Heimskringla - 19.01.1921, Qupperneq 5

WINNFFEG. 19. JANÚAR, 1921
»BtaiKÍ!RQI>A
3.
A
Imperial Bank of
Qanada
STOFNSETTBTR 1876,—A® ALSKRIÍLT.: TORONTO, ONT.
Höfu'Sstóll uppborgaöur: $7,009,080. VarasjóSur: 7,$#9,990
Allar eiguir...................$108,000,000
212 ú<l»A f Domlnlon of Cunadn. SparlMjftðsdellil f hverjn fitbAl, og mft
Ky^rja SparlaJto«HreHi®lnK raeö þvf «5 lecKja iua $1.00 eða raetra. Vcxtlr
era borjfnðlr af penlnyrum yðar frft InBleRKs-deRi. Ankað eftlr rlðaklff.
urn jrðar. A»trgjulfg vlðaklftl aKxlans og ftbyrgmt-
Brantford koaa
síogur þeim ioí.
! HÚN REYNDI DODD’S KID-
NZY PILLS VID MJODMAR-
VERK.
Úiil'ú Bankans aS GintS eg Klveitara,
fram. Hann dróg út undan mæli-
kerum, ljósin af vitsmunum og
sanngirni andstæðinga sinna, svo
á þeim verður ekki oftar vilst.
Slíkt hefði ekki lánast eins vel án
dugnaðar Lögbergs.
Vinscunlegast.
Stephan G.—
Stökur.
Myndirnar á Mánaðardögunum ís-
lenzku.
Þær eru hirðir hauklegar
Hornið manns í kringum,
Þessar gömlu gersemar:
Gull af íslendingum.
Stephan G.—
Á kápublað.
Þegar bleik er æfin öll,
Elli-smeyk og fámenn,
Skjóztu á kreik um vísna-völl,
Víktu í leik með K— N—.
Stephan G.—
Staka.
Ant sé gleiðum ofrembing
um mig breiða slúðri;
vart á reiðan vesaling
vil eg eyða púðri.
0. T. J.
Frá N. D. þiagifln.
Herra ritstjóri!
Samkvæmt tilnrælum þinum
skrifa eg þér nokkrar línur, viS
víkjancli því, sem gerst hefir hér
og er að gerast.
Fyrst skal minnast þess aS þing-
iS kom saman 4. þ. m. Háyfir-
dómari Grace tók eiSinn af þing-j
monnum kl. I 2 á hádegi þann 4. j
þ. m. Voru allrr þingmenn, aS:
undanteknum tveim, viSstaddir.
Fyrsta verk var aS kjósa þings-
íorseta. SjálfstæSingar útnefndu
L. L. Tvúckell frá Fargo en Town-j
ley sinnar útnefndu Walter Madd-j
ock frá Mountrail. Margar og
snjallar ræSur voru fluttar fyrir
kandidötunum. Var svo gengiS
til atkvæSa og hlaut Tvúckell 58
atkvæSi en Walter Maddock 53.
MeS þessum atkvæSum var
Tovmley-njönnum velt úr sessi á
þinginu, en í senatinu (efri mál-
stofunni) höfSu Tovmley-sinnar
eitt atkvæSi umfram sjálfstæS-
inga, nefnilega 25 á móti 24.
ÞaS fyrsta, sem þingiS gerSi,
var aS heimta af stjórninni reikn-
ingana, sanna óg rétta, yfir alt
4ferk NorSur-Dakota bankans, rík-
ismylnurnar í Drake, byggingar-
kostnaS á mylnu og kornhlöSu í
Grand Forks, og annan kostnaS,
svo sem húsabyggingar o. s. frV.
En Tovmley-sinnar settu sig upp
á móti því, aS þingiS fengi aS sjá
reikqingana, og gáfu þaS sem á-
stæSu, aS hiS svo kallaSa Flake
Board of Auditors” ætti aS fjalla
um þau mál. Var þá gengiS til
atkvæSa og unnu sjálfstæSingar
sigur meS tveim atkvæSum. ViS
höfum tilkynt rannsóknarmönn-
unum, sem nú eru aS rannsaka
hagfræSism'ál ríkisins, aS gefa
þinginu skýrslur og reikninga
strax og þeir hafa lokiS verki. ,
Þetta er þaS helzta, sem gerst
hefir á þinginu fyrstu vikuna, aS
undanteknum nefndaútnelningum
sem enn eru ekki fullgerSar.
