mínu
sjónarmiði er það engrar virðingar vert af
neinum manni, að gjöra það, sem honum er ó-
sjálfrátt — að draga að sér andrúmsloftið fram
að sextugs-aldrinum, þegar heita má, að mað-
urinn sé í blóma lífsins, hafi rétt verið lifað.
Mannsæfin er svo stutt, jafnvel þegar menn ná
háum aldri, að fæstir orka að inna af hendi
nokkur varanleg afrek til sæmdar sjálfum sér
og Ju-ifa l)ví þjóðfélagi, sem þeir alast upi> með.
Eg álít rangt, að gjöra sextugs-afmæli manna
að tilefni til hátíðarhalda, heldur ætti það að
dragast, l»ar til þeir hafa náð hinu biblíulega
70 ára takmarki, eða jafnvel 5 árum lengur, og
þá að eins að vera heiðraðir, þegar svo vel hef-
ir verið starfað, að varanleg blessun fylgi því
fyrir það þjóðféiag, sem þeir hafa starfað með
og fyrir. En eg á ekkert slíkt skiiið og verð-
skulda á engan hátt þá sæmd, sem mér er hér
sýnd, bæði með þeim mörgu hlýju ræðum, sem
fluttar hafa verið, né með gjöfinni fögru og
verðmætu, sem þér hafið geffð mér, og sem eg
hér með þigg og þakka.
Ef til vill á ekki illa við, cf þér viljið veita
mér fáeinna mínútna áheyrn, að ofurlítið yfir-
lit sé gjört yfir framfarirnar, sem orðið liafa í
þessu fylki í sl. 45 ár, síðan iandar vorir tóku
sér hér bólfestu. Winnif>eg borg er þar til dæm
is: Þegar fyrstu Isíendingarnir komu hingað
vestur árið 1874, þp var hér að mcstu eyðimörk.
Þar sem þessi borg stendur nú, voru nokkur
tjöid og kofa-hreysi með fram árbökkunum og
taldist þá vera hér alls 215 manns. Lífsþæg-
inda varð þá hvergi vart, og hver vinnandi
maður varð að taka á því, sem til var, til þess
að tryggja sér bólfestu. FyrstJ innflytjenda-
hópurinn íslenzki, sem hingað kom, fluttl það
haust til Nýja fslands og þoldi þar fyrst
um hríð raunir, sem telja má að jafnist við
það, sem dimmast er og verst í sögu landa
vorra á ísiandi. En þrátt fyrir þetta hefir
löndum vorum farnast vel í Vestur-Canada,
svo að hvergi á bygðu bóii hafa þeir tekið öðr-
um eins framförum á jafnskömmum tírria. Eg
sagði, að hér hefði verið eyðimörk fyrir 45 árum.
Nú er hér borgin Winnipeg, þriðja strersta
borgin f Canada, með 250 þúsund íbúum, að
með töldum umhverfunum, sem tengd eru við
hana. í stað hreysanna, sem áður voru, eru
nú hinar prýðilegustu byggingar, að stærð og
fegurð fullkomið ígildi þess, sem bezt er í hin-
um öðrum borgurn ríkisins. fbúar þessarar
borgar liafa á minna en hálfri öld náð þeim
þroska, sern hinir eldri hlutar landsins hafa
verið 200 ár að ná. Að vísu sé cg á
bæklingi nýkomnuin frá Islandi, að
vini vorum, síra Magnúsi Jónssyni,
finst ekki mikið til um ástandið hjá
okkur hér vestra. Hann finnur það
meðal annars að fbúðarhýsum okk-
ar, sem alment eru nefnd “Tenement
Blocks’, og eru vitanlega lang-veg-
legustu íbúðarhúsin, sem alþýða
fólks á völ á að búa í. að þau hús
séu meira prýdd að framan en að
aftanverðu. En hann gætir þess
ekki, að í þessu er nákvæmlega fylgt
þeirri reglu, sem forsjónin virðist
hafa sett; því að þér, sem séð hafið
þenna prest, vitið, að hann sjálfur
er gjörður, frá hcndi náttúrunnar,
miklu prýðilegri útiits að framan
en að aftan. Á jafn auðveldan og
röksamlegan hátt má svara hverri
aðfinslu prestsins í þessum bækl-
ingi, ef menn telja hann andmæla
verðan. — En eg var að tala um
Winnipeg, þriðju stórborg ríkisins,
með fjórðung milíónar íbúa og sínar
veglegu stórbyggingar, með 50 al-
þýðuskóla og þeirra 25 þús. nem-
endur, að ótöldum nokkrum æðri
skólum og einum háskóia; með
verksmiðju-iðnað, sem veitir 25 þús-
undum manna stöðuga atvinnu og
framleiðir hundrað milíón dollars
virði af unnuin varningi árlega;
með 200 kyrkjum og yfir hundrað
mílum af strætabrautuin og með
stærstu hveitiverzlun, sem er í nokk-
uri borg í heiminum. Þetta er fram-
förin á minna en hálfrar aldar tíma-
biii. Og tilsvarandi framför er hver-
vetna úti í landsbygðinni í fylkinu.
