Heimskringla - 02.06.1920, Blaðsíða 7

WINNIPEG, 2. JONI, 1920.
HEIMSKRINGLA
7. BLAÐSIÐA
The Dominion
Bank
horni notre dame anb. oo
SHERBROOKE ST.
H»(u«Hlðll nppb.....»
Vuranjft'fiup ......• 7.000.IMK*
ÁUar eÍKalr ......»78,000,000
Vér ðskum efttr vl'Osklftum verzl-
unarmauna og ábyrglumst að gefa
þelm fullnœsju. SparlsJéSsdelld vor
er sú stærsta, sem nokkur banki
heflr 1 borgtnnl.
fbúendur þessa,hluta borgarlnnar
ds-ka aS sktfta v!« stofnun. sem þelr
vita a» er algerlega trygg. Nafn
vort er full trygging fyrlr sjilfa
y»ur, konur y»ar og b»rn.
W. M. HAMILTON, Ráfismafiur
PHONE QARRY 3450
Rússland.
(Framh. frá 3. bls.)
•KæSinn og beiskyrtur. Fékk
stjórnin og embættismennimir oft
atS kenna á örvum hans. Herzen
kvaSst hafa brjú atriði á stefnuskrá
sinni: AS brjóta fjötra ritskoSun-
arinnar. AS frelsa lénsþrælana
undan oki landeiganda, og skatt-
(þegnana undan hnútasvipunni.
Herzen var algerlega mótfallinn
blóSugri byltingu og hermdarverk-
um, og svo voru flestir hinir eldri
níhílistar. Hann gerSi ráS fyrir
aS koma mætti í framkvæmd hin-
um þráSu endurbótum meS því aS
hafa áhrif á hugsunarhátt mentuSu
Stéttanna. “VarSklukkan” var
víSlesin á Rúss'landi. Jafnvel
sjálfur keisarinn sá blaSiS daglega.
Ösýniteg hönd' lagSi þaS á skrif-
'borSiS hans. Annar afbragSs
gáfumaSur, Tchernesevsky, ritaSi
bók er hann nefndi HvaS á aS
gera”, dulræna byltingahvöt í
skáldsöguformi. Bókin hafSi af-
ar mikil áhrif á ungu kynslóSina,
en höfundurinn varS aS bæta fyrir
brot sitt meS I 4 ára þrælavinnu í
Sfberíu. ÞriSji forgöngumaSur
níhílista var Nikulás Tchaikovsky.
Um 1870 safnaSi hann um sig
sveit ungra rithöifunda, karla og
kvenna, sem sneru sér aS rann-
sóknum í sögu, hagfræSi og félags-
fræSi, til aS geta bent á heppiiega,
(friSsamlega lausn á vandamálum
rússnesku þjóSarinnar.
Níhílisminn var þannig í fyrstu
‘bókmenta og heimspékisstefna, er
aSeins náSi til mentaSra hugsjóna"
manna. En brátt kom þar aS eigi
nægSu orSin ein. Hinir ákveSn-
ari í flokki gereySenda skildu fuil-
komlega, aS engin veruleg breyt-
ing gæti orSiS í landinu, nema aS
fjölmennasta stéttin, bændumir,
yrSu fyrir vakningaráhrifuim.
Bændastéttin var aS Vísu frjáils í
orSi og aS lögum. En öll menn-
ing og lífsskoSun bændanna var
gegnsýrS af margra alda áþján og
kúgun.
Ðftir 1870 byrjuSu Níhílistar
vakningarstarfsemi sína. “Til
þjóSarinnar,” var heróp þeirra.
Mörg hundruS gáfaSra og vel
mentaSra karla og kvenna, dreifSu
sér um bygSir landsins, albúin aS
ifórna öllu, eignum, fjöri og frelsi,
fyrir rússneska ahnúgann. Ríkra
manna bcfrn, sem höfSu lokiS námi
á frægustu mentastofnunum Vest-
urlanda, og höfSu bæSi efni og
mentun til aS geta lifaS léttu og
fáguSu lífi alla aéfina, saeru baki
viS fögnuSi veraldarinnar til aS
bæta lífskjör hinna fáfróSu og fyr-
irlitnu landa sinna. Sumir þessir
ungu mentamenn urSu læknar eSa
kennarar í smáþorpunum. AStir
unnu algeng heimilisstörf meS
leysingjunum, til aS dreifa fagnaS-
arboSskap frelsishugmyndanna
vestrænu hvarvetna í landinu.