HraSritarar, skrifarar og Iþjón-
ar þingsins hafa veriS aS koma
inn daglega frá ýmsum stöSum
ríkisins. MeSal þeirra er vinur
minn Jónas Hall í Edinburg. Hanp
hefir iþá stöSu aS vera aSstoSar
lögregluþjónn og dyravörSur, svo
nú er eg ekki lengur eini Islend-
ingurinn hér, þar sem eg hefi J. K.
Ólafsson og Jónas Hiall meS mér.
ÞaS væri tæplega rétt aS minn-
ast ekki á ávarp ríkisstjórans, sem
hann flutti í þinginu miSvikudag-
inn þann 5.. ÁvarpiS var nokk-
uS einstakt í sinni röS. Hiann
miritist ekkert á ifjárhag ríkisins;
ekki heldur neitt á, hvaS stjórnin
í N. D. hefir veriS aS gera — eSa
láta gera. Hann gefur engar upp-
lýsingar um sitt eigiS starf né starf
stjórnarinnar, og hafa blöSin hér
gert lítiS úr ávarpinu yfirleitt.
einkum og sér í lagi iþar sem gerS-
ir stjórnarinnar virSast vera á
huldu, og fólkiS óskar eftir aS fá
aS vita um þær. HvaS lengi
stjórninni tekst aS hylja gerSir
sínar er ekki gott aS vita, en alt
virSist nú henda á þaS, aS hún
verSi nú aS gefa opinberan reikn-
ing yfir gerSir sínar, svo fólkiS
fái aS vita hvernig alt stendur.
Hér í Bismarck er margt manna
saman komiS, og er því skrifaS,
skrafaS og skáldaS á fleiri tungur
en ensku. Eftirfylgjandi er eitt
af (því, sem eg hefi lært:
“Þá hraSritarnir hafa Ball
og höfSingjarnir dansa,
allar hurSir opnar Hall
svo ekkert þurfi aS stansa.
Þá kuldalega Colonel Paul
á krummana skömmum mokar
in the naime of Heaven Hall
hurSunum öllum lokar.
P. J.
Til L. G.
ÞaS er grein í síSustu Heims-
kringlu eftir L. G., sem mig lang-
ar til aS athuga ofurlítiS, þó eg
finni til þess aS hún sé ékki svara
verS, því hún er of lík pábba sín-
um( heimskuleg og illgjörn. Er
L. G. þar aS reyna aS svert skáld-
konung vorn, meS því aS reyna
aS færa honum til vanvirSu ljóSa
gerS hans á undanfarandi tímum.
Vonast L. G. eftir, aS hann meS
þeirri illmannlegu aSferS geti
blásiS upp þá kerlingarelda, sem
brenni upp vinfengi og mann-
dóms-álit, er St. G. St. hefir átt
aS fagna hjá þjóS sinni. En sem
betur fer reiknar L. G. skakt. St.
G. St. er svo vel metinn hjá öllum
íslendingum austan hafs og vest-
an, sem lesa ljóS hans og skilja,,
fyrir hinn dýrmæta andans fjár-
sjóS, sem 'hann nú þegar er búinn
þeim aS veita, og Vestur-fslend-
ingar geta aldrei borgaS honum
aS fullu fyrir. Mér dettur í hug
aS spyrja: Hvar myndum viS
Vesbur-fslendingar standa í aug-
um Austur-íslendinga sem skáld,
fyrir ba® sem eftir okkur liggur í
ljóSagerS, ef viS hefSum ekki átt
því láni aS fagna, aS eiga St. G.?