Alt var það óbygð auðn fyrir hálfri
öid; en mikill hluti þess er nú bygð-
ur og héruðin tengd með yfir 4 þús.
mílum af járnbrautum; af þeim
liggja 27 spor inn í þessa borg.
Eins og framförin liefir orðið mik-
il í þessu fylki yfirleitt, eins hefir
framför íslendinga hér orðið mikil,
og hagur þeirra breyttur til batnað-
ar, frá því er þeir fyrst komu til
fylkisins, og þeir hafa Jagt til sinn
skerf eftir ástæðum til þessara fram-
fara fylkisins og notið hagnaðar af
þeirri miklu breytingu, sem orðið
hefir.
Nú, að þvf er snertir mitt starf,
sem svo mikið hefir verið gjört af í
ræðunum, sem hér hafa verið flutt-
ar í kveld, þá er það að eins þrent,
sem eg hefi fengist við, sem er þess
vert, að þess sé að nokkru getið.
Það er innflutninga-starfsemi mín,
blaðamenska og þingmenska, og
bezt af þessu er og verður æfinlega
í mínum huga það litla verk, sem eg
var svo lánsamur að mega vinna að
innflutningum fólks frá Islandi til
Canada. Eg leit frá öndverðu á það
sem líknarstarf, að koma sem flest-
urn frá þeim stöðvum, sem mér
höfðu verið ógeðþekkar yfir í bezta
landið, sem eg þekti undir sólunni,
og þar sem þeim hefir að jafnaði lið-
ið betur en á nokkrum öðrum stað
á jarðríki, og það hlægir huga minn
nú, við endurminningar þeirra 10
ára sérstaklega frá 1886 til 1896, þeg-
ar eg sjálfur flutti út frá ísl^ndi
fullar 7 þúsundir fólks og setti nið-
ur í hin ýmsu íslenzku bygðarlög í
Yestur-Canada, — að ein af afleið-
ingum þeirrar starfsemi er sú, að
auka herafla brezka veldisins í yfir-
standandi stríði um þúsund manns
eða þar um bil. Annars veit eg að
flutningur íslendinga til þessa
lands hefir orðið miklum fjölda
þeirra til stórrar blessunar; en föð
urlandi þeirra tii einkis hnekkis, ef
ekki beinlínis til stórhagnaðar.
Hvað blaðamenskuna snertir, þá
ber mér ekki um hana að dæma. En
það tvent liaföi eg jafnan fyrir aug-
um, að svo miklu leyti sem blöðin
eru leiðtogar fólksins, þá skyldi
blað mitt reyna að beina fólki okk-
ar á þær brautir, sem mér virtust
vænlegastar til sannra þrifa þcss og
framtíðarheilla. f öðru iagi hafði eg
þá stefnu, að auka áiit á Islending-
um út í frá, en að þegja yfir því, sem
þjóðflokkinum væri til vansæmdar;
og altaf tók blaðið máli þessa lands,
þegar á það var Iiallað. Eg veit, að
þetta starf mitt alt var ófullkomið.en
eg gjörði þð bezta, sem kraftarnir
leyfðu, — betur gat eg ekki.
Þriðja atriðið: afskifti mín af op-
inberum málum, voru, eins og vio
mátti búast, meira gjörð af vilja en
rnætti, og þó vona eg, að það hérað,
sein veltti mér þá virðingu, að hafa
um nokkurra ára bil forgöngu
mála sinna á þingi þessa fylkis, beri
þess einhver varanleg merki, að
reynt hafi verið að vinna fyrir hag
þess og velsæld. Eg bið yður að taka
það ekki ,sem sjálfshól, þó eg segi,
að þær framfarir, sem urðu í Gimli
kjördæminu á því timabili, sem eg
vann fyrir það sem þingmaður, urðu
meiri en í nokkru einasta öðru kjör-
dæmi í fylkinu. Þegar eg tók við
kjördæminu, voru þar engar járn-
brautir eða talþræðir og vegir svo
fáir og illir, að þeir máttu heita al-
ófærir. Lönd voru þar þá sama sem
einkis virði á peningalega vísu, og
framtíðarútlit alt svo dauft, sem
hugsast gat.
