Heimskringla - 23.11.1916, Blaðsíða 1

Royal Optical Co.
Elztu Opticians i Winnipeg. ViO
höfum rcynst vinum þinutn vel, —
gefðu okkur lækifæri til að reyn-
ast þér vel. Slofnsett 1905.
VV. R. Fowler, Opt.
XXXI. AR.
WINNIPEG, MANITOBA, FIMTUDAGINN 23. NÓVEMBER 1916.
NR. 9
Stríðs =f réttir
En hvað sein öllu líður á Frakk-
landi og Rússlandi, þá er sem allir
horff nú til Rúmena og Balkan-
skagans.
ítríðið gengur einlægt áfram hægt
sígandi, )»egar menn líta á land-
fiíeniið, sem yfir er að fara; en hart
«g hlóðugt. ]>egar litið er á hvern
einasta hardaga á þessum 3,000
^ahna langa bardagavelli.
Á FRAKKLANDI.
Aðalfregnir þaðan eru við Somme
í "eilinni, sem Bretar og Frakkar
liafa brotið l>ar „ garðinn l>ý/ka, og
nú er áin Ancre komin inn i geil-
ina norðantil; þar hafa Bretar auk-
ið ut hiiðið beggja megin við ána á
sjáifsagt 7 mílna svæði; og var þess
getið seina.st, að þeir hefðu tekið 4
til 5 þúsund fanga í seinustu kvið-
unni þar. En síðan iiafa þeir ein-
lu'gt verið að fjölga ög voru fyrir
helgi orðnir á sjöunda þúsund. i'il
UH'rkis um það, að Þjóðverjar eru
að gefast upp þarna, má geta þess
þegar brezkur kapellán tók fjögur
hundruð fanga.
Það var eftir seinustu kviðuna,
að enskur kapellán var með 15 eða
menn, mest Rauðakross menn, að|
leita að særðum mönnum í gröfum
°g liolum eftir sprengikúlurnar á
•sræðinu, sem Bretar voru nýbúnir
að taka við Ancre, því að særðir
uienn draga sig úr hríðinni ofan f
holur þessar. En er þeir komu að
einni holunni, verða þeir varir þar
niðri, að þar var hópur Þjóðverjp.
I’eir kölluðu til þeirra og báðu þá
að koma fram og gefast upp, og þá
fóru þeir hinir ]>ý/ku, að tínast
'UU' úr holunni með uppréttar
hendur; en þegar þeir komu upp og
sáu, hvað fáir menn voru fyrir
l'arna uppi, þá ætlaði foringinn að
fc'iba til skammbyssu sinnar og
■skjóta kapelláninn; en einn af liin-
UWl ensku varð fyrri til og setti
ikammbyssukúlu í höfuð honum og
|'ai' þu Þjóðverjum lokið og reyndu
þeir enga vörn eftir það. Þeir komu
•arna upp 400 fuíí og ráku þessir 16
Þetar þá sem sauðalióp aftur fyrir
ergarðinn og voru þeir þar teknir
sein aðrir fangar.