Og þótt hann þyki stundum hvass-
yrtur og helzt til hreinlyndur og
djarflyndur í orSum, myndum viS
ékki, já, margir af oss, ef viS hefS-
um getaS sagt þaS sem hann hefir
sagt; fyrst aS hafa hans.vit, og svo
aS vera þau andans stórmenni, aS
þora aS tala sem hugur og hjarta
býSur, án þess aS vera á gæjum
fyrst til aS vita, hvort einum eSa
öSrum myndi bezt líka þetta eSa
hitt af hans skoSunum? En slíkt
er stundum hætta, og þaS vita á-
valt smámennin og varast ’pví aS
tala af sannfæring, ef annaS borg
ar sig betur. Hinir þekkja ekk!
Mrs. R. Mclntyre þjaSist af
mjaSmarverk, en fékk bata eft-
ir aS hafa brúkaS fáeinar öskj-
ur af Dodd’s Kidrsey Pills.
Brandtford 17. jan. (skeyti) :
Eg vildi aS eg gæti sungiS öllum
IýS nraklegt Iof um odd’s Kidney
Pills”. Þannig kamst Mrs. Mary
R. Mclntyre aS orSi. Hún er vel
þekt kona hér i bæ og á heima aS
92 Walnut St. W.
Mrs. Mclntyre héfir líka fulla á-
stæSu til aS vera ánægS meS
Dodd’s Kidney Pills.
“í s.l. júní fékk eg svo slæmar
kvalir ' í annan fótlegginn, frá
mjöSm og niSur, aS því er mér
fanst. Eg IeitaSi læknis og gaf
hann mér gigtaráburS, sem hann
sagSi mér aS bera á læriS. Eg
gerSi þaS en kvalirnar fóru versn-
andi. Eg leitaSi þá annars lækn-
is, og vildi hann taka af mér fót-
inn, sagSi í honuim meinsemd. —
Mér var ekki vel viS þaS, eins og
nærri má geta. Vinkona mín, er
hjá mér var, sagSi mér aS reyna
Dodd’s Kidney Pills áSur en eg
léti lækninn taka af mér fótinn, og
gerSi eg þaS meS hálfu mhuga.
Og árangurinn var undursamleg-
ur. Eg er albata orSin og get
fariS allra minna ferSa.” Þannig
mælir þessi kona.
MiSimarverkur stafar oftlega
frá nýrunum, ef þau eru eitthvaS
biIuS, svo þau vinna ekki verk
sinnar köllunar. MuniS aS Dodd’s
Kidney Pills er bezta nýrnameS-
aliS.
Dodd’s Kidney Pills kosta 50c
askjan eSa 6 öskjur fyrir $2.50;
fást biá öllum lyfisölum og The
Dodd’s Medicine Co., Limited,
Toronto, Ont.
aS hræSast, og ganga fyr út í op-
inn dauSann, heldur en aS fylgja
ekki sannfæringu sinni og hika því
aldrei viS aS segja þaS eitt, sem
þeir álíta vera rétt. Enda verSa
þaS þ eir, sem heimurinn fyr eSa
síSar fekur sér til æSstu fyrir-
myndar. Og sagan segir okkur
frá svoleiSis mönnum, sem nú
þegar er búiS aS dáSst aS í 19
aldir og meir. En eg veit aS hún
er oft hættuleg, mannréttinda- og
mannúSarkenningin, eftir því sem
sagan einnig sýnir. AS tala á
móti ofbeldi þeirra, sem völdin
hafa, og aS standa fast meS lítil-
magnanum og þeim, seim undirok-
aSir eru og finna sárt til meS þeim
— þaS tékur oft guSlegt atgerfi.
Þegar eg lítyfir grein L. G., sé
eg aS þar stendur skrifaS: “og
eins lengi og vér viljum bera þaS
nafn aS heita ærlegir menn”.
Heyr á endeminl Eru þá ærleg-
heitin fólgin í því, aS reyna á alla
vegu aS sverta aSra, aSeins fyrir
þá einu ástæSu, aS þeir eru af öll-
um meira og betur virtir en sá,
seim svertuna notar. En hvaS
gerir ekki öfundin oft aS verkum.
Aftur stendur skrifaS hjá L. G.:
“En eg hefi reynt aS fara vel meS
mitt litla vit, og þess nýt eg hjá
löndum mínum hér, og allir eSa
flestir vilja meS ánægju lesa þær
línur, sem eg rita.” Þetta hefSi
þótt hnyttiS háS, hefSi hann
Káinn sagt þaS.