Keisarinn og stjórn 'hans urSu í
fyrstu sem höggdofa viS þessar aS-
farir unga fólksins. En skjótt var
gripiS til varna. “ÞriSja deild"
fékk nóg aS starfa. Njósnarmenn,
Iögregla og herliS var alstaSar ná-
lægt. Mönnum, sem grunur féll á,
eSa voru sannir aS sök, var safnaS
þúsundum saman í dýflissur og
kastalaborgir. Stjómin gerSi sér
von um aS geta stemt stigu fyrir
Rppreisnarfaraldri þessum, meS
því aS beita takmarkalausri grimd.
Eftir nokkra mánuSi hafSi mikill
fjöldi beztu og göfuglyndustu
nnanna í landinu, annaShvort látiS
lífiS fyrir hugsjónir sínar, eSa
eyddi æfinni á auSnum Síberíu,
fjarri ættingjum og vinum, eSa í
útlegS í Svisslandi, sem varS nú
einskonar bráSabirgSa föSurland
rússnesku útlaganna. AlíþýSan
hafSi ekki skiliS tilgang umbóta-
mannanna og launaS oft góSvild
þeirra ver en skyldi. Mentunarlaus
lýSur þoldi ekki aS heyra gagn-
rýni um menn og venjur, sem vant
var aS hafa í heiSri. allra sízt um
keisarann.
Margir af þessum mentuSu far'
andmönnum voru beinlínis ofur-
seldir í hendur lögreglunnar, af því
fólki, sem mest þurfti fræSslu og
hjálpar viS.
Níhílistum höfSu nú á tvennan
hátt brugSist vonir. Þeir töldu sig
svikna og olfsótta bæSi af stjórn-
um og þjóSinni. Þeir fyrirgáfu al-
þýSunni, af því hún vissi ekki hvaS
til hennar friSar heyrSi. En þeir
fyltust heift og hatri til keisara-
stjórnarinnar, sem aS þeirra dómi
bar ábyrgS á kúguninni, kyrstöS-
unni og mentunarleysinu í landinu.
Og þeir sömu menn, sem í fyrstu
höfSu ætlaS aS lyfta þjóSinni meS
friSsamlegum aSgerSum, urSu nú
alt í einu hinir harSfengustu og
djörfustu byltingaforkólfar, sem
sögur fara af.
Frh.
Þess er getið sem gert er.
Eftir Pálma.
Sögubrot þetta er sjálfstætt
framhald af sögunni “Einar gamli"
sem fyr hefir birzt í Heimskringlu)
Vetu»inn haifSi sezt snemma aS
og veriS óvenjulega harSur þaS
sem af var, og nú var aSfangadag-
ur jóla. ÞaS hafSi snjóaS undan-
farandi daga og því var talsverS
ófærS. en — skíSafæri gott.
‘ Einar gamli stóS fram á hlaS-
varpanum á BrandsstöSum og
horfSi yfir fljótiS, sem rann skamt
fyrir neSan brekkuna skamt frá
bænum. Hann var aS líta eftir
því hvort ekki væri jarSberara í
ásunum hinsvegar viS FljótiS.
Hann hafSi veriS vanur aS koma
útigangshrossum sínum þar fyrir
strax og harSnaSi um haga á
BrandsstöSum. ÞaS hafSi ge'fist
honum vel undanfarandi vetur og
orStS kostnaSarlitiS fyrir hann.
En FljótiS var ekki lagt enn. Heim-
an frá bænum sást þaS svo langt
sem augaS eygSi renna autt á milli
skara. Beint niSur undan bænum
rann þaS í sto'kk" og var autt
fast viS Heimaklettinn, sem svo
var nefndur. Kletturinn, sem ekki
var hár, skyg§i þaT á vökina, en
Einar hafSi staSiS>á klettinum um
daginn og séS, aS þaS var ekki
heldur lagt undir klettinum. ÞaS
var því ekki útlit fyrir aS hann
gæti rekiS hrossin yfir næstu daga.
