Heimskringla - 09.05.1918, Blaðsíða 2

2. BLAÐSÍÐA
HEiMSKRINGLA
WINNIPEG, 9. MAI 1918
Lesendunum til fróðleiks birtum
vér hér með nokkra kafla úr dag
bók Lichnowsky prinz, er var sendi-
(berra bjóðverja á Englandi þegar
stríðið skall á. Var hann settur í
þá stöðu árið 1912 og eru eftirfyigj-
andi kaflar teknir úr dagbók hams
frá þeiin tíana og þangað til árið
1914, að hann er sendur heim til
Þýzkaiandis eftir að striðið var byrj-
að. Atskriftum af þessari dagbók
Binni mun 'hann síðar hafa útbýtt
á meðal helztu vina sinna á Þýzka-
landi, þrunginn af óánægju við
stjórn sína og iðrun að ihafa nokk-
uð verið riðinn við gerðir hennar.
Vill hann þannig hreinsa sig af
þessu í augum helztu vina sinna,
en tæplega mun markmið hans
hafa verið það, að þetta bærist
erlendis og birtist þar á prenti.
Sú varð þó raunin á og er jafnað-
aðarmanna blaðið ‘‘Politi'ken”
Stokkhólmi í Svfþjóð fyrst allra
eriendra blaða til þess að birta
innihald dagbókar hans. Atvikast
þetta að líkindum þannig, að
eimhver af vinum Lichnowsky hefir
skoðað áriðandi að slíku væri ekki
haldið leyndu og þar af leiðandi
komið því í hendur þeirra manna,
sem líklegastir voru til þess að gera
það aliheimi kunnugt. Ef tii vill er
þet:a illka gert með samþykki Lich-
nowsky prinz sjálfs, hvert veit?
En hvað sem því líður, þá hefir
þetta ómetanlegan gróða i för með
sér fyrir bandaþjóðirnar. Stjórn
inni þýzku verður hálfu örðugra en
áður að rétflæta afstöðu sína í aug-
uim þjóðar sinnar, enda eru nú þær
gerðir hennar afhjúpaðar, sem fylli
lega sanna hana orsök veraldar-
styrjaldar þeirrar, sem nú stendur
y.fir. Ef stjórnin þýzka hefði mest
þráð friðinn, 'hefðu meðiimir henn-
ar 'farið öðru vísi að, þegar þeir vita
að alheimsstríð er i aðsigi. Þetta
leiðir dagbók Lichnowsky í ljós, avo
ekki er um að villast.
Vér tökum að eins þá kafla, sem
fjalla um tildrögin að striðinu og
stefnu Þjóðverja í ýmsum utanríki*
Iflálum. Einnig tökum vér þá kafla,
er kasta ljósi á afstöðu Englendinga
og Þjóðverja á undan stríðinu, en
rúmisins vegna getum vér ekki birt
utan stuttan útdrátt úr öðru og
sumu sleppum vér alveg. Fyrsti
kaflinn skýrir frá atvikum þeim, er
leiða til þess að Lichnowsky prinz
er gerður wndiherra Þjóðverja á
Englandi, og hljóðar þannig:
“Kuehelna, 16. ágúst. (1916)
Von Marsehall barón andaðist í
septemibermánuði 1912, eftir að hafa
skipað sendiherrastöðu á Englandi
að eins fáa mánuði. Embættisveit-
ing þessi orsakaðist aðallega sökum
aldurs hans og kepni ungra manna
að komast til Lundúnaiborgar, og
var ein af hinum mörgu yfirsjónum
utanrfki'smiála skrifstofu vorrar.
þrátt fyrir þó framkoma hans væri
liin höfðinglegasta og frægð hans
mikil, var hann nú of garnall og of
þreyttur til þess að geta samrýmist
erlendum hugsunum og engilsax-
neskum lifnaðarháttum. Hann var
miklu fremur skrifstofustjóri og lög-
fræðingur, en stjórnarerindreki eða
stjórnmálamaður. Fyrsta verk hans
var að reyna að sannfæra Englend-
inga um meinfeysi flota vors, og
eðliilega hafði þetta þau áhrif að
styrkja þá í alveg gagnstæðri
skoðun.
