Heimskringla - 29.12.1920, Blaðsíða 7

WINNIíPEiG 29. DES. 1920.

Tho Domínlon
Bank
cnMMJtr
BpatrtalélMMMte.
▼«xtlr mt
Mb itáir og
Yér bjóthun léfcwla
kér rinAíttS
P. B. TDCCHU Rá&smBar
| hafa neitt “sterkara en límónaði”
i í kjallara sínun^, 'því þaS man eg
vel þegar eg viss aS alveg átti aS
útiloka víniS, þá rauk eg af staS
til aS fá mér svolítinn forSa í kjall
arann, þó eg hefSi aldrei drukkiS
mig fullann á æfi minni og
naumast nokkurntíma keyipt mér
á glas, og eg get svo sem rétt séS
sjálfan mig í sporum hótelhaldar-
ans; og eg er alveg viss um aS eg
hefSi haft sömu tilhneigingu og
hann, aS verja þaS meS valdi, ef
einhver snápur stjórnarinnar hefS
ætlaS aS taka þaS af mér.
Á sama mláli er eg líka og þú
um kristindómskenningarnar, aS

7 ILMHbA
—iMwiéiieMíÆ..
RauSa kertiS.
Kling, kling, kling! heyrist í
stóru kirkjuklukkunni í háa turn-
inum á næsta götuhorni, og viS
stönsum og lítum inn í lítiS, snot-
urt hús. Þar krýpur lítil stúlka
viS knéS á mömmu sinni, sem er sem
meS, iþví eg verS aS láta hvern
eyri ganga til aS borga meS skuld-
inat sem er á húsinu okkar, svo j
viS töpum ekki heimilinu okkar
líka. Eg myndi ekki iþola aS
missa þaS, litla húsiS okkar, þar1
eg hefi lifaS sælustu stundir!
aS gráta, en reynir aS þurka af sér sefi minnar meS föSur þínum, og
tárin, þegar litla, glóhærSa stúlk- þar sem þú, litla dóttir mín fædd-
Opið bréf til Hkr.
Herra ritstjóri!
Mér datt í hug aS skrifa þér fá-
einar línur aS gamni mlínu, vegna
þess hve skrítin 'áhrif aS ritstjóra-
greinar Heimskringlu hafa á mig
aS lesa þær.
ÞaS er nú annars ekki æfinlega
aS eg les Heimskringlu, því satt
aS segja var eg alveg hættur aS
lesa hana eftir aS strlíSiS hófst,
því íþá hlakkaSi svo mikiS í
Heimskringlu yfir hverjum ÞjóS-
verja, sem var “stiádrepinn , og
eins óskapaSist hún svo mikiS yfir
því hroSalega morSi og mann-
drápum, sem ÞjóSverjar brúkuSu,
ef eitthvaS af sambandsmönnum
féllu, -þó auSvitaS aS Þýzkarar
brúkuSu nokkuS sömu stríSsaS-
ferS og hinar þjóSirnar, — aS eg
alveg gaf Heimskringlu upp og
baS hana aS hætta aS koma; en
ósköpin í ritstjóranum voru svo
mikil aS hann heyrSi þaS víst
aldrei, svo eg gaf þá hugmynd
upp Kkat aS iþrjóskast viS aS taka
hana. Svo Heimskringla hefir
haldiS áfram aS koma, og eg
Kugsa og vona, aS hún haldi á-
fram aS koma.
En þaS var ekki um þetta, sem
eg aetlaSi aS tala viS þig núna.
ÞaS var aSallega-ritstjórnargrein-
in um prestinn Spracklin í blaSinu
24. nóv., sem greip mig svo illa,
þó skrítiS’ sé, því ekki tekur þaS
mig sárt, þó prestarnir fái svona
sitt af hverju í blöSunum, og á
sama máli er eg og þú um þaS, aS (
mér þykir þaS hart aS mega ekki
prestur geti ekki þjónaS tveimur an hennar komur og leggur vang-
herrumf og eigi ekki aS verja líf
sitt meS vopnum, en auSvitaS til-
heyrir þaS ekki nema prestum, því
allir aSrir menn eiga meS aS
njóta landslaganna.