ÞaS vill svo vel til, aS eg hefi
aS undanförnu átt viS fjármál
(innheimtu og útbreiSislu) fyrir
Heimskringlu hér í borginni, og
hefi eg rekiS mig á þaS býsna
víSa, aS gamlir kaupendur blaSs-
ins hættu aS taka þaS í ritstjórn-
artíS M. S. og O. T. J. En nú
eru þessir gömlu og góSu kaup-
endur Kringlu margir aS taka
blaSiS aftur og lesa IþaS meS á-
nægju og víst flestir fyrir þá aSal-
ástæSu, aS nú sé St. G. St. aftur
farinn aS senda Kringlu ljóS sín
og ritverk. Einn vor hreinlynd-
asti, drenglyndasti og um leiS vel
skynugasti félagsbróSir, Arngrím-
ur Jolhnson, gerSist nýlega kaup-
andi Heimákringlu (hann hafSi
keypt hana hér áSur, en sagt henni
upp). En næst þegar eg mætti
honuim, kvaSst hann vera ánægS-
ur meS aS borga heilan árgang,
þó hann sæi ekkert af honum
nema greinina eftir St. G.: “GáSi
seint aS reiSast”. St. G. St. á
afar marga einlæga vini, sem æf-
inlega gleSjast af aS sjá þaS, sem
frá hans penna kemur. En svo á
Lárus einn líka, sem meS ánægju
les hans greinar. En hvaS seim
þessu h'Sur, þá held eg aS eg
lcomi verst út úr þessu öllu sam-
an, því svo margir lesendur
Heimskringlu mæta mér meS fúlk-
yrSum síSan hún kom út síSast,
aS' engu er líkara en aS þeir álitu
| þaS mér aS kenna aS þessi Lár-
| usar-grein kom út í henni. En
; undireins og eg hefi sannfært fólk-
iS um aS slíkur ósómi væri ekki
mér aS kenna, þá hefir þaS tekiS
mér ágætlega, en látiS mig lofa
því hábíSlega aS biSja ritstjóra
Heimskringlu, aS leyfa aldrei rúm
í blaSi sínu fyrir ritbull frá Lárusi
GuSmundssyni.
Og ennþá stendur skrifaS hjá
L. G.: “'í öSru lagi á Heims-
kringla Stephani ekkert gott upp
aS unna; hann hefir aldrei aS
henni hlynt í raunum og fátækt.”
Þá má eg spyrja: HvaS skyldi St.
G. St. skulda Heimákringlu? Ekki
eitt einasta cent.
En Lárusi hefir ekki orSiS enn-
þá ilt af aS lifa á snýkjum eSa
vanskilum viS blaSiS, þau 10 ár,
sem hann skuldar fyrir Heims-
krirtglu. Já, þvílík hjálp! Húr.
Heímslkringla ætti aS geta lifaS,
ef hún ætti marga slíka styrktar-
menn sem hann Lárus!
Þá kemur nú aS því bezta hjá
L. G., enda er þaS nú endalyktin:
“Og þegar hann (St. G. St.) á
fyrri árum lét hana (Kringlu)
flytja kvæSin sín, þá sýndu útgef-
endur blaSsins honum þann virS-
ingar og þakklætisvott, aS senda
honum eitt sinn gullúr í jólagjöf,
og jafnhraSan sendi skáldiS svo
harSa ádeilu- og skammagrein til
þess flokks, er blaSiS studdi.”
Eg þakka L. G. fyrir þenna kafla.
Hann sýnir svo glögt aS ekki er
hægt aS kaupa sannfæring St. G.
St. meS gulli. Honum var vel til
Heimskringlu og aSstandenda!
hennar, en honum var illa viS aS
blaSiS styddi óheiSarlega og illa
stjórn þessa lands, eins og þaS þá'
gerSi, þó sumir máske sæju þaS |
þá ekki'. En þeir sáu þaS bráS- ^
um, þá er þeirri stjórn var frá j
völdum steypt fyir óráSvendni og
rangindi, sem ihún hafSi í frnmmi.