Mér til mestu undrunar var mér
boðin þessi staða i októbermánuði
þetta sama ár. Eftir margra ára
starf í þarfir istjórnarinnar hafði eg
tekið mér aðsetur tfl sveita, þar sem
engin hæffleg staða fanst lengur
niér til hainda, og eyddi þar tíma
mfnum á bújörð minni, á hestibaki
og á ökrum úti; en eg las þó lát-
laust f öllum tómstundum og birti
við og við pólitiskar ritgerðir.
Þanng liðu átta ár — og þretbán ár
voru liðin, frá því eg fór frá Vinar-
borg og lét þar aif sendiherrastöðu.
Var það eiginlega síðasta sbarf mitt
Htjórnarfarslegs eðlis þangað til mér
veittist staðan í Lundúnaborg. Enn
©r mér ókunnugt um, hvernig þetta
abviikaðist. Að minsta kosti hefir
hans hátign ekki verið við þetta
riðinn, þar sem eg til'heyrði ekki
hans nána.sta flokki, þó ætíð væri
hann vingjarnlegur í minn garð. Eg
veit af eigin reynslu að umsækjend-
ur hans mæbtu oftlega þeirri mót
epyrnu, sem reið þeim að fullu, og
í þetta sinn mun herra von Kiderlin
Waeter helzt hafa viljað isenda Bar-
ón von Stumm til Lundúnaborgar.
Kom hann þegar til fundar við mig,
dróg enga dul á illvilja í iriinn garð
og vildi skjóta mér skelk í bringu
með stóryrðum og ruddaskap. En
Bethmann-Hollweg var mér alúðleg-
ur og hafði heimsótt mig skömmu
áður. Finst mér þvi einna líklegast,
að þeir hafi á endanum komið sér
engan anman umsækjanda haifi ver-
ið að gera. Hiefði Barón von Mar-
sehall ekiki dáið, er ólíklegt að til
mín ihefði verið leitað neitt fremur
nú en á undanfarandi árum. En nú
var svo komið, að heppilegt tæki-
færi virtist bjóðast fyrir tilraunir
að stoifna til betra samkomulags
við England.
Vor óljósa s' efna viðkomandi Mor-
oeeo hafði margsinnis vakið tor-
trygni og vantraust, eða að minsta
kosti efa um liað, að vér vissum
vilja vorn eða hvort tilgangur vor
væri að ihalda Evrópu í óvissu, og
svo við og við að niðurlægja og
auðmýkja Frakka. Samverkarnaður
minn í Austurríki, sem lengi hafði
dvalið í París, sagði einu sinni við
mig: ‘Frakkar voru byrjaðir að
gleyma hofndinni. En Þjóðverjar
hafa aldrei látið hjá líða að minna
þá á þetta með því að troða um tær
þeirra’. Eftir að vér höfðum neitað
tilboði Diélcasse að gera samninga
viðkomandi Morocco og hátfðlegia
yfirlýist, að vér værum þar ekki hlut-
aðeigendur — og var afstaða sú í
alla staði samkvæm ásigkomiulagi á
dögum Bisir.iarcks — þá uppgötv-
uðuin vér alt í einu í Aibdul Asis
annan Kruger, eða Kruger númer
ívö. Honum (Abdul Asis) lofum
vér, engu síður en Búunurm, vernd
vors mábtuga þýzka alríkis, og af-
leiðingarnar verða bókstaflega þær
sömu. Vér urðum í báðum þessum
tilfcillum að hrökkva tH baka eða að
öðiium kosti að hrinda af stokkum
veraildarstríði. Hin aumkunarverða
ráðistefna í A'lgeciras gat engu
breytt og þvi síður orsa'kað fall
D'elcaese. Afstaða vor flýtti fyrir
rússnesik-japianiSkri og múrrohrezkri
endurnýjun samkamulags, því gagn-
vark'þýzku hættunni’ hvarf alt ann
að eða varð að smáræði. Möguleiki
annars stríðs við Frakka var jafn-
an augljó'S, en ólíkt því sem átti sér
stað 1871, íengu Rússar og Englend-
ingar nú ekki látið siíkt stríð af-
skiftalausit.
G agn 1 ey si M i ð veil d» sa mb an d s i ns
hafði þegar komið í ljós í Algeciras,
og gagnleysi samninga þeirra, sem
þar voiu gerðir, var ekki lengi að
gera vart við sig. En í millitíðinni
var 'SÚ skoðun að ná útbreiðslu á
rneðal Rússa, að stefma vor í utan-
ríkisinálum væri bæði veiik og reik-
ul og í þann veginn að verða að
engu; hroki vor aliur í ifyrsitu væri
jafnan viss að kafna í ragmensku.