Já, um þetta alt erum viS svo
ist; og koma þín gerSi okkur for-
ann á hendi mömmu sinnar og. eldra þína svo sæl, aS okkur fanst
spyr: “Af hverju ertu aS gráta,
mamma mín? Er þaS af þvít aS
pcilbbi er ekki kominn heim ennþá,
frá Frakklandi? Ósköp er hann
lengi. Et hann altaf aS lemja
sammlala, aS viS gætum maklega Þýzkarana, og þó eru allir aSrir sólskináblett verS eg aS reyna aS
hermenn komnir heim og þeir j horfa stöSugt á. Og þetta er jóla-
segja aS stríSiS sé búiS. Því nóttin og eg hefi ekkert til aS gefa
aS allur heimurinn vera skreyttur
nokkurskonar töfraklæSi. En nú
er þetta alt breytt og útsýniS orS-
iS dökt, nema ibletturinn, sem þú
stendur á, barniS mitt. Og þann
neytt sameiginlegs bikars Bakk-
usar, meS hótelhaldaranum ofan í
kjallara; he, hem.
En hvaS var þaS annars þá, er
mér líkaSi ekki viS þessa ritstjóra
grein? eitthvaS í jólagjöf, eins og viS
Eg get bezt svaraS sjálfum mér gerSum þegar hann var heima hjá
meS aS spyrja annarar spurning- okkur?” ViS þessi orS Lilju
*r. Hver var tilgangur Heims- (svo hét litla stúlkan) grípur móS
kringlu meS þessari ritstjóragrein? ir hennar hana snögglega í faSm
Var hann þaS, aS leiSa fólki fyrir1 sér og grúfir andlit sitt þétt ofan
sjónir kristindómskenninguna: ‘þú aS öxl hennar, til þess aS kæfa
kemur þá ekki pábbi líka meS þér, litla stúlkan mín, nema rauSa
peninga heim
getum gefiS
skalt ekki mann deySa’?
Nei, þaS gat ekki veriS, því
Heimskringla gekk fremst í flokki
meS aS ota samlöndum sínum í
orustu; enda líka í sama blaSi er
önnur ritstjóragrein, sem andmæl-
ir St. G. fyrir aS halda viS þá
kenijingu í kvæSum sínum.
Heimskringlu hryllir viS aS
hugsa til þess, aS börn og ekkja
hótelhaldarans eru skilin eftir
munaSarlaus af völdum prestsins.
Veit hann nokkuS hvaS mörg
börn voru skilin eftir munaSar-
laus, til aS deyja úr hungri og Vos-
búS, sem afleiSing af stríSinu?
Eg held hún hafi ekki einu sinni
látiS þess getiS, aS Bandaríkin eru
aS leitast viS aS bjarga lífinu í
3,500,000, sem ómögulegt er aS
geti lifaS yfir veturinn nema aS
hjálpa þeim um mat og klæSnaS,
--- hvaS þá heldur aS hún hafi
mælst til aS samlandar sínir legSu
eitthvaS til þeirra líknarstarfa.
til okkar, svo viS.kertiS, sem hann pabbib þinn gaf
fátæku börnunum [ mér fyrstu jólin, sem viS vorum
saman. Eg hefi geymt þaS vafiS
innan í silkipappír, síSan, og þaS
er eins fagurt á lit og þaS var þá.
Mú skujum viS kveikja á því, og
þegar þaS er útbrunniS, þá læt eg
þig tákna mitt dýrmæta jólakerti,
því þú ert ímynd föSur þínst og
þes3 vegna líka ljós móSur þinn-
ekkann, sem brauzt eins og ó-
stöSvandi flóSalda upp frá brjósti
hennar. En samt náSi hún samt
fljótt valdi yfir tilfinningum sín-
um og segir:
“BarniS mitt, þaS er kominn
tími til aS segja þér sannleikann,
þú ert orSin stór og skynsöm
stúlka, þó þú sért ekki nema átta
ára. Þú varst svo Ktil þegar
pabbi þinn fór, en manst samt eft-
ir hvaS hann var hugsunarsamur
viS fátæku bömin. ÞaS var af
því, aS hann átti þig, og föSurást
hans til þín vakti hjá honum ást og
meSKSan til allra barna. En,
góSa mín, hann dó á Frakklandi,
og getur þess vegna ekki komiS
aftur heim ti'l okkar, og viS höfum
KtiS til aS gefa eSa gleSja aSra
ar.