Pábbil ÞaS var GuSrún dótt-
ir hanis, sem kallaSi. Einar leit viS
og sá aS hún kom út á hlaSiS, og
þaS var asi á henni.
Pabbil” sagSi hún, “þaS kem-
ur einhver hlaupandi sunnan frá
Gilinu. Eg sá þaS úr baSstofu"
giugganum. Hann fer svo hart aS
þaS er eins og líf liggi viS.”
Einar leit suSur til gilsins og sá
þá aS maSur brauzt áfram gegnum
ófærSina og fór all hratt. Þó
leyndi þaS sér ekki aS maSur sá
mundi all mjög aS þrotum kom-
inn, því aS hann fór hrasandi. Og
jafnvel þó fjarlægSin væri ekki
mikil, gat hvorugt þeirra komiS
því fyrir sig hver hann væri. ÞaS
var ekki fyrri en aSkömumaSurinn
var svo aS segja kominn í hlaS-
varpann, aS GuSrún þreif í hand-
legginn á pabba sínum og sagSi
hvíslandi:
“ÞaS er Skúli — þjófur:”
Einar hrökk viS. Allir þektu
Skúla þar í sveitinni. Hann hafSi
veriS tekinn fastur þá um haustiS
fyrir sauSaþjófnaS og svo hafSi
hann sloppiS úr gæzlunni áSur en
nokkuS varS uppvíst um hann, og
kunningjar hans og vinir höfSu svo
skotiS skjólshúsi yfir hann í því
skyni aS skjóta honum undan
hegningu laganna. En svo hafSi
komist kvis á þaS, hvar hann heifS-
• sit viS og var svo 'hreppstjóranum
i þar í sveitinni faliS aS hafa hendui
í hári hans. En Skúli hafSi orSiS
! var viS ferSir hreppstjóra nokkru
! áSur en hann kom á bæinn, er
hann hélzt viS á, og svo hafSi
J hann tekiS til fótanna í því skyni
I aS forSa sér. Og nú var hann á
| flóttanum undan hreppstjóranum
og mönnum hans. ÞaS bólaSi líka
brátt á þremur mönnum sem komu
sunnan frá gilinu o-g röktu slóS
Skúla. Þeir voru allir á skíSum
og hreyfingar þeirra báru vott um
aS þeir væru æfSir skíSamenn, .
Rétt í þeim svifuim er Skúli kom
í hlaSvarpann á BrandsstöSum,
komu þau GuSrún auga á eftirleit-
armennina, og bæSi vissu nú í
hvaSa efni komiS var fyrir Skúla.
En Skúli heilsaSi ekki. Hann
gekk beint heim aS hestasteininum,
sem stóS viS dyrnar, og varpaSi
sér niSur á hann.
"Eg get ekki meira — kemst
ekki lengra. Einar, getur þú ekki
faliS mig einhversstaSar?”
Einar leit suSur aS gilinu. Hrepp-
stjórinn meS menn sína nálgaSist
óSum. ÞaS var enginn vafi á því
aS þ eir vissu aS Skúli gat ekki
veriS kominn lengra en aS Brands-
stöSum. Ef til vill höfSu þeir
líka séS hann fara þangaS heim.
ÞaS var því ekki um þaS aS gera
aS hægt væri aS villa þeim sjónir
og fela Skúla. Einar sneri sér því
aS Skúla og sagSi meS talsverSri
meS aumkvun:
“Þeir rekj* slóSina þína, og þar
eS engfn flffcSN slóS liggur frá bæ
mínum mun<hi þeir fljótlega ganga
úr skugga um þaS. aS þú sért hér,
og þá mundi þaS ekki koma aS
neinu gagni þó aS eg reyndi aS fela
þig-”
Skúli draup höfSi. Rökfær.sla
Einars svifHi hann «íSustu von um
undankomu. Hann tautaSi aS-
eins: “Eg hélt aS þú mundir hafa
einhver ráS, Einar — einhver ráS
til aS hjálpa mér.” OrS Skúla
voru sundurlaus og stamandj
vegna mæSi.