Von Kiderlin-Wachter, þó oft sé of
mi'kið úr hionum gert sem stjórn-
málagarp, á heiðurinn af að skipu-
lag komst á afstöðu vora viðkom-
andi Morocco og batt hann sig við
þær kringumstæður, ®em ekki var
unt að breyta. Hvort aiheimur
hlaut endilega að fara í uppnám út
af Agadir braskinu er máJ-, sem eg
lireyfi ckki að sinni, Atburði þeim
var fagnað með gleðilátum á Þýzka-
landi, en vakti aftur á móti óró á tjj fiiadriáhafs ,og ltalir kærðu sig
jafnvel hægt yrði að komast að
samningum í hinni 'hörmulegu sjó-
flota þræ u — scm stuðlaði að al-
heimts friði. Vir.ist þdtta heldur
ekki vonlaust, þar sem fyrri stefna
vor hafði miðað að saimvinnu við
Englendinga og bandalijóðir þeirra
með því sameiginlcga markmiði að
afstýra styrjöldum og ófriði.
Þetta var stefnuskrá Sir Edward
Grey, og til þess að viðhafa eigin
orð hans: ‘Án þess að skcrða rfkj-
andi friðarsamband vort við Frakk-
land eða Rússland, sem innibindur
þó engin hernaðar ákvæði cða þa«s
kyns skuldbindingu, að keppa eftir
endurnýjuðu 'Sámkomulagi við
Þýzkaland og reyna að færa þessar
tivær þjóðheildir nær hvor annari.’
Á Englandi, eins og hjá oss,
rfktu tvær skoðanir, gagnólíkar;
skoðanir bjartsýnlsmannanna, scin
trúðu á varandi samkomulag, og
skoðanir hinna myrksýnni manna,
er ihéldu aiheimss.rfð óumiflýjanlcgt
—fyr eða síðar. Á meðal þeirra fyr-
töldu voru þeir Asquibh, Sir Ed-
ward Grey, Haldane lávarður og
flestir af ráðherrunum 1 ráðuneyti
frjálslynda ílokksins. 1 þeim flokki
má einnig telja helztu málgögn,
svo sem blöðin Westminster Gaz
ette, Manchester Guardian og Daily
Chronicle. Til svartsýnu hliðarinn-
ar má telja stjórnmálamenn íhalds-
f.lokksins, eins og t.d. Bailfour, siem
margsinnis lét þes«a skoðun sína f
Ijós við mig f samræðum okkar;
einnig helztu leiðtoga í hernum,
eins og t.d. Roberts iávarð, sem 'hélt
fram nauðsyn henskyldu og stöðuigt
var að aðvara þjóð sína. Stefnu
þcissari fylgdu ‘Northcliffe blöðin’,
blaðið Observer og fleiri blöð. Voru
blöð þessi þó laus við allar árásir í
minn garð og afstaða þeirra oft hin
vin'gjarnlcgasta. Sjóflotasibefna vor
og aifstaða árin 1905, 1908 og 1911,
hafði samit sem áður vakið þau til
alvarlegrar fhugunar og þeirrar
skoðunar, að einhven tíma kæmu
afleiðingar þessar í ljós—f stríði. Al-
veg eins og í voru iandi eru þeir eitt
sinn bjart'sýnu nú skoðaðir bæði
skammsýnir og heimskir, en svart-
sýnu mennirni aftur á móti nú
tignaðir 'scm spámenn síns tíma.
Fyrsta Balkan stríðið hafði hrun
Tyrklands í för með sér og um leið
ósigur stefnu vorrar — sem bendluð
hafði verið við Tyrki í fjölda mörg
ár. Og þar sem frelsun Tyrklands í
Evrópu var nú ekki lengur augna
mið vort, lágu fyrir oss að tveir
vegir í þessu máli. Annað hvort að
lýsa því yfir að vér værum ei lengur
riðnir við landamæraþrætur Balk-
anskagans og skoðuðum heppileg-
ast að riíkt væri útkljáð af Balkan
þjóðunum sjálfum, eða að styðja
samlherja vora og framfylgja Mið
velda-sainlbandinu og hætta þannig
að leika málami'ðlun'ar-ruiluna.