Lilja litla hafSi fariS aS gráta,
þegar mamma hennar sagSi henni,
aS palbbi hennar væri dáinn, því
hún hafSi altaf hlakkaS til heim-
komu hans. En samt þerraSi hún
af sér tárin og segir meS rauna-
legu 'brosi: “Nei, mamma, kveiktu
ekki á rauSa kertinu strax, því eg
ætla aS geyma þaS í mörg jól,
eins og þú fíefir gert, og þegar þaS
er orSiS of gamalt til aS geyma
þaS lengur, þá getur þú kveikt á
því og látiS þaS brenna út, og þá
verS eg jólakertiS þitt, því þá
verS eg orSin stór stúlka og get
gefiS þér annaS. En, heyrSu,
mamma, heyrirSu hvaS kirkju-
klukkan hringir hátt? Mér heyr-
ist hún altaf vera eitthvaS aS
segja. En hvaS er þaS?”
"Eg skal segja þér þaS, góSa
mín. Hún er aS segja aS jólin
séu komin til aS gleSja alla, og aS
allir þyrftu helzt aS endurfæSast
á hverjum jólumt svo fátækling-
um gæi ltiSiS betur.”
“Já, eg skil þaS, -mamma. Og
viS skulum 'byrja strax aS gera
eitthvaS gott. Kiomdu meS mér,
mamma; eg veit af fátækum ein-
stæSingum, sem enginn gefur
jólagjafir. Þeir eru hér á íbak viS
húsiS; og eg skal sýna þér þá.”
Og Lilja tók í hönd móSur sinn-
ar og leiddi hana út á bakpallinn.
“SérSu!” segir hún og bendir
mömmu sinni á dálítinn smáfugla-
hóp, sem hniprar sig inn í litla holu
undir yiSarkestinum. “SérSu!
allir gleyma fuglunum um jólin,
og þó eru þeir kaldir, svangir og
húsnæSislausir. Eg hefi stundum
gefiS þei mibrauSmola, og nú eru
þeir aS bíSa eftir þeim; og nú
skulum viS gefa þeim jólamatinn
sinn.”
MóSir hennar brosti og fór inn
aS sækja stóran brauSmola handa
þeim, litlu jólagestunum; og þótti
henni vænt um aS sjá dóttur sína
jafn glaSa og litlu fuglana, þar
sem þeir hoppuSu og snerust, og
kölluSu hver 'til annars meS
brauSbita í nefinu. "Og heyrSu,
mamma, eg veit hvar er stór hor-
aSur köttur, meS þrjá litla ketl-
inga. Hann á hvergi heima, og
þaS eru frosin af honum bæSi eyr-
un. Eg hjálpaSi honum til aS
búa um sig í kassa undir sleSat
sem er á næstu lóS viS húsiS okk-
ar. Enginn gerir honum gott
nema hún Sigga Iitla, þegar húr
getur faliS bita af kvöldsneiSinni
sinni; og mamma hennar er svo
vond viS alla flækingsketti, aS
hún myndi berja Siggu, ef hún
vissi, aS Sigga gæfi kisu af brauS-
inu sínu. Svo er líka lítill loSinn
hundur, sem klórar í hurSina og
vill komast inn. Honum er svo
kalt á framfótunum, aS hann
gengur bara á afturfótunum og ról
unni. Þú mátt til aS lofa honum
inn; þaS vill enginn eiga hann af
því hann ýlir svo mikiS og hann
er svo óttalega horaSur. Viltu
lofa mér aS eiga hann, mamma?”