ounnan við Somme liafa Þjóð-
'eijar verið að ráðast a seinustu
skotgrafirnar, sem Frakkar tóku af
•eini <>g sendu eitt sinn 3 nerdeildir
(divisions), eða 60 þúsundir manna,
,aiM til áhlaups. En v’rakkar tóku
*yo á móti, að ]>eir feldu ineira en
lelming Þjóðverjanna-
l’etta var hinn 15 nóv. við Ablain-
t*?,1,'t og Pressoire, og var áhlaupið
gjört á hálfri þriðju míiu- Þjóðverj-
iögðu þarna fram sínum be/tu
'eisveitum, prússneska varðliðinu
og Hannover sveitunum. Þær komu
. ,na hver á eftir annari í 6 röðum
a s'’æði þessu, frá því ki. 7.30 um
joorguninn þangað tii kl 10.45, og
yiir kveldið voru ]>eir búnir að
gJóia 12 áliiaup af þessu tagi á Pres-
s°ne. En ekkert dugði, og feldu
'akkar þar meira en helming
t)c,,ra, sem fram hlupu, eða 60 pró-
SPI't. og margir að auki særðir af
‘Clni, sem frá snöru. Brynvagn-
"'ta komu að góðu haldi sem oft-
a’ ' norðurlilið geilarinnar. Og á
ei"um stað var einn brynvagninn
koimnn nokkuð á undan og sat f
« otgrafa-hvirfing og skaut í allar
a 11 • en Þjóðverjar sóttu að frá i>ll-
, 111 hliðurn. Eftir skamma stund
11' 1>vf svo» að þrjii hundruð Þjóð-
,CIJav íóru dauðir í kringum vagn-
»n. e nhinir gáfust upp. Sagt, að í
f'C!Js,1Tn ói'ia'il'um Breta liafi mann-
verið lijá'þeim með langminsta
M> '• en slagurinri þarna við Ancre
'o einhver mesti slagurinn, sein þeir
a <i átt sfðan þeir bvrjuðu að
h'lóta skarðið við Sormne-
mánudaginn sögðu blöðin að
" ai hefðu lialdið áfram sókninni
•'gg.ia megin við á þessa. Var l>á
ii n aifjuk á norðan og sóttu l>eir
° i fjúkinu. Flóar og fen voru
M'kil með ánni, en nú var það fros-
a0 nia"nlielt var. Þeir kom-
a 1,1 ,0'ó til bæjarins Grande-
’"'t. sem er ]>orp eitt allmikið
"nanrneKin áririnar og tóku ]>ar
t-1.' ” 1 fal>Ka. En þann 10. nóv-
1>cu' 752 hennenn og 20 foringja
og hertæki ýmiskonar.
^ ®'dun er ált kyrt, nema að
Þjoðverjar gjörðu
T>ou«
skothríð mikla á
... ,auinont við Verdun. En ekki
m . um> ttö hún liafi gjört nokk
"r áhrif á Frakka.
- a<^ verið Canadamenn, som
Iípív 1 áh,au^” a Criandecourt í
t,.( ,nni laugardagsmorguninn og
o0n fa"”a °g gjörðu þetta alt
' ,s'° skjótri syipan, að Þjóðverj-
bú™ ckki af fyrri en alt var
SALONICHI OG MONASTIR
Það hefir alt verið tíðindalítið við
Naloniehi. Það slóg í rimmu milll
Venizeloz manna og konungssinna
við Katerina, borg eina f Makedón-
1 íu miðri, eitthvað 70 mílur suðaust-
ur af Monastir; en svo komu Frakk-
ar, tóku borgina og skildu á milli.
Litlu seinna heimtuðu Bandamenn:
að konungsmenn kæmu ekki í
Norður-Makedóníu og skyidu hvor-
ugir þar um ganga, og varð konung-
ur að láta þaö gott iieita. Síðan ,
heimtaði franski aðmírállinn fyrir i
hönd Bandamanna, að reknir væru !
úr Grikklandi sendiherrar Þjóð-|
verja, Austurríkismanna, Búlgara
og Tyrkja og yrðu þeir að vera |
koinnir burtu á miðvikudag í l>ess-
ari viku.
En mestu þykir nú varða, að eft-
ir lvarða kviðu liafa Nerbar og Frakk
ar tekið Monástir, og var ]>að nokk-
uru fyrri en menn höfðu búist við-
l’arna liafa þeir lengi þraufað við
og orðið tafsamt, því að yfir fjöll og
I torfærur varð að sækja: en Grikkir
aldrei tryggir að baki: fyrri en ef að
það er helzt nú; og móti Þjóðverj-
um að sækja, því að þeir voru til
þess kvaddir að verja stað þenna
með Búlgörum.