“Eg get þaS ekki, hversu feg-
inn sem eg vil^, Skúli minn. Hjálp
mín yrSi ekki til annars en aS viS
lentum báSir í sömu ógæfuna, sem
þú ert í, og þaS hjálpaSi þér aS
engu. Skúli, láttu nú sjá aS þú
getir boriS þaS, sem þú hefir sjálf-
ur bakaS þér. Láttu alla sjá þaS
og bættu svo ráS þitt. Þú ert enn
ungur og getur borgaS þaS þús-
undfalt, sem þú skuldar mannfé-
laginu, ef þú vilt.”
Skúli leit upp. Augu hans
mættu augum Einars, og alvaran,
sem skein út úr svip Einars, fylti
huga hans meS fjarlægum vonum.
En nú voru eftirfararmennirnir
komnir í túnjaSarinn. Málrómur
þeirra barst heim á hlaSiS, og Ein-
ar og GuSrún sneru sér í áttina til
þeirra. Þeim fanst báSum mál'
rómur eins af aSkomumönnunum
minna sig á mann, sem þau höfSu
bæSi reynt til ab gleyma. En
bæSi þektu þau nú á sama tima
alla eftirfararmennina, og Einar
stamaSi orSunum: “Árni á Gili”
út á milli læstra tannanna. GuS-
rún var föl, en hún sagSi ekkert.
Einar leit á hana og þaS var sem
hann læsi í huga hennar. Hann
tautaSi:
Líklega þykir Árna þaS færandi
í frásögur, aS nann hefir ástæSu til
aS handtaka Skúla á heimili mínu.
— Skúli, kantu á skíSum?”
Skúli spratt upp en Einar gekk
hratt til baajardyranna og var aS
vörmu spori kominn aftur út meS
gömlu skíSin sín og langa, trausta
skíSastafinn.
En Skúli hafSi sezt á hestastein-
inn aftur. Hann aSeins hristi höf-
uSiS: “Nei, Einar, eg er of þreytt-
ur til þess aS hafa tækifæri til aS
komast undan þeim — jafnvel á
skíSum. Svo eru þeir komnir of
nærri. ÞaS er löng leiS niSur aS
brúnni, og hinsvegar viS FljótiS
eru flestir þeir menn, sem mundu
vi'lja veita mér ásjá”. Skúli and-
varpaSi og svipur hans lýsti því aS
hann hafSi lagt árar í bát.
“ViS verSum aS búa okkur
undir bardaga — þau eru vís til aS
verja hann". Þessi orS bárust
heim á hlaSiS til Einars og GuS-
KOMIÐ 0 G SJAIÐ
hina undra verðu
L. 8. Hair Tonic
symngu
sem nú stendur yfir -að 852 Main St., Winnipeg. Þar geta menn sannfærst um gæði þessa undursamlega hár-
meðais.
L. B. Hair Tonic lætur hár vaxa eftir að það er fallið af, vegna þess að það inniheldur olíur, sem læsa sig í
gegnum húðina og næra og líífga hinar hálfdauðu frumrætur (eeils) svo þær taka aftur til starfa. Það er ekk-
ert yfirnáttúrlegt við þetta, aðeins farið eftir náttúrulögmójlinu og borið í hárið þau efni, eem nauðsynleg
eru fyrir vöxt þess og viðhald, en sem fyrir einhverjar orsakir hafa ekki verið næg í manninum sjálfum.
L. B. Hair Tonic inniheldur ekkert eitur- Hún gæti jafnvel verið drukkin án nokkurra alvarlegra afleið-
inga, en brúka á hana á skalla, í hárrot, væringu, eða ef hárið er þunt, eins við “Dry Eczena’ og aðra kvilla
hárrótarinnar.
L. B. Hair Tonic á hvergi sinn líka- Hér skulu tilfærð nokkur vottorð því til sönnunar.
Ágætlega hefir mér
reynst L.B. Hair Ton-
ic. Eg brúkaði hana
í hér um bil tvo mán-
uði tvisvar á viku,
og á því tímabili gaf
hún ógætan árangur.
Eg mæli þvf hið
bezta með henni.