Eg mœlti með því fyrra frá byrj-
un, en ubanríkismála skrifstofa vor
aðhyltist það siðarneifnda. Aðal-
kjarni málsins var Albania. Sam-
herjar vorir fóru fram á að ríki það
fengi algert sjálfstæði, af þvf Auist-
urrfki vildi ekki leyfa Serbiu að ná
snúast öndverð Rússum í flestum
máluim, en sameinast aftur Tyrkjum
og þeirra líkum. Segir hann þet’a
hafa á.t ® ærista þáttinn í að hrekja
Rússa undir vorndarvæng Frakka
og Englendinga og koma af stað
banda'agi mllli þessara þjóða.
Þá bregður hann stjórn sinni um
valdaifýkn og skort á vsamúð við aðr-
ar þjóðir. SömuJeiðis færir hann
góð rök fyrir því, að Miðveldasam-
bandið 'hafi verið gagnslaust og
þýðingarJiaust, og eiginlega ekiki
haft aðrar afleiðingar fyrir Þjóð-
verja en s'ofna til óvináttu milJi
þeirra og Rússa. Bkki hefði þetfa
þó þurlft að yera, og hefði annan
há t verið farið að Rússum, hefði
mátt gera þá að vinveittri nágranna
þjóð. Kafla þenan endar Lich-
nowsky með þessum orðum: “En
véi höfum ætíð veðjað á hestinn,
sem viss var að tapa, eins og t. d.
Kruger, Abdul Asis, Abdul Hamid,
Wilhelm Wield, og að síðustu —
hörmulegri yfinsjón höfuim vér ekki
framið—Berchtold greifa.”
Englandi og ekki eízt sökum þess
að brezka stjórnin beið til einskis
þrjár vitkur eiftir að vér skýTð.um til-
gang von. Ræða ,Lk>ycl George,
flutt oss til viðvörunar, var afleið-
ingin. Á undan niðurhruni Del-
caswe og á undan ráðstefnunni í Al-
geciras hefðum vér getað fengið
hafnir og stöðvar með fnam vestur-
ströndinni, en nú var þetta ekki
lengur mögulegt.
Þegar eg kom til Lundúnaborgar í
nóvember 1912, var þjóðln þar ró
legri orðin í sambandi við Morocco
málin, sérstaklega eftir að samning-
ar komust á milli Frakklands og
Berlínar. Sendiför Haldane lávarð-
armíshepnaðist að vísu, það er satt,
l>ar ®em vér kröfðurnst hlutleysis-
loforða í stað þess að láta oss lynda
samninga, sem hofðu trygt oss gegn
brezkri árás eða öðrum árásum
gerðum með brezku samiþykki og
fylgi. Þrátt fyrir þetta var Sir Ed-
ward Grey ekki af baki dottinn við
tilraun að stofna til samkomulags
við oss, er hann vildi byggja á góð-
um og varanlegum grundvelli. Fyrir
milligöngu á vora hlið hins fjölhæfa
?g ágæta stjórnarerindreka, von
Kuhlmianinis, hafði verið skifct á
skoðunum viðkomandi endurnýjun
Portugal nýlendusamningsins og
Bagdad járnlbrautarinnar, og virtist
þefcta vera spor í áttina til sam-
komulags og betra skipulags en áð-
ur. Þar sem gömul ágreiningsmál
bæði við Rússa og Frakka höfðu nú
verið útkljáð, þráði brezki .stjórn-
roálarnaðurinn einna mest að kom-
ast að svipuðu samkomulagi við
oss. Markm.ið hans var ekki að af-
króa oss, heldur gera oss að svo
mikluleyti sem unt væri að sam-
verkamönnum í hinni starfandi /fó
lagsbeiJd. Eins og ihonum hafði
tekist að ráða fram úr fransk-brezk-
um og rússnesk-bczkura þrætum og
örðugleiikum, vonaði hann nú að
geta ifundð bót vð þýzk-.brezk-
um ágreiningi, með margvfalegri
okki um að Grikkir næðu til Val-
ona eða héraða norður af Oorfu. Á
hina röndina studdu Rússar Serb
íu, eins og alkunnugt er, og Fmkkar
I Grikki. Ráðlegging mín var, að við
ályktuðum mál þetta óviðkomandi
Miðveldaisiamibandinu og oss. því
ekki skuJdbundna að styðja hvorki
Austurríki né ftalíu. Án stuðninigs
vors var sjálfstæði Albanfu ómögu-
legt. Serbía hefði ifært út kvíar alla
leið til strandiar; núverandi verald-
arstyrjöld hefði verið afstýrt.