En nú voru Nerbar, Frakkaj; og
Rússar búnir að taka fjallgarðinn
á landamærum Grikkja og Serbíu og
komnir yfir Oerna ána, sem rennur!
norðan úr fjöllum og kemur ]>arna
í stórri bugðu fyrir fjallgarð einn
og snýr svo norður aftur áður en
liún rennur í Vardar ána. Vestan
við bugðu ]>essa stendur Monastii\
og liggja þar um hinir einu færu
vegh' til Adríahafs og Albaníu. Auk
]>essa var Monastir hin forna höfuð-
borg í landi þessu á dögum Tyrkja;
þar var biskup Búlgara, og það var
mikið til þess að vinna þenna stað,
að Búlgarar réðust a Sevba seiwast.
Það má þvf búast við. að það hafi
mikil áhrif á Baikanskaganum, að j
Serbar náðu aftur borg þessari.
Tíu daga var kviðan búin að
standa- Serbar voru á iöngu svæði
komnir yfir Cerna ána og tóku þar
hvern bæinn af öðrum og komust
upp á hálsana, sem áin krækir fyrir
og náðu þar hólum og gnípum, og
þegar ]>eir komu ]>ar upp, réðu þeir
yfir dalnum vestan við fjöllin. Fór
l>á Þýzkum að verða órótt í Monas-
tir, vestan árinnar, ]>egar þeir sóttu
fram og tóku hæðir allar yfir Mon-
astir Frakkar og Strbar, og loksins
kom kollhríðin hjá Serbum og
Frökkum og tóku þeir þorpin Grun-
ista, Brnik, Yarashok og hæðina
1378. Þjóðverjar sáu nú sitt óvænna,
tóku til brottferðar og kveiktu svo
í forða ]>ei m,sem þeir gátu ekki með
sér flutt. Frakkar og Serbar héldu á
eftir ]>eim-og lientu af ]>eim menn
og lierfang all-mikiö, því að óregla
koinst á undanhaldið. Segja blöðin,
að Þjóðverjar hafi haldið undan á-
leiðis til borgárinnar Prilep, en hún
er náiægt 30 mílum noröar í Cerna
dalnum. Klukkan 8 að morgni hins
19- nóv. héldu herflokkar Eanda-
manna inn í Monastir, og er það
saini mánaðardagurinn og Serbar
tóku Monastir frá Tyrkjum árið
1912. Borgin Monastir er æfagömul
og á dögum Rómverja liét hún Bit-
olin. Þarna ætla Serbar nú undir
eins að hafa aðsetur stjórnár sinn-
ar og verður ]>að höfuðborg Serba
fyrst um sinn. Þó að land þeirra sé
nú lítið, þá búast þeir við að það
stækki.
ÓLJoSAR FREGNIR FRÁ
DOBRUDJA-
Það hefir einlægt verið barist í
Dobrudja; en ]>aðan koma eigin-
lega enga fregnir nema þær, að Mac-
kensen hefir verið á undanlialdi og
framanaf fór hann hart mjög og'
brendi alt landið á eftir sér og alla
björg, svo að það var eyðimörk ein
eftir. Hann varð að gefa upp allar
borgðirnar meðfram ánni Dóná suð-
ur að Tchernavoda. Þar barðist
hann tvo eða þrjá daga við brúna
og eitthvað af sveitum lians liafði
komist yfir um; en óefað hat'a ]>ær
orðið að hörfa suður yfir ána aftur,
það sem komst undan af þeim, því
að Sakliaroff var á liælum þeirra og
eftir öllu útliti licfir Sakliaroff kom-
ið til Tchernavoda, l>\'í ]>að er eins
og bardaginn þar sé búinn og nú er
farið að berjast 40 mílur suður og
vestur af Tchernavoda eða einhvers-
staðar nálægt Silistria. Eru þar
skothriðar sagðar miklar og land
| hermönnum l>akið- En fregnir koma
I
frá hvorugum, og mun það alvar-
legt vera, þegar livorugur vill segja.