Yirðingarfylst
Nina Johnson
Foxwarren, Man.
Mér er sönn ánægja
að mæla með L. B.
Hair Tonic. Eg var
nærri búinn að missa
alt hárið, en eftir að
hafa brúkað tvær
flöskur af þessu með-
ali, fékk eg hárið aft-
ur, og mæli eg því
hið bezta með L- B.
Hair Tonic.
Elgin, Man.
John Morton-
„.. . , T T, Ti • rr, • Winnipeg, Man., 30. Janúer 1920.
Til etganda L. B. Hair Tontc.
Eg hefi þjáðst a-f “Dry Eczena” í 12 ór og hefi reynt fjölda lækna, en enginn þeirra hefir gotað hjálpað mér.
Uppgötvarinn að L. B. Hair Tonic heyrði um veikindi mín, og byrjaði á lækningatilraunum. Þessi Tonic
hreinsaði hár mitt gersamlega á minna en tveim döguui og nú eftir tvær vikur er hár mitt algerlega hreint og
hórði vex undursamlega fljótt. Eg mæli því með þessari Tonic vi/i hvern þann, sem líður af “Dry Eezena”, og
einnig við þá, er hafa lítið eða ekkert hár..
Yðar einlæg — Hilda Lundgren, 402 Redwood Ave-, Winnipeg, Man.
Fónið Garry 198.
L. B. HAIR T0NIC kostar $2.00, eða $2.30 ef send er með pósti.
“Treatments” og leiðbeiningar gefnar af uppfinnara þessa með'als, að 273 Lizzie St.,
Kaupmenn út um landið æt-tu að skrifa til
L. B. HAIR TONIC, 273 Lizzie St., Winnipeg, Man.
Hármeðal þetta fæet í verzlunum
SIGURDSSON & THORVALDSON, Gimli, Hnausa, Riverton.
ogTHE LUNDAR TRADING CO., Lundar, Eriksdale.
rúnar. ÞaS voru orS Árna. GuS-
rún leit til pabba síns og svo gekk
hún inn í bæinn. Sv-pur Einars
var ægilegur. Fundum þeirra
Árna hafSi ekki boriS saman síSan
Einar hafSi gefið honum ráíningu
viS GiliS síðastlSiiS vor, og jaír,-
vel þó Einar sæi það, aS ekki væri
á nokkurn hátt hægt aS hallmæla
honum fyrir það, að framselja
Skúla, eftir ástæðum, vissi hann þó
aS Árni mundi vita í huga hans og
hælast um þaS aS hafa sótt af-
brolamanninn á heimili Einars. Alt
þetta hafSi flogiS í gegnum huga
hans eins og leiftur og fylt skap
hans meS gremju. Og hann leit
fyrst á Skúla, sem sat yfirbugaSur
á hestasteininum, og svo á aS-
komumennina, er voru aS nálgast
bæinn. En svo rendt hann aug-
uniím til fljótsins og yfir í ásana
hinumegin viS þaS. Og þaS brá
fyrir einkennilegum glampa í aug-
um hans.
Svo gekk hann aS Skúla, tók í
öxl hans meS annari hendi og hrist;
hann.
MikiS helvítis ómenni getur þú
veriS. Þú ert svívirSileg naSra,
sem ert gæddur því eSli, sem kyni
Iþínu heyrir til. Þú stelur í myrkr-
inu en ert hræddur viS ljósiS. Ef
þú værir maSur, mundir þú geta
boriS ógæfu þína sem maSur. En
þú stelur og ert svo hræddur viS
áfleiSingarnar og felur þig, og svo
þegar þeir hafa fundiS þig, ertu
' samankrypplaS ómenni, sem ræfl-
' ar eins og Árni á Gili mega skamm-
ast sín fyrir aS taka til fanga og
draga til hegningarhússins.”
Skúli vissi ekki hvaSan á sig
stóS veSriS. Hann g?it ekki skiliS
vonzkuna í Einari, og svipur hans
varS aS einni stórri spumingu. En
Einar hélt áfram.