“Já, bamiS mitt. En þú ert
óttalegur kjáni," segir mamma
hennar Ihlæjandi; "enginn hundur
gengur á rófunni. Þessi litli
hundur hefir líklega tapast fiá ein-
hverju ríkisheimili og honum hafa
veriS kendar kúnstir, og því geng-
ur hann á afturfótunum. ViS
skulum taka eftir hvort nokkur
auglýsir eftir honum í blöSunum.”
“En kötturinn? ÞaS má til aS
hlynna aS honum, þar til voriS
kemur og hann getur séS fyrir sér
sjálfur og litlu ketlingunum sínum.
“Og veistu nú af nokkrum fleiri
örkumla aumingjum?"
Lilja ihugsaSi sig um stundar-
kom, þar til hún segir: “Já,
mamma, þaS er dr'engurinn á
hækjunum, sem gengur á sama
skóla og eg. Hann er svo fátæk-
ur og illa klæddur, og allir dreng-
irnir em vondir viS hannt af því
hann lítur svo ræflalega út; og
þegar hann kemur heim af skólan-
um, þá er bonum kalt því mamma
’iar.s er aS vinna og ■'tundum er
’iún veik, og þá hefir hann ekkert
aS borSa. Pabbi hans er dáinn
eins og minn og hann á en~a syst-
ur. Má eg ekki eiga hann og taka
hann heim eins og hundinn og
köttinn; þá getum viS öll leikiS
okkur saman? Og honum verS-
ur þá ekki kalt og þú saumar
handa honum föt eins og mér.
Mamma hans getur komiS líka,
svo henni leiSist ekki.”
UMJ—IIUIUMi
Var þaS
lögin, sem
kringlu?
þá hliSin meS lands-
vakti fyrir Heims-
NÝTT STEIMOLlULJÓS
10 daga frí lot.
Seidift eoga penisgai
Vér blBjum þig ekki aB borga okkur eitt cent fyr
en þú hefir reynt þenna undra lampa i 10 daga á
heimiil þínu, og þú getur þá sent hann aftur ef þér
gebjast ekki ati honum. Vér vlljum sannfæra þig
um aS vanalegur lampi er eins og kerti samanborltS
vitS þenna lampa og at) rafljós og *as lýsa ver.
EldsábyrgtSarfélögin mæla meti honum og börn
gota höndlaö hann. Stjórnarrannsókn og 35 há-
skóla sanna átJ hinn nýi ALADDIN
BIlBJHfUR 70 KL.ST. MED EIJTU GALLOITI
af venjulegri steinoliu. Englnn reykur, lykt né
hávabl, engln hætta á sprengingu. LJósltJ likiat
sólarljósi, skært og bjart. UndravertJ uppfynding
en áreitJanleg.
$1000 gefnir þeim sem getur sýnt oss lampa
JafngótJan hinum nýja ALADDIN.
p x*. Vér óskum atJ fá mann i hverjup
fPlft'bygöar lagi til þess atJ sýna lampfFlfl
* ‘ann og fær hann einn gefins. *
SkrifitJ sem fyrst eftir 10 daga reynslu tilbotJlnu,
etja hvernlg má fá lampann gefins.
MANTLE 1,1*1' Co.. 26H Aladdln Bldg., MONTREAL
(Stærsta stelnoliu lampaverkstætJi í heimi.)
■<
MENN MED VAGNA EDA BIFREIDAK
tnavinna aér $100 U1 $300 á ménutJI.
Engin veriiunarreynsla nautJsynleg.
Flestöll bændabýli og smábæjahús
kaupa lampa eftir atJ hafa reynt þá
Bóndi nokkur, sem aldrel haftJi átJur
selt nokkurn skapajan hlut, skrifar
oss: “Eg seldi 51 lampa fyrst 7 dag-
ana". Christensen segir: “Hefi aldrei
séö hlut, sem selst eins autiveldlega”.