Á norðurlandamærum Rúmeníu
eru einlægt slagir harðir, í skörðun-
um þremur suður af Kronstadt. f
Praliovadalnum milJi Bodza og Pre-
deal skarðanna; í Predeal skarðinu
ag í dölunum suður af Törsburger
skarði. Þar komust Þý/kir einna
fyrst inn til Rucarn, efsta fjallaliæj-
arins, og suður lengra suður undir
Kimpolung eða Kampulung (það
eru svo mörg nöfn á sama bæ, að
oft «r ilt að greina'- Milli Rucarn og
Kimpolung er bær, sem Dragoslav-
ele heitir, og er skamt á milli bæj-
anna. Þarna virðast Rúmenar hafa
fengið sigur mikinn við Dragoslave-
ele og gjöreytt þar þý/kri herdeild
upp á 20,000 (division), sem nýkom-
in var frá Kovel á Rússlandi. Eins
er sagt, að þeir hafi liaft betur í Tir-
gujlulij dalnum, en hann mun vera
nálægt Vulkan skarði, nálægt norð-
vesturlioi'ni Wallacha-lands, sein er
suðurliluti Rúmenfu. En yfir höfuð
leggjast Þjóðverjar nú svo þungt á
öll vesturlandamæri Rúmena, að
margir eru hræddir, að þeir nái þar
fótfestu í vesturpartinum. Hafa þeir
einlægt sent meira og mcira lið ]>ang
að, hvaðan sem þeir hafa liaft það,
og einlægt eru bardagar í Aluta-
dalnum og suður af Vuikan skarð-
inu, og komnir eru þeir að Orsova
við Dóná: en af því eru engar fregn-
ir, ]>egar þetta er skrifað, hvort ]>eir
liafa náð járnbrautinni, sem liggur
frá Orsova við Dóná austur f Rúm-
enfu-
SEINUSTU STRÍÐSFREGNIR.
Á þriðjudagsmorguninn voru
sömu fregnirnar, að þýzkir sætu á
enda brautarinnar við Orsova, sem
liggur inn í Rúmenfu til Crajova,
og jafnrel, að ]>eir væru komnir ná-
iægt borg þessari. En undarlegt er
l>að, að ekkert heyrist um bardaga
þarna.
— Aftur liafa Serbar og Frakkar
unnið svo stóran sigur við Monastir
að bæði Cerna og Vardar dalurinn
liggur opinn fyrir þeim og er það
bezta stykkið úr Serbfu, og má bú-
ast við, að Þjóðverja þurfi að senda
góðar hersveitir suður'þangað, ef
ekki á illa að fara og er hinn gamli
marskálkur Serbanna Putnik nú
kátur og segir, að næst nái þeir
Serbarnir Prilep og muni það létta
þungann á Rúmenum.
Seinustu fregnir segja að Rúm-
enar haldi undan í Jiul dalnum og
í suðvestur Rúmeníu (Litla Wall-
aclii); eru Austurrfkismenn komnir
til Filíast (Fillachu), 40 mílur norð-
vestur af Craiova, sem ér nær miðja
vega á járnbrautinni frá örsova til
Bucharest.
— Konstantín Grikkja konungur
]>verskallast við, að selja Banda-
mönnum í hendur skotbirgðir og
vopn, sem þeir heimtuðu, og lftur
illa út í Aþenuborg- Á miðvikudag-
inn eða jafnvel þriðjudagskveldið
var úti fresturinn, sem Frakkar
gáfu Grikkjum, að reka burtu sendi
herrana.