Heilir ihópar af íbúum Griikklands
nú á tímum eru ættaðir frá Alb-
aníu. Hinn svo nefndi þjóðbúning-
ur Grikkja er upphaflega þaðan.
Innlimun hinna rétttrúuðu (ortho-
dox) og Islamatrúar íbúa Albanfu
í grifekt ríki, var þeas vegna bezta
ráðning gátunnar og sú eðlilegasta,
ef Seutari ivar ekki tekin með í
reikninginn eða norðurhJuti Serbíu
og Montenegro. Hans hátign var
þessu líka hlyntur af ýmsum ástæð
um. En þegar eg hvatiti hann bréf-
lega tU að Ijá þessu fylgi, hrepti eg
f staðiifn verstu brfgzl frá kanzlar-
anum, ©r álasaði mér barðlega fyrir
að styðja andstæðinga Austurríkfe
að mjálum. Bannaði hann mér öll
slík afskifti f framtlðinni og jafnvel
sleit upp úr beinu bréfasaimbandi
mínu við skrifstofu ihans. Samt sem
áður hlutum vér fyr eða síðar að
hverfa frá þessari umræddu stefnu
í Austurlöndunum, og viðurkenna
yfirsjón vora, sem fólgin var í sam-
bandi voru við Tyrki að sunnan og
Magyara þjóðstofninn að norðan;
því áframihald þessarar stefnu, sem
hófst á þingi í Berlín og vér síðan
fylgdum svo samvizkusamlega,
hlaut með tíð og tíma að leiða til ó-
friðar Við Rússland og veraldar-
stríðs.”
Lichnowsky prinz skýrir svo frá
afetöðu Þjóðverja í ýmsu snert-
andi Balkan þjóðirnar og Rússa.
Leggur hann áherzlu á þá y.firsjón
eaman um að senda mig, af því um j samningagerð — unz að lyktum I þýzkrar stjórnar á öllum tímum, að
“Skömmu eftir komu mfna til
Lundúnaborgar fðr Sir Edward
Grey þöss á lieit við mig, að við
reyndum að komiast að samningum
mieð því markmiði, að koma í veg
fyrir möguleika þesis að Balkan ó-
friðurinn leiddi til stríðs með stór-
veldum Evrópu. Til allrar ógæfu
höfðum vér hafnað, eftir að Balkan-
stríðin brutust út, samkyns tillög-
um frá hélfu Frakka. Afstaðia hinna
brezku stjórnmálamanna var, að
Englendingar ættu engan ihlut að
málum Alibaníu og vildu því ekki
leggja út í istríð hennar vegna.
Komu þeir því fram sem málamiðJ-
unar rnenn, er að eins væri hugleik-
ið að jafna úr vandamálum þessara
andritæðu Jijóða. Brezki stjórniiuála-
maðurinn var því engan veginn sér-
loga hJyníur neinum vissurn þjóð-
um og á meðan samningstilraunirn-
ar stóðu yfir, voru áhriif ihans feiiki-
lega mikij og miðuðu öll í áttina til
samikomulags og friðar. En í stað
þiesis að aðihyllast hina ibrezku skoð-
un, vildum vér heldur láta stjórnast
af áihrifum frá Vínarborg. Mensdorf
greifi var aðal fulltrúi Miðvclda-
sambandsins i Lundúnabo.g og stóð
eg næstur honum.
Skylda miín var að styðja tillögur
hans. Hinn gáfaði og þrauf>reyndi
Szogyenyi greifi stóð við stýrið í
Berlín. Viðkvæði ihans var ‘casus
foedaris’, og er eg dirfðist að cfa
réttlætiiskenningu þessa mélsihát'ar,
var mér brugðið um að vera and-
stæður Austurríki og varaður við
slíku.—Eg átti að Jiafa tekið þetta
í erfðir frá föður mfnum. — 1 öllum
máJum, viðkomandi Albaníu, Ser-
bíu höfnum við Hadrihafið, Scutari
eða öðrum sitöðum, keptu þýzkir
stjórnmálamenn jafnan að fylgja
stdfnu Austurríkis og ítalíu; en Sir
Edward Grey aftur á móti var mjög
sjaldan á skoðun Frakka eða Rússa
—að minsta kosti var honuin það
ekki á'hugamál. Atti sér oft miklu
fremur stað það gagnstæða, er hann
studdi vora ihlið tiJ þcss að gefa
ekkert tilefni er leitt gæti til stríðs,
—sem hann fékk þó ekki afstýrt eít>
ir dráp erkiihertogans. Aðallega sök-
um áihrifa Greys var unt að fá Nich
olas konung til þess að yfirgefa
Seutari. Annars hefði þetta leitt til
strfðs, því aldrei befðum vér vogað
að biðja ‘samberja’ vona að láta
undan að einhverju leyti.