Norrlng segir: “92% af heimllum sem
eg hefi funditJ hafa keypt.” Philips
seglr: “Allir sem kaupa veröa vinir og
metJmælendur”. Kemerling segir: ‘Selst
af sjálfu sér”. MunitJ aö þatJ þarf enga
penlnga til atj vertja ALADDIN umbotJs
matJur. Vér sjáum þér farboröa. Sýn-
ishorn sent til 10 daga reynslu, og gef-
itJ vertJir þú umbotJsmatJur vor. SkrifUJ
eftir upplýsingum og tilgreinitJ stötju
og aldur og hvort þú átt vagn etJa bif-
reitJ, og hvort þú getur gefltJ þig all-
an vitJ umbotJsmenskunni etJa i hjáverk
um og hvenær þú getur byrJatJ.
0
TO
YOU
WHO ABJB GONSLDERING
A BUSINESS TRAINING
Yoor rní a CoUec® » aa importan* s/top fcr Jtm
Tba Saæ— BdbtM Cdhge of fc & ntraos «li-
a/bie (dboot, bigjdy rccommeiMled by Pu(b6c snct rsoogaand
by flmtJoyaw Éor fc iboronfcn* ■od otSuiaucy. Tftte jndnrSdkuft
acttautiaa of our 30 expeit inetroctwie pleoae ottr cradbntee in 4*
enor. prerfcMTod bt WtSte for free praepeetai. Eunftl at
’ time, dey or <
Thc
SUCCESS
BUSINESS C0LLEQE, Ltd.
EDMONTON BLOCK — OPPOSITE BOYD BIHLDING
CORNER PORTAGE AND EDMONTON
WTNNffEQ, MANFTOCLA
Nei, þaS gat ekki veriS, því þá
hefði hún alls ekki haldið með
manni, sem var að þrjóskast við
lögregluna, og hún hefði látið sér
nægja úrskurð dómstólanna í mál-
inu í staðinn fyrir að véfengja þá.
og dæma svo málið sjálf öfugt við
það, er rannsóknarnefndin komstj
að raun um, ef næsta rannsókn(
dæmir málið hinn veginn, þá
vafalaust fær presturinn sín mak-
leg málagjöld; og mér fanst að
Heimskringla gæti vel beðið úrslit
anna áður en hún dæmdi sjálf.
Var það þá það, að enginn gat
'þjónað tveimur herrum?
Ekki gat það verið, því sjálf er
Heimskringla að sperrast við að
halda uppi kenningum kristin-
dómsins og þann veg að þjóna
guði, en notar hana samt aðeins til
að slá prestana utanundir, og rétt-
læta ólöghlýðnit ofbeldi, Bakku-
og sína eigingirni, þ. e. a. s. hún
þjónar guði bara þegar það eT
þjónusta fyrir Mammon, sem hún
elskar mest. Það var það, sem
henni bjó í brjósti, en ekki réttlæt-
iskenningar Krists og að reyna að
breyta þar eftir.
Svo endar Heimskringla með
þessum orðum: “Fara ekki vín-
bannslögin að verða nokkuð
háskaleg, iþegar maður má eiga
; það á hættu, að verða skotinn til
bana, fyrir að hafa flösku í fórum
sínum með einhverju sterkara í
en límónaði.” En eg vildi minna
Heimskringlu á, að hér var alls
ekki um það að ræða, heldur 'hitt:
Er ekki nokkuð háskalegt að fara
að verja með vopnum og ofbeldi,
og stofna lífi sínu og cinnara í
hættu, íyrir svolítinn vínleka? Að
gerast glæpamaður til að stjórnin
þori ekki að banna manni að
verzla með v-ín í leyfisleysi.
Svo vil eg aftur minna Heims-
kringlu á orð Krists: “Enginn
getur 'þjónað tveimur herrum, því
annaðhvort mun hann hata annan
og elska hinn eða aðhyllast annan
og lítilsvirða hinn”. Hann átti
ekki þar við, að það væri óleyfi-
legt að hafa tvö emibætti á hendi
því það er ekki ólíklegt að hanr
hafi sjálfur haft annað fyrir lifi-
brauð, en að prédika. Það er
nefnilega dálítill munur hvort
maður lifir til að þjóna guði eða
hvort maður þjónar guði bara til
að lifa (þ. e. sinni eigingirni.)