-- Á Rússaþingi (duma) hefir ver-
ið tíðindamikið: það fer dult Cnn,
l>egar þetta er skrifaö. En sagt er,
að vinir Bandamanna hafi gjörsam-
lega orðið ofan á. Það verður fróð-
legt að frétta um snerru þessa á
þinginu, ]>egar men loks fá fregnir
um ]>að. •
Vilhjálmi Stefánssyni
líður vel
Fregnin kemur frá New Yrork 16.
nóvember, og getur þess, að Vil-
hjálmur hafi sent skeyti til mann-
heima hinn 22. ágúst 1915, og getur
]>ar um nýtt land, er hann hafi
fundið á 78. gráðu norðlægrar br.
og 116. gráðu vestlærar lengdar. Vil-
hjálmur biður menn ekkert óttast
um sig, þó að menn fái engar fregn-
ir frá sér fyrri en í nóvember 1918-
Kveðst liann ætla, að gjöra útiiópa
tvo í landaleitir. Og segir, að sér
hafi orðið ]>að til stórra tafa, að ís-
inn rótaðist aldrei sumarið seinasta.
Fregnir Vilhjálms eru þesar.
Skipið Polar Bear var með ellefu
hvíta menn og þrcttán Skrælingja
við Kellett höfða. En liinn 13. sept-
ember reyndi það að komast fyrir
höfðann; en þá kom norðanvindur
með fsreki miklu og þungu, svo að
þeir komust ekki áfram: enda fór l>á
að frjósa, og reyndu l>eir að komast
suður um Prins Wales sundin til
Melvilleeyjar; en ísinn stöðvaði þá á
ströndu Victoria eyjar, tíu mílur
austur af Princess Royal eyju.
Meðal annars skrifar Vilhjálmur á
þcssa leið:
—.— Vér liöfum hér vetrarsetu á
skipinu og situr það milli stórjaka,
sem botn liafa tekið, og crum vér
þvf ekki í neinni hættu fyrri en
hreyfing kcmur á ísinn sumarið
1916.
'Eg sendi menn til að kanna og
maria ]>að sem hregt væri af norðiír-
strönd Victoria eyjar- Þcssi hópur
manna kom aftur til skipsins Polar
Bear annan dag nórember.
Eg varð þess vísari, að Wilkins
væri meö skipið Nortli Star á vest-
urströnd Banks eyjar og hefði þar
vetursetu á 74. gráðu norðlægrar
breiddar. En það-var eitt af skipum
vorum.
— í fyrra bréfi sínu talar Vilhjálm-
ur um verk það, er ]>eir hafi unnið
haustið fyrir og veturinn 1915 og
horfurnar fyrir vorlð, og að endingu
segir nann:
Ef aö skipið Polar Bear kemst til
Melville eýjar, eða lengra norður, ]>á
inun það reyna að komast austur til
Atlantsliafsins, eða ]>á hina leiðina
til Kyrrahafsins og er ]>að undir því
komið, að ]>eir geti búið svo iiin á
Kellett liöfða, að þeir geti horfið
þangað, ef að skipið Polar Bear
brotnar eða ferst einhvcrsstaðar l>ar
fyrir norðan. F3n enginn þarf að vera
hræddur uin okkur, ]>ó að engar
fregnir komi frá okkur fyrri en í
nóvember 1918.
Af misskilningi gat ekki orðið
samvinna milli skipanna Polar Bear
og Jíorth Star og varð þvf að fresta
flutninginum ]>angað til vorið 1917.
Mælingin á hinu nýja landi hefir
byrjað vel. Inn til lands frá Murray
höfða cru hæðir margra þúsund feta
liáar, og má þaðan sjá vatn og fjall-
dranfana liggja til norð-norðaust-
urs tíu mílur, l>á norðvestur á að
giska 30 mílur; en sjálfa strandlín-
una er ekki liægt að sjá, ]>ví að hún
er lág og snjór liggur á henni.
Skipið Polar Bear á að mæta okk-
ur, mögulegt er, við Melvflle eyjar
til að hafa l>ar vetursetu.
Húsbruni og manntjón.