Samninga tilraunum þassum
stýrði Slr Edward Grey með gætni,
varúð og lagi. Þegar einhvern
vanda bar að höndum, skorti hann
aldrei tillögur til úrlauisniar, og sem
vanalega hlutu algert samþykki.
Má með sanni segja, að hann hafi
áunnið sér ti'ltrú og traust allra
ful.ltrúanna.
Enn þá einu sinni höfðum vér
komið istefnu vorri á framfæri og
staðist allar hótainir er efuðu krafc
hennar. Rússar höfðu neyðst til
þess að láta undan í öilu og fengu
aldrei tækifæri að styðja óskir
Serbíu. Albanía varð að hjálendu
Austurrfkis og Serbia var hrakin frá
hafinu. Ráðstefna þessi var l>ví ný
niðurlæging fyrir Rússland.
Eins og árin 1878 og 1908 höfðnm
við snúist öndverðir stefnuskrá
Rússa. án þess að þýzk hlunnindi
kæmu hér neitt tiJ sögu. Bismarck
varð að draga úr yfirsjónum þings
vors imeð leyn isamn i ngum — og
sfefnu hans í Battenburg miálinu
fylgdum vér nú í LundúnaJborg og
gáfum ekki eftir, með þeim afleið-
ingum, isem leiddu til sundrungar.
Megn óánægja var þá auðsýnileg á
Rú'sslandi og á meðah ráðstcfnan í
Lundúnaiborg stóð yfir, kom 'hún í
Ijós í árásum rússneskra blaða á
sendiherra Rússa á Englandi og
rússnesika erindmenskil yfir höfuð
að taia. Þýzkur uppruni þessa
samverkamanns míns, hans kaþ-
ólska trú, orðrómur sá / að hann
væri vinur Þýzkalands, og svo ein-
kennilega skyldi atviikast, að ihann
v.ar skyldur bæði mér og Mensdorf
greifa — alt þctta var honum nú
fundið til lasts af rússneskum blöð-
unum og drógu þau enga dul á af-
istöðu sína í ihans igarð. En þó
ekki bærist Benchendorf greifi mik-
ið á í yt.ri framkomu, var hann
gæddur mörgum góðum hæfilei'R
um ®em 'Stjórnmáliamaður — var
reyndur og gætinn og með glögt
au'ga fyrir ré.tri þýðingu hvers og
elns. S'tefna hams var að forðasit
alt, scm vakið gæti sundrung og af-
staða bæði Eniglendinga og Frakka
kom 'honum þar að góðu liði.
Eitt sinn sagði eg við ihiann: ‘Þjóð-
in rússneska virðist vera mjög mót
snúin þýzku þjóðinni.’ Og hann
svaraði: ‘Þar eru l>ó engu að síður
margar áhriifamikl'ar þýzksinnaðar
s é tir. En yfir 'höfuð að tala er
þjóðin mjög andvíg Austurríki’.”
Eftir fyligjandi kaflar, sem istjóm
Svía hafði áður bannað að birta,
komu út í blaðinu “Politiken” í
Stokkhó'Imi 26. marz:
“Á þeim tíma (1912) er Balkan ráð-
stefnan var haldin í Lundúnuim,
fékk eg tækifæri að kynnast ýmsum
af helztu Jeiðtogum Balkan ríikj-
anina. Einna fremstur f þeirra röð
var M. Venizelos. Hann kom mér
ekki fyrir sjónir sorn andvígur
Þjóðverjum og sérstaklega mat
hann mikið Orðu Rauða Arnarins
(Order oí the Red Eagle), og bar
hana jafnvel á samikvæmi hjá sendi-
herranum franska. Með alúðlegri
framkomu og glaðlyndi ávann ihann
jafnan samúð allra.
Næstur honum kom M. Daneff, þá-
verandi istjórnarráðihierra Búlgaríu
og trúnaðarmaður Brechtold greifa.