St. G. St. var bæSi svo glögg-
skygn aS sjá þetta, og svo ein-
lægur aS finna aS því, sem bon-
um fanst rangt, alveg eins þótt
honum væri gefiS gullúriS, og
gæti eg trúaS (enda lítur svo út),
aS þaS hafi ýtt undir hann aS
dylja ekki sannfæringu sína fyrirj
vinum sínum, heldur aS benda
þeim á þaS rétta, ef þeir kynnu
ékki aS sjá þaS. Enda er þaS
St. G. St., sem hefir náS Íþví dýr-
mæta takmarki ”aS lesa ekkert öf-
ugt gegnum annara gler”, eins og
Þ. E. kemst aS orSi, og eins, “áS
láta bátinn bruna djarft' um boSa
og sker.” — Já, heiSuj og þökk,
St. G. St., fyrir alt, sem gerir þig
aS stórmenni þinnar litlu þjóSar.
G. J. Goodmundson.
Arsfundur
! Fyrsta íslenzka ÚnítarasafnaSar-
I ins í Winnipeg, verSur haldinn í
kirkju safnaSarins aS aflokinni
messu, sunnudagskvöldiS 6. fébr.
1921.
Þorst. S. BorgfjörS
forseti.
Fred Swansor,.
ritari.
Ak
Fyrirlestur
verSur í Goodtemplarahúsinu á
sunnudaginn 22. jan. kl. 7 síS-
degis.
Efni: Nokkur augljósustu og
eftirtektarverSustu tákn tímanna
bæSi í lifnaSarháttum og ýmsum
andlegum stefnum þjóSanna.
Fagrar og fræSandi skugga-
myndir verSi einnig sýndar.
Allir vélkamnir.
P. SigurSsson.
li
!S
'M
meðöl aetta a'S vera á hverju
heimili.

ÍÐUNN.
Um Leið og eg þakka hr. M. Peter-
son góð skil og góða umönnun á
Hægt að fyrirbyggja
Illkynjað kvef-
Við fyrsta vott, af hæsi, ætti
hvert barn„ sem ]>átt á í vondu
kvefi, að fá Chamiberlan’s hósta-
nieðal. Jafnvel kíghósta er liægt
að verjast með ]>ví, ef tekið er í
tímá. Mæðúr ættu aitaf að hafa
flósku af ijtessu ágæta meðaii á
heimilinu. öryggistilfinningin er
meðal ]>ett,a gefur, er mikiu
meira virði en kostnaðurinn.
35c og 65c.
LINIMENT
Við bakveiki, máttleysi í öxlum og
hnakkaríg.
Við ]>essu fáið þér ekkert betur
fiillnægjandi en Chamberlan’.s
Liniment. Hinar læknandi olí-
ur í þessu dýrmæta Linimont,
rnunu gefa yður fljótan og al-
gerðan bata.
35c og 65c.
TABLETS 254/
Munið þér eftir laxerolíunni
frá barnsárunum?
Hvernig þig langaði til að kasta
þvf i skóipfötuna, þegar hún móðir
}>ín sneri við þér bakinu-
Sem betur fer þarft þú ekki að
neyða barnið tii að taka meðalið.
Ohamberlain’s Tablets eru bézta
niðurhreinsandi meðal handa böm-
Toronto, Canad.:.
j F«r»t hjá öilum lyfsölœn op Hon've
Rfmihet Selet, 850 Main btreet
Winnipeg, Man.
tímaritinu “Iðunni”, leyfi eg mér;um.
frá upphafi þessa (VI.) árgangs að. l>ar eru flatar og sykurhúðaðar
fola herra bóksala H- Gíslasyni, 506 0g því ágætar til inntöku og þær
'Newton Ave. Winnipeg, aðalútsölu vinna fljótt og vel.
hennar <og útsending í Kanada. j Kosta 25c. Fást’ í öllum lyfjabúð-
“Iðunn” er og verður bezta tíma- um eða með pósti frá
ritið, sem gefið er út á íslandi. I
jóJaheftinu f ár flytur hún fyrirlest- CHAMBERLAIN MEDICINE Co
ur séra Kjartans Helgasonar um Dept. 11------------------------lu
þjóðernismálið og viðtökurnar
vestra.
Reykjavík 5. des. 1920-
Ágúst H. Bjarnason.