Það var á föstudagskveldið um kl.
5, að eldur kom upp í aktýgjabúð
og geymsluhúsi Bobridge Harness
Co., að 470 Ross Ave., og brann bygg
ing þessi með öllu, sem í var og er
•skaði talinn á byggingunni $10,000;
en á vörum $75,000. Ábyrgð var á
byggingunni $20,000; en á vörum
$40,000.
Ráðsmaðurinn E. J. Hoover dó af
brunasárum. Sjö aðrir skemdust af
bruna eða meiddust af að stökkva
úr þriðju gluggaröð á stræti ofan.
Einn af þeim, sem bæði brendust
og meiddust, var Carl Thorson, son-
ur Stejiliens hnorson á Gimli, málari
alkunnur meðal enskra og íslenskra
og listfengur að draga myndir. —
Hann var við vinnu á efsta eða
þriðja lofti og var klukkan um 5 e.
m. þegar einhver kom upp og sagð-
ist lialda, að eldur væri í bygging-
unni. Þeir fundu enga reykjarlykt
]>arna og héldu að ekkert þyrfti að
fiýta sér; en áður en 3 mínútur voru
iiðnar, fóru reykjargusur að koma
upp um rifur á loftinu. Opnaði ]>á
einhver dyrnar, en |>á stóðu eld-
tungurnár og reykjarmökkurinn
kafþykkur inn. Þeir ætluðu ]>á að
hlaupa til glugganna. en á auga-
bragði var reykurinn orðinn svo
þykkur, að ]>eir sáu ekki gluggana.
En einhvernveginn komst Thorson
þó að framglugganum, braut glerið
og stökk út- Hann kom víst að en-
hverju leyti niður á hælana og féll
svo um koll. Var hann marinn nokk
uð og rifinn á höndum og brunnið
liárið að aftan, því að í því hafði
kviknað áður en liaiin komst að
glugganum. Rétt þegar liann áttaði
sig á. að hann var kominn niður á
strætið, kom Miss Thomas niður;
hafði stokkið strax á eftir lionuin.
En liún kom víst hálf-flöt niður og
slóst niður höfuðið eitthvað á
steinstrætið. Samt hélt Tliorson, að
einliver hefði tekið nokkuð af henni
fallið, g hefir l>að orðið iienni til
iífs ef að liún lifir.
Mr. Thorsor^hafði dregið mynd áf
Miss Thomas á föstudaginn, og þeg-
ar hann lá þarna í rúminu • eftir
brunann og byltuna, ]>á bauð hann
fregnrita Telegrams að teikna upp
myndina af Miss Thomas fyrir blað-
ið, og var liann þó brendur og skor-
inn á höndum-
Austurríkiskeisari
látinn 22. nóv.
Jóscppur Austurríkiskeisari hefir
oft verið sagður dauður áður karl-
tetrið, én reynst bráðlifandi nokk-
urum dögum seinna. Nú er það samt
víst alvara fyrir honum. Hann varð
fjörgamall, 86 ára og kom til rikis 19
ára gamall og hefir ]>ví verið ]>jóð-
liöfðingi kanske lengst allra manna,
sem menn þekkja.
Hann var slysamenni og óláns-
maður alla sína daga. Bróðir hans
.Maximilian ætlaði að verða konung
ur í Mexico, en l>eir tóku hann og
skutu- Frændkona hans brann í
Vínarborg, systir hans í París: ein
frænka lians drckti sér. Frændur
lians skutu sig, drotning hans var
myrt; ríkiserfingi skotinn; en Jó-
seppur þraufaði alt af. — íslending-
ar þekkja hann að fáu öðru, en að
Benedikt Gröndal lætur hann i
Heljarslóðarorustu glima við Pútí-
far Blálandskonung og slengja hon-
um á klofbragði. —
Fari liann vel sá gamli.
Heimsins stærsta félag.