“Þykir þér ekki nóg aS vera
íþjófur — viltu láta kalia þig ó-
menni líka?
inn sjá aS
ESa viltu láta heim- auSvitaS fanst þeim þaS því lík'
þú getir eitthvaS? legra, þegar tekiS var tillit til hins
Min9ta kosti íorSaS þér undan háa aldurs Einars, þó aS hann væri
Árna á Gili? Viitu aS eg hjálpi ern og hraustur.
þér? | En fremst á Heimaklefctsíbrún-
Skúli var staSinn upp. Hann inni rak Einar niSur stafinn í fyrrta
hélt aS Einar ætlaSi sér aS verja skifti, um leiS og hann spyrnti viS
hann, og ætlaSi ekki aS láta
standa á sínu liSi.
En Einar snaraSi sér á skíSin sín
og tók langa stafinn sinn í hendina
og sagSi í skipandi róm:
“StígSu á skíSin mín fyrir aftan
mig og taktu imeS báSum höndum
undir hendur >mínar og reyndu svo
aS halda jafnvæginu í samræmi
viS mig. Lí'f okkar beggja liggur
viS. Flýttu þér nú."
og hentist fram af klettsbrúninni
meS undra hraSa. Og niSur komu
þeir — en ekki í vökina, en á vak-
arbarminn hinumeginn, þar sem
þeir féllu báSir í snjóinn.
Skúli varS fyrri til aS komast á
fætur. Hann skalf af spenningi
þeim, er állar taugar hans höfSu
veriS í og svo af áreynslunni. En
er Einar stóS upp hristi hann fyrst
af sér snjóinn, svo tók hann skíSin
Sem sagt, svo gert, og á næsta sín og leit ef'tir hvar stáfurinn væri.
augnabliiki brunuSu þeir Einar og En hann háfSi íalliS í fljótiS. Svo
Skúli níSur hallann í áttina til rendi hann augunum heim aS
Fljótsins, fyrir augum hreppstjór- BrandsstöSum eg tautaSi:
ans og manna hans. ; Ekki svo illa aS veriS — þú
BáSir voru mennirnir ágætlega leikur þér aS því, Árni á Gi'li aS
samverka. Þeir stóSu álútir á skíS-^ koma á eftir-ef þú getur.”
unum og voru bognir í hnjáliSun- Svo sneri hann sér aS Skúla:
um. Einar hált stóra stafnum á “FarSu nú leiS þína, og ef þér
lofti en lét skíSin ráSa ferS sinni. finst aS hjálp mín vera launaverS,
Hann festi augun á Heimakletts- þá bregztu aldrei því trausti er eg
brúninni aS svo miklu leyti sem ber til þín, aS þér sé þaS ekki of-
hann gat, og hver lína í andliti vaxiS a sýna heiminum, aS þú
hans bar vott um óbilugan ásetning sért maSur, sem hefir vilja til þess,
og viljaþrek. j aS bæta þaS upp þúsundfalt, sem
Og óSfluga nálguSust þeir Fljót- þú hefir brotiS. GóSur maSur
iS. Hver lítill hluti úr sekúndu hefir meS guSs hjálp hjálpaS þér.
varS sem geisilegt tímabil fyrir Gleymdu því aldrei aS vera góSur
hreppstjóranum og mönnum hans, maSur. og guS mun hjálp- hér til
sem nú skildu hvaS Einar hafSi í aS hjálpa sjálfum þér og ö uml”
huga aS gera, sem var hvorki--------------------------
meira né minna en aS stökkva af Svo skildu þeir. Skúli hvarf
Heimakiettinum yfir vökina í Einari á milli Ásanna í skáfrenn-
Fljótinu. sem var aS minsta kosti inginn og húm hinnar komandi
þriggja faSma breiS, meS Skúla nætur, en Einar rendi sér niSur
aS baki sér. AS Einari mundi ták-' meS fljótinufá SkíSum sínum í átt-
ast þetta gat enginn af mönnunum ina til brúarinnar.
IátiS sér detta í hug. Hitt fanst Hann brosti og talaSi í sífelhi
þeim sennilegp'a aS báSir mennimir^ viS sjálfan sig — og honum fanst
mundu falla niSur í ’fljótiS og hann vera orSinn ungur í annaS
renna undir skörina hinswegar. Og sinn.