Það að líkja Iþví við að þjóna
guði og Mammon, þó þjónandi
prestur sé líka emlbættismaður
stjórnarinnar, er það sama og
segja að stjómin sé andstæðingur
guðs og öll þjónusta í hennar þarf-
ir sé að gera á móti guðs vilja.
Á ekki starf stjórnarinnar að
vera guði til dýrðar, og þá öll
þjónusta í hennar þarfir?
En það, sem Krestur átti við
með þessum orðum, var,það, að
það væri ekki hægt að þjóna guði
og vera eigingjarn.
Það er ekki heldur hægt að
verzla með vín og kallast bind-
indismaður, og ekki heldur hægt
að vera sannur borgari nokkurs
lands og neita að hlýða lögum
þess.
Ef tþað er glæpur fyrir lögregl-
una að drepa mann í sjálfsvörn,
sem þrjóskast við að hlýða lögum
landsins, er það þá ekki líka glaep-
ur af stjórninni, að siga þegnum
sínum út í orustu, — það hrylli-
legasta, sem á sér stað í heimin-
um — á óvinaþjóðir sínart jafn-
vel þó um landvörn sé að ræða
(|þ. e. sjálfsvöm) ?
En Heimskringla lætuT sér létt
um að þjóna guði og Mammon,
þ. e. a. s. hún heldur að hún geti
þjónað báðum. En það er fyrir
henni eins og prestinum Sprack-
lin og fleirum, að flestar beztu
fórnirnar eru færðar Mammon
(eigingirninni).
Eg held nú að það væri rétt, að
við kölluðum á prestinn ofan í
kjallara með hótelhaldaranum og
HilllllllW
drykkjum hans skál, því hann er
áreiðanlega "einn af oss”.
Vinsamlegast.
K. P. Ármann.
Aths. ritstj.
Vinur vor hefir oss fyrir rangri
sök. Heimskringla þjónar hvorki
guði rie rviammoni; hún er stjórn-
málablað.
MISSÖGN EÐA MISSKILNINGUR.
Þegar mér — fyrir skömmu —
varð litið á blaðið Heimskringlu,
sá eg meðal annars ferðapistla
Björns Jónssonar fiá Churcli-
bridge, er standa í 9. tbl. með á-
deilugrein til mín frá greinarhöf.
fyrir að hafa sýnt hina mestu van-
rækslu í því að sfkrifa fólki mínu
heima á íslandi, til að gera því
kunnugt um líðan mlína og minna
hér vestan hafs. Átölur þessar
komu mér naesta kynlega fyrir
sjónir, og það frá alls ókunnum
manni. Mér er því með öllu ó-
skiljanlegt hvaðan herra Birni
Jónssyni er komin vizka þessi, þar
sem bæði eg ag dæ‘ur mínar höf-
um haft stöðug bréfaviðskifti við
fólk okkar heima, og látið það —
að minsta kosti einu sinni á ári —
nákvæmlega vita um líðan okkar
allra hér. Nú um fjöldamörg
undanfarin ár hefi eg skrifað stöð-
ugt, og það á síðastliðnu sumri.
Svo að þ ví að líkindum getur ekki
verið aMs ókunnugt um hagi vora,
hafi það fengið bréfin, sem eg ef-
ast ekki um.
Það hefði annars verið langtum
mannlegra og sæmilegra af herra
Birni Jónssynit að finna sjálfa mig
að máli áður en hann fór að ó-
fræ'gja mig í opinberu blaði fyrir
artarleysi til minna. Að hann
hafi ekki auðveldlega getað fund-
ið hieimili mitt, þegar hann var hér
á ferð í Wininpeg, kemur ekki til
mála, þar sem eg er búin að eiga
heima í fleiri í sama stað í stórhýsi
einu hér í miðri borginni, og fjöldi
landa víðsvegar um bæinn, sem
kunnugt er um bústað minn.
Eg sleppi svo máli þessu að
sinni og kann frynefndum Bimi
alls engar þakkir fyrir fréttirnar
mér viðvíkjandi.
Anna O. V. Gíslason.