Stórkostleg iðnaðarfélaga samsteypa
mynduð, sem ætlar að berjast
móti öllum lagaboðum er að
verkamönnum hlynna.
f Bandaríkjunum hefir nýlega
verið myndað hið stærsta félag
auðmanna, sem heimurinn þekkir,
eða iðnaðarfélaga samsteypa. — Tii
samans eiga þeir $8,000,000,000, eða
8 biMón dollara höfuðstól og hafa i
vinnu 7,000,0(K) (sjö milíónir) verka-
manna-
Þarna eru cfnin öll í slaginn, hinn
stærsta er Arneríka hefir séð í sínu
eigin landi, og væri betur að ]>essir
menn gætu jafnað mál sin friðsam-
lega, ef ágreiningur yrði.
Orsökin til þess, að auðmennirnir
lögðu saman í félag þetta er 8 kl.-
stunda vinnutíminn, eða sem það
er kailað: “Adamson Eight Hour
Law”. Félag þetta kallar sig: “Nati-
onal Industrial Conference Board”
og er Frederick P. Fish, bankaeig-
andi í Boston, forseti félagsins. I
félaginu eru þessi auðmannafélög:
National Founders Association,
National Association of Manufactur-
ers, National Erectors Association,
National Association of Cotton
Manufacturers, National Association
of IVood Manufacturers, Silk Associ-
ation of America, American Paper
and Pulp Association, Rubber Club
of America.
Samanlagður höfuðstóll þessara
félaga er sem sagt 8 bilíónir dollara
og verkamenn-þeirra eru 7 milíónir
talsins. En tilgangur félagsins er sá,
að líta vel og nákvæmlegá eftir öll-
um lagaboðum, sem að iðnaði lúta
og verkamenn snerta- Þeir ætla að
leiðbeina löggjöfunum opinberlega
og líta vandlega eftir, að verka-
mönnum sé ekki hossað um of. —
Þessi Adamson löggjöf um 8 stunda
vinnutíma er eitt af þeim ínálum,
sem þeir ætla að vinna á móti íheð
hnúum og hnefum.
Einn af félagsmönnum er Wm. H.
Barr frá Buffalo, forseti National
FUNDARBOÐ
Ákvcðið hefir verið, að boða
alla meðlimi ÍSLENZKA KON-
SERVATIVE KLÚBBSINS, sem
í borginni eru, á fund í Úní-
tara samkomusalnum
Laugardagskveldið
25. nóvember
Einnig eru allir aðrir íslenzk-
ir Konservatívar í bænum vel-
komnir á fundinn ^>g vinsam-
lega brýnt fyrir l>eim að fjöl-
menna á þenna fund-
Fundurinn á að byrja kl. 8,
eins og flestir aðrir fundir hér í
borg, og eru menn beðnir að
hafa ]>að lnigfast og koma í
tíma.
f fjarveru forseta-
Skrifari klúbbsins.
*
Founders Association og skýrði
hann stefnuskrá þeirra félaga á
]>essa leið:
Viðburðir og framfarir þessa sein-
asta árs í pólitík og iðnaði hafa
sýnt mönnuin fram á þörfina meira
en nokkru sinni áður, að taka hönd
um. saman til þess, að geta unnið
að saineiginlegri velferð félaganna,
hvað iðnað þeirra snertir.
Þörfin á félagi þessu varð því ljós-
ari og bráðari, er menn fréttu, að
American Fedcration of Labor og
bræðrafélög þeirra ætla að leggja
saman krafta sína til þesS að neyða
menn til þess, að taka upp 8 kl.-
stunda vinnutímann á öllum iðnað-
arverksmiðjum, — ekki þó með lög-
um, heldur ætla þeir að knýja það
fram með afli hinna sameinuðu
verkamannafélaga-
Frændur eru frændum
verstir.
HVÍTU SKRÆLINGJARNIR RISA
MÓTI VILHJÁLMI.