Hanu Jeit út fyrir að vera fjöíhæfur,
öruggur og duglegur maður — enda
voru vinsæJdir ihans, í Vínarrborg
og Bucharest sagða orsakast af því,
að hann Jét engan bilbug á sér finna
að leggja út í annað Balkan strfð
og meitaði þá milligöngu tilboði
Rússa.
M. Tape Jonecu var sömuleiðfe oft
staddur f Lundúnaborg og heim-
sótti mig iðulega. Ilaifði eg þekt
hann síðan á ráðgjafatíð minni
í Buoharest. Hann var sömuleiðfe
góðvinur von Kiderlon-Wac.hter. Er-
indi hanis til Lundúnaborgar var að
afla Rumeniu landveitinga í gegn
um miJIi'göngu M. Daneff. Illaut
hann við þet a öflugah sfcuðning
hin's fjölhæfa ræðismianns Rúmcn-
íu, M. Misu. Samningstilraunir þær
sfcrönduðu þó á mótspyrnu Bulg-
ariu eins og kunnugt er. Berchtold
greiifi — og vér Þjóðverjar eðlilega
honum samfara — fylgdi þá Bulg-
ariu fast og eindiegið að málum;
annars hefðum vér með hjálp M.
Daneiff gotað fengið kröfum Rúm-
enfu fuHnægt og bundið hana
Þýzkalandi sömu böndum, og átti
sér stað sökum afstöðu Austurríkis
í hinu seinna Balkan stríði—þó sfð-
ar væri hún létin hrekjast íié hlið
MiðiveJdanna.
ósigur Búlgaríu í seinna Balkan
stríðinu og sigur Serbíu, ásamit j
uppgangi Rúmeníu, var eðlilega
minkun og hnekkir fyrir Austur-
rfki. Sterk tilheiging að bæta þetta
upp með horferð gogn Gerbíu virðist
þá hafa gert vart við sig í Vínar-
borg og hlotið öflugt fylgi. Þessu
hafa ítaJiir uppljóstað og fært sann-
anir fyrir. og í sambandi við þefcta
mun óhætt að fullyrða, að Marquis
di Can Guiliano, sem sefcti sig upp á
móti þesisu og kvað það vera “afar-
hættulegt æfintýri’, ihafi þá (1912)
aifetýrt Evrópu etríði. Samband
Rúsislands og ítalíu var isvo náið,
að vitneskja um þenna ésetning
Austurríki'smianna hefir ihlotið að
boraist tii Pétursborgar. Og að dómi'
kunnugra manna hefði ekki getað
G. A. AXFORD
LÖGFRÆÐINGUR
563 Paris Bldg., Portage & Garry
Talsími: >ain 3142
Winnipeg.
Arnl Andernon B. P. Onrland
GARLAND & ANDERSON
UerSÆÐIKGAZ.
Phone Maln 16«X
H1 Cleetzle Rnilway Chnmber*.
Dr.M. B. Haf/c/orsson
401 BOTÐ BUILÐIlfO
Tala. Matn 1088. Cor Port. A lln.
Stundnr •InTSrVungu barklneýki
or mDrn lungnajsúkdðmn. Br •«
tlnnn á skrifstofu slnnl kl. 11 U1 U
í W. S «1 4 #.m.—H«lmlll •«
40 Alloway a
Taliiml: Maln 6801.
Dr. J. Q. Snidal
TANNUEKlflR.
•14 SOMER8HT BLK.
Portazs Av«nu». WINNIPBd
Dr. G. J. Gis/ason
Phrsldaa ud Sarceon
Atby*Il reltt Auins, Byrnn oa
Kvork» SJðkdðmum. Asamt
lnnvortls sjúkdðmum oa unp-
skurlll.
18 Soath 8rd St., GrooU Forts, W.D.
Dr. J. Stefánsson
4*1 BOYD BUILDISG
Hornl Portapo Avo. o* Edmonton St.
Stnndar elnzöngu lufna, syrna.
n»f 08 kvorkn-sjúkdðma. Br aO hltta
fri kl. 10 tll 12 f.h. 08 kl. 2 ttl • e.h.
Phone: Main 308«.
Holmlll: 10B Ollvta St. Tals. O. 2215
Vér hðfum fullar btrgOlr hreln-
ustu lyfja 08 m*8ala. KomlV
met lyfseSla yíar hlngaB, vír
8«rum meBulln n&kvaemlsga oftlr
ávísan lækníslns. Vðr sinnum
utansvelta pöntunum or saljum
8lftlu8al«yfí. : ; j
COLCLEUGH & CO.