Þegar eg skildi við kjördæmið eða
skilaði því af mér árið 1913, þá voru
fjórar járnbrautir eftir því endi-
löngu, svo langt norður, sem manna
bygð náði. Talþræðir komnir norð-
ur að íslendingafljóti og vestur að
Árborg og lönd komin í sæmilegt
vérð. Markaður fyrir alla framleiðslu
greiður og góður, og framtíðarhorf-
ur héraðsins glæsilegar og íbúarnir
hugrakkir og vonglaðir. Og þó gat
eg aldrei útvegað héraðinu eins mik-
ið fé til vegabóta eins og eg hefði
viljað geta; þeir fengu til þeirra
þarfa þau árin, sem eg var við, tæp
3 J/j þúsund dollara á ári, að jafnaði-
Það var ekki fyrri en aðrir mér hæf-
ari menn tóku þar við þingstörfum,
að fylkis-fjárveitingar komust kom-
ust upp í 90 þúsund dollars á ári.
Yður til fróðleiks má geta þess, að
Nýja íslands bygðin, frá vatni vest-
ur að hádegisbaug og frá merkjalæk
að sunnan norður á bygðarenda,
hefir frá því íslendingar komu þang-
að fyrst fram til þessa dags, fengið
styrkveitingar af opinberu fé, sem
nema meiru en þriðjung milíónar
dollara. '
Eins og yður öllum er kunnugt,
hefi eg algjörlega slegið frá mér öll-
um afskiftum opinberra mála. En
eitt mél langar mig til að minnast
á áður en eg sezt niður, af þvf eg lít
svo á, að það varði framtíðarvel-
ferð allra íslendinga í þessu landi.
Eg á hér við það, sem eg kalla ein-
angrunar-kenninguna. Mér hefir
lengi fundist að fjöldi þeirra manna,
scm til þessa tfma hafa verið leið-
togar okkar fólks í Ycstur-Canada,
hafl með leiðsögu sinni of mjög ein-
angrað okkur frá hérlendu félags-
lífi. Mér finst sú hugsun vera alt of
ríkjandi hjá okkur, að við séum enn
þá útlendingar í landinu; að við
skoðum okkur vanhæfari menn,
heldur en hina enskumælandi með-
borgara okkar og finnum okkur því
ekki færa til þess í samvinnu með
þeim að beita áhrifum okkar á úí-
lausn þeirra héraðsmála, áem okkur
þó eru eins skyld og þeim. Mér finst
að áhrif einangrunar-stefnunnar
skapa hjá okkur vantraust á okkur
sjálfum og gjöra okkur viljalausa til
þess, að beita þeim áhrifum, sem við
gætum haft til þess, að tryggja okk-
ur atvinnulegan og embættalcgan
hagnað, sem við annars ættum að
njóta; og meðan þetta gengur svona
inegum við búast við, að verða utan
veltu í bardaganum fyrir daglegu
brauði. Eins og kunnugt er hefir
bæjarstjórnin hér yfir mikilli at-
vinnu að ráða, og við fáum ekki
okkar hluta af embættum þar eða
annari vinnu, a! því við höfum þar
engin áhrifaleg ítök, og það áhrifa-
leysi er okkur sjálfum að kenna. Við
þurfum að eiga íslending í bæjar-
stjórn, en það eneins og það sé and-
stætt vilja íslendinga, að svo verði.
Fyrir 25 árum komst herra Árni
Friðriksson hér í bæjárstjórn og
beitti sínum áhrifum þar til mikils
hagnaðar þeirri deild bæjarins, sem
hann vann fyrir. En liann náði ekki
endurkosningu og það varð okkur
til tjóns. Tuttugu árum sfðar komst
Árni Eggertsson í bæjarstjórnina og
hafði þar mikil áhrif. Hann var
talinn þar f fremri manna röð. En
einnig liann varð að hætta því starfi
af því margir íslendingar grefddu
atkvæði og unnu'á móti endurkosn-
ingu hans. Síðar reyndu þeir báðir
Capteinn Skúli Hansson og Árni
lögmaður Anderson, að kornast f
bæjarstjórn; en hvorugur þeirra
náði óskiftum atkvæðum íslend-
inga, heldur unrili margir þeirra
með hinum enskumælandi umsækj-
endum, sém þeir þektu lftið eða
ekkert og höfðu alls ekkert við að
virða. Og nú síðast f fyrra sótti hr.