Nýlega er komið bréf frá Vilhjálmi
Stefánssyni til Dr. Herbcrt .1- Spin-
den, Assistant Curator of Anthro-
pologv við The American Museum
of National History í New York, og
getur Vilhjámur ]>ess, að ]>eim fé-
lögum kunni að standa hætta af
hinum hvítu Skrælingjum ]>arna
nyrðra.
í bréfinu scgir liann; —
Við hðfum orðið að sæta ójöfnuði
og hrakningum af liendi hinna
hvftu Skrælingja, Kanghiryuarmint,
sem kom sér mjög illa. Eg sendi til
þeirra skipstjórann af Polar Bear og
breytti liann við' ]>á sem. væru þeir
siðaðir menn og vissu og skildu að
við stæðum l>eim skör ofar. En ]>eir
skildu það ekki og vildu ekki taka
því- Jókst svo deilan orð af orði,
unz Skrælingjarnir tóku alt af skip-
stjóranum og félögum hans og létu
]>á ekki einu sinni hafa drykkjar-
bolla eftir.
En þó tók verra við, er þeir fengu
kvef vont á eftir Skrælihgjarnir og
gátu ekki farið á veiðar. svo að þeim
lá við að svelta í hel, og fréttum við
þetta eftir 2 mönnum frá Ram-
say lsland, sem til vor komu.
En hinir voru orðnir hræddir vTð
okkur og héldu að við hefðum gjört
þá veika með göldrum og sendu
nefnd manna til okkar til að fá
okkur til að lyfta af galdrinum.
Og fari svo, að elnhverjir þeirra
deyji af sjúkdómi eða hungri, ]>á
magnast óvinátta þeirra til okkar.
Reyndar segjast |>eir enn]>á vera
einlægir vinir mínir persónulega-
Eg hafði ætlað mér að vera nokk-
ura mánuði iijá þeim til að fræðast
um þá; en nú verðum við að hafa
vörð sterkan á húsum vorum og öll-
um farangri.
DEUTSCHLAND SEKKUR F7TLGI-
SKIPI SINU.
Neðansjávarskip Þjóðverja, hið
oftnefnda Deutschland, var sem all-
ir vita aftur komið til Bandarikj-
anna í verslunarferð og var á höfn-
inni í New London í Connecticut.
En sú borg stendur að vestanverðu
við stórá eina, sem Thames River
kallast, nokkrar mílilr frá sjó upp.
Þegar Deutschland var búið til ferð-
ar, fylgdu ]>vi dráttarbátar tveir
(tugs) ofan áda og út á sjó. í fyrstu
gekk alt vel: er til sjávar kom voru
straumar miklir og vissi enginn af
f.vrri en Deutschland kemur með nef-
ið aftan undir stafninn á dráttar-
bátnum öðrum, lyfti honum upp að
aftan, svo að liann stakst á kaf að
framan, en losnaði við sjó að aftan,
og i sömu andránni sprungu katl-
arnir i dráttarskipinu og kluíu ]>að
í sundur: en skipið sökk með öll-
um, sem á þvi voru, og druknuðu
5; en skipstjórinn sjálfur komst
þannig lífs af, að hann náði í bjarg-
hring, sem kastað var til hans af
hinuiþ dráttarbátnum.
Við þetta slys snöri Deutschland
við aftur og liélt upp tii, New Lon-
don: enda var skipið bilað og
þurfti aðgjörðar við; því að við á-
reksturinn hafði það dalast að
framan, er l>að lyfti dráttarskipinu
upp og var stór hoia eða dæld ofan
í belginn að framan, því að kaf-
skipið kom alveg undir dráttarskip-
ið og hefir því verið meira eða
minna í kafi. — Ills viti ]>ótti sum-
um þetta, og er sagt að skipstjóra
Deutschlands hafi þótt þetta ilt
mjög. Samt er búist við að Deutsch-
land fari skjótlega aftur.