Nntre Damo A Sherbrooke Sts.
Phona Garry 2690—2691
A. S. BARDAL
selur Ukklstur og annast um út-
farlr. Allur útbúnaBur s& bsstt.
Knnfremur selur hann allskonar
mlnnlsvarBa og legstelna. : :
•18 SHKRBHOOKH ST.
Phone G. 2152 WINNIPBG
G. THOMAS
Barðal Block, Shcrbrooko It*
VVInnlpeK, Mon.
GJ#rlr viB úr, klukkur og allskonar
gull og sllfur st&ss. — Utanbœjar
vlBgcrBum fljðtt slnt.
TH. JOHNSON,
Ormakari og GullsmiSur
Selur giftlngaleyffebréf.
Sðrstakt a\hygn veitt pöntunum
og viBgJórSum útnn af landl.
246 Muin St. - Phone M. 66M
(Famh. á 3. bfe.)
Ókeypis til þeirra sem
Þjást af Brjóstþyngslum
Nýtt HelmlllnmeVal, Sem Mfl Ðrflka Aa
Penn a» Teppant Frá Vlnnu.
J. J. Sw&biíb
M. O. HlnrlkMon
J. J. SWANSON & CO.
r&ITEISJtAIALAR 06
pcatnga mtOlar.
Talslml Main 2697
Cor. Portage aad Garry, Wlnnlo.g
MARKET HOTEL
148 Prlnr MS Slml
& nðtl markaTinum
Bostu vinfBng. vtndiar og a«-
hlynlng 866- íslonkur vslUngn-
N. Hallððrsson, I.IBboln-
tr Islondtngum.
P. O’CONKKI* Btgandl WlnnlpcC
Vér höfum nýjan veg aB lœkna and-
arteppu (asthma) og vtljum aB þér
reyniS þaB á okkar kostnaB. Hvort
sem þú heflr þj&st lengur eBa skem-
ur af þessari velkl, þá œttir þú aB
senda eftlr fríum skðmtum af meBall
voru. Gjörir ekkert tll í hvernlg lofts-
lagi þú býrö, etSa hver aldur þinn er
eBa atvinna, ef þú þjálst af andar-
teppu, mun þetta meBal vort bœta þér
fljótlega.
Oss vantar sérseaklega aB senda
meBaliB til þeirra, sem áBur hafa
brúkaB eBa reynt ýmsar aBrar aB-
ferBir eSa meBul án þess aS fá bata.
Vér viljum sýna öllum þeim, sem
þjást—á vorn eigin kostnaB—, aS aS-
ferS vor læknar strax alla andarteppu
og brjóstþrengsli.
Þetta tilboB vort er of mikils virSi
tli aB sinna því ekki strax í dag.
SkrifiS nú og byrjiB strax aB læknast.
SendiS enga penlnga. AS eins fult
nafn yBar og utanáskrlft — gjöriB þaB
í dag.
FREE ASTHMA COUPON
PRONTIER ASTHMA CO., Room
682T, Niagara and Hudson Sts., Buf-
falo, N. Y.
Send free trial of your method to
GISLI GOODMAN
TINSMIÐUR.
VerkstnUI:—Hornl Toronto Bt. of
Notre D&me Ave.
Phoae
Garry 29HS
Hrlmllle
Gmrry Hl*.
Lagaákvarðanir viðvíkj'
andi fréttablöðum
1.) Hver maður, sem tekur regluleí®
á móti blaði írá pÓ8thúaiou'
stendur í ábyrgð lyrir borg'ú’j
inni, hvort sem nafn hans e°f
annars er skrifað utan á bl
ið, og hvorfc sem hann er áskri1'
andi eða ekki.
2) Ef einhver segir blaði upp, ver^
ur hann að borga alt sem h»Ð.
skuldar því, annars getur
andinn haldið áfram að senó®
honum blaðiö, þangaö til han“
hefir geitt skuld sína, og útge‘'
andinn á heimting á borgu®
fyrir öll þau blðB, er hann hef>*
sent, hvort sem hinn tekur ÞaU
af pósthúsinu eða ekki.
3) Að neita að taka við fréttablöðufl1
eða tímaritum frá pósthúsurt’
eða að flytja í burtu án þess a
tilkynna elíkt, meðan slík blo
eru óborguð, er fyrfr
• skoðað sem . tilraun tll 8V11*i
(prima facie of iatentioua*
fraud).