Fyrsta og anað heftið af 6. ár
gangi Iðunnar er nú komið hingað
vestur og verður sent til allra á-
skrifenda og útsölumanna um
næstu helgi- Eins og auglýst var
af útgefanda við lok síðasta ár-
gangs, hækkaði verðið á ritinu um
2 krónur. Þessi árgangur kostar
þvi $2.10. En allir áskrifendur, sem
senda mér borgun fyrir 1. apríl n.k.
fá árganginn fyrir $1-80. Eg vona
að lesendur Iðunnar sýni henni
söinu velvild í framtíðinni eins og
þeir hafa gert á umliðnum árum.
Á þessu verði er hún ódýrasta rit-
ið sem nú er gefið út heima. Og
meðan hún er í höndum dr. Á. H.
Bjarnasonar, má treysta því að hún
verði einnig bezta tímaritið.
Þykt og íallegt hár
Fá þeir sem brúka
Hjálmar Gislason
506 Newton Ave-, Elmwood, Wpg.
Aths. rítstj.
Brígslyrði innköllunarmannsins
til L. G. útaf skuld hans viS blað-
ið eru ómakleg. Lárus héfir ver-
ið einlægur fylgismaður Heims-
kringlu á liönum árum, og margt
gott í hana skrifað, og væru gerð-
ir upp reikningar milli hans og
hennar. myndi skúldin frekar
Heimskringlumegin. *
Mál án Olíu.
Merkileg uppfynding, sem lækkar
málningarkostnaðinn um
75 prósent.
ókeyplN pnkki Nondur tII reyn«lu hverj-
nni Hom rtsknr.
A. L. TUce, merkur efnafræ’ðingrur í
Adams, NV Y., fann nýlega upp aðferð
lil að búa til mál án olíu. Kallar hann
það “Powderpaint”. í»að er þurt duft,
og eina sem þarf til þess að gera þao
að nothæfu máli er kalt vatn; gerir
það málið varanlegt sem hvert annað
oliumál, bæði fyrir utan og innanhuss-
j málingu. Pað á við hvaða yfirhorð
, sem er. við eða stein, lítur ut sem
j bezta olíumál en kostar þrisvar sinn-
! um minna. „ .
! Skrifið til A. L. Rice, Inc., Manufact-
urers, 276 North St., Adams. N. Y., og
biðjið um ókeypis reynslupakka. Verð-
ur hann sendur þér um hæl ásamt fyr-
irsögn um notkun. Skrifið nu þegar.
Engin ástæSa til aS vera akoll-
óttur.
| HarmeSaliS er o*dýrt, en árang-
*, m*inn mikili og goSur, þvi íylg.r
full ábyrgS, ef því er geíki sai.n-
gjörn reynsla. Póstpöntun v"’
sérstök athygli. VerS $2.20 flask-
an, eSa $i0.00, ef 5 flöskur
keyptar í einu
verSinu. BúiS til af
flutningsgjald í
L.B. Iiaír TcnicCo.
273 Lizzie S{., Winnipeg, Man.
Til sölu í flestum lyfjabúSum í
Winnipeg, og hjá Sigurdson &
Thorvaldson, Riverton og Gimli
og Lundar Trading Co., Lundar
og Eriksdale.
Tiikynning.
Til þess aS koma í veg fyrir ó-
þarfa bréfaskriftir, læt eg hér meS
kaupendur og útsölumenn ISunn-
ar vita, aS eg hefi hætt viS aS
hafa á hendi útsölu ritsins, og hefir
hr. Hjálmar Gíslason tekiS viS
því embætti. En allir þeir, sem
skulda fyrir ISunni upp aS þessum
tíma, geri svo vel og sendi þær
upplhæSir til mín, því eg hefi gert
full skil fyrir Öll slík vanhöld til
útgefandans.
Svo þakka eg öllum útsö'lu-
mönnum mínum, víSsvegar í bæj-
um og bygSum, fyrir ágæta og á-
naegjulega samvinnu viS aS gera
ISunni þjóSkunna hér vestra.
Norwood 15. jam. 1921.
MAGNÚS PETERSON.
Talsími